MONİTORİZASYON

1. MONİTORİZASYON Hem.Hiz.Müd.Yard. Naciye SAYGI SağlıkSlaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com

2. Monitorizasyon ‘Monitor’ kelimesi Latince ‘uyarı’ anlamına gelen ‘monere’ kelimesinden türetilmiştir. İngilizce’de ‘monitoring’ kelimesi kullanılıyor. Monitorizasyon; Hastanın önemli değişikliklerini belli aralıklarla tekrarlayarak/devamlı şekilde duyularımız/elektronik aygıtlar aracılığıyla ölçme işlemine denir.

3. Monitorizasyonun amacı; • Değişkenleri incelemek • Sorunları tanımak • Sorunların ciddiyet derecesini belirlemek • Tedaviye cevabın değerlendirmesini yapmak SağlıkSlaytları <a href=“http://hastaneciyiz.blogspot.com”>sağlık</a>

4. İdeal Monitörün Özellikleri • Noninvaziv olmalı • Hastada fizyolojik veya psikolojik değişiklik yapmamalı • Güvenilir,kolay anlaşılabilir • Kullanımı ve kalibrasyonu kolay • Taşınabilir,ucuz,bakımı kolay • Hasta üzerinde yapılacak işlemleri güçleştirmeyen özelliklerde olmalı.

8. Monitorizasyon • Non-invaziv monitorizasyon • Invaziv monitörizasyon

9. Sistemlerin Monitorizasyonu • Kardiyak fonksiyon • Solunum sistemi • Sinir sistemi • Termoregülasyon • İntravasküler volüm • Renal fonksiyon monitorizasyonlarını içerir.

10. Non-invaziv monitorizasyon • Gözlem • Puls oksimetre • Stetoskop • Kan basıncı ölçümü • EKG • Serebral kan akımı ölçümü • EEG • Transkranial dopler • Vücut ısısı ölçümü • Prekardial dopler • SSEP: samoto sensorial uyarılar alınan yanıtlar • NMEP:nöromüsküler uyarılara alınan yanıtlar

11. Invaziv monitörizasyon • Arter kateteri • Santral ven kateterizasyonu • Pulmoner arter kateterizasyonu • Kardiyak output ölçümü • Karışık(miks)venöz oksimetre • İntrakraniyal basınç(İKB) monitörü • Juguler venöz O2 monitörizasyonu • Mesane kateterizasyonu gibi yöntemleri kapsar.

12. Noninvaziv yöntemin avantajları • Kolay uygulanabilir • Kolay otomatikleşir • Genellikle doğru sonuç alınır • Çok düşük infeksiyon riski vardır

13. Noninvaziv yöntemin Dezavantajları • Uzamış/çok sık kaf şişirilmesi ile doku iskemisi,sinir hasarı oluşabilir. • Yanlış/geç okuma riski vardır. • Sağlıklı ölçüm için kaf uzunluğunun ekstiremiteyi 1.5 kez kuşatacak kadar uzun ,eninin ekstiremiteden %20-50 oranında kalın olması gerekir.

14. Kardiyak Monitörizasyon-1 Arter Kan Basıncı : sol ventrikülün ritmik kontraksiyonu pulsatil arter basıncını oluşturur. Sistolik kontraksiyon; sistolik arter basıncını(SAB), Diastolik gevşeme; diastolik arter basıncını(DAB), ikisi arasındaki fark Nabız Basıncını belirler. Ortalama Arter Basıncı: SAB+2DAB/3

15. Kardiyak Monitörizasyon-2 • İnvaziv ölçüm sırasında kan transducere sıvı sistemi aracılığıyla basınç yapar • Arter içine bir kanül yerleştirilir.Kanüle bağlı içi sıvı dolu bir uzatma aracılığıyla ‘transducer’e iletilen dalgalanma,monitöre dijital olarak arter basıncı ve bir trase olarak izlenir. • Trantransducerde elektrik sinyaline çevrilen basınç değişiklikleri,cihazda değerlendirilerek sistolik, diastolik ve ortalama basınçlar elde edilir. • Transducerin konumu kalbin düzeyiyle yaklaşık aynı olacak şekilde ayarlanır.

16. Kardiyak Monitörizasyon-3 • NIBP=Kan basıncı kan damarlarının duvarlarına uygulanan basınçtır. • Kan basınç ölçümü hastanın dolaşım sistemi hakkında bilgi verir ve bu ölçüm atardamarlarla yapılır • Bu ölçüm temel olarak atar damarın bir manşetle sıkılması ve bu sıkılmanın kan akımı üzerindeki etkilerinin gözlenmesiyle elde edilir.

17. İnvaziv arter basınç ölçüm teknikleri • Radial arter yüzeyel kolleteral dolaşımın yeterli olması nedeniyle en sık kullanılır.Ancak kolleteral dolaşımın kontrol edilmesi gerekir.(Allen testi,tercihen doppler,pulsoksimetre probu ile) • Ulnar arter derin ve trasesi düzgün olmadığından tercih edilmez. • Brakial arter kateterizasyonu kolaydır.Ancak lokalizasyonu nedeniyle kolaylıkla king yapabilir. • Aksiller arter komşulukları nedeniyle sinir travmasına yol açabilir.Sol aksiller arterde flaş yapılırken hava veya tombus serebral dolaşıma geçebilir. • Femoral arter psödoanevrizma ve arterom plağına,nadiren de femur başı aseptik neden olabileceğinden en son seçenek • Dorsalis pedis ve tibialis posterior kanülüzasyonu mesafe nedeniyle basınç eğrisi farklı.

