Download
1 / 50
500 likes | 1.19k Views
YENİDOĞAN BAKIMI. Sunum Planı. Yenidoğan tanımı Doğum odasında bakım Evde bakım Beslenme Tarama testleri Bağışıklama. Yeni doğan kimdir ?. Yenidoğan Kimdir?. Yaşamın ilk 28 günü yenidoğan dönemi olarak tanımlanır.
E N D
Sunum Planı Yenidoğan tanımı Doğum odasında bakım Evde bakım Beslenme Tarama testleri Bağışıklama
Yenidoğan Kimdir? Yaşamın ilk 28 günü yenidoğan dönemi olarak tanımlanır. Zamanında ve sağlıklı olarak doğan bir bebek ortalama 3.3kg ağırlığında ve 50 cm boyundadır. Yenidoğan dönemi morbidite ve mortalite açısından çocukluk çağının en önemli dönemidir.
Türkiye’de 2008 yılı TNSA Doğurganlık hızı 2.16/1000 kadın %78.4 canlı doğum Düşük ve ölü doğum %21.6 Bebek Ölümü 38.170 %10.5 Kendiliğinden düşük %10 İsteyerek düşük %1.1ölü doğum Post Neonatal 15.239 Neonatal 22.931
Doğum Odasında Bakım (1) Bebeğin başı çıkar çıkmaz ağız silinir; tamamen doğduktan sonra ağız boşluğundaki amnion sıvısı aspire edilerek temizlenir. Doğumdan hemen sonra bebek ağlamaya başlar. Bu ağlama bebeğin nefes alarak akciğerlerinin havayla dolması demektir. Ağlamıyorsa sırtı ovulur veya ayağına birkaç kez fiske ile vurulur (taktil uyarım).
Doğum Odasında Bakım (2) Doğumdan hemen sonra bebek kurulanmalı ve temiz, ısıtılmış bezlere sarılmalıdır. Mümkünse tartılmalıdır. Genel görünüm, kalp ve solunum sayısı, aktivitesi ve tonusu kontrol edilerek annesine verilmeli ve emzirmeye başlanmalıdır.
Doğum Odasında Bakım (3) Bebeklere doğar doğmaz 1 mg (1 cc) suda eriyen K vitamini kas içine yapılmalıdır. Hepatit B aşısının 1.dozu Uygulanmalıdır.
Doğum Odasında Bakım (4) Yeni doğan bebeğin cildi parlak, pembe-kırmızı renktedir ve vernix kazeoza ile kaplıdır. Bu yağ tabakası bebeği soğuktan koruduğu gibi yeni doğmuş bebekle mikroorganizmalar arasında bir bariyer görevi görür; bu nedenle yıkayarak çıkarılmaya çalışılmamalıdır.
Göbek Bakımı Göbek kordonu doğumdan sonra bebekten 2 cm uzaktan kesilerek göbek klempi ile bağlanır. Antiseptikle silinir. Temiz ve kuru tutulması gerekir. Göbek kordonu düşene kadar bebeklere silme banyosu yaptırılmalıdır. Bir hafta içinde kuruyarak düşer. Antiseptik bir madde (alkol, batikon, gibi) ile günde 1-2 kez silinmelidir.
Göz Bakımı Doğumdan hemen sonra vajinadan geçebilecek enfeksiyonlara karşı koruyucu antibiyotikli bir göz damlası damlatılmalıdır.
Beslenme “Anne sütü bebeğin fizyolojik ve psikososyal gereksinimlerini ilk 6 ay tek başına karşılayan ideal bir besindir.”
Anne sütü ve doğumdan sonra ilk gelen sarı süt (ağız) bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirerek ishal, soğuk algınlığı, öksürük gibi birçok hastalıktan korur. • Anne sütünün hazmı kolaydır, kaynatmak gerekmez, daima taze, temiz ve bebeğe vermek üzere hazırdır. • Anne sütü bebeklerde kansızlığı önler. Çünkü, anne sütü içerisinde kansızlığa karşı yeterli demir vardır ve bebek tarafından iyi emilir. • Anne sütü alan bebeklerde pişik, karın ağrısı ve kabızlık daha az görülür.
