440 likes | 759 Views
„Wszechświat jest utkany ze światła”. Zjawiska świetlne w przyrodzie. Prezentację przygotowała Grażyna Kołtuniak. Czym jest światło ?. Zarówno światło jak i to, że je widzimy, traktujemy jak coś zwykłego. Ale światło ma niezwykłe właściwości....
E N D
„Wszechświat jest utkany ze światła”
Zjawiska świetlne w przyrodzie Prezentację przygotowała Grażyna Kołtuniak
Czym jest światło ? Zarówno światło jak i to, że je widzimy, traktujemy jak coś zwykłego. Ale światło ma niezwykłe właściwości.... Czasami zachowuje się jak fala, ale czasami bardziej przypomina strumień cząstek; dualizm korpuskularno -falowy.
Światło 1. Według Izaaka Newtona to strumień cząstek (korpuskuł) zwanych fotonami, niemających masy i poruszających się z prędkością c = 300000 km/s. 2. Według Christiana Huygensa, a następnie Jamesa Maxwella to widzialna fala elektromagnetyczna o długości od 400 nm do 800 nm.
Źródła światła – to ciała świecące własnym światłem: • sztuczne – ciała rozgrzane do wysokiej temperatury ( żarówka), • naturalne – gwiazdy ( Słońce), • pobudzone do świecenia cząsteczki gazów w polu elektrycznym ( neonówki), • w wyniku reakcji chemicznych - ( płomień świecy, organizmy żywe) • pochłaniane promieniowanie ultrafioletowe tzw. luminofor w świetlówkach.
Światło rozchodzi się w ciałach przezroczystych i w próżni po liniach prostych Światło rozchodzi się prostoliniowo Promień światła
dowodem tego jest powstanie zjawiska: 1. Cienia.
3.ZaćmienieKsiężyca – cień Ziemi pada na powierzchnię Księżyca.
Bieg promieni świetlnych daje się doskonale opisać na podstawie zasady Fermata:„Światło między dwoma punktami biegnie po takiej drodze, aby czas potrzebny na jej przebycie był jak najkrótszy.”
Zjawiska świetlne • odbicie promieni świetlnych • załamanie światła • rozszczepienie światła białego • ugięcie, czyli dyfrakcja • interferencja, czyli nakładanie się fal • powstawanie obrazów
Światło odbija się od gładkich wypolerowanychpowierzchni zwanych zwierciadłami. Zwierciadła: a. płaskie b. kuliste
Równoległa wiązka promieni, padając na powierzchnię: płaską chropowatą ulega rozproszeniu odbiciu
Od zwierciadeł światło odbija się z pewną prawidłowością Kąt padania Kąt odbicia Promień padający Promień odbity zwierciadło Normalna - prosta prostopadła do zwierciadła Kąt padania równasię kątowi odbicia i kąty te leżą w jednej płaszczyźnie.
Zwierciadło płaskie Źródło światła wysyła wiązkę promieni. Zaznaczamy dwa z nich. Promienie te odbijają się w kierunku oka. Wydaje się, że biegną z miejsca za zwierciadłem i że tam widzimy źródło światła. Tak tylko nam się wydaje, gdyż za zwierciadłem widzimy obraz pozorny. Przedmiot umieszczony przed zwierciadłem płaskim daje obraz: wielkości tej samej; symetryczny do przedmiotu względem płaszczyzny zwierciadła
Zwierciadło wypukłe promień krzywizny obraz pozorny oś optyczna F O przedmiot Zwierciadła te dają tylko jeden rodzaj obrazów. Są to zawsze obrazy pozorne, pomniejszone. ogniskowa
Zwierciadło wklęsłe Zwierciadła te dają dwa rodzajeobrazów – pozorny lub rzeczywisty. promień krzywizny przedmiot oś optyczna Obraz rzeczywisty odwrócony zmniejszony Ogniskowa f
Obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł f < x < 2f Otrzymany obraz jest rzeczywisty, odwrócony i powiększony.
Obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł x > 2f Otrzymany obraz jest rzeczywisty, odwrócony, zmniejszony.
Obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł x < f Otrzymany obraz jest pozorny, powiększony i prosty.
Dlaczego staw wydaje się płytszy, niż jest naprawdę, a patyk w wodzie zgięty ? Ponieważ światło na granicy dwóch ośrodków przezroczystych, w których ma różne prędkości rozchodzenia, załamuje się, tzn. zmienia swój kierunek rozchodzenia.
Załamanie światła powietrze kąt padania normalna promień załamany szkło kąt załamania
Światło białe jest mieszaniną świateł barwnych o długości od 400 nm do 800 nm.
Światło białe wchodząc do pryzmatu, ulega rozszczepieniu,ponieważ każdej barwie odpowiada inna długość fali, a więcróżna prędkość w ciałach przezroczystych i zgodnie z prawem załamania każda barwa załamie się pod innym kątem – powstanie widmo ciągłe. długość fal świetlnych pryzmat 800 nm 400 nm Najbardziej odchyli się barwa fioletowa, najmniej czerwona .
Zjawiska falowe Dyfrakcja: czyli ugięcie polega na zmianie kierunku rozchodzenia się światła, gdy przechodzi przez bardzo wąską szczelinę. Interferencja: to nakładanie się na siebie dwóch fal świetlnych pochodzących z dwóch różnych źródeł w wyniku czego na ekranie powstają jasne i ciemne prążki.
Soczewki – ciała przezroczyste ograniczone z dwóch stron powierzchnią kulistą lub jedną kulistą a drugą płaską. Rodzaje: rozpraszające skupiające
Tak zachowuje się światło po przejściu przez soczewkę: rozpraszającą skupiającą
Tak powstaje obraz wsoczewce skupiającej Soczewki wypukłe załamują światło. ogniskowa ognisko oś optyczna ognisko obraz przedmiot Soczewka wypukła
Obrazy otrzymywane za pomocą soczewek zależą od odległości x przedmiotu od soczewki. X > 2f obraz : rzeczywisty,zmniejszony, odwrócony
f< x < 2f obraz : rzeczywisty, powiększony, odwrócony x< f obraz: pozorny, powiększony, prosty
Jak za pomocą soczewki skupiającej otrzymać wiązkę promieni równoległych ?
Skierować na nią wiązkę promieni równoległych i równoległych do osi optycznej.
TEST • Jeżeli promień świetlny przechodzi z powietrza do szkła padając pod kątem 0, to kąt załamania jest: A) Równy kątowi padania, C) Mniejszy od kąta padania D) Większy lub mniejszy od kąta padania; zależnie od rodzaju szkła B) Większy od kąta padania A B C D 2. Jeżeli promień świetlny pada prostopadle na płaszczyznę odbijającą to kąt odbicia wynosi: C) 45 D) 0 stopni B) 90 A) 180 A B C D
3. Jeżeli patrzymy na powierzchnię strumienia wody, to wydaje nam się, że jego głębokość wynosi 0.5 m. W rzeczywistości jego głębokość jest:: A) mniejsza C) Mniejsza lub większa zależna od kąta pod jakim patrzymy B) większa D) 0,5m (taka sama) A B C D 4. Obraz powstający w lupie jest: A) Rzeczywisty, powiększony i odwrócony C) pozorny, powiększony i odwrócony D) pozorny, powiększony i prosty B) Rzeczywisty, powiększony i prosty A B C D
Animacje obrazów przedmiotów otrzymywanych www w zwierciadle wypukłym www w soczewce skupiającej www w soczewce rozpraszającej
W prezentacji wykorzystano : M. Rozenbajgier : „Fizyka w gimnazjum cz. 3” M. Sawicki : „Fizyka kl. VIII” – podręcznik K. Dobson : „Fizyka tom 2” podręcznik dla gimnazjum K. Foulds : „Fizyka” podręcznik dla gimnazjum K. Hercman : „Fizyka 8” podręcznik Elementy prezentacji uczniowskiej J. Scholc i M. Skowrona www.lightlink.com/sergey/java