1 / 39

PRIRODNI USLOVI

PRIRODNI USLOVI. GEOMORFOLOŠKE KARAKTERISTIKE. Reljef i vode su predominantan utisak prirode Plava. Planinski masiv Prokletija-centralna zona, zahvata teritoriju opštine Plav.

alexa-armstrong
Download Presentation

PRIRODNI USLOVI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PRIRODNI USLOVI

  2. GEOMORFOLOŠKE KARAKTERISTIKE • Reljef i vode su predominantan utisak prirode Plava. • Planinski masiv Prokletija-centralna zona, zahvata teritoriju opštine Plav. • Plavske Prokletije obuhvataju prostor visokih planina, od Bogićevice na istoku, preko grebena duž granice sa Albanijom na jugu i jugozapadu, Visitora i Zeletina na zapadu, do Starca na sjeveru. • Poslije Alpa, Prokletije se smatraju najzaglečerenijom planinom u Evropi. • U ledenom dobu polazili su najveći glečeri Balkanskog poluostrva, kroz doline Vrmoše, Grnčara i kroz basen Plavskog jezera.

  3. Geomorfološke karakteristike • Lednički reljef daje glavno obiležje predjelu. • Padine Prokletija su razbijene brojnim prediluvijalnim i postdiluvijalnim dolinama poput Grebaje, Veruše ili Vusanjske i Ljuče. • Valovske riječne doline su Vruja sa Ropojanom (Grlja), Dolja, Grnčar-Ljuča i Babinopoljska dolina. • U blizini Gusinja su kanjoni: Vusanjska, Grebajska i Grnčarska grlja. • U kraškim predjelimaregistrovano je 40 jama, 74 pećina. • Najveći planinski vrhovi na teritoriji plavske opštine (po nekim podacima je i najveći vrh Crne Gore) Zla Kolata (2.534mnm-na topografskoj karti 2.522mnm), dok je zvanično najviši vrh Crne Gore na Durmitoru, Bobotov Kuk (2522 m), po podacima MONSTATA, za 2012.godinu, Maja Rosit (2.522mnm). Bogićevica (2.358mnm), Maja Horolac (2.199mnm), Maja kolac (2.528mnm), Maja Karanfil (2.119mnm), Popadija (2.057mnm), Trojan (2.120mnm), Visitor (2.210mnm) i dr. • Gusinjsko-plavska kotlina predstavlja najdublji i najveći lednički oblik. Svojim prostranstvom podseća na široke alpske doline sa karakterističnim strmim stranama i ravnim dnom. Naročito je strma lijeva-Visitorska strana, gdje ima nagiba od preko 40o. Dužina basena od Vjeternika, do lokaliteta Šume, iznad Komarače, iznosi oko 17,5km, dubina 1000-1300m, a prosječna širina 2-3km. • Najvćeva rječna dolina je dolina rijeke Lima. Polimlje (Gornje Polimlje) pruža se od Glavice u Brezojevicama do klisure Sućevske kod Andrijevice. Plavskoj opštini pripada dio Polimlja do sela Kruševa. Lim je otoka Plavskog jezera. Dužina rječnog toka Lima, od mjesta otoke do granice opštine, je oko 14,5km. Ovdje su zastupljeni fluvijalni i fluvioglacijalni oblici reljefa.

  4. Geomorfološke karakteristike Morenski amfiteatar kod Plava

  5. Visinske zone • Teren Plav nalazi se na visini od 810mnm, dno doline rijeke Lim prema Andrijevici, do 2.522mnm Rosni vrh, na Prokletijama. • Najveći dio teritorije opštine Plav je u brdsko-planinskoj zoni, 80% teritorije (od 1.000-2.000mnm). • Posmatrajući nadmorske visine i pravac riječnih tokova, teritorija opštine nagnuta od juga prema sjeveru, u pravcu toka Lima. • Rijetko gdje postoji prostor i teren koji ima takav geomorfološki šarm kao teren opštine Plav. Rosni Vrh - Maja Rosit (2522 m)

