ARTVİN İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ

1. ARTVİNİL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 2015 - 2019 STRATEJİK PLANLAMA

2. KAMU KURULUŞLARINDA STRATEJİK YÖNETİM

3. Strateji nedir? • TDK tanımı: Bir ulusun veya uluslar topluluğunun, barış ve savaşta benimsenen politikalara en fazla desteği vermek amacıyla politik, ekonomik, psikolojik ve askeri güçleri bir arada kullanma bilimi ve sanatı

4. STRATEJİ; • Belirlenen bir amaca veya hedefe ulaşabilmek üzere metod geliştirebilme becerisi • Hedefe, hızlı, farklı, yaratıcı çözümler üreterek ulaşmak • Kazanma oyunu • Başarılı olmak için yaptıklarımız

5. Planlamada akımlar • 1946 dan sonra : Uzun Vadeli Planlama • 1950 : Kalite Kontrollü Yaklaşım (son ürün muayenesi) • 1960 : Süreç Kontrollü Yaklaşım • 1975 : TKY Anlayışı -Sürekli Kalite Geliştirme -Stratejik Planlama -Stratejik Yönetim Sistemi

6. KAMUDA STRATEJİK PLANLAMA UYGULAMASI • 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun kabulüyle oluşturulmuştur. Kanunun 3.maddesinin 2.bendinde stratejik planlama,”Kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amaçlarını,temel ilke ve politikalarını,hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren plan” şeklinde tanımlanmaktadır.

7. Aynı kanunun 9. maddesinde ise “Kamu idareleri kalkınma planları programları ile ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar

8. Kamu idareleri kamu hizmetlerinin istenilen düzeyde ve kalitede sunulabilmesi için bütçeleri ile program ve proje bazında kaynak tahsislerini stratejik planlama yıllık amaç ve hedefleri ile performans göstergelerine dayandırmak zorundadır.” demektedir..

9. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanunu • Acil Eylem Planı • Yüksek Planlama Kurulu Kararları • 5436 sayılı kanun • Pilot kuruluşlarda çalışmalar • SP Yönetmelik • Faaliyet Raporları Yönetmeliği

10. Bir konunun stratejik olabilmesi için; • Önemli sorunları içermelidir • Uzun vadeli bakışla oluşturulmuş işbirliği • Riskleri yönetmemizi sağlamalı • Oyun teorisine uygun • Kaynak temini ve kullanımını göstermesi

11. STRATEJİK PLANLAMA • Planlama önceden belirlenmiş amaçlara ulaşmak için gerekli kaynakların sağlanması ve bunların kullanma yolarının yapılacak işlerin ve izlenecek yolların karşılaştırılması sürecidir. • Rasyonel yaklaşımlarla oluşturulması gereken bu sürecin temelinde ;amaçlı ,bilinçli ve sistemli bir eylem mekanizması yatmaktadır.

12. STRATEJİK PLANLAMA • Ekonomik olduğu kadar toplumsal bir olgu olarak da nitelenen planlama süreci, hem toplumda istenmeyen durumların (veya sonuçların)ortaya çıkmasının engellenmesine hem de arzulanan sonuçlara ulaşmasına yönelik bir çabadır. • Stratejik planlama, hedeflere insanlar yoluyla ulaşılacağından ve oldukça uzun bir zaman süresi, geleceğe dönük bir bakış açısı ve para yatırımı gerektireceğinden ihmal edilmemesi ve üzerinde ciddiyetle durulması gereken bir husustur.

13. Stratejik Planlama • Sonuçların planlanmasıdır, • Değişimin planlanmasıdır, • Gerçekçidir, • Kaliteli yönetimin aracıdır, • Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur, • Katılımcı bir yaklaşımdır. • Girdilere değil, sonuçlara odaklıdır. • Değişimin istenilen yönde olabilmesini sağlamaya gayret eder ve değişimi destekler. • Arzu edilen ve ulaşılabilir bir geleceği resmeder. • Bir kuruluşun kendisini nasıl tanımladığını, neler yaptığını ve yaptığı şeyleri niçin yaptığını değerlendirmesini sağlar

14. Diğer yandan Stratejik Planlama • Günü kurtarmaya yönelik değildir, • Bir şablon değildir, • Salt bir belge değildir, • Sadece bütçeye dönük değildir.