18. Elektrokardiyografi • Kalbin elektriksel aktivitesinin izlenmesi • Kalp hızı • Kalp ritmi • Myokardın oksijenlenmesi ile ilgili bilgiler verir. • İlaç etkisi • Elektrolit değişiklikleri • Hipoksi • Hiperkapni • Refleks uyarılar gibi olayların etkilerini de izleme olanağı verir. Bütün hastalara uygulanabilir,kontrendikasyonu yoktur.

19. GÖĞÜS DERİVASYONLARI • ÇOCUKLARDA EK OLARAK V4R DA ÇEKİLİR. • V4R, SAĞ VENTRİKÜLÜ İYİ GÖRÜR. • V6 YERİNE V7 TERCİH EDİLİR. • V7, SOL VENTRİKÜLÜ İYİ GÖRÜR

20. EKG KALİBRASYONU • 1 Mv = 10 mm standarttır. (1 Mv = 5 mm / 1 Mv = 20 mm) • 25 mm / sn hızstandarttır. (12.5 mm / sn / 50 mm / sn )

21. EKG’de Ritim Bozuklukları (Aritmiler)-1 • Anormal Sinüs Ritimleri • Taşikardi (Kalp hızı >100 atım/dk) Normal ritim Sinüs taşikardisi

22. EKG’de Ritim Bozuklukları (Aritmiler)-2 • Anormal Sinüs Ritimleri • Bradikardi (Kalp hızı <60 atım/dk) Normal ritim Sinüs bradikardisi

23. EKG’de Ritim Bozuklukları (Aritmiler)-3 • Anormal Sinüs Ritimleri • Sinüs aritmisi (fizyolojik/patolojik) Normal ritim Sinüs aritmisi

24. EKG’de Ritim Bozuklukları (Aritmiler)-4 • Fibrilasyon • Atrial fibrilasyon • Ventriküler fibrilasyon (!)

25. Santral ven kateterizasyonu Sağ atrium ve kalbe giren büyük venlerin birleştiği yere bir kateter yerleştirilmesi ve bu kateter vasıtası ile ölçüm yapılması işlemidir. kullanılan venler; vena jugularis interna, subklavian ven, Antekübital venler ve femoral ven)

26. Solunum sistemi monitorizasyonu-1 Solunum fonksiyonları izleminde; • Klinik gözlem • Akciğerlerin oskültasyonu • Hava yolu basıncı takibi • Mekanik ventilasyon takibi • Gaz değişimi takibi yapılır.

27. Solunum sistemi monitorizasyonu-2 • Klinik gözlemde; cilt rengi,tırnak yatakları,muköz membranlar,ameliyat sahası,konjuktiva ve pupiller izlenebilir. • Hastanın göğüs-batın hareketleri izlenmelidir. • Spontan soluyan bir hastada solunumun frekansı,derinliği,düzenli olup olmadığı izlenmelidir.

28. Nabız Oksimetresi(Pulse oxymetry,pulsoksimetre): • Ayak parmağı,el parmağı veya kulak memesi gibi ışığı geçirebilecek bir organa yerleştirilen,bir kızıl ötesi ışık kaynağı,bir de gönderilecek ışığı alacak dedektörlü prob ile çalışan bir cihazdır • Hastanın parmak ucu probun iç duvarına değecek şekilde yerleşmelidir, böylece ışık kaynaklarının tırnağın üzerine gelmesi sağlanacak ve monitör daha iyi ölçüm yapacaktır. • Saturasyon probuen az iki saat arayla parmak değiştirilmelidir.

29. Santral sinir sistemi monitörizasyonu • Serebral fonksiyonun izlenmesi,beyne ve spinal korda hasar riskinin en aza indirgenmesi yönünden önemlidir. • Yoğun bakımda bilinci kapalı hastanın takip ve bakımında iyileşme sağlayacaktır • Elektroensefalografi(EEG): Serebral korteks elektriksel deşarjlarının kaydedilmesidir. • Serebral perfüzyon yetersizliğinin belirlenmesi açısından önemlidir. • Serebral oksijen yetersizliği konusunda bilgi verebilir.

30. Vücut Isısı Vücut ısısı,vücudun değişik yerlerinde birbirinden farklıdır. • Merkez(iç,core)ısı : • Çevre(kabuk) ısısı :

31. İdrar miktarı Mesane kateterizasyonu,idrar çıkışını göstermenin tek güvenilir metodudur. İdrar miktarının izlenmesi,böbrek perfüzyonu ve fonksiyonları hakkında bilgi verir. Hipovolemide ve böbrek yetmezliği beklenen olgularda idrar izlenmelidir. O.5 ml /kg/saat miktarının altında oligüridir.

32. Sonuçta bütün teknolojilerin arasında en önemli monitör klinik gözlemdir. En mükemmel monitör bile klinik gözlemin yerini tutamaz. Ayrıca monitörlerin sorumluluk almadığı da unutulmamalıdır.

33. TEŞEKKÜRLER…