  6. Hipsometrijska karta

  7. Geološke karakteristike • Područje opštine Plav nalazi se u Kučkoj (najjužniji dio) i Durmitorskoj zoni (sjeverni dio). • Najmarkantniji geotektonski oblik je navlaka izmedju dvije navedene geotektonske jedinice. Pruža se tačno dolinom Grnčara, od istoka ka zapadu, od granice sa Albanijom do ispod Višnjeva, prema jugu, do granice sa Albanijom. • Tektonska krpa izmedju Vusanja i Višnjeva je od donjotrijaskih stijena. • U sjeverozapadnom dijelu terena opštine Plav nalaze se veliki izilivi vulkanskih stijena.

  8. Geološke karakteristike Geološki sastav terena odslikava mozaik litološke raznolikosti. 17 različitih litoloških članova navedeno je na maloj površini. • Od kvartarnih stijena zastupljeni su: • Aluvijum(al) • Deluvijumi (d) • Jezersko barski sediment(j) • Rječne terase(t1) • Fluvijoglacijalni sedimenti(fgl) • Glacijalni sedimenti(gl)

  9. Geološke karakteristike • Mezozoik čine: • Durmitorski fliš(K2) • Krečnjaci Belića (K2,3) • Krečnajci (J,K) • Jurski(J) krečnjaci • Trijaskojurski(T,J) dolomitični krečnjaci i dolomiti • Gornjetrijaski(T3) dolomitični krečnajci, dolomiti i krečnjaci • Daciti, andeziti i njihovi tufovi srednjeg trijasa (aqT2) • Srednjetrijski (T2), mermerisani i uškriljeni krečnajci mjestimično sa rožnacima • Donjetrijaski (T1),krečnajci, kvarcni i krečnajčki škriljci, kvarcni konglomerati i pješčari

  10. Geološke karakteristike • Paleozik čine: • Permotrijaski(P,T) kvarcni konglomerati • Devonkarbonske (D,C), škiriljci i pješčari. Oko polovina teritorije opštine Plav izgradjena je od paleozojskih stijena.

  11. Osnovna geološka karta

  12. Hidrogeološke karakteristike • Vodopropusne stijene su karbonati i rječni sedimenti. • Najvodonosnije stijene su karbonati. Imaju koeficijent filtracije preko 10 -1 cm/s, u zonama koncentrisanog oticanja. • Aluvijalni sediment od 10 -1, a rjedje do 10 -3 cm/s. • Glacijalni sedimeni do oko 10 -3 cm/s. • U kompleks vodopropusnih i vodonepropusnih stijena spadaju zone durmitorskog fliša. • Eruptivi takodje mogu imati promjenljive osobine. • Donjetrijaski sedimenti su slabo vodoprpusne do vodonepropusne stijene. • Devon karbonski sediment su klasične regionalne vodne barijere.

  13. Inženjersko-geološke karakteristike • Dvije osnovne inženjerskogeološke grupe su: nevezane stijene i vezane stijene. • U nevezane stijene su inženjersko geološke jedinice pjeskova i šljunkova i glacijalnih sedimenata. • Medju vezanim klase okamenjenih i slabo okamenjenih stijena, potklase klastičnih stijena, karbonatne i silifikovane stijene. Metamorfne stijene, škriljci, kvarciti i mermerisani krečnajci. • Tereni od eluvijuma i deluvijuma mogu se očekivati pojave nestabilnosti.

  14. Geoseizmičke karakteristike I Seizmička rejonizacija-osnovni stepen • Opština Plav pripada dijelu Crne Gore gdje je mogući maksimalni intenzitet sedam stepeni MCS skale u 100 godina ,EMS-98 skala intenziteta. Karta seizmičke rejonizacije teritorije Crne Gore

  15. Geoseizmičke karakteristike II Seizmički hazard  • Maksimalno horizontalno ubrzanje tla za povratni period od 475 godina, sa vjerovatnoćom realizacije od 70%. • Prema EUROCOD-u za teritoriju Plava iznosi 0,14 do 0,18. Karta očekivanih maksimalnih horizontalnih ubrzanja tla