15. Neden stratejik planlama? • Geleceğe/ileriye yönelik düşünme • Politika oluşturma kapasitesinin güçlendirilmesi • Orta/uzun vadeli ve somut hedeflere dayalı yönetim anlayışının geliştirilmesi • Sonuçlara ve performansa odaklanma • Katılımcılık, şeffaflık ve hesap verme sorumluluğu

16. STRATEJİK PLANLAMANIN DÖRT TEMEL YARARI • Stratejik düşünme ve stratejik davranmayı geliştirmektir. • Örgütün geleceği ve karşılaştığı önemli sorunlar üzerinde gelişmiş karar vermeyi sağlamasıdır. • Temel örgütsel sorunları açığa çıkarma ve ele alma, • Örgütteki insanlar stratejik planlamadan doğrudan (rolleri daha iyi oynama, sorumlulukları yerine getirme,takım çalışması yapabilme,uzmanlıkta güçlenme gibi konularda) yararlanabilmesidir.

17. Stratejik planlama ile • Kaynakları etkin, verimli ve ekonomik kullanmak amaçlanmaktadır. • Stratejik yönetimin aracıdır. A: İşi doğru yapma B: Doğru işi yapma A: Etkinlik B: Etkililik

18. Stratejik Planlama Süreci

19. Stratejik Planda Bulunması Gerekenler • DURUM ANALİZİ (ÖZET) • MİSYON • VİZYON • DEĞERLER • AMAÇLAR • HEDEFLER • STRATEJİLER • 5 YILLIK TAHMİNİ MALİYET

20. Stratejikplanlamanasıl olmalı? • Değişimin bir aracı • Belge değil, süreç ve yaklaşım • Teorik değil, pratik katılımcılık • Sonuçlara odaklı yönetim • Ölçme ve değerlendirme önemli • Eylem yönelimli • Rakam esaslı değil, fikir esaslı • Geçmişin projeksiyonu değil, gelecek yönelimli

21. Stratejik Yönetim • Yönetim biliminde strateji, “bir organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar” • Bugünden geleceğe doğru bir planlama değil, gelecekten bugüne doğru bir planlama vardır • Stratejik yönetim, bir organizasyonun gelecekte varmak istediği hedefleri ve bu hedefe nasıl ulaşılacağını gösteren süreci analiz eder (Barry) • Stratejik yönetim, stratejik planlama ve denetimi de kapsayacak şekilde, kuruluşun bulunduğu nokta ile ulaşmayı arzu ettiği durum arasındaki yolu ifade eder (DPT).

22. Vizyon Nerede olmayı hayal ediyoruz? Stratejik Amaçlar 5 yıl sonra nerede olmak istiyoruz? 5 Misyon Neden varız? 4 3 Mevcut Durum Analizi Şu anda neredeyiz? 2 1 Yıllık hedefler Stratejik Yönetim

23. Stratejik Yönetim Döngüsü

24. Günlük Sorunlar’dan Kısa Vadeli Bakış Geçmiş Yönelimli Sorun Odaklı Hazır Çözümler, Tecrübe ve Tepki Mevcut Kaynaklarla Sınırlılık Gelecek Tasarımı’na Vizyon Misyon Politikalar Stratejiler Amaç ve Hedefler Kişisel Normlar Performans Kriterleri Kalite Standartları Stratejik Yönetim

25. GELENEKSEL ANLAYIŞ Merkezi planlama Merkezden yönetim Hiyerarşik yönetim Kuralcı ve bürokratik içe dönüklük Girdi odaklı Mevzuata uygunluk denetimi MODERN ANLAYIŞ Stratejik planlama Yerinden yönetim Katılımcı ve paylaşımcı yönetim Saydam ve hesap verebilir Çıktı ve hedef odaklı Performans denetimi

26. Arayışların amacı: • Bürokratik kültürden vatandaş odaklı kamu hizmeti kültürüne geçiş • Hizmetin ve yönetimin kalitesini iyileştirmek • Vatandaşın memnuniyetini artırmak • Daha az maliyetle daha etkili verimli ve kaliteli hizmet sunmak

