1 / 18

Zmysły chemiczne

Zmysły chemiczne. Cztery kategorie czucia chemicznego: Wspólne czucie chemiczne - Receptory wewnętrzne - Smak - Węch. Threadfins rodzina Polynemidae. Narząd smaku. Rozkład brodawek z kubkami smakowymi na języku. Rodzaje brodawek z kubkami smakowymi. 1, 2 – komórki wspomagające

amal
Download Presentation

Zmysły chemiczne

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Zmysły chemiczne • Cztery kategorie czucia chemicznego: • Wspólne czucie chemiczne • - Receptory wewnętrzne • - Smak • - Węch Threadfins rodzina Polynemidae

  2. Narząd smaku Rozkład brodawek z kubkami smakowymi na języku Rodzaje brodawek z kubkami smakowymi 1, 2 – komórki wspomagające 3 – receptory smakowe (ok. 100 w kubku) 4 – komórki podstawne

  3. Cztery smaki Wrażenia smakowe można podzielić na cztery rodzaje smaku: słodki, słony, kwaśny i gorzki. Podsumowanie mechanizmów transdukcji w receptorach smaku. Jony wodorowe (dla smaku kwaśnego) i sodowe (dla smaku słonego) bezpośrednio oddziałują z kanałami jonowymi zmieniając potencjał błonowy komórek receptorowych. Dla smaku słodkiego i gorzkiego istnieją białkowe miejsca receptorowe połączone z białkiem G. Kompleks - cząsteczka substancji smakowej –miejsce receptorowe aktywuje białko G rozpoczynając kaskadę procesów prowadzących do zmiany przepuszczalności błony.

  4. Umami Prof. Kikunae Ikeda Nature,444, 287 (16 November 2006):„The sense of taste comprises at least five distinct qualities: sweet, bitter, sour, salty, and umami, the taste of glutamate. „ IV wydanie, 2000: „...Some consider the taste of monosodim glutamate to represent a fifth category of taste stimuli, umami.” III wydanie, 1992: „...Monosodim glutamate may represent a fifth category, but this is controversial”.

  5. Drogi smakowe • Droga smakowa: • język • nerw VII, IX • jądra pasma samotnego (rdzeń kręgowy) • jądro brzuszno – tylne przyśrodkowe (wzgórze) • kora smakowa - zakręt zaśrodkowy, wyspa – bruzda boczna (kora mózgowa)

  6. Kodowanie informacji smakowej wzorzec (pattern) aktywności w populacji włókien aferentnych (across fiber patterns) smak węch smak czucie Wrażenie smakowe Odpowiedzi pojedynczych włókien nerwowych chorda tympani u świnki morskiej na wybrane substancje. Każde włókno odpowiada najlepiej na jeden smak ale może tez odpowiadać na inne smaki

  7. Labelled line vs. across - fibre „Recent molecular and functional studies in mice have demonstrated that different TRCs define the different taste modalities, and that activation of a single type of TRC is sufficient to encode taste quality, strongly supporting the labelled-line model.” Jayaram Chandrashekar, Mark A. Hoon, Nicholas J. P. Ryba and Charles S. Zuker The receptors and cells for mammalian taste. Nature 444, 288-294 (16 November 2006)

  8. Rozpoznawanie smaku Rozpoznawanie smaku jest jednym z najbardziej złożonych ludzkich zachowań Z: Gordon M. ShepherdSmell images and the flavour system in the human brainNature 444, 316-321(16 November 2006)

  9. Nauka w kuchni Nieświadome rozpoznawanie zapachu leży u podstaw percepcji smaku. W oparciu o neuronalne podstawy smaku powstają przepisy kulinarne.

