Zmiany klimatyczne

Zmiany klimatyczne Paulina Pionko Marta Bączkowska Kl. IId

Co to jest klimat? „Klimat” to nie to samo, co „pogoda”. „Klimat” to średnia warunków pogodowych dla jednego regionu w dłuższym przedziale czasu. Ogół zjawisk pogodowych na danym obszarze w okresie wieloletnim. Ustalany jest na podstawie wieloletnich obserwacji różnorodnych składników, najczęściej pomiarów temperatury, opadów atmosferycznych i wiatru. Standardowy okres to 30 lat. Klimat na Ziemi kształtują trzy podstawowe procesy klimatotwórcze: obieg ciepła, obieg wody i krążenie powietrza, oraz czynniki geograficzne: układ lądów i oceanów, wysokość n.p.m. Klimat jest jednym z czynników ekologicznych wpływających na występowanie i życie organizmów. Badaniem klimatu zajmuje się klimatologia.

Naturalne czynniki zmiany klimatu • teoria cykli Milankovitcha • zmiany stałej słonecznej • wpływ erupcji wulkanów • gazy cieplarniane i pyły zawieszone

Antropogeniczne czynniki zmiany klimatu • Gazy cieplarniane • Chmury i efekty pośrednie • Aerozole atmosferyczne (pyły zawieszone) Zdjęcie satelitarne zanieczyszczeń spowodowanych pożarami w Chinach

Przykładowe powody zmian klimatu • Hipoteza tęczówki - efekt pary wodnej • Efekt motyla • Hipoteza CLAW • Hipoteza termostatu tropikalnego • Hipoteza gazów cieplarnianych • Hipoteza wpływu aerozoli atmosferycznych • Wpływ temperatury na cyklony tropikalne

Przyczyny • Klimat zmieniał się i nadal będzie się zmieniać z przyczyn naturalnych. Zaliczamy do nich nieznaczne zmiany natężenia promieniowania słonecznego czy wybuchy wulkanów, które mogą wtłoczyć do atmosfery pył odbijający z powrotem w kosmos ciepło dostarczane nam przez słońce, a także normalne fluktuacje klimatyczne. • Jednakże przyczyny naturalne tylko częściowo tłumaczą obecne ocieplenie. Zdecydowana większość naukowców uważa, że jego powodem jest rosnące stężenie wiążących ciepło gazów cieplarnianych w atmosferze, spowodowane działalnością człowieka.

… • Energia słońca nagrzewa powierzchnię ziemi. W miarę wzrostu temperatury, ciepło oddawane jest z powrotem do atmosfery w postaci promieniowania podczerwonego. Część tej energii zostaje pochłonięta w atmosferze przez tzw. gazy cieplarniane. • Pod tym względem atmosfera jest więc podobna do ścian i dachu szklarni, ponieważ przepuszcza widzialne światło i pochłania wychodzącą energię w postaci promieniowania podczerwonego, w ten sposób utrzymując ciepło w środku. Ten naturalny proces nazywany jest „efektem cieplarnianym”; umożliwia on życie na naszej planecie w formie, w jakiej znamy je dzisiaj. Bez niego, średnia temperatura na świecie wynosiłaby -18°C, podczas gdy obecnie wynosi ona +15°C. • Jednak działalność człowieka powoduje zwiększanie się w atmosferze ilości gazów cieplarnianych, szczególnie dwutlenku węgla, metanu i podtlenku azotu, które wzmacniają efekt cieplarniany, skutkiem czego wzrasta temperatura na ziemi. To spowodowane przez człowieka dodatkowe ocieplenie nazywane jest „wzmocnionym” efektem cieplarnianym.

Skutki Na ziemi obecnie jest cieplej niż było 1000 lat temu. Do końca tego wieku, jeśli utrzymają się obecne trendy, temperatura na ziemi będzie wyższa niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich dwóch milionów lat. Konsekwencje tych drastycznych wzrostów temperatury, spowodowanych przez spalanie paliw kopalnych będą katastrofalne: masowe wyginięcie gatunków roślin i zwierząt, susze, wzrost poziomu mórz i setki milionów uchodźców z obszarów, które znajdą się pod wodą.

