Product- & Veiligheidstraining

1. Product- & Veiligheidstraining MDI / TDI Vervoer in Tanks Revisie Maart 2012

2. Chauffeurstraining MDI / TDI Bedrijf [naam] Plaats [locatie] Datum 9-9-2014 Trainer [naam]

3. Achtergrond • MDI / TDI worden wereldwijd op grote schaal toegepast, het is dus belangrijk er op een veilige manier mee om te gaan • Dit programma bevordert veilig vervoer van deze producten door middel vangoede training van chauffeurs • Het trainingspakket is gebaseerd op de gezamenlijke praktische ervaringen van ISOPA en de vervoerders • Chauffeurs die met succes de training volgen, ontvangen als bewijs daarvan een ISOPA-pasje

4. Wat is ISOPA? • Europese ISOcyanateProducers Association • Zie ook de website:www.isopa.org • Leden van ISOPA zijn: olyol

6. Toepassingen Polyurethaanproducten vinden een brede toepassing: • Autostoelen en stuurwielen • Sportschoenen • Zitmeubels en matrassen • Spaanplaat e.d. (ook MDF) • Verbindingsmateriaal en pakkingen • Isolatieschuim (koelkasten, tanks, gebouwen) • Lakken andere coatings • ...en nog vele andere

7. Verschijningsvormen

8. Grenswaarde Grenswaarde : 5.0 – 10.0 ppb Geurdrempel : 0.2 – 0.4 ppm Daarom: • Waneer je het ruik, zit je al boven de toegestaandelimiet! • Geengebruikte PBM’s in de cabine

9. Voornaamste fysisch / chemische eigenschappen(1) • Dampspanning: De gevaren van MDI en TDI zijn van dezelfde aard – maar… de dampspanning van TDIis veel hoger (20×), daarom is het risico van TDI eveneens veel groter • De damp is 6× zo zwaar als lucht i.e De dampen zijn zwaarder dan lucht !

10. Voornaamste fysisch/chemische eigenschappen (2) • Soortelijk gewicht varieert: 1.20 – 1.29Vullingsgraad voor TDI volgens ADR  zie hierna) • Belangrijke temperaturen: • Kristalvorming begint bij ± 15°C (product temp.) • Smelten begint pas weer bij ± 45°C (product temp.)

11. NIET OK 95% OK TDI / MDI* 80% NIET OK 20% OK Vullingsgraad voor TDI ADR 4.3.2.2 Vullingsgaad 4.3.2.2.4 “De tanks, bestemd voor het vervoer van vloeistoffen, die niet door scheidingswanden of slingerschotten in afdelin-gen met een inhoud van ten hoogste 7500 liter zijn ver-deeld, moeten tot ten minste 80% of ten hoogste 20% van hun inhoud zijn gevuld.” *) Voor MDI is er geen wettelijk voorschrift maar de meeste producenten volgen dezelfde regels als voor TDI

12. Voornaamste fysisch/chemische eigenschappen (3) MDI / TDI reageert met water (ook in lucht!) • Temperatuur en druk (CO2) gaan onderweg aanzienlijk omhoog zonder externe verwarming • Mogelijke oorzaken van water in de tank: • Tankreiniging • Het openen van mangatdeksels • voor: bemonsteren, controle of tank leeg is, e.d. • door: douane, klanten, chauffeurs, etc. • Niet gedroogde lucht vanuit de installatie van de klant • Silica gel filter dat niet goed werkt

13. Effekt van MDI / TDI op Uw gezondheid Kortstondige / éénmaligeblootstellingboven de veiligheidslimiet • Irriteert de mond, keel, longen • Beklemmendgevoel in de borst, hoesten • Moeilijkhedenbij het ademen • Tranendeogen • Jeuk, rode huid (onmiddellijk of naverloop van tijd) • Warmehuid en branderigaanvoelen Symptomenkunnenzich tot 24 uurnablootstellingvoordoen Probeer nooit problemen te verbergen ! Zorg onmiddellijk voor medische hulp !