27. Planlamanın planlaması: temel sorular • Kuruluşa yönelik • Kişilere yönelik • Sürece yönelik • Kuruluşa yönelik: • Yöneticilerin desteği var mı? • Kuruluşun geleceği hakkında kararlar alma isteği var mı? • Stratejik plan geliştirebileceğine inanç var mı? • Kişilere yönelik: • Organizasyon: planlama nasıl yönetilecek: takımda kimler olacak? • Çalışanlar hangi aşamada nasıl katkıda bulunacak? • Dışarıdan destek/danışmanlık/hizmet ne ölçüde alınacak? • Sürece yönelik: • Çalışmaya ne kadar vakit ayrılacak? • Nasıl bir uygulama modeli öngörülecek: hangi aşamalar gerçekleştirilecek? • Hangi çıktılar/sonuçlar elde edilecek?

28. NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?/GELECEĞE BAKIŞ- VİZYON- MİSYON VE İLKELER- STRATEJİK AMAÇ VE HEDEFLER NASIL ULAŞABİLİRİZ? • FAALİYETLER • PROJELER

29. BAŞARIMIZI NASIL ÖLÇERİZ? • İZLEME • DEĞERLENDİRME • PERFORMANS ÖLÇÜMÜ Misyon • Varlık sebebinin tanımlanması • Dört temel soru • Ne? • Nasıl? • Neden? • Kime? Vizyon • Ulaşılmak istenen zirve • İdealist, özgün, çekici, heyecan verici • İddialı / gerçekçi

30. Stratejik İlkeler, Amaçlar ve Hedefler İlkeler • Çalışma felsefesi • Kuruluşun çalışmalarına temel teşkil eden değerler, standartlar ve idealler • Çalışanlarca benimsenen değerler ve inançlar Amaçlar • Sonuca yönelik • Tutarlı (vizyon, misyon ve ilkelere uygun) • Kavramsal • Yön belirlerler Hedefler • Amaçları gerçekleştirecek somut ifadeler • Miktar, maliyet, kalite, yer ve zaman • Rakamsal • Kısa vadeli • Sonuca odaklı

31. GÜÇ DENKLEMİ • ÜLKENİN GÜCÜ=SV*PV*SD*SP*Sİ • SV: SABİT VERİLER • PV: POTANSİYEL VERİLER • SD: STRATEJİK DÜŞÜNME • SP: STRATEJİK PLANLAMA) • Sİ : STRATEJİK İHTİYAÇ)

32. OKULLARDA STRATEJİK PLANLAMANEREDEYİZ? STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ DURUM ANALİZİ

33. EĞİTİMDE STRATEJİK PLANLAMA • Eğitimde stratejik planlamayı “Öngördüğü vizyonu gerçekleştirme konusunda okulun ve çevresinin analiz edilmesi ve okulun değerler ve kaynak potansiyelinin genel durumu içinde kilit bir stratejik hedefler seti formüle edilmesi” şeklinde tanımlanmaktadır. • Eğitim kurumlarının hangi işi yaptığını ve yapmak istediğini,ne tür bir eğitim kurumu olduğunu ve olmak istediğini tanımlayan hedef ve görevlerin tümü ve bunları gerçekleştirmek için gerekli olan yöntemler” olarak açıklamaktır.

34. EĞİTİM PROGRAMLARI VE STRATEJİK PLANLAMA • Örgütsel stratejiler geliştirilmeden önce, örgütün mevcut profilinin çıkarılması gerekmektedir.Bunun için okulun kendisini öz değerlendirmeye tabi tutması gerekir.Bu değerlendirme iki temel boyutta ele alınabilir.Boyutlardan biri okulun iç çevresi; diğeri de dış çevresidir. • İç çevre ,okulun sahip olduğu eğitim programları ve bunların nasıl sunulmakta olduğunu mali kaynakların kullanılmasına ilişkin esasları, okulun uymak zorunda olduğu yasal çerçeveyi ve okulun kültürü (vizyonu,misyonu, amaçları vb.),fiziki mekanları,sahip oldukları teknolojileri, araç gereçleri kapsamaktadır.