  16. III Seizmička mikrorejonizacija Za teritoriju urbanističkog područja Plava urađena i predata opštini  Plav dokumentacija seizmičke mikrorejonizacije. Mikrorejonizacijom  izražen je uticaj lokalnih seizmogeoloških svojstava tla određenih lokacija pri dejstvu zemljotresa. Shodno stanju raspoložive dokumentacije korišteni su podaci iz Prostornog plana Opštine do 2006.god.(Centar za planiranje urbanog razvoja Beograd). Geoseizmičke karakteristike

  17. Geoseizmičke karakteristike • Na raspolaganju smo imali i kartu,grafički prilog PPO Plav, list br. 06.Geologija i seizmika u razmjeri 1:50 000. • Na karti je dat stepen seizmičkog intenziteta 8,5 za povratni period 200 god. i ubrzanje za povratni period 200 god. 0,14 do 0,16 i za povratni period 100 god.0,10 do 0,11. (karta iz PPO) • Iako je mikrorejonizacija rađena mnogo ranije, geološki uslovi i osnovni stepen nijesu bitnije promijenjeni jer se dinamički stepan amplifikacije određuje na osnovu: • γ-zapreminske težine, • d-debljine, geometrije geološkog sloja, • u-brzina prostiranja seizmičkih talasa. • Zato se i postojeća MSR može smatrati sastavnim dijelom PUP.

  18. Karta -Geologija i seizmika PPO Plav , 1988.godine

  19. Pedološka karta Osnovne pedološke karakteristike terena Opštine Plav definisane su preko Pedološke karte Crne Gore R 1:50 000.

  20. Pedološke karakteristike Zastupljena su sljedeća zemljišta: • Deluvijalno zemljište -deluvijum karbonatni u Dosudju, Martinićima i u podnožju Bora, u Vusanje, Kruševo i Višnjevo. Beskarbonatni deluvijum na padinama Starca uz Babinopoljsku rijeku i Kruševo. • Aluvijalna zemljišta- oko Plavskog jezera, veće površine aluvijalnog zemljišta su u dolini Ljuče, od Gusinja do Plavskog jezera. Pored Vrulje i Grnčara mjestimično se srijeće. Ona se mogu ubrojiti u najplodnija zemljišta. U najnižim djelovima ugrožena su suvišnim vodama. • Aluvijalna-deluvijalna zemljišta- u Gusinju, Kruševu, Višnjevu, duž cijele Plavsko-gusinjske doline, u dolini Djuričke rijeke i Komarače i duž cijelog toka Lima. • Močvarno-glejno zemljište javlja se na obalama jezera i bara oko Plavskog jezera, obuhvata oko 50ha. Reakcija močvarno-glejnog zemljišta oko Plavskog jezera je neutrana do alkalna pH u KCl od 6,5-8.

  21. Pedološke karakteristike • U Plavsko-gusinjskoj dolini ima oko 1500ha dubokih aluvijalnih, aluvijano-deluvijalnih i močvarnih zemljišta ugroženo poplavama neregulisanih tokova. • Ova zemljišta imaju veliki značaj i kapacitet plodnog ravničarskog zemljišta u izrazito brdsko-planinskom području Plavske opštine. • S toga treba regulisati vodotokove, dreniranje i evakuaciju unutrašnjih voda.

  22. Pedološke karakteristike • Smedje kisjelo zemljište je najrasprostranjenije zemljista na teritoriji opštine Plav, 55% teritorije Plava. Javljaju se na svim visinskim zonama. • Smedje kisjelo zemljište na škiljcima -u Desnom Metehu, u slivu Hotske rijeke , Trokutske rijeke, oko Belaja i na Bogićevici. • Smedje kisjelo zemljište na pješčarima- od Kruševa, preko Murine do Brezojevica. Daleko veće prostranstvo je na desenoj obali Lima, gdje se u širokom pojasu prostire od Gračanice (Andrijevica), Zorića, Mašnice, Gornje Rženice, Velike, Novšića, Lijevog i Desnog Meteha, Prnjavora I Bogaića. Tereni Kolenovića, Djombalića, Vusanja i Zarunice.pH vrijednost od 3,87 do 6,6. Sadržaj humusa od 1,5 do 3,5%. Ova zemljišta su predodredjeno za šume i prirodne travnjake.