14. Effekt van MDI / TDI op Uw gezondheid Langdurige/herhaaldelijkeblootstelling door inademing of huidkontaktkanleiden tot overgevoeligheid Symptomenzoalstijdelijkeademhalingsmoeilijkheden (tevergelijken met astma), hooikoorts, niezen Bijovergevoeligheid, mogelijkernstigeastma, zelfsbijminimaleblootstellingaan MDI / TDI Overgevoeligheidbetekentdat de persoonnietmeer met isocyanatenkanwerkengedurende de rest van zijn/haarleven Overgevoeligheid is niet omkeerbaar en is een reactie van het immuunsysteem. Niet te verwarren met irritatie.

15. Productgevaren: TDI • Zeer giftigbij inademing • Irriterend voor ogen, luchtwegen en huid • Kans op overgevoeligheid (“sensitisation”) bij inademing en huidcontact • Waarschuwing: • Effecten kunnen zich openbaren tot 24 uur na de blootstelling! • Overgevoeligheid (“sensitisation”) betekent: het opbouwen van niet-omkeerbare allergische reacties

16. Productgevaren: MDI • Schadelijkbij inademing • Irriterend voor ogen, luchtwegen en huid • Kans opovergevoeligheid (“sensitisation”) bij inademing en huidcontact • Waarschuwing: • Effecten kunnen zich openbaren tot 24 uur na de blootstelling! • Overgevoeligheid (“sensitisation”)betekent: het opbouwen van niet-omkeerbare allergische reacties

17. 60 2078 Classificatie en Etikettering

18. Persoonlijke bescherming – MDI Tenminste... • Helm • Aansluitende veiligheidsbril • Vloeistofdichte handschoenen • Veiligheidsschoenen of -laarzen • Overall • Oogspoelfles met schoon water • Butyl rubber • Neoprene • Nitrile rubber

19. Persoonlijke bescherming –TDI Gebruik filter maximaal 8 uur in totaal 24h na opening niet meer gebruiken Tenminste... • Helm • Volgelaatsmasker (met geschikt filter) • Vloeistofdichte handschoenen • Veiligheidsschoenen of -laarzen • Chemicaliënbestendige overall • Oogspoelfles met schoon water • Butyl rubber • Neoprene • Nitrile rubber

20. Gezondheidseffecten - Contactlenzen Contactlenzendragentijdens het werken met isocyanatenwordtsterkontraden Als er product in een oog komt zal dit reageren met het vocht tussen het oog en de contactlens, waardoor u deze niet meer kunt verwijderen!

21. Uw gezondheid (1) • Gebruik een geschikt filter (tenminste AP2) gedurende hoogstens 8 uur in totaal en gooi het weg uiterlijk 24 uur nadat het zegel is verbroken

22. Uw gezondheid (2) • Was handen (& gezicht) vóór eten, drinken, roken of toiletbezoek • Houd vervuilde kleding / schoeisel buiten de cabine • Een hoeveelheid damp gelijk aan de inhoud van een muntje van één Euro-cent is voldoende om de concentratie in de cabine te verhogen tot ruim boven de MAC-waarde • Wie wil gedurende 8 uur of meer werken en/of slapen in een dergelijke atmosfeer... ?

23. Beheersing van productkwaliteit • Analysecertificaat:Certificate ofAnalysis (CoA) • Monsters(niet aanbevolen) • CoA geniet sterk de voorkeur boven een monster • Chauffeurs behoren geen monsters te nemen ! • Vervoer of bewaar nooit een monster in de cabine !!!Zelfs niet voor één minuut !!! • Temperatuur(kan per klant verschillen)

24. Veiligheid op locatie Maakt u zich vertrouwd met de geldende veiligheids-regels en met: • Alarmsignalen • Windrichtingsaanduidingen • Noodstop • Nooddouche(s) • Verzamelpunt(en) • Afvalbak (voor gebruikte pakkingen, handschoenen, etc.) • Decontaminatie- & absorptiemateriaal

