800 likes | 2.04k Views
PSİKOLOJİK DANIŞMA KURAMLARI ADLER TERAPİSİ MÜCAHİT ŞAHİNTÜRK PSİKOLOJİK DANIŞMAN BATUHAN MUSTAFA KURTOĞLU PSİKOLOJİK DANIŞMAN. ALFRED ADLER (1870-1937). Altısı erkek ikisi kız sekiz çocuklu Viyanalı bir ailenin üçüncü çocuğudur.
E N D
PSİKOLOJİK DANIŞMA KURAMLARIADLER TERAPİSİMÜCAHİT ŞAHİNTÜRKPSİKOLOJİK DANIŞMAN BATUHAN MUSTAFA KURTOĞLUPSİKOLOJİK DANIŞMAN
ALFRED ADLER (1870-1937) Altısı erkek ikisi kız sekiz çocuklu Viyanalı bir ailenin üçüncü çocuğudur. Erkek kardeşi Rudolf’u genç yaşta kaybetmesi ve 4 yaşındayken geçirdiği hastalık nedeniyle ölümle burun buruna gelmesi nedeniyle sağlıklı olmayan bir şekilde ölümü fark etmiştir.
Adler Terapisi • Yaşadığı hastalıklar sebebiyle annesi tarafından şımartılmış, erkek kardeşinin doğumuyla aile içindeki popülerliği kaybolmuştur. • Babasıyla güvene dayalı bir ilişki kurmuştur. • Büyük kardeşi Sigmund’u kıskanması çocukluk ve ergenlik yıllarında ilişkilerinin kötü gitmesine sebep olmuştur.
Adler Terapisi • Yaşadığı ilk yıllar çocukluk zayıflıkları ve aşağılık duygusu mücadeleleriyle geçmiştir. • Kendi yaşamını kendisi şekillendirme yoluna gitmiştir. • Kuramını oluştururken “AİLE” deneyimlerinden etkilendiği çok açıktır.
Adler Terapisi • Tıp öğrenimini viyana üniversitesinde yapmış nöroloji ve psikiyatride uzmanlaşmıştır. • Tedavi edilemez çocuk hastalıklarına ilgi duymuştur. • Birinci dünya savaşında hizmet verdikten sonra viyana devlet okullarında 32 çocuk rehberliği kliniği kurmuş ve öğretmenleri, sosyal hizmet uzmanlarını, doktorları ve diğer meslek elemanlarını eğitmeye başlamıştır.
Adler Terapisi • Adler kalabalık izleyiciler önünde anne-babalar ve çocuklarla canlı gösteriler yaparak eğitim uygulamalarının öncüsü olmuştur. • Kurduğu kliniklerin hem sayısı hem popülaritesi artmış ders vermek ve çalışmaları göstermek konusunda yorulmak bilmez bir gayret göstermiştir. • 28 Mayıs 1937’de İskoçya’da bir çalışma öncesi yürüyüş yaparken kalp krizinden ölmüştür.
KİTAPLARI: - Organların Yetersizliği Üzerine İnceleme - 1911 - Nevrotik Yapı Üzerine - 1912- Tedavi ve Eğitim - 1914 - Bireysel Psikolojinin Uygulanması ve Kuramı - 1917 - İnsanı Tanımak - 1927 - Bireysel Psikoloji Tekniği - 1928- Yaşamı Tanımak - 1929 - Okulda Bireysel Psikoloji - 1929- Yaşamı Tanımak - 1930 - Psikoterapi ve Eğitim - 1919-1929- Nevrozlar - 1929 - Eşcinsellik Sorunu - 1930 - Çocuk Eğitimi - 1930 - Yaşamı Biçimlendirme - 1930- Psikoterapi ve Eğitim II - 1929 - 1932 - Yaşamın Anlamı - 1933 - Psikoterapi ve Eğitim III - 1933-1937
Adler Terapisine Giriş • Adler psikodinamik yaklaşımın uygulanmasında pay sahibi kişilerdendir. • Ancak 8-10 yıllık Freud ile işbirliğinden sonra Adler başkanı olduğu Viyana Psikanaliz derneğinden 1911 yılında ayrılarak 1912 yılında Bireysel Psikoloji Derneğini kurmuştur. • Adler kişilerin yalızca bütünleşmiş ve tamamlanmış varlıklar olarak anlaşılabilir olduklarını ileri sürerek, kişiliğin bütünlüğünün üzerinde durmuştur. • Geçmişten çok istek ve beklentilerimiz davranışlarımızı şekillendirir diyerek davranışların amaçlı olduğunu belirtmiştir.
