Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Lublinie dr Stanisław Jakimiuk – Dyrektor

1. Projekty realizowane na terenie województwa lubelskiego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 z zakresu gospodarowania zasobami wodnymi w rolnictwie Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Lublinie dr Stanisław Jakimiuk – Dyrektor dr inż. Andrzej Pichla – Z-ca Dyrektora Lublin, dn. 19.09.2012 r.

2. PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA 2007 – 2013 W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, Schemat II „Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi” w ramach działania „Poprawianie i rozwijanie infrastruktury technicznej związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa przez gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi” – Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Lublinie otrzymał środki finansowe w wysokości 115 631 507,20 zł (brutto z VAT 141 978 441,78 zł). W ramach trzech naborów ogłoszonych przez Marszałka Województwa Lubelskiego złożono 21 wniosków aplikacyjnych z uwzględnieniem projektów dla pilnej poprawy złego stanu technicznego urządzeń przeciwpowodziowych i zwiększenia stopnia bezpieczeństwa chronionych dolin, zabudowań i infrastruktury technicznej, upraw sadów i chmielu oraz zagospodarowanych użytków rolnych.

3. Fot. nr 12 Modernizacja (rozbudowa) wału p.pow. (układanie bentomaty uszczelniającej korpus wału) na dł. 3,120 km w 2010 r., w m. Gołąb, gm. Puławy.

4. Po uzyskaniu środków z Programu Ochrony przed powodzią w dorzeczu Górnej Wisły w wysokości 19009742,00 zł brutto, 3 projekty zostały wycofane z Programu PROW na lata 2007 – 2013 obejmujące rozbudowę wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły w dolinie Janiszowskiej na łącznej długości 5,680 km. W ramach zgłoszonych 18 projektów finansowanych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2014 zaplanowano wykonanie n/w zakresu rzeczowego: • rozbudowę (modernizację) wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły i jej dopływów na łącznej długości 27,178 km w tym: w dolinie Opolskiej na terenie gminy Wilków 6,375 km, w dolinie Janiszowskiej 5,685 km, w dolinie Puławsko – Parchacko – Bochotnickiej 4,648 km, w dolinie Gołębskiej 6,200 km, w dolinie Stężyckiej 4,270 km, • odbudowę koryt rzecznych (rzeka Bystra, Pasternik, Wełnianka, Wilkojadka) na długości 14,508 km, dla zapewnienia regulowanego odpływu dla poprawy uwilgotnienia użytków rolnych i zabezpieczenia budynków przed podtopieniami, • modernizację (przebudowę) grobli i budowli upustowych zbiornika (zb. Mosty) na długości 3,190 km, dla usprawnienia nawodnień w systemie Kanału Wieprz - Krzna.

5. Fot. nr 13 Rozbudowa prawego wału p.pow. rzeki Wisły w dolinie Puławsko – Parchacko – Bochotnickiej na dł. 1,377 km.

6. Na dzień 31.12.2011 r. zakończono realizację 11 projektów z zakresu ochrony przeciwpowodziowej i poprawy stanu uwilgotnienia użytków rolnych wraz z ich przekazaniem do użytkowania za wartość brutto z VAT 53 239 392,60 zł, co stanowi 37,5 % limitu środków brutto, w tym: • rozbudowę (modernizację) wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły i jej dopływów na łącznej długości 13,250 km w tym: w dolinie Opolskiej na terenie gminy Wilków 3,068 km, w dolinie Janiszowskiej 5,685 km, w dolinie Puławsko – Parchacko – Bochotnickiej 1,377 km, w dolinie Gołębskiej 3,120 km, • odbudowę koryt rzecznych (rzeka Pasternik, Wełnianka, Wilkojadka) na długości 14,063 km, • modernizację (przebudowę) grobli i budowli upustowych zbiornika (zb. Mosty) na długości 3,190 km.

7. Fot. nr 14Zmodernizowany (rozbudowany) wał p.pow. rzeki Wisły na dł. 3,120 km, przekazany do użytkowania w 2011 r., m. Gołąb, gm. Puławy.