25. Interventie na lekkage (door de nooddiensten) Draag de nodige PBM!! • Chauffeurs blijven beschikbaar voor informatie, maar nemen bij voorkeur niet deel aan de interventie • Hulpdiensten moeten: 1. Afvoer (riool) afdekken 2. Gelekt product absorberen 3. Geabsorbeerd product neutraliseren 4.Wachten(30–60 minuten tot de reactie is voltooid) 5. Geneutraliseerde, uitgereageerde, geabsorbeerde productresten vergaren 6. Alle productresten in geschikte afvalbakken verzamelen 7. Schoonmaken van het vervuilde oppervlak

26. Laden: hoofdzaken • Draag de persoonlijke beschermings-middelen • Tanks en uitrusting • 3-Minuten check voor en na belading

27. Aan de tekst wordt momenteel gewerkt. Valbeveiliging (1) 27

28. Valbeveiliging (2) Aan de tekst wordt momenteel gewerkt.

29. Tankmaterieel & uitrusting • Mangatdeksel altijd gesloten houden! (om intreding van vocht te voorkomen) • Zorg dat de “douane-brief” aanwezig is (indien van toepassing) • Onderscheid duidelijk vloeistof- en dampretourleiding !!! • Is de tank drukloos gemaakt? • Gereinigde tanks moeten droog zijn ! • Capaciteit (let op de vulgraad !)

30. 3-Minuten check vóór belading Materieel • Tank uitwendig schoon? • Lekbak schoon? • Tank met juiste etikettering en voorzien van de nodige oranje borden / nummers? • Alle afsluiters dicht? • Mangatdeksel(s) goed dicht en knevels aangedraaid? • Check de temperatuur

31. 3-Minuten check na belading Materieel • zijn alle verbindingen losgekoppeld? • Vrij van gemorst product (ook de morsbak)? • Veiligheidsrailing neergeklapt? • Afsluiters dicht en afgeblind? • Slechts een lichte overdruk (max 0.1 bar)? • Temperatuurinstelling correct? • Monster aanwezig (indien nodig)? Documentatie • Vervoersdocument, douanebrief, CoA, weegbon, DGD? • Schriftelijke instructies?

32. Onderweg • Rij en rusttijden / Snelheid • Controleer regelmatig de temperatuur (en druk, indien mogelijk) • Meld onveilige situaties en incidenten • Parkeren

33. Onderweg openen van Tanks(b.v. door de douane) • Tanks mogen niet worden geopend tijdens het transport vanwege het gevaar voor de gezondheid • ISOPA heeft een “letter to Customs Officials” (douane-brief) beschikbaar gesteld om dit te verduidelijken • Deze brief is beschikbaar in 14 talen: CZ - DE - EN - ES - FR - HU - IT - LV - PL - RO - RUS - SK - TUR - UA • Te downloaden vanaf de ISOPA website: http://www.isopa.org/isopa/index.php?page=logistics-ehs

34. Beveiliging onderweg Doen en laten: • Sluit uw voertuig altijd zorgvuldig af • Wees voorzichtig met informatie over product, bestemming en route • Parkeer bij voorkeur op deugdelijk beveiligde terreinen

35. Opwarmen Alle methoden: • Maximum produkt contact temperatuur = 60°C • Houd mangatdeksels dicht Stoom: • Uitsluitend uitwendige stoomleidingen • Maximaal 1.7 bar (= ~ 115 °C)

36. Lossen: Hoofdzaken (1) • Volg nauwlettend de huisregels op • Gedrag  U vertegenwoordigt de producent • Ken uw taken en de verantwoordelijkheden van uzelf en van de operator zoals beschreven in de CEFIC / ECTA Behaviour Based Safety Guidelines • Meld onveilige situaties bij de klanten, ook near misses (“bijna-ongevallen”)