35. EĞİTİM PROGRAMLARI VE STRATEJİK PLANLAMA • Okulun dış çevresi ise, okulun dışında yer alan ve okulla etkileşimde bulunan çevredir.Dış çevre üst yönetimin denetimi içinde olmayan değişkenlerden (fırsat ve tehditlerden) oluşmakta ve hem görev çevresini hem de toplumsal çevreyi kapsamaktadır. • Görev çevresi,okulu doğrudan etkileyen guruplar (hükümet,tedarikçiler,yerel örgütler,rakipler,sendikalar.özel çıkar grupları,ticari birlikler vs.)ile okulun ana işlemleri tarafından etkilenenlerle ilgiliyken;toplumsal çevre,daha genel(sosyo ekonomik, kültürel, teknolojik,politik ve yasal güçleri kapsamaktadır. • Eğitim kurumu için yapılan stratejik planın aşağıdaki unsurları kapsaması gerektiğini ve bunlardan herhangi birisinin eksikliğinin stratejik planın stratejik olmasına engel teşkil edeceğini belirtmektedir.

36. STRATEJİK PLANLAMANIN UNSURLARI • 1-Değerler İnançlar: Stratejik planın temelini oluşturur ve okulla ilgili tüm toplum kesiminin (Veliler, vergi verenler,öğretmenler,yöneticiler ve diğer gruplar)katılımıyla toplumun okula ilişkin değerleri ve inançlarını belirler • 2-Vizyon ve Misyon: Okul sisteminin gelecekte nerede ve ne şekilde olacağına karar vermesi işlemidir. Misyon ise,vizyona göre daha somut ve ölçülebilir özelliğe sahiptir. • 3-Politikalar: Stratejik planın sınırlarının ne olacağını belirleyen ilkelerdir. • 4-Örgütsel Analiz:Amacı,organizasyonun sahip olduğu güçlü ve zayıf yönlerinin,fırsatların ve tehditlerin neler olduğunu belirlemek olan iç analizin,organizasyonunun şu an için sahip olduğu kaynakları ve riskleri belirlemek için yapılması zorunludur. • 5-Çevre Analizi: Organizasyonun içinde bulunduğu çevreyi tanımaya yönelik olan çevre analizi,çevre ve ilişkide bulunan muhtemel faktörler hakkında doğru ve tutarlı bilgi toplama işlemlerini kapsar. Çevre analizi, rakip konumda olan organizasyonları tanımaya ilişkin bilgi toplamayı da içerir.

37. 6-Amaçlar: Organizasyonun faaliyetlerine yön verecek amaçların gözden geçirilmesi veya bazı durumlarda yeni amaçların geliştirilmesidir. • 7-Stratejiler: Stratejik planı stratejik yapan stratejilerdir. Amaçlara nasıl ulaşılacağını stratejiler belirler. • 8-Eylem Ve Planlar: Belirtilen stratejilerin uygulamaya nasıl geçirileceğinin belirlendiği yerdir.Eylem planında yer alan herhangi bir eylem mutlaka daha önceden belirlenmiş olan stratejilerle ilgili olmalıdır.Her bir stratejinin uygulamaya geçirilebilmesi için uygun eylem sayısı 10-12 eylem civarında olmalıdır. Eylem planları belirlenen stratejilerin uygulamaya geçirilmesine yönelik olarak parasal kaynakların ayrıntılı olarak belirlenmesini ve eylemler için zaman tablosunun yapılmasını da kapsar

38. EĞİTİM PROGRAMLARI VE STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ • Eğitimde stratejik planlama süreci, ihtiyaçların,amaçların,ders dağılım çizelgelerinin ,kaynakların,geliştirilen eylem plan ve değerlendirme Metotlarının saptanması sürecinde,okulla ilgili tüm toplum kesiminin katılımını kapsamaktadır. • Stratejik planlama sürecinin • 1-Okulu etkileyen sosyal,ekonomik, demografik ve politik güçlerin analiz edilmesini • 2-Okulun şu anki mevcut programın zayıflıklarının ve ihtiyaçlarının saptanması. • 3-Okul örgütünün şu anki sağlığının tespit edilmesi • 4- Misyonunun yapılandırılması • 5- Saptanan amaçlarda başarılı olunması için eylem planının oluşturulmasını kapsaması gerektiğini vurgulamaktadır.