Adler Terapisine Giriş • Adler’e göre sadece geçmiş ve çocukluk yaşantılarımız bizi şekillendirmemekte aynı zamanda birey olarak kendi kendimizi yeniden yaratmaktayız. • Adler insan doğasına sosyal-psikolojik yönden bakarak, Freud’un biyolojik-deterministik görüşünden ayrılmıştır. Daha sonra içlerinde Karen Horney, Erich From ve Harry Sullivan’ın da bulunduğu Freud’u izleyen bu revizyonistler kişiliğin şekillenmesinde sosyal ve kültürel faktörlerin önemli olduğunu belirtmişlerdir. Bu yönleriyle Adler yaklaşımını benimsemişlerdir.
İnsan Doğasına Bakışı • Adler’de Freud gibi yaşamın ilk 6 yılının kişilik gelişiminde önemli olduğuna inanır. • Adler bireylerin geçmişi ne şekilde algıladığını ve ilk karşılaştıkları olaylara nasıl yorum verdikleri üzerinde durmuştur. • Adler’in birçok konuda Freud’la görüş ayrılıkları vardır.
Adler’in Freud’dan farklı başlıca düşünceleri • İnsanlar cinsel dürtülerden çok sosyal ilişkilerle motive olur, • Davranış amaçlıdır ve hedefe yöneliktir, • Terapinin ilgi odağı bilinç altından çok bilinç olmalıdır, • Tercih ve sorumluluk; yaşamın anlamı ve başarı,tamamlanmak ve mükemmel olmak için verilen çaba üzerinde olmuştur.
İnsan Doğasına Bakışı • Tüm bireyler için normal kabul ettiği aşağılık duygusu üzerinde odaklanmıştır. Aşağılık duysunun anormallik olarak görmemekte aksine yaratıcılığın kökeni olduğuna inanmaktadır. • İnsan davranışı sadece kalıtsal ve çevresel olarak belirlenmemekte, insan olarak olayları yorumlama, etkileme ve yaratma kapasitemiz bulunmaktadır. • “Neyle” doğmuş olmamız değil yeteneklerimizle “Ne yaptığımız” önemlidir. • Davranışların içsel belirleyicilerine odaklanmış, psikolojide sübjektif görüşün rolünü vurgulayan ilk kişidir. • Adler bütüncül, sosyal, hedefe yönelik ve insancıl yaklaşımın öncüsü olmuştur.
Gerçeğin sübjektif olarak algılanması • Danışanın anlattıklarıyla ilgili olarak dünyaya sübjektif açıdan bakmaya çalışmışlardır. • Sübjektif gerçek bireyin algılarını, düşüncelerini, duygularını, inançlarını, yargılarını ve sonuçlarını kapsamaktadır. • Dikkat edilmesi gereken nokta; bireyin yaşamının nasıl olduğuna ilişkin inancı, kendini algı tarzı, gerçek yaşamının nasıl olduğundan daha önemlidir!!!
Kişilik Bütünlüğü ve Yapısı • Adler bireyi belirli bir ailede yaşayan sosyal ve kültürel alanı içinde bölünmez bir bütün olarak görmüştür. • Bireyin düşünceleri, duyguları, inançları, tavırları,karakteri ve eylemleri onun bütünlüğünü ifade eder. • Bireyi sosyal sistemin bir parçası olarak görerek, bireyin içsel psikodinamiklerinden çok kişiler arası ilişkilerindeki becerisine önem vermektedir.
Amaçlı ve hedefe yönelik davranış • Bireysel Psikoloji tüm insan davranışlarının amaçlı, hedefe yönelik olduğunu ileri sürmektedir. • Adler yaklaşımını benimseyenler geçmişin önemini azımsamadan gelecekle ilgilenirler. • Bireyin yaşamındaki temalara bakarak yaşamı içindeki sürekliliğin, hedefli oluşun olup olmadığına bakarlar. • Adler yaklaşımın benimseyenler “kurgusal finalizm” terimini kullanmışlardır. Kurgusal hedef, her koşulda çaba gösterdiği mükemmel konuma ulaşmak için bireyin sahip olduğu hayali simgelemektedir. Finalizm ise bireye ait hedefin mükemmel halini ve belirli bir yönde ilerlemek için gösterdiği her eğilimi ifade etmektedir.
