Endurreisn á Íslandi?

1. Endurreisn á Íslandi? Fyrirlestur í LIM 103 Guðmundur Ármann

2. Giotto: • María kynnt fyrir prestunum • Hvað var að gerast á Íslandi á sama tíma og Giotto var að gera tilraunir með fjarvídd 1305? LIM 103

3. Gutenbergsbiblían

4. Prentun • Gutenberg að þróa lausaletrið í Þýskalandi • Gutenbergsbiblían kemur út í Mainz 1455-6 LIM 103

5. LIM 103

6. LIM 103

7. LIM 103

8. Ítalía 1501-1504 • Michelangelo var að höggva fjögura metra háa marmara styttu • David LIM 103

9. Ítalía 1503 • Leonardo var að mála Monu Lisu LIM 103

10. Raphael • málaði myndina Greftrunin 1507 LIM 103

11. Tónlistin á tímabilinu • Tónskáld: • Jaquin des Prés 1450 – 1521 • Giovanni Palestrina 1528 – 1594 • Claudio Montiverdi 1567 - 1643 LIM 103

12. Shakespeare 1564- 1616 • skrifaði Rómeó og Júlía 1594 • Hamlet 1603 LIM 103

13. Hvernig voru aðstæður á Íslandi? • Ísland var nýlenda • bændur voru langflestir leiguliðar • togstreita innan kirkjunnar milli katólskunnar og mótmælendatrúar • einnig togstreita milli kirkjulegs valds og veraldlegs • drepsóttir og þjóðinni fækkaði um þriðjung eða 18 þúsund Íslendingar dóu • engin þéttbýlismyndun, eingin borgarastétt. LIM 103

14. Byggingalist • Skálholtskirkja • Ein stærðsta timburkirkja í Evrópu. • Byggð 1500 LIM 103

15. Miðaldakirkjan í Skálholti var 700 fermetrar að stærð. Hún brann 1527 LIM 103

16. Skálholtskirkja var Krosskirkja. • Þá var reist önnur kirkja á sama stað og var nefnd eftir biskupnum sem lét byggja hana,Brynjólfi Sveinssyni eða Brynjólfskirkjan • Hún var byggð 1650 og var nokkuð minni en miðalda-kirkjan LIM 103

17. LIM 103

18. Skálholtskirkja var krosskirkja LIM 103

19. Á 14. og 15. öld eru biskupar erlendirog Ísland nýlenda Noregs og síðar Danmerkur LIM 103

20. Frá landnámi og út 13. öld réðu Íslendingar yfir eigin flota og önnuðust verslun. LIM 103

21. Siðaskiptin eiga sér stað um 1550og konungur verður æðsti maður kirkjunnar. LIM 103

22. Í Skálholti er Ögmundur Pálsson biskup, síðasti katólski biskupinn.Gissur Einarsson fyrsti lúterski biskupinn LIM 103

23. Gissur Einarsson hvatti kirkjunnar menn til að eiða öllu„pápisku prjáli“ LIM 103

24. Jón Arason, katólskurbiskup á Hólum 1550 LIM 103

25. Tíminn einkennist af togstreitu innan kirkjunnar. Í fyrstalagi milli katólsku og lútersku. hinsvegar milli veraldlegs valds og kirkjunnar, um jarðeignir. LIM 103

26. Bændur voru að mestu leyt leiguliðar.Plágur gengu yfir landið og Íslendingum fækkaði um þriðjung.Svarti dauði 1350,plágan mikla 1402-4, plágan síðari 1494-95, LIM 103

27. LIM 103

28. Málverk af Gísla Þorlákssyniog konum hans þremur • Myndin er máluð 1685 • Olíulitir á striga • Gísli var Hólabiskup 1656 LIM 103

29. LIM 103

30. Minningartafla um Magnús Jónsson Prúða (1525-1591)og fjölskyldu Olíumálverk á eik 1570-1600 LIM 103

31. Guðbrandur Þorláksson 1541- 1627biskup að Hólum 1571 LIM 103

32. Guðbrandsbiblía 1584 LIM 103

33. Altarisklæði frá Hólum • Refilsaumur, um 1500-1540 • Dæmi um gotneskan stíl LIM 103

34. LIM 103

35. Næstu tvær myndir eru á mörkum endurreisnar og barokks LIM 103

36. LIM 103

37. LIM 103

38. Myndin sýnir guðspjallamanninn Markús með ljónið. • Hvernig koma einkenniendurreisnarinnar fram í myndinni ? • Er fjarvídd í henni ? • Er ljós og skuggi ? • Hvað með myndbyggingu ? LIM 103

39. Predikunarstóll úr Bræðratungukirkju • Olíumálverk á tré 1630 • Eftir Björn Grímsson • Fjarvídd • Myndbygging • Litameðferð LIM 103

40. Myndin sýnir guðspjallamanninn Markús með ljónið. LIM 103

41. Björn Grímsson sýslumaður og málari • Ekki vitað hvenar hann var fæddur • En hann deyr um 1630 • Hann lærði að mála í Hamborg • Hann er, svo vitað sé, fyrsti nafnkendi málarinn á Íslandi LIM 103

42. Predikunarstóll úr Bræðratúngukirkju • Eftir Björn Grímsson • Máluð 1603 með olíulitum á tré • Hún sýnir LIM 103