  23. Pedološke karakteristike • Smedje kisjelo zemljište na eruptivima- izuzev kiselosti slična su smeđim kiselim na škriljcima i pješčarima. Veće površine su u slivu Murinske rijeke i Martinovićkog potoka. • Smedje kisjelo zemljište na rožnacima- iznad Kruševa i Murine, padinom Visitora do Brezojevice i Gusinja, od Vojnog sela i Kruševa, do vrhova Maja Borit, Maja Sapica i Djuričke rijeke. Podlogla silikatnih krečnjaka pH vrijednost od 4,9-6,7. Ova zemljišta najčešće je pod šumama i prirodnim travnjacima, manje se koristi za oranice i voćnjake. • Smedje kisjelo zemljište na flišu- Najviše ga ima u slivu Dolje. Pretežno je pod šumama i pašnjacima. pH vrijednost je oko 6,5, a sadržaj humusa je visok. Proizvodna vrijednost smedjeg kisjelo zemljište na flišu nije velika.

  24. Pedološke karakteristike Planinske crnice • Krečnjačko-dolomitna crnica- obrazuje se isključivo na čistim krečnjacima, na padinama Visitora i Trojana na Prokletijama, dok posmedjenih crnica ima u Brezojevicama. Sadržaj humusa je od 10-25% .Zemljište isprekidanog kontinuiteta, velike stjenovitosti. • Rendzine- "buavice“ je zastupljena na morenskim i glaciofluvijalnim nanosima. Obrazuje na velikim površinama Prokletija (Belić, Karanfil, Trojana, Ropojana,Grebaja) i padinama Visitora. Pogodne su za sve vrste šumskog drveća, osim onih koja su osjetljiva na veliki sadržaj karbonata. Sadržaj humusa je od 6-30%. Pogodne su za gajenje krompira i drugih ratarskih kultura, kao i za voćnjake. • Humusno-silikatno zemlijšte (Ranker) -Obrazuje se na eruptivnim i silikatnim stijenama sa visokim procentom kvarca. Rankeri su zemljišta kisjele i jako kisjele reakcije. Procenat humusa (od 10-25%). Na teritoriji opštine Plav neznatne su površine pod rankerom, na području Bogićevice, Starca i Maje Sapit. Najvećim dijelom su pod pašnjacima , mjestimično obrasli žbunjem kleke, borovnice i bora krivulja, a znatan dio je i pod šumom.

  25. Pedološke karakteristike Smedje eutrično zemljište (Eutrični kambisol) • Smeđe zemljište na šljunku i konglomeratu najvećim dijelom je zauzeto naseljima. Slabo kisele i neutralne rekacije. • Najviše zastupljena zemljišta na teritoriji opštine su smeđa zemljišta na silikatnim stijenama (smedja kisjela zemljišta) i planinske crnice na krečnjacima. Bonitet • Visoke plodnosti su sva duboka i srednje duboka zemljišta,aluvijalna i aluvijalno deluvijalna zemljišta, u Plavsko-gusinjskoj dolini i cijelom dolinom Lima. • Srednje plodnosti pripadaju, takođe, aluvijalna i aluvijalno deluvijalna zemljišta i sva smeđa zemljišta na krečnjaku i dolomitu do 1500 mm. • Ograničene plodnosti najčešće se koriste kao livade i voćnjaci. To su podzolasta zemljišta i planinske crnice i buavice. • Niske plodnosti su zemljišta na siparima, strmim stranama, velikim visinama. • Neplodne površine su kamenjari, zemljišta, pod jezerima, gradskim naseljima, industrijskim i turističkim zonama, individualnim zgradama, putevima, asfaltom, betonom, parkovima, rudokopima, pozajmišta, deponijama i sl.