8. Na lata 2012 – 2014 zaplanowano do realizacji 11 projektów za wartość brutto z VAT 88 739 049,18 zł do wysokości przyznanego limitu, w tym: • rozbudowę wałów przeciwpowodziowych na długości 17,078 km w dolinach Puławsko – Parchacko – Bochotnickiej, Stężyckiej, Gołębskiej i Opolskiej (7 projektów), • odbudowę koryta rz. Stanianki, rz. Bystrej i Kanału Ulgi w m. Hrubieszów na długości 13,525 km (2 projekty), • melioracje szczegółowe użytków rolnych na powierzchni 243 ha w ramach zadania „Kujawy – Jarczówek – melioracje użytków rolnych” (2 projekty), W roku 2012 planuje się zakończyć 3 projekty na rozbudowę wałów przeciwpowodziowych rzek Wisły i Chodelki wraz z ich przekazaniem do użytkowania na długości 4,952 km w ramach 3 projektów za łączną wartość brutto z VAT 19 630 752,50 zł, co będzie stanowiło 51,3 % limitu środków brutto.

9. Fot. nr 15 Zmodernizowany (rozbudowany) wał p.pow. rzeki Wisły w dolinie Janiszowskiej.

10. Na lata 2013 – 2014 zaplanowano realizację wraz z przekazaniem do użytkowania 8 projektów na wartość brutto z VAT 69 108 296,68 zł, w tym: • rozbudowę wałów rzeki Wisły i Bystrej na długości 12,126 kmw dolinach: Puławsko – Parchacko – Bochotnickiej, Gołębskiej, Stężyckiej i Opolskiej na terenie gminy Łaziska (4 projekty), • odbudowę koryta rzeki Bystrej, rzeki Stanianki i Kanału Ulgi w m. Hrubieszów na łącznej długości 13,525 km (2 projekty), • melioracje szczegółowe użytków rolnych na powierzchni 243 ha w ramach zadania „Kujawy – Jarczówek – melioracje użytków rolnych” (2 projekty).

11. Fot. nr 16 Modernizacja (rozbudowa) wału p.pow. rzeki Wisły w dolinie Opolskiej

12. Projekt melioracji szczegółowych w ramach zadania „Kujawy – Jarczówek – melioracje użytków rolnych” obejmuje: • regulację koryta rzeki Wilkojadki na długości 10,050 km za wartość brutto z VAT 1 656 650,13 zł, w ramach obiektu 1, który przekazano do użytkowania w 2010 r. • melioracje użytków rolnych na powierzchni 243 ha w tym: » melioracje użytków zielonych 54,20 ha, » melioracje gruntów ornych 188,80 ha, » zagospodarowanie pomelioracyjne 26,60 ha.

13. Fot. nr 17 Rozbudowa wału wstecznego prawego rzeki Chodelki.

14. UWARUNKOWANIA REALIZACJI MELIORACJI SZCZEGÓŁOWYCH W WOJ. LUBELSKIM • uzyskanie wniosków zainteresowanych właścicieli gruntów stanowiących co najmniej 75 % powierzchni planowanych do zmeliorowania – ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Dz. U. z 2012 r., poz. 145, (brak wymaganej ilości wniosków na wykonanie melioracji do roku 2010), • duże rozdrobnienie działek, • nieuregulowany stan prawny nieruchomości (nieaktualna ewidencja geodezyjna w starostwach powiatowych), • mały stopień objęcia istniejących urządzeń melioracji szczegółowych działalnością Spółek Wodnych (zaledwie 36,6 % powierzchni zmeliorowanej), • niska dotacja państwa do budżetów Spółek Wodnych na utrzymanie urządzeń melioracji szczegółowych. W roku 2011 wartość wykonanych robót przez Spółki Wodne wyniosła 2 802 500,00 zł, w tym przyznana dotacja z budżetu Państwa w kwocie 371 000,00 zł, stanowiła zaledwie 13 % wartości wykonanych robót.

