ANTIBIOTIKËT Sinteza e proteinave, sinteza e acideve nukleike dhe m e tabol i zmi

1. ANTIBIOTIKËTSinteza e proteinave, sinteza e acideve nukleike dhe metabolizmi

2. Parimet dhe përkufizimet • Selektiviteti • Selektivitetitoksiciteti • Indeksi terapeutik • Doza toksike/ Doza efektive • Kategoritë e antibiotikëve • Bakteriostatik • Kohëzgjatja e trajtimit e mjaftueshme për forcat mbrojtëse të strehuesit • Baktericid • antibiotikët e preferuar

3. Parimet dhe përkufizimet • Selektiviteti • Indeksi terapeutik • Kategoritë e antibiotikëve • Përdorimi i bakteriostatikut ndaj baktericidit • Indeksi terapeutik më i mirë për antibiotikët bakteriostatik • Rezistenca ndaj antibiotikëve baktericid • Toksina proteinike ndërmjetëson sëmundjen- përdoret frenuesi bakteriostatik i sintezës së proteinave

4. Parimet dhe përkufizimet • Antibiogrami-testimi i ndjeshmërisë (in vitro) • Përqëndrimi minimal inkibues (MIC) • Përqëndrimi më i ulët që e pengon rritjen e dukshme të baktereve • Përqëndrimi miminal baktericid (PMB) • Përqëndrimi më i ulët që shkatërron 99.9% të inokulumit origjinal bakteror

5. Testi i difuzionit Përcaktimi i PMI Str Tet Ery 4 2 1 0 8 Tetracycline (μg/ml) Chl Amp MIC = 2 μg/ml Antibiogrami

6. Standardet interpretuese për diametrin e zonave dhe PMI i përafërt korrelues për definimin e kategorive interpretuese të antibiogramit

7. Parimet dhe përkufizimet • Terapia e kombinuar • Parandalon shfaqjen e shtameve rezistente • Trajtim i përkohshëm deri sa të bëhet diagnoza etiologjike • Sinergjizmi antibiotik • Penicilinet dhe aminoglikozidet • KUJDES: antagonizmi i antibiotikëve • Penicilinet dhe antibiotikët bakteriostatikë • Antibiotik, kimioterapeutikë dhe antimikrobik

8. Antibiotikët që frenojnë sintezën e proteinave

9. 3 1 GTP 2 30S GTP 1 2 3 Faktorët inicues f-met-ARNt ARNi Spektinomicina 3 50S GDP + Pi GTP 2 2 P A 1 1 Aminoglikozidet 70S kompleksi inicues 30S kompleksi inicues Starti i sintezës së proteinave

10. Tetraciklina P A P A + Tu Tu GTP Pi GDP Ts GTP Tu Ts Ts Kloramfenikoli GDP GDP + Acidi fusidik GTP G G G P A GTP GDP + Pi P A Eritromicina Elongimi i sintezës së proteinave

11. Sinteza e proteinave Microbe Library -American Society for Microbiology www.microbelibrary.org

12. Vështrim mbi antibiotikët kryesorë

13. Frenuesit e sintezës së proteinave • Shumica bakteriostatikë • Selektiviteti për shkak të dallimeve në ribosomet eukariote dhe prokariote • Disa toksike-ribosomet 70S të eukarioteve

14. Antimikrobikët që lidhen me nënnjësinë 30S të ribosomeve

15. Aminoglikozidet (baktericid)streptomycin, kanamycin, gentamicin, tobramycin, amikacin, netilmicin, neomycin (veprim lokal) • Mekanizmi i veprimit. – lidhen në mënyrë të pakthyeshme (ireversibile) me ribosomet 30S dhe e ngrijnë kompleksin inicues (30S-ARNi-ARNt), prandaj nuk mund të ketë nismë (start) të sintezës së proteinave. • ngadalësojnë sintezën e proteinave që tashmë është inicuar dhe shkakton keqlexim të informatave nga ARNi. • mund t'i destabilizojnë membranat qelizore.

16. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org

17. Aminoglikozidet (baktericid)streptomycin, kanamycin, gentamicin, tobramycin, amikacin, netilmicin, neomycin (veprim lokal) • Spektri i veprimit – shumë baktere Gram-negative dhe disa Gram-pozitive; nuk përdoren te bakteret anaerobe (kërkohet oksigjen për marrjen e këtyre antibiotikëve) dhe tek ato brendaqelizore . • Rezistenca – e shpeshtë. • Sinergjizmi – Aminoglikozidet kanë veprim sinergjik me antibiotikët β-llaktamë. β-llaktamët e frenojnë sintezën e murit qelizor dhe kjo e rrit përshkueshmërinë për aminoglikozidet

18. Tetraciklinet (bakteriostatik) - tetracyclin, minocyclin dhe doxycycline • Mekanizmi i veprimit – lidhen në mënyrë reversibile me ribosomet 30S dhe pengojnë lidhjen e aminoacil-ARNt për receptor në ribosomin 70S. • Spektri i veprimit – i gjerë; të dobishëm kundër baktereve me vendosje brendaqelizore. • Rezistenca – e shpeshtë. • Efektet anësore – shkatërrimi i florës normale të zorrëve që qon në rritjen e infeksioneve sekondare; ngjyros dhe dëmton strukturën e eshtrave dhe dhëmbëve.

19. Spectinomicina (bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit - interferon në mënyrë reversibile me ndërveprimin mes ARNi dhe ribosomeve 30S. Spektinomicina ka strukturë të ngjashme me aminoglikozidet por nuk jep keqlexim të informatave nga ARNi. • Spektri i veprimit – përdoret në mjekimin e infeksioneve me Neisseria gonorrhoeae që janë rezistente ndaj penicilinës. • Rezistenca – e rrallë tek Neisseria gonorrhoeae

20. Antimikrobikët që lidhen me nënnjësinë 50S të ribosomeve

21. Chloramphenicol, lincomycin, clindamycin (bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit - lidhen për ribosomin 50S dhe frenojnë aktivitetin e peptidiltransferazës. • Spektri i veprimit • (1) Chloramphenicol – spektër i gjerë. • (2) Lincomycin dhe clindamycin – rang i kufizuar veprimi. • Rezistenca – e shpeshtë • Efektet anësore – Chloramphenicol është toksik (supresion i palcës së eshtrave) por nganjëherë shfrytëzohet për trajtimin e meningjitit bakteror.

22. Makrolidet (bakteriostatik)erythromycin, clarithromycin, azithromycin, spiramycin • Mekanizmi i veprimit – e frenojnë translokacionin. • Spektri i veprimit – Bakteret Gram-pozitive, Mycoplasma, Legionella. • c. Rezistenca – e shpeshtë

23. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org

24. Antimikrobikët që interferojnë me faktorët e elongimit Selektiv për shkak të dallimeve në faktorët e elongimit tek eukariotet dhe prokariotet

25. Acidi fusidik (bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit – lidhet për faktorin e elongimit G (EF-G) dhe frenon lirimin e EF-G nga kompleski EF-G/GDP. • Spektri i veprimit – koket Gram-pozitive.

26. Frenuesit e funksionit dhe të sintezës së acidit nukleik 

27. Frenuesit e sintezës së ARN Selektiv për shkak të dallimeve në ARN polimerazën e eukarioteve dhe prokarioteve

28. Rifampin, rifamycin, rifampicin, rifabutin (baktericid) • Mekanizmi i veprimit – lidhen për ARN polimerazën e varur nga ADN-ja dhe frenojnë nismën e sintezës së ARN. • Spektri i veprimit – spektër i gjerë, por përdoret kryesisht në trajtimin e tuberkulozit. • Rezistenca – e shpeshtë. • Terapia e kombinuar – pasiqë rezistenca është e shpeshtë, rifampina zakonisht kombinohet në terapi me antimikrobikë të tjerë.