Önemlilik üstünlük çabası • Aşağılık duygusuna karşı üstünlük sağlama çabasının doğuştan geldiğini belirtmiştir. • Üstünlük çabası algılanan düşük konumdan algılanan yüksek bir konuma geçmek olarak ifade edilmiştir. • Bireyler yeterlilik, üstünlük ve mükemmellik için çaba göstererek mutsuzluk gibi istenmeyen duygularıyla başa çıkarlar. • Yeterlilik için gösterilen çaba bireyin yaşam biçimi ve tarzı, kişiliği oluşturmaktadır.
Yaşam tarzı • Yaşam tarzı terimi bireyin yaşam yönelimini ve hayatına anlam katan konuları kapsamaktadır. • Aile içi deneyimler ve kardeşlerle olan ilişkiler bu yaşam tarzının gelişmesine katkıda bulunmakta ve algılarımızı, düşüncelerimizi, hislerimizi, davranışlarımızı belirlemektedirler. • Yaşamın ilk altı yılında yaşananlar sahip olduğumuz biricik stilini oluştursa da, bundan sonraki yaşamımızdaki olaylar kişilik gelişiminde çok önemlidir.
Yaşanan olayların kişilik üzerinde olumsuz etkileri yoktur. O olayları “yorumlama” biçimi kişiliği şekillendirir. Hatalı yorumlamalar, davranışlarımızı etkileyen hatalı unsurların yerleşmesine yol açabilir. Bu hatalı yorumlamaları anladığımızda bunları değiştirecek temel değişiklikleri gerçekleştirebiliriz. • Çocukluk yaşantılarımızı yeniden değerlendirerek bilinçli bir şekilde yeni bir yaşam tarzı oluşturabiliriz.
Sosyal İlgi ve Toplumsal Duygular • Bireylerin toplumun bir parçası olduklarının ve sosyal dünyayla mücadele ederken sergiledikleri davranışları ifade etmektedir. • Sosyal ilgidaha iyi bir gelecek sağlamak için çaba göstermeyi içermektedir. • Sosyal ilgi öğretilir, öğrenilir ve kullanılır. • Adler empatiyle, sosyal ilgiyi birbirine denk görmektedir.
İnsanlar olan paylaşımımızdaki başarı derecemiz ve diğerlerinin iyilik hali ile ilgilenme düzeyimiz ruh sağlımızın bir ölçütüdür. • Sosyal ilgi geliştikçe aşağılık duygusu ve yabancılaşma da azalmaktadır. • Sosyalleşmemiş bireyler cesareti kırılmış ve yaşamın üretken, verimli olmayan yönünde bulunan kişilerdir.
Adler üç evrensel yaşam görevinde başarılı olmanın gerektiğinden söz eder: • Birincisi, arkadaşlık kurma (sosyal görev); • ikincisi, yakın ilişki oluşturabilme (aşk ve evlilik); • üçüncüsü, topluma katkıda bulunabilme (mesleki görev) • Mosak ve Driekurs(1967) bu listeye iki yeni gelişim görevi eklemişlerdir; • Kendi kendimizle iyi geçinebilmek (kendini kabul) • Yaşamımıza spirtual bir boyut ekleyebilmektir (değerler, yaşamın anlamı, yaşam amaçlarımız) • Bu görevlerin yaş, cinsiyet, zaman, millete bakılmaksızın gerçekleştirilmesini ifade eder.Bunlardan birinin eksik olması psikolojik rahatsızlığa işaret edebilir.
Doğum Sırası ve Kardeş İlişkileri • Adler kardeşler arasındaki ilişkilere, ailedeki psikolojik doğum sırasına ve konumuna önem vermiştir. Aynı ailenin çocuklarının aynı çevrede şekillendiği varsayımının yanlış olduğunu ve her çocuğun psikolojik durumunun fark olduğu ifade etmiştir. Adler doğum sırası etkilerini şu şekilde açıklamıştır:
En büyük çocuk: ilgi odağıdır, bağımlı olmaya, çok fazla çalışmaya ve önde olmaya eğimlidir. Kardeş geldiğinde ilgi azalır ve alışık olduğu sevginin elinden alındığına inanmaya hazırdır. • İkinci çocuk: yarıştaymış gibi davranır, ilk çocuktan baskın çıkmak için kendini eğitir, büyük kardeşinin başarısız olduğu konularda başarılı olmak için çalışır, ilk çocuğun tam tersi özelliklere sahiptir. • Ortanca çocuk: kendini arada ezilmiş gibi hisseder, sorunlu çocuk olabilir aynı zamanda bazı ailelerde arabulucu rolünü de üstlenebilirler. Ayrıca dördüncü bir çocuk varsa ikinci çocuk kendini ortanca gibi hisseder ve üçüncü çocuk daha sosyal olabilir, ilk çocukla aynı ilgiyi görebilir. • En küçük çocuk: ailenin her zaman bebeğidir ve en cok şımartılan çocuktur, kendi yollarına gitme eğilimindedirler. • Tek çocuk: kendine ait sorunları vardır, paylaşmada sıkıntıları vardır, bağımlıdırlar, ilgi odağı olmak isteler.