15. Fot. nr 18 Rozbudowa wału wstecznego prawego rzeki Chodelki w dolinie Opolskiej.

16. Fot. nr 19 Wykonana rozbudowa wału wstecznego prawego rzeki Chodelki w dolinie Opolskiej.

17. Fot. nr 20 Wykonana rozbudowa wału w dolinie Puławsko – Parchacko - Bochotnickiej.

18. PODSUMOWANIE • Pełne wykorzystanie limitu przyznanych środków na realizację inwestycji melioracyjnych i z zakresu ochrony przeciwpowdziowej w wys. co najmniej brutto z VAT 141 978 441,78 zł. • Przestrzeganie terminu wydawania przez służby ochrony przyrody decyzji środowiskowych na realizację przedsięwzięć do 45 dni zgodnie z ustawą z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 143, poz. 963). • Rozpoczęcie przywracania swobodnego spływu wód i lodów rzeki Wisły przy zachowaniu lub odtworzeniu stanu jego dna i brzegów wraz z odbudową lub remontem istniejących budowli regulacyjnych w korycie przepływu wielkich wód (art. 22 ustawy Prawo wodne z 18 lipca 2001 r. Dz. U. z 2012 r., poz. 145). • Odbudowa i remont 19 budowli regulacyjnych w korycie rzeki „Wisła” dla stabilizacji podłoża wałów przeciwpowodziowych wymienionych w załączniku nr 1 do pisma Marszałka Województwa Lubelskiego skierowanego do Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (nr R.Ś.VII.BD.7036/43/10 z dnia 24 maja 2010 r.).

19. Przystąpienie do etapowej wycinki zadrzewień i zakrzaczeń w międzywalu rzeki Wisły w granicach woj. lubelskiego na pow. ok. 2 100 ha wraz z usunięciem rumowiska rzecznego (odsypiska, namuliska) dla eliminacji sztucznego spiętrzenia wody powodziowej o wysokości od 0,5 m do 1,5 m (zmniejszenia przekroju wód wielkich w skutek wypłycenia międzywala). • Wyłączenie poboru gruntu w międzywalu z uzyskania koncesji na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.) z możliwością uzyskania zgody na jego pozyskanie na podstawie pozwolenia wodno – prawnego w nawiązaniu do ustawy – Prawo wodne, • Zabezpieczenie środków na inwestycje, dotyczące budowy obiektów małej retencji zgodnie z „Aktualizacją Programu Małej Retencji Województwa Lubelskiego” i Uchwałą nr XXXIX/577/05 Sejmiku WojewództwaLubelskiego z dnia 3 października 2005 r. dla opóźnienia odpływu wód ze zlewni cząstkowych rzek z terenu województwa Lubelskiego do rzeki „Wisła” oraz zwiększenia dyspozycyjnych zasobów wód powierzchniowych, które zalicza się do najmniejszych w kraju.

20. Zmniejszenie ilość wniosków na wykonanie melioracji szczegółowych od zainteresowanych właścicieli gruntów z co najmniej 75 % do co najmniej 51 % powierzchni planowanych do zmeliorowania oraz obowiązek utrzymania wykonanych urządzeń melioracji szczegółowych. • Przyspieszenie prac scaleniowych dla poprawy struktury władania gospodarstw rolnych, • Zwiększenie środków finansowych dla Starostw Powiatowych dla przyśpieszenia bieżącej aktualizacji ewidencji gruntów i użytków rolnych, • Objęcie działalnością Spółek Wodnych o co najmniej 80 % powierzchni zmeliorowanych użytków rolnych, • Pełne zabezpieczenie środków na utrzymanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych. • Dostosowanie istniejącej ewidencji gruntów dla urządzeń melioracji wodnych. • Zwiększenie dotacji państwa dla Spółek Wodnych w wysokości co najmniej 30 % budżetów na utrzymanie urządzeń melioracji szczegółowych.

21. DZIĘKUJĘ