… • zwiększanie liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów, susze, ulewne deszcze, powodzie czy huragany • topnienie lodowców w górach, rozpadanie się pokrywy lodowej na biegunach, wzrost poziomu mórz, wymieranie rafy koralowej, odwilże, zmiany ekosystemów, śmiertelne fale upałów, powodzie – to zjawiska, z którymi mamy do czynienia na coraz większą skalę • Niebezpiecznych skutków zmian klimatu doświadczamy już teraz, kiedy temperatura podniosła się “zaledwie” o 0,6 °C

Prawdopodobne efekty umiarkowanego ocieplenia Oto prawdopodobne efekty, które mogą wystąpić w przyszłości, jeśli radykalnie nie ograniczymy emisji gazów cieplarnianych: • wzrost poziomu mórz spowodowany topnieniem lodowców i podnoszenie się temperatury oceanów • masowe uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych z topniejących zmarzlin i ginących lasów • duże ryzyko częstszego występowania ekstremalnych zjawisk, takich jak upały, susze czy powodzie. Częstotliwość występowania susz podwoiła się w ciągu ostatnich 30 lat • zwiększy się częstotliwość występowania wód z rzek, na terenach przybrzeżnych zwiększy się ryzyko powodzi, erozji, tereny podmokłe zaczną zanikać • Wzrost ryzyka wymierania gatunków i zmniejszania bioróżnorodności

… • Naturalne ekosystemy, włączając w to lodowce, rafy koralowe, namorzyny, arktyczne ekosystemy, alpejskie ekosystemy, lasy północne, lasy tropikalne, prerie, środowiska podmokłe i lokalne użytki zielone będą poważnie zagrożone • Najpoważniejsze skutki będą widoczne w krajach biedniejszych, które nie będą w stanie bronić się przed rosnącym poziomem mórz, rozprzestrzenianiem chorób, zmniejszaniem zasobów wody pitnej i spadkiem produkcji rolnej. Będą to rozwijające się kraje Afryki, Azji i Pacyfiku, np. Mozambik, Singapur czy Malediwy na Oceanie Indyjskim. Małe kraje wyspiarskie odpowiadają za mniej niż 1% emisji gazów cieplarnianych, ale poniosą najwyższą cenę za zmiany klimatu. Malediwy mogą znaleźć się pod wodą już za 30 lat

Długoterminowe, katastrofalne skutki postępującego globalnego ocieplenia: • Pokrywa lodowcowa Grenlandii i Antarktydy zacznie topnieć. Stopnienie lodów Grenlandii spowoduje wzrost poziomu mórz o 7 metrów • Golfsztrom, Prąd Zatokowy Atlantyku zacznie słabnąć lub zmieniać swój tor, przez co przestanie ogrzewać nasz kontynent, przynosząc dramatyczne skutki w Europie. Wywoła zaburzenia cyrkulacji oceanów • Zwiększone emisje metanu z oceanów prowadzące do gwałtownego wzrostu jego ilości w atmosferze, czego konsekwencją będzie dalsze ocieplanie

Metody badań zmian klimatu Przyczyny zmian klimatu są badane za pomocą: • numerycznych modeli ogólnej cyrkulacji Ziemi (ang. General Circulation Models, w skrócie GCM) • badań paleoklimatycznych • pomiarów bezpośrednich w atmosferze i prac polowych • reanalizy istniejących danych

Sposoby ratowania Ziemi • Zaciemnienie Ziemi (najdroższy i najambitniejszy pomysł), polega na skonstruowaniu gigantycznego szklanego parasola. Ma on rozwiązać problem globalnego ocieplenia. Parasol miał się znajdować w punkcie L1. • Zmodyfikowanie chmur, które odbijały fotony. Specjalny statek zapylał chmury wodą morską (500l wody na sekundę). • Setki rakiet wypełnionych siarką (1mln ton siarki) wysłanych w stratosferę. Może mieć to również negatywny wpływ na środowisko (dziura ozonowa). • Nawożenie oceanu mocznikiem, aby zwiększyć liczbę fitoplanktonu, który przyswaja dwutlenek węgla i uwalnia tlen. • Uwięzienie dwutlenku węgla pod powierzchnią ziemi. • Sztuczne drzewa (1 sztuczne drzewo usuwa 90 tys. ton dwutlenku węgla).

Szczyt klimatyczny Od 1 grudnia w Poznaniu trwa „XIV Konferencja Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu” - znana pod skrótową nazwą jako „COP 14”. To największe tegoroczne tego typu wydarzenie na świecie i najbardziej prestiżowe międzynarodowe spotkanie jakie zorganizowano w III RP. Zjechały się delegacje rządowe z ponad 190 państw, przedstawiciele organizacji pozarządowych, dziennikarze - w sumie ponad 8 tys. osób. Na COP 14, obradującym pod przewodnictwem polskiego ministra środowiska, muszą powstać zręby nowego światowego porozumienia o redukcji emisji dwutlenku węgla, które zastąpi umowę z Kioto. Oczy świata patrzą na stolicę Wielkopolski.

Godzina dla Ziemi 2009 Setki milionów ludzi na całym świecie w sobotę wyraziło swoje poparcie dla walki z globalnym ociepleniem. Rozmach akcji przerósł oczekiwania WWF – organizatora ogólnoświatowego wydarzenia. Bardzo dziękujemy wszystkim tym, którzy w Polsce włączyli się do akcji i wyłączyli na godzinę światło. Chociaż w dalszym ciągu zbierane są dane dotyczące „Godziny dla Ziemi” WWF, już dziś wiadomo, że w ubiegłą sobotę o godz. 20.30 czasu lokalnego światła zgasły w 3943 miejscowościach, 88 krajach i 25 strefach czasowych.

Dzień Ziemi • Dzień Ziemi, znany też jako Światowy Dzień Ziemi, to nazwa akcji prowadzonych corocznie wiosną, których celem jest promowanie postaw ekologicznych w społeczeństwie. Organizatorzy Dnia Ziemi chcą uświadomić politykom i obywatelom jak kruchy jest ekosystem planety ludzi. Na obchody składa się zwykle wiele wydarzeń organizowanych przez różnorodne instytucje. Korzenie Dnia Ziemi wiążą się z obserwacją przesilenia letniego, co wiąże się z okazją do wykorzystania sprzyjającej aury, która ma ułatwić zorganizowanie udanych imprez masowych. • Z ENERGIĄ CHROŃMY KLIMAT to hasło Dnia Ziemi, wokół którego koncentrować się będą wydarzenia tegorocznego święta: sesje i konferencje popularnonaukowe, konkursy, wystawy i finałowy festyn - 26 kwietnia 2009 r. na Polu Mokotowskim w Warszawie.

Co Ty możesz zrobić? Nie czekając na posunięcia rządu, Ty również możesz zadbać o klimat. Niewielkie zmiany w codziennym zachowaniu pomagają oszczędzać energię i zmniejszają emisję gazów cieplarnianych do atmosfery. Korzystając z transportu publicznego zamiast samochodu, rezygnując z podróży samolotem na rzecz kolei, dbając o dobrą izolację domu, kupując produkty lokalne, zamiast z odległych krajów, zmieniając oświetlenie na energooszczędne i korzystając z niego tylko wtedy, kiedy go potrzebujesz pomagasz chronić klimat.

… oszczędzajwyłączaj odzyskujidź na pieszo

Efekt cieplarniany Zjawisko podwyższenia temperatury planety powodowane obecnością gazów cieplarnianych w atmosferze. Zmiany powodujące wzrost roli efektu cieplarnianego mogą być jedną z przyczyn globalnego ocieplenia.

Ciekawostki • Rośliny używają dwutlenku węgla by rosnąć. Czy większa jego ilość nie sprawiłaby, że rośliny rosłyby szybciej – mielibyśmy więcej lasów, większe plony i żadnych zmian klimatycznych? Niestety nie. Nawożenie węglem może pomóc w pewnym stopniu, ale na krótką metę. Poza dwutlenkiem węgla są jeszcze inne czynniki decydujące o tempie wzrostu roślin, np. sole mineralne czy woda. Natomiast efekt cieplarniany powoduje, że zasoby wody się kurczą, fale upałów zagrażają roślinom, a wyższa średnia temperatura powietrza sprzyja pojawianiu się nowych szkodników, co w konsekwencji wywoła negatywne skutki dla rolnictwa.

Galeria zdjęć powodzie

… topnienie lodowców

… Symulacja poziomu wód oceanów za 100-150 lat w obliczu narastających zmian klimatycznych i całkowitego stopnienia lodowców i lądolodów

… cyklony i huragany

… Zmniejszenie pokrywy śnieżnej na Kilimandżaro

… susze

… pożary

Co to jest klimat? Naturalne czynniki zmiany klimatu Antropogeniczne czynniki zmiany klimatu Przykładowe powody zmian klimatu Przyczyny … Skutki … Prawdopodobne efekty umiarkowanego ocieplenia … Długoterminowe, katastrofalne skutki postępującego globalnego ocieplenia: Metody badań zmian klimatu Sposoby ratowania Ziemi Szczyt klimatyczny Godzina dla Ziemi 2009 Dzień Ziemi Co Ty możesz zrobić? … Efekt cieplarniany Ciekawostki Galeria zdjęć … … … … … … Spis treści

Źródła • www.wikipedia.org • www.google.pl • www.greenpeace.org • www.dlaklimatu.pl • www.wiadomosci24.pl • www.ec.europa.eu/environment/climat/campaign/index_pl.htm

Zmiany klimatyczne