Terapötik süreç • Terapötik süreç danışanın yanlış hedef ve varsayımlarının belirlenmesine ve açıklanmasına dayanmaktadır. • Danışan yaşamın yaralı yanları doğrultusunda yeniden eğitilmesine yer verilmiştir. • Terapinin amacı danışanda ait olma duygusunun geliştirilmesi, toplumsal duygu ve sosyal ilgi davranış süreçlerinin benimsenmesine yardımcı olmaktır. Bu danışanın kendi farkındalığının artması, yaşam hedeflerini ve temel kavramlarını sorgulaması yoluyla yaşamında değişiklik yapması sağlanarak başarılmaktadır. • Danışanlar “hasta” veya “tedavi” gereksinimi içinde olan bireyler olarak görülmez. • Bunun yerine amaç, toplum içinde “eşit” yaşayabilmeleri için danışanların eğitilmesidir. • Psikolojik danışmada süreci bilgi edinmeye, öğretmeye, yol göstermeye ve cesaretlendirmeye dayanmaktadır.
Cesaretlendirmeye ayrı bir önem verilmiştir. Danışma sürecinde danışanların kendine güveni pekiştirilmekte ve cesaretleri kamçılanmaktadır. Cesaretin yitirilmesi yanlış veya işlevsel olmayan davranışlarla sonuçlanır. Cesareti olmayan bireyler yaşamın yararlı yönü olan sosyal ilgiyle aynı doğrultuda hareket edemezler. Adler yaklaşımını benimsemiş olan psikolojik danışmanlar, bireyin kendisine, diğerlerine ve yaşama ilgi duymanın yeni yolları konusunda danışanları eğitirler.
Terapinin eğitsel süreçteki hedefleri Mosak(2000) bu hedefleri şöyle listelemiştir: • Sosyal ilginin güçlendirilmesi; • Aşağılık duygusuyla başa çıkabilmeleri için danışanlara yardımcı olunması; • Danışanların algı ve hedeflerinde, yaşam stillerini değiştirmede yardımcı olunması; • Hatalı güdülenmenin değiştirilmesi; • Diğerleriyle eşit olduğunu fark ettirmek için danışanlara yardımcı olunması; • Danışanların topluma katkı sağlayan bireyler haline gelmesi için desteklenmesi;
Terapistin işlev ve rolü • Terapistin temel işlevi danışanların eylemleri konusunda kapsamlı bir değerlendirme yapmaktır. • Terapistler, anne-babalar, kardeşler ve evde yaşayan diğer kişiler dahil olmak üzere anket şeklinde danışanların “aile bütünlüğü” hakkında bilgi toplarlar. Bu anket bireyin ilk sosyal dünyasıyla ilgili bir görünüm sunar. • Psikolojik danışman ayrıca, çocukluk dönemine ait “ilk anıları” bir tanı aracı olarak kullanır. Bunlar, şu andaki inançlarımızı, değerlendirmelerimizi, tavırlarımızı ve ikilemlerimizi yansıtmaktadır. • Bu süreçler tamamlandığında artık psikolojik danışman ve danışan terapiyle ilgili hedeflere sahiptir.
Adler yaklaşımını benimseyen danışmanlar ruhsal bozukluk yaklaşımını benimsemezler. Bu nedenle de tanı koyup danışanları etiketlemek istemezler. • Danışanların kendilerini daha iyi anlamalarına, güçlüklerinin üstesinden gelmelerine ve kendi yaşam hikayelerini değiştirmelerine yardımcı olurlar. • Danışanın kendi yaşamını sınırlayan ve problemler yaratan bir yaşam hikayesi oluşturduğu belirlendiğinde amaç; danışanı bu güçlüklerden kurtaracak alternatif ve sağlıklı bir yaşam hikayesi geliştirmesine yardımcı olmaktır(Disgue ve Bitter,1998)
Terapide Danışanın Yaşantısı • Adler yaklaşımına göre yapılan danışmada danışanlar, istedikleri sonuçları ve yaşam stilini elde etmek için eylemleri konusunda ayrıntılı görüntü sağlayan çalışmalara odaklanabilirler. • Danışanın sorunları, ”kişisel mantıklarıyla” sosyal yaşama ait gereklerin birbirine uyum göstermemesinden kaynaklanmaktadır. • Danışanın hatalı varsayımlarının belirlenmesi ve sonuçlarının nasıl düzelteceğini öğrenmek terapinin odak noktasıdır. • Danışanın duygu düşünceleri üzerinde durulur ve bir amaca hizmet etmesi hedef alınır. • Danışan hasta olarak değil cesareti kırılmış birey olarak örüldüğü için hayatında değişim yapacak cesaret verilir.