Anne sütünde bebeğin büyümesi için gerekli olan maddeler, inek sütündekinden daha fazladır. • Anne hasta, gebe veya âdet görüyor olsa bile sütü her zaman bebek için en iyi besindir. Çünkü, bu dönemlerde bile kalitesi bozulmaz. Ancak, bu gibi durumlarda anne, beslenmesine özen göstermelidir. • Anne sütünün yapısı, bebeğin ihtiyacına göredir. • Anne sütü, bebeğin ilk 6 ayda ihtiyacı olan her türlü besin değerine sahiptir (protein, yağ, demir vb.). • Anne sütünde yeterli miktarda su bulunduğu için çok sıcak iklimlerde bile bebeğe su vermeye gerek yoktur. • Anne sütünde yeterli miktarda vitamin bulunduğu için ilk 6 ayda ayrıca meyve suyu vermeye gerek yoktur.
UNUTMAYIN! BEBEK İÇİN TEK VE EN İYİ BESİN ANNE SÜTÜDÜR.
Anne Sütünün Özellikleri Yaşayan, canlı bir sıvıdır. Besin maddelerini uygun miktarda içerir. Enfeksiyonlardan korur. Büyüme faktörleri içerir. Steril, mikropsuzdur. Allerjen değildir. Anne çocuk arasında psikolojik bağ oluşturur. Anne sağlığına olumlu etkileri vardır. EKONOMİKTİR.
Anne Sütü İle Beslenmenin İlkeleri (1) Doğumdan sonra en kısa sürede (ilk yarım saat içinde) bebeğin anne memesine konarak emzirilmesi teşvik edilmelidir. Bebeğe tıbbi bir zorunluluk olmadıkça yaşamın ilk 6 ayında su dahil hiçbir ek besin verilmemelidir.
Anne Sütü İle Beslenmenin İlkeleri (2) Bebek, gece ve gündüz, her istedikçe (ağladıkça) ve istediği sürece emzirilmelidir. Anne ile bebeğin 24 saat bir arada bulunmaları sağlanmalıdır. Emzirilen bebeklere yalancı meme (emzik) verilmemelidir. Anne sütü ile beslenme ek besinlerle birlikte 2 yaşına kadar sürdürülmelidir.
Emzirmenin Yararları ANNE SÜTÜ Besleyicidir. Sindirimi kolaydır. Temizdir. Enfeksiyonlara karşı korur. Her zaman hazırdır. Ekonomiktir. EMZİRME Duygusal birlikteliğe ve gelişmeye yardım eder. Aile planlaması yöntemi olabilir. Anne sağlığını korur.
Emzirmenin Psikolojik Yararları Anne ve çocuk arasında sevgi dolu bir ilişki sağlar. Annenin duygusal açıdan tatminini sağlar Bebek daha az ağlar. Anne bebeğine daha iyi davranır, terk etme ve hırpalama olasılığı azalır. Anne sütü ile beslenen çocukların zeka düzeyi daha yüksek olur.
Süt Oluşumu (1) Gebeliğin ikinci yarısından itibaren memeler süt yapımına hazırdır. Doğumdan sonra plasentanın ortadan kalkması ile inhibisyon da kalkmış olur.
Süt Oluşumu (3) Süt yapımı için prolaktin, Memelerden akması için oksitosin salınır.
EMZİRMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1. ELLERİ YIKA • Bebeğin mikrop alarak hastalanmasını önler. 2. MEME BAŞINI TEMİZLE • Emzirmeden önce meme başını ve çevresini temiz su ile sil, • Karbonatlı su, sabunlu su vb. kullanma. Bunlar, meme başında çatlak ve yaraya neden olur.