37. Lossen: Hoofdzaken (2) • Capaciteit van de opslagtank • praat met de operator • Draag de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen(ook al draagt de operator er geen) • Houd gedurende de lossing de aansluitingen en de druk in de gaten • Monstername(Melden indien u wordt gevraagd om dit zelf te doen!) • Verschillende manieren van lossen(details op de volgende dia’s)

38. Losmethoden (1)Met vloeistofpomp en dampretouraansluiting (liefst met slangen van de klant) Voorkeursmethode!

39. Losmethoden (2)Stikstof of droge lucht van de klant

40. Losmethoden (3a)Voertuigcompressormetsilica gel filter

41. Losmethoden (3b)Voertuigcompressorzondersilica gel filter

42. Morsbak Lay-out (voorbeeld) Vloeistof- en dampretourleiding moeten duidelijk herkenbaar zijn!

43. 3-Minuten Check na lossing (1) • Materieel • Zijn alle verbindingen losgekoppeld? • Vrij van gemorst product (ook de morsbak)? • Veiligheidsrailing neergeklapt? • Afsluiters dicht en afgeblind, mangatdeksels gesloten? • Douanedeksels gesloten? • Slechts een lichte overdruk (max 0.1 bar)? • Laat de overdruk af bij het losadres; indien dit niet wordt toegestaan, meld dit aan uw planner • Documentatie (1) • Vervoersdocument afgetekend door de klant? • Overige documentatie aan de klant afgegeven?

44. 3-Minuten Check na lossing (2) Documentatie (2) • De klant behoudt: • Kopie van de vrachtbrief ondertekend door chauffeur en klant • Analysecertificaat • De chauffeur behoudt: • Kopie van de vrachtbrief ondertekend door de klant Voor TDI: vraag of maak een vervoerdocument met de vermelding: Lege tankcontainer*), laatste lading: UN 2078 Tolueendiisocyanaat, 6.1, II (D/E) *) of: tankwagen, afneembare tank, verpakking – naargelang van toepassing is

45. Bijna-ongevallen & Onveilige situaties IJsberg-theorie Incidenten Near misses & onveilige situaties

46. Bijna-ongevallen & Onveilige situaties Voorbeelden van meldingen Actief melden van onveilige situaties zal bijdragen aan het tegengaan van ernstige incidenten: • Verkeersongevallen • Niet-werkende uitrusting • Ongepast of onveilig gedrag • Overlopers • Overdruk • Morsingen • Onverwachte temperatuurstijging (regelmatig controleren!) • Onveilige werksituatie (bv.: ontbrekende nooddouche) • Onveilige of onbeveiligde route

47. Incidenten • Statistieken wijzen uit: • Meer dan 80% van alle incidenten hangt samen met menselijk handelen • De meeste incidenten gebeuren tijdens laden en lossen Dus dit is de uitdaging: Jij bent de belangrijkste veiligheidsgarantie (ÓF je wordt het grootste gevaar!)

48. Procedures bij noodgevallenWeet wat eerste hulp voor MDI/TDI inhoudt • Hou de oogleden van elkaar • Spoel met zeer veel water gedurende tenminste 15 minuten • Bij twijfel : ga door met spoelen • Raadpleeg zo vlug mogelijk een oogspecialist • Verwijder onmiddellijk verontreinigde kleding • Was de huid onmiddellijk met zeep & water • Ga buiten in de frisse lucht • Roep een arts of breng de patiënt naar een ziekenhuis • Verwittig de leverancier – deze kanbijkomende informatie verstrekken

49. Procedures bij noodgevallen – Blootstelling aan MDI • Eenéénmaligehogeblootstellingaan MDI is één van de mogelijke oorzaken sensibilisatie • Onmiddellijke en vluggeverzorging is belangrijk • Denkeraandatsymptomenzichvertraagdkunnenmanifesteren • Arts kanhulpbekomenbijalle ISOPA leden • Snelheid is belangrijk • Oefen de procedure vooreerstehulp • Raadpleegeen arts

50. En ...... In een noodgeval: Bel ons.... Probeer niet de held uit te hangen.....!! 50