29. Frenuesit e sintezës së ADN Selektiviteti për shkak të dallimeve në mes enzimeve të prokariotëve dhe eukariotëve

30. Kinolonetacidi nalidiksik, ciprofloksacina, acidi oksolinik • Mekanizmi i veprimit – lidhen për nënjësinë A të ADN girazës (topoizomerazë) dhe parandalojnë përdredhjen e ADN-së, duke penguar kështu sintezën e ADN-së. • Spektri i veprimit – koket Gram-pozitive; kryesiht te infeksionet e traktit urinar. • Rezistenca – e shpeshtë për acidin nalidiksik; mund të zhvillohet edhe ndaj ciprofloksacinës. 

31. Antimikrobikët antimetabolik

32. Sulfonamidet Acidi p-aminobenzoik + Pteridin Pteridin sintetaza Acidi dihidropteroik Dihidrofolat sintetaza Acidi dihidrofolik Dihidrofolat reduktaza Trimetoprima Acidi tetrahidrofolik Metionina Timidina Purinet Frenuesit e sintezës së acidit folik • Baza e selektivitetit • Vështrim mbi metabolizmin e acidit folik

33. Sulfonamidet, sulfonet (bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit – këto antimikrobikë janë analog strukturorë të acidit para-aminobenzoik dhe në mënyrë konkuruese (kompetitive) e frenojnë krijimin e acidit dihidropterik. • Spektri i veprimit – spektër të gjerë ndaj baktereve Gram-pozitive dhe Gram-negative; përdoren kryesisht tek infeksionet e traktit urinar dhe infeksionet me Nocardia. • Rezistenca – e shpeshtë. • Terapia kombinuese – përdoren në kombinim me trimetoprimin; ky kombinim i bllokon dy hapat pasues në metabolizimin e acidit folik dhe parandalon shfaqjen e shtameve rezistente.

34. Trimethoprim, methotrexate, pyrimethamine (bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit – lidhen për dihidrofolat reduktazën dhe frenojnë formimin e acidit tetrahidrofolik. • Spektri i veprimit – spektër të gjerë ndaj baktereve Gram-pozitive dhe Gram-negative; përdoren kryesisht tek infeksionet e traktit urinar dhe infeksionet me Nocardia. • Rezistenca – e shpeshtë. • Terapia kombinuese – këto antimikrobikë përdoren në kombinim me sulfonamidet; ky kombinim i bllokon dy hapat pasues në metabolizmin e acidit folik dhe parandalon shfaqjen e shtameve rezistente.

35. Antituberkulotikët

36. Acidi para-aminosalicylic (PAS)(bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit – sikurse sulfonamidet. • Spektri i veprimit - specifik për Mycobacterium tuberculosis.

37. Dapsone(bakteriostatik) • Mekanizmi i veprimit - sikurse sulfonamidet. • Spektri i veprimit – përdoret në trajtimin e leprës.

38. Rezistenca antimikrobikeParimet dhe përkufizimet • Rezistenca klinike vs rezistencës aktuale • Mundësohet me mutacion ose transfer të gjeneve (p.sh. marrja e plazmidit) • Rezistenca krijon përparësi në selektim • Me një apo më shumë poteza (hapa) • Rezistenca e kryqëzuar dhe ajo e shumëfishtë • Kryqëzuar – një mekanizëm– antibiotikët e afërt • shumëfishe – shumë mekanizma – jo të afërt

39. Mekanizmat • Ndryshimi i përshkueshmërisë për antimikrobikun • Influksi i ndryshuar • Bakteret Gram negative

40. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org

41. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org Mekanizmat • Permeabiliteti i ndryshuar • Efluksi i ndryshuar • tetracycline

42. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org mekanizmat • Inaktivimi • β-llaktamaza • Chloramphenicol acetyl transferaza

43. Microbe Library American Society for Microbiology www.microbelibrary.org mekanizmat • Ndryshim i lokacionit veprues • Proteinat penicilinë lidhëse (penicilinat) • ARN polimeraza (rifampin) • 30S ribosomet (streptomycin)

44. mekanizmi • Zëvendësimi i rrugës së bllokuar( baj-pasi) • Të fituarit e enzimeve rezistente (sulfonamidet, trimethoprim)