  10. Wdech i wydech Węch ma dualną naturę – odbiera sygnały z zewnątrz (orthonasal) oraz z wnętrza ciała (retronasal). Orthonasal aktywuje się przy wdechu (przez nos) i odpowiada za odbiór zapachów z otoczenia. Retronasal aktywuje się podczas wydechu (przez nos) i odpowiada za odbiór zapachu z jamy ustnej. Składa się on na wrażenie smaku jedzenia. Z: Gordon M. ShepherdSmell images and the flavour system in the human brainNature 444, 316-321(16 November 2006)

  11. Układ węchowy Nabłonek węchowy Receptory węchowe. Rzęski komórki receptora

  12. Transdukcja w receptorach węchowych Transdukcja odbywa się w rzęskach. Miejsca receptorowe są związane z białkami G. Aktywacja białka G uruchamia cykl transdukcji zakończony otwarciem/zamknięciem kanałów jonowych. Nabłonek węchowy człowieka zawiera ok. 1000 różnych molekuł receptorowych. Mechanizm transdukcji Zapis patch-clamp aktywności komórki węchowej w trakcie 150 ms stymulacji zapachem (strzałka). IBMX, zwiększający stężenie cAMP pobudza komórkę podobnie jak zapach, co świadczy o udziale cyklicznych nukleotydów w bramkowaniu kanałów jonowych w procesie transdukcji.

  13. Odpowiedź receptorów węchowych Połączenia w opuszce węchowej: OSN – receptory węchowe, GL – kłębuszki, T – komórki kępkowe (tufted cells), M – komórki mitralne (mitral cells), Gr - komórki ziarniste (granule cells). Różne rodzaje odpowiedzi komórki węchowej i komórki mitralnej u salamandry.

  14. Mapy zapachów Zapach, po części, jest kodowany jako przestrzenna rozkład aktywności w opuszce węchowej. A. Mapowanie informacji z receptorów węchowych na opuszkę węchową. B. Mapy pobudzenia (fMRI) opuszki węchowej u myszy przez aldehydową rodzinę zapachów.

  15. Organizacja kłębuszków Model przetwarzania zapachów. Neurony czuciowe o podobnej czułości na bodźce zapachowe wysyłają aksony do tych samych kłębuszków. Konwergencja wejść w kłębuszkach oraz procesy wewnątrz- i miedzy-kłębuszkowe prowadzą do zawężenia odpowiedzi neuronów projekcyjnych (dolny rysunek) w stosunku do odpowiedzi neuronów czuciowych.

  16. System węchowy człowieka Komórki mitralne i kępkowe w opuszce węchowej wysyłają projekcje do kory węchowej. Istnieje również równoległa droga do kory (accesory olfactory cortex AOB) z vomeronasal organ (VN0). Kora węchowa podzielona jest na 5 obszarów, każdy posiada inne funkcje i projekcje. Anterior olfactory nucleus (AON) – centrum sumujące wejścia z dwóch opuszek, kora gruszkowa (piriform cortex PC) rozróżnianie zapachu, Olfactory tubercle otrzymuje wejścia dopaminergiczne ze śródmózgowia, ciało migdałowate (amygdala) otrzymuje wejścia z obu dróg węchowych, kora śródwęchowa (entorhinal cortex) otrzymuje wejścia węchowe i przekazuje je do hipokampa.

  17. Zapach kobiety… • Feromony: • Wydzielane przez ciało • Rozpoznawane przez inne osobnikitego samego gatunku • Wpływają na układ neuroendokrynologiczny • Wpływają na zachowanie/funkcje rozrodcze

  18. Zapach kobiety… Aktywcja mózgu mierzona metodą PET u kobiet i mężczyzn, pod wpływem wąchania hormonów. AND – pochodna testosteronu. EST – pochodna estrogenu.Wyniki pokazują silne zróżnicowanie aktywowanych obszarów podwzgórza w zależności od płci. EST może wywołać aktywację kory w stężeniach nie węchowych, może on być więc nie związany z zapachem. Ivanka Savic, Hans Berglund,Balazs Gulyas, and Per Roland. Smelling of Odorous Sex Hormone-likeCompounds Causes Sex-DifferentiatedHypothalamic Activations in Humans, Neuron, Vol. 31, 661–668, August 30, 2001

More Related