  26. VODE Površinske vode • Rijeka Lim je najveći vodotok i vodni potencijal opštine Plav. • Gustina riječne mreže, za najuzvodniji dio sliva (od izvorišta do ušća Piševske rijeke) iznosi 1.14 km/km2. • Lim je otoka Plavskog jezera. Ističe iz njega na koti 908.9 mnm. • Glavna pritoka Lima je Murinjska rijeka, Djurička rijeka, Rženička rijeka, Velička rijeka, Pepićka rijeka i Komarača. • Kroz Plavsko-gusinjsku dolinu pad riječnog toka je mali (1-3m/km). • Dužina toka Lima kroz teritoriju opštine Plav je oko 14,5km. • Rijeka Ljučaje najveća pritoka Plavskog jezera. • Rijeka Vrujaformira se od voda Grlje i Alipašinih izvora.

  27. HIDROGRAFSKA KARTA OPŠTINE PLAVGUSTINA I TIPOVI RJEČNE MREŽE I JEZERA

  28. Režim vodotoka • Prosječne godišnje padavine do HS Plav 1.986 mm. Tabela: Proticaji

  29. Režim vodotoka Karakteristike prosječnog oticanja na hidrometrijskoj stanici Plav Legenda: F-ukupna površina; Pbr-bruto padavine; Pn-neto padavine; I-isparavanje; φ -koeficijent oticanja; Qsr-prosječni proticaj; q-pecifično oticanje; W-zapremina ukupnog oticanja. • Specifični moduli oticanja HS Plav 55.3 l/s/km2 . • Srednji godišnji proticaji Lima je 19.3 m3/s-na HS Plav. Glavni vodoprivredni problemi u slivu Lima su: • neregulisani režim voda, • bujični nanosi , • erozija i • zagadjenje. Kvalitet vode rijeka u Plavu bi mogao biti pretežno A1 klase, ako bi se eliminisao uticaj nutrijenata.

  30. Mogućnost energetskog korišćenja vodaPrikaz snage pojedinih vodotokova • Velička rijeka- Srednji godišnji proticaj za razmatrani period je 0,277 m3/s, najmanji 24 l/s, a najveci 1,74 m3/s. • Snaga N(MW)-od 0.068 do 0.348, tokom godine. • Murinska rijeka - Srednji proticaj za profil Murinske rijeke je 0,468 l/s, namanji 0,083 m3/s, a najveći 3,42 m3/s. Radi hidroenergetskog istraživanja na Murinskoj rijeci je radi odredjivanje snage hidropotencijala vršena analiza u dva dijela toka ove rijeke, od kote 860mnm do kote 966mnm, pod nazivom „Murino“ i do kote 966mnm do 1200mnm, pod nazivom „Murino-uzvodno“. • „Murino“ -Snaga N(MW)-od 0.121do 0.731, tokom godine. • „Murino-uzvodno“- Snaga N(MW)-od 0.229 do 1.385, tokom godine. • Babinopoljska rijeka • Snaga N(MW)-od 0.312 do 2.279, tokom godine.

  31. Jezera • Glacijalna jezera - Plavsko, Ridsko, Visitorsko, Ropojansko (Čamerikino), Tatarijsko, Holoračko i dr. • Plavsko jezero nalazi se na teritoriji opštine Plav, u zoni u kojoj se dolina Ljuče nastavlja u dolinu Lima. Jezero se nalazi na 906,72mnm. • Najveće je planinsko jezero Crne Gore, sa površinom 1,99km2 . Prosječna dubina jezera je 3,86m, zapremine 7.690.950m3. • Apsolutna amplitude je 236cm. Led na jezeru se javlja gotovo svake godine. Minimalne mjesečne temperature vode su od 0,6oC (januar) do 12,5oC (avgust). • Providnost vode tokom ljeta je 4,2m. Za proteklih četrdeset godina površina je smanjena za deset, a zapremina za sedamnaest odsto. Izobate-reljef korita Plavskog jezera