3. BEBEĞİNLE RAHAT BİR YERE OTUR • Sırtını bir yere dayayarak destekle, • Oturduğun yer temiz ve yeterince sıcak olsun, • Emzirirken mutlu ve huzurlu ol. 4. BEBEĞİNİ, YÜZ VE BEDENİ KENDİNE DÖNÜK OLACAK ŞEKİLDE TUT. BEBEĞİNİN BAŞINI KOLUNUN İÇ KISMINA YERLEŞTİR. AYNI KOL VE ELLE BEBEĞİ KALÇA VE BACAKLARINDAN KAVRA. . Emzirirken anne ve bebek rahat olmalıdır. • Anne ve bebeğin göz teması çok önemlidir.
5. ELİNLE GÖGSÜNÜ ALTINDAN TUT. MEME BAŞI İLE ETRAFINDAKİ KAHVERENGİ KISMA DOKUNMA. 6. BEBEĞİNE GÜLÜMSEYEREK VE MEME UCUNU BEBEĞİNİN DUDAĞINA VE ÇENESİNE DEĞDİR. 7. BEBEK AĞZINI AÇINCA MEME UCUNU VE ETRAFINDAKİ KAHVERENGİ KISMI BEBEĞİN AĞZINA YERLEŞTİR. • Bebeği memeye, tekniğine uygun yerleştirdiğinde bebeğin çenesi ile göğüsün arasında boşluk kalmaz.
DOĞRU EMZİRME Meme ucu ve etrafındaki koyu renkli kısım, bebeğin ağzında uzayarak emzik şeklini almıştır. Meme ucu bebeğin damağına değmektedir.
YANLIŞ EMZİRME Bebek sadece meme ucunu ağzına almış, etrafındaki koyu renkli kısmı almamıştır.
UNUTMAYIN!EMZİRME HEM ANNE HEM DE BEBEK SAĞLIĞI İÇİNÖNEMLİDİR
EMZİRMENİN ANNE VE BEBEK AÇISINDAN FAYDALARI Emzirmenin Anne İçin Faydaları • Kısa sürede eski kilosuna döner. • Rahim daha çabuk toplanır. • Bebekle arasında yakın bir bağ kurulur. • Psikolojik tatmin sağlar. • Özel bir hazırlık gerektirmez. • Ekonomiktir. Emzirmenin Bebek İçin Faydaları ANNE SÜTÜ • Daima temiz, taze ve uygun ısıdadır. • Hazmı kolaydır. • Kabızlığı önler. • Hastalıklardan korur. • Doğal besinlerden içeriği mükemmel olanıdır. EMZİRME • Çene ve diş sağlığı için yararlıdır. • Konuşmayı geliştirir. • Anne ile bebek arasında sıcak
UNUTMAYIN!DOĞUMDAN SONRAKİ İLK YARIM SAAT İÇİNDEBEBEĞİ EMZİRMEYE BAŞLAYIN.
Anne Sütünün Verilmemesi Gereken Durumlar Aktif tüberküloz Akut hepatit Ağır depresyon/psikolojik problemler İlaçlar (antitiroid, kanser ilaçları, gibi) Bebekte metabolik hastalık (fenilketonüri, galaktozemi)
Anne Sütünün Sağılması El veya trile/pompa ile sağılabilir.
Anne Sütünün Saklanması Oda ısısında: 8 saat Buzdolabında: 24 saat Derin dondurucuda: 3 ay saklanabilir
Tarama Testleri Tarama testleri çocuk sağlığı izleminin vazgeçilmez bir parçasıdır. Taramalar sayesinde bazı hastalıklar bulgu vermeden ve sekel bırakmadan saptanabilmektedir. Sağlık kuruluşlarında 3-7.günler arasında fenilketonuri, hipotiroidi ve biotinidaz aktivitesi taraması için kan tetkikleri alınmalıdır.
Bağışıklama Doğumdan sonra taburcu olurken ailelere: Aşıların çocuk sağlığı açısından önemi anlatılmalı. Aşı takvimi, aşılar ve yan etkileri hakkında bilgi verilmeli. Mutlaka aşı kartı düzenlenerek sağlık kuruluşlarına başvururken yanlarında getirmeleri vurgulanmalıdır.
