Menu klimatyczne - praktyczne zastosowanie w gminach.

1. Menu klimatyczne - praktyczne zastosowanie w gminach. Raciechowice, dnia 9 marca 2006r. mgr inż. Michał Siembab Ecofys Polska Sp. z o.o.

2. Tło problemu. • Konieczność redukcji zanieczyszczeń lokalnych i globalnych. • Duże znaczenie działań na poziomie lokalnym, w myśl zasady: Myśl globalnie, działaj lokalnie. • Konieczność budowy świadomości na poziomie lokalnym w kwestii realnego ograniczania emisji zanieczyszczeń, • W Polsce: liczne inicjatywy, ale brak kompleksowych strategii.

3. Główne założenia Polskiej polityki klimatycznej. Wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju w zakresie: - poprawy wykorzystania energii, - zwiększania zasobów leśnych i glebowych kraju, - racjonalizacji wykorzystania surowców i produktów przemysłu, - racjonalizacji zagospodarowania odpadów. Większość działań możliwych jest do wykonania na poziomie lokalnym.

4. Akty prawne, które pośrednio wpływają na politykę klimatyczną na poziomie lokalnym. • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2001r. Nr 62, poz. 627, z późn. zm.); • Ustawa z dnia 18 grudnia 1998r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. z 1998r. Nr 162, poz. 1121, z późn. zm.); • Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 1997r. Nr 54, poz. 348, z późn zm.); • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. z 2001r. Nr 62, poz. 628, z późn. zm.); • i wiele innych. W Polsce na poziomie lokalnym nie wypracowano dokumentu spinającego te wszystkie działania w całość.

5. Co powinna uwzględnić polityka klimatyczna na poziomie gminnym. • Energia w budownictwie, np. wymiana okien, ocieplanie, wspieranie budownictwa o zmniejszonym zapotrzebowaniu na energię lub budownictwa pasywnego. • Infrastruktura, np. wykorzystanie biogazu z osadów ściekowych i zagospodarowanie odpadów. • Rozwój miejski i planowanie przestrzenne, np. budowa ścieżek rowerowych, obwodnic, wytyczenie potencjału i lokalizacji wykorzystania odnawialnych źródeł energii (biomasa, wiatr). • Rolnictwo i leśnictwo, np. zagospodarowanie nieużytków rolnych poprzez zalesianie lub uprawę roślin energetycznych. • Transport, np. rozwój transportu zbiorowego, racjonalizacja transportu. • Energie odnawialne, np. zagospodarowanie odpadów zwierzęcych, ciepłownie na biomasę.

6. Europejskie Menu Klimatyczne zbudowane w ramach programu ALTENER • Narzędzie skierowane jest do jednostek samorządu terytorialnego oraz jednostek pomocniczych, których celem jest kreowanie lokalnej polityki klimatycznej. • Przy użyciu narzędzia internetowego (Web tool) można w prosty sposób dokonać diagnozy stanu obecnego oraz przyjąć plan dalszego kierunku działań mających na celu ochronę klimatu. • Narzędzie stanowi skuteczna pomoc w kreowaniu skutecznej polityki klimatycznej, dzięki wskazaniu konkretnych rozwiązań i ich praktycznych zastosowań. • Menu klimatyczne zostało opracowane w ramach projektu ALTENER.

7. ECM – osiem obszarów tematycznych: Części składowe Climate Menu: • Współpraca w ramach polityki klimatycznej; • Budynki komunalne, instalacje i infrastruktura; • Rozwój miejski i planowanie przestrzenne; • Budownictwo mieszkaniowe; • Sektor handlowy i pół-publiczny; • Rolnictwo i leśnictwo; • Transport; • Energie odnawialne.

8. ECM - poziomy ambicji: • Przygotowanie – władze lokalne inicjują wysiłki w celu osiągnięcia prawnych zobowiązań. • Aktywny – władze lokalne lub regionalne wypełniają zobowiązania prawne. • Zaawansowany – zaproponowane kroki wymagają dodatkowego wysiłku, angażowania dodatkowych partnerów publicznych i prawnych, czy też dodatkowych rozwiązań prawnych. • Innowacyjny – władze lokalne i regionalne rozwijają i stosują innowacyjne rozwiązania i techniki.

9. Europejskie Menu Klimatyczne

10. Doświadczenia: • Wykorzystane w polskich gminach, m.in. Murowanej Goślinie, Lesznie, Mieścisku i Pakości; • Gminy te uporządkowały działania na polu ochrony klimatu i określiły swój poziom zaangażowania w tematykę; • Wiele działań zostało podjętych w ramach innych obszarów, a strategia może połączyć te działania (np. modernizacja oświetlenia ulicznego – metodą zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych); • Władze lokalne przez uczestnictwo w projekcie wymieniały doświadczenia z gminami z niemal wszystkich krajów europejskich.

11. Dalsze informacje: www.climatemenu.com www.ecofys.pl Michał Siembab: M.Siembab@ecofys.pl