  32. Jezera • Ridsko (Hridsko) jezero nalazi se na nadmorskoj visini od 1.970m. Površina Ridskog jezera je 36.376m2 (prema podacima iz GIS-a površina jezera iznosi 25.747m2, dok je površina Malog Rida 1.454m2). Prosječna dubina jezera je 1,9m, zapremina jezera je 62.897m3. Amplituda vodostaja iznosi 1,5m. Voda jezera se ljeti zagreje samo do 16,5 o C. Providnost se poklapa sa dubinom. • Visitorsko jezero-Visitorsko jezero se nalazi na planini Visitor, po kojem je i dobilo naziv. Nalazi se na nadmorskoj visini od 1.820m. U vrijeme visokih vodostaja površina jezera je 5 000 m2, a u vrijeme niskih vodostaja 4.212 m2 sa prosječnom dubinom od 2,3m, zapremineje 9.857 m3 ,a pri visokim vodostajima 13.000 m3. U ljetnjem periodu temperatura vode najveća je oko 12 h kada dostize 18oC.

  33. Podzemne vode • Aluvijalni sedimenti plavsko-gusinjkog basena (dolinska dna riječnih tokova) su potencijalno značajna ležišta podzemnih voda. • Veoma izdašni izvori dreniraju karstni teren. • Najizdašniji je AlipašinI izvor, ima izdašnost od 1.0m3 /s (hidrološki minimum). • Izvor Grlje, kod Vusanja,izdašnost ovog izvora je oko 50 l/s. • Vrela Bajrovića u dolini Grnčara izdašnosti je od 49-73 l/s. • Izvorište Veličke rijeke. • Postoji i veći broj manjih izvora. • Kvalitet podzemnih voda je I, A klase, pogodan za piće i flaširanje.

  34. Mineralne vode • Podaci o hemijskom sastavu vode na Trokutskoj rijeci (x=4 712 500,y=7 415 450). • pH vrijednost=3,4. • Ova vrijednost pokazuje jasno kisjelu vodu.

  35. KLIMA Na osnovu Kopenove rejonizacije, na području Plava prepoznata su dva klimatska tipa: • Klimatski tip Cf- umjereno topla i vlažna klima s toplim ljetom, dolinski dio teritorije, • Klimatski tip Df: • umjereno hladna i vlažan klima s toplim ljetom od 1000mnv do 1500mnv, • vlažna borealna klima, veoma hladne zime sa puno snijega dok su ljeta svježa, na preko 1500mnv.

  36. Klimatski parametri Temperatura vazduha • Srednja godišnja temperatura iznosi 8,6oC. • Apsolutno max. temperatura iznosi 36,3oC. • Apsolutno min. temperatura iznosi -29,8oC. Oblačnost • Srednja godišnja oblačnost iznosi 5,6 desetina.

  37. Klimatski parametri Vlažnost vazduha • Relativna vlažnost vazduha izmedju 74 i 77%. U zimskom periodu znatno povišena, izmedju 77 i 85%. Za razliku od naselja, na većim nadmorskim visinama relativna vlažnost je znatno manja. Insolacija • U sjevernom i centralnom dijelu oko 1.800 časova, dok je u južnoj zoni i do 2.000 časova sunčevog sijanja.

  38. Klimatski parametri Padavine • Srednja godišnja suma padavina je 967,2 mm. • Maksimalna visina snježnog pokrivača u Plavu je 136 cm. • Snježni pokrivač traje oko 5 meseci. • Broj kišnih dana je oko 100 u godini,a broj dana sa sniježnim pokrivačem oko 120 na planinskom dijelu opštine. Vjetrovitost • Dominira „sjeverac“ u zimskom, a južna i jugozapadna strujanja u ljetnjoj polovini. Ima dosta tišina, više od pola godine nema vjetrova.

  39. MINERALNE SIROVINE Navodi se jedino pojave šljunka. • Pojave šljunka i pijeska u dolini Grnčara. Aluvijalni nanos ispunjava rječno korito Grnčara, uglavnom od šljunka, pijeska, mulja i pljeskovite gline. • Šljunak i pijesak u dolini Grnčara je akumuliran. • Površina oko 5-6 ha, a procijenjena debljina iznosi 3 do 5 m. • Procjenjuje se da su perspektivne rezerve šljunka i pijeska od 200 do 250.000 m3.

More Related