39. 0 • Genelge • Üst yöneticilerle görüşme • SP anlayışı konusunda uzlaşma • SP ekibinin seçim kriterleri • Takım oluşturma çalışmaları • Çalışmanın ana unsurlarının zamanlanması Benimsetme Stratejik Planlama Ekibinin Oluşturulması Takım Bilincinin Oluşturulması Çalışma Normlarının Belirlenmesi İş Takviminin Oluşturulması Planlamanın Planlanması

40. Mevzuat Analizi 0 Benimsetme İLKELER MİSYON VİZYON Stratejik Planlama Ekibinin Oluşturulması Kritik Başarı Faktörleri Strateji Alanları Stratejik Amaçlar Takım Bilincinin Oluşturulması Çalışma Normlarının Belirlenmesi 2 Hedefler İş Takviminin Oluşturulması Stratejiler 4 3 Durum Analizi Faaliyet Alanları Performans Kriterleri Paydaş Belirleme Faaliyet ve Projeler Paydaş Analizi Paydaş Görüşmeleri Görüşlerin Alınması 1 Nihai SP Performans Planı UYGULAMA GZFT ve Öneriler Stratejik Konular

41. Stratejik Planlama Süreci

42. NEREDEYİZ/DURUM ANALİZİ • ÇEVRE ANALİZİ • FIRSAT VE TEHDİTLER • (STEEP-PEST) • PAYDAŞ ANALİZİ • KURULUŞ İÇİ ANALİZ -GÜÇLÜ/ZAYIF YÖNLER

43. Durum Analizi (Neredeyiz)? • Tarihi gelişim • Kuruluşun yasal yükümlülükleri ve mevzuat analizi • Kuruluşun faaliyet alanları ile ürün ve hizmetlerinin belirlenmesi • Paydaş analizi (iç ve dış paydaşlar, yararlanıcılar) • Kuruluş içi analiz ve Çevre analizi (GZFT)

44. 1.Tarihi gelişim • Kuruluşun hangi tarihte hangi amaçlara hizmet etmek için kurulduğu, bugüne kadar geçirdiği kritik aşamalar, önemli yapısal dönüşümler analitik bir bakış açısıyla değerlendirilir.

45. 2.Yasal Yükümlülükler Ve Mevzuat Analizi • Bakanlığın mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerinin tespiti yapılır. Kuruluşa görev ve sorumluluklar yükleyen, kuruluşun faaliyet alanını düzenleyen mevzuat gözden geçirilerek yasal yükümlülükler listesi oluşturulur.

46. Mevzuat Analizi Kuruluşun her türlü mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerinin tespiti, bunların geçerliliklerinin ve mevcut ya da geliştirilen misyon bildirimi ile uyumunun ortaya konulması.Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin çıktıları daha sonraki aşamada kuruluşun faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar.

47. 3.Faaliyet Alanları Ürün/Hizmetlerin Belirlenmesi Ürün/Hizmet : Herhangi bir hizmet/üretim sürecinin çıktısı Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizi gerçekleştirildikten sonra, bu analizin çıktılarından da yararlanılarak kuruluşun ürettiği temel ürün ve hizmetler belirlenir. Paydaşların görüş ve önerileri alınırken, bu aşamada belirlenen faaliyet alanları bazında çalışmalar yürütülebilir.

48. MEB paydaşları

49. Paydaş Analizi İç Paydaşlar: Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş içindeki kişi, grup veya (varsa) ilgili/bağlı kuruluşlardır. Kuruluşun çalışanları, yöneticileri ve kuruluşun bağlı olduğu bakan, iç paydaşlara örnek olarak verilebilir. Dış Paydaşlar: Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu etkileyen kuruluş dışındaki kişi, grup veya kurumlardır. Kuruluş faaliyetleriyle ilişkisi olan diğer kamu ve özel sektör kuruluşları, kuruluşa girdi sağlayanlar, sendikalar, ilgili sektör birlikleri dış paydaşlara örnek olarak verilebilir. Müşteriler (Yararlanıcılar): Kuruluşun ürettiği ürün ve hizmetleri alan, kullanan veya bunlardan yararlanan kişi, grup veya kurumlardır. Müşteriler dış paydaşların alt kümesidir.

50. Paydaş görüşleri alınması • Kurumun hangi faaliyetleri ve hizmetleri sizin için önemlidir? • Kurumun olumlu yönleri nelerdir? • Kurumun geliştirilmesi gereken yönleri? • Kurumdan beklentileriniz?