Terapist ve danışan ilişkisi • Adlerciler işbirliği, güven, saygı, gizlilik, ve hedefle sıralamaya dayanan eşit bir danışan-terapist ilişkisi kurarlar. • Danışmanın başlangıcında bir plan veya anlaşma yapılır. Terapötik anlaşma, danışma sürecinin amaçlarını ve hem terapistin hem de hastanın sorumluluklarını belirtir. • Danışan eşit bir ilişki içinde aktif bir rol alır ve danışma sürecinde davranışlarının sorumluluğunu alır.
Adler Terapisi • Uygulama • Terapötik Teknik ve İşlemler • İlişki kurma • Bireysel dinamikleri araştırma • Kendini anlama ve iç görü kazanmayı cesaretlendirme • Yeniden oryantasyonla yardımcı olma
AdlerTerapisi • Uygulama Alanları • Stan Olgusunda uygulanması • Çok Kültürlü Bakış Açısından Adler Terapisi • Özet ve Değerlendirme
Ormanı anlamak istiyorsanız, yalnızca kıyıda bir ileri bir geri gezinmekle yetinemezsiniz. Ona yaklaşmalı ve içine inmelisiniz, ne kadar tuhaf ve ürkütücü görünürse görünsün… Alfred Adler
Uygulama: Terapötik Teknik ve İşlemler • Hiyerarşik ve doğrusal bir ilişki izlemeden dört aşamadan oluşur:1.Aşama:İlişki KurulmasıDanışan-danışman ilişkisinde işbirliği esas alınır.İlişki derin özen, ilgi ve yakınlığa dayanmaktadır.Danışana odaklanılır ve hem sözel hem de sözel olmayan mesajlarına dikkat kesilir.Danışanın sorunlarıyla ilgilenmek yerine değerli özellikleri ön plana alınır ve güçlerinin farkına varması sağlanır.Tekniklerin uygulanmasından çok bireyin sübjektif deneyimlerine daha fazla önem verilir.Bu aşamada temel teknikler: empatiyle ilgi göstermek, dinlemek, danışanın hedeflerini saptamak, dünyayı algılarken geniş bir bakış açısı kazandırmaktır.
Bir başkasını etkilemenin en iyi yolu, o kişiyi hak ve çıkarlarını garanti altına alınmış hissedeceği bir ruh durumuna sokmaktır. Alfred Adler
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması • Bu aşama iki görüşme şeklinde olur:a)Subjektif Görüşme: -Burada bireyin hikayesini tam anlatması için yardımcı olunur.-Danışana odaklanarak etkin dinleme yapılır.-Yaşam kalıpları ortaya çıkarılır.b)Objektif Görüşme:-Yaşam sorunları nasıl başladı,-Bu sorunları hızlandırıcı bir olayın olup olmadığı,-Tıbbi geçmişi(kullandığı ilaçlar),-Sosyal geçmişi,-Terapi tercih etmesinin nedenleri,-Kişinin yaşam görevlerine karşı verdiği mücadele,-Yaşam stiliyle ilgili değerlendirme yapılır.
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması Bireysel dinamiklerde araştırılan alanlar:a)Aile bütünlüğü:-Aile ortamı-Doğum sırası-anne-baba ilişkileri-Aile değerleri-Geniş aile ve kültürünün değerlendirilmesi yapılır. Bu değerlendirme danışanın kendini, diğer bireyleri ve deneyimleri nasıl algıladığını ortaya çıkarır.Ör:En sevilen çocuk kimdi?-Anne babanız nasıl geçinirdi?Anlaştıkları ve anlaşamadıkları konular nelerdi? Vb.
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması • b)İlk Anılar: Danışan tarafından açık ayrıntılarıyla bir defada görüntülenebilecek olgulardır. • Bu tür spesifik hatıralar, inanç ve temel hataları gün yüzeyine çıkarır. • Bireyin yaşam stilinin anlaşılmasına yardımcı olur. • c-)Rüyalar: Danışanın şu anki ilgi ve zihin durumunun yansımalarıdır. • Rüyalarda sabit bir sembolizm yoktur. • Rüya göreni tanımaksızın rüyalar anlaşılamaz. • Danışanlar rüyalarını irdeleyerek kendi iç dinamiklerini tanımasını ve gözlemlemesini öğrenebilirler.
Her isteyiş, bir yetersizlik duygusuyla ilgilidir, insanda bir doyum, bir hoşnutluk, bir yeterlilik sağlama eğilim ve dürtüsünün doğmasına yol açar. Alfred Adler
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması • d)Kişilik öncelikleri: Yaşam stilinin anlaşılmasında önemli olan dört davranışsal kalıp açıklanmıştır(Kefir,1981): • -Üstünlüğünü kullanan kişiler: Liderlik, başarılı olma ya da başka bir yolla üstünlüklerini göstermek için çabalarlar. Yaşamda anlamsızlıktan kaçınmaya çalışır fakat aşırı iş ve yorgunluktan şikayetçidir. • -Kontrollü kişiler: Alay konusu olmamak için karşı garantiler arayan kişilerdir. Durum üzerinde tam bir hakimiyet kurma ihtiyacı hissederler. Sosyal ilişkilerinde başarısızlıktan hoşlanmazlar.
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması • -Rahatlık arayan kişiler: Bedeli ne olursa olsun stres ve acıyı önlemek isterler. Sorunlarla başa çıkmayı ve karar vermeyi erteleme eğilimindedirler. • -Hoşnut olmayı amaçlayan kişiler: Sürekli kabul görme onaylanma yollarını araştırarak reddedilmeyi önlemek isterler. • Danışmanın hedefi bu dört kişilik önceliklerini kullanan bireylere öncelikleri karşısında ödeyecekleri bedellerin farkına varmalarını sağlamaktır.
Tüm yaşamımız, insanların birbirini karşılıklı etkileyebileceği varsayımına bağlı olarak akıp gitmektedir. Alfred Adler
2.Aşama:Bireysel Dinamiklerin Araştırılması • e)Bütünleştirme ve Özetleme: Yapılan iki çeşit görüşme sonucunda elde edilen materyal bir araya getirilir ve bütünleştirilmiş bir özeti yapılır. Bu özetler danışana sunulur ve birlikte değerlendirmeler yapılır. • Mosak(2000) yaşam stilinde en çok karşılaşılan hataları özetlemiştir: • -Aşırı genellemeler: ‘dünyada adalet yoktur’ • -Yanlış ve imkansız hedefler: ‘sevilmek istiyorsam herkesi mutlu etmeliyim’ • -Yaşamın/yaşam taleplerinin yanlış algılanması: ‘Yaşam benim için çok zor’ • -Bireyin kendi değerini yadsıması: ‘Ben aptal birisiyim, neden insanlar benimle bir şeyler yapmak istesinler ki…’ • -Hatalı değerler: ‘Yolda kimi yaraladığına bakmaksızın en yükseğe çıkmalısın!’
3.Aşama:Kendini Anlamayı ve İç görü Kazanmayı Cesaretlendirme • Kişisel farkındalık ve kendini anlama, ancak davranışın gizli amaçlarının ve hedeflerinin bilinç düzeyine çıkarılmasıyla mümkündür. İç görü kazanma sonuca ulaşmanın bir aracıdır. • Adler yaklaşımını benimseyenlerin yaptığı açıklamalar ve yorumlar, bireyin yaşamdaki yönünü, hedeflerini ve amaçlarını, kişisel mantığı ve bunun nasıl çalıştığını ve şimdiki davranışlarını fark etmesi ile ilgilenir. • Yapılan yorumlar olasılıklı ve ve açık uçlu sorulardan oluşur; tahminler ve önsezilere dayalıdır. Bu durum danışanı savunmaya itmeden cesaretle kendini anlamaya yöneltir.
Kadınla erkek arasındaki uzlaşma ve dengenin karakteristik özelliği "arkadaşlıktır". Kadın ve erkek arasındaki ilişkide karşı tarafı boyunduruk altına almak, tıpkı ulusların yaşamındaki gibi katlanılmaz nitelik taşır. Alfred Adler
4.Aşama:Yeniden Oryantasyonla Yardımcı Olmak • İç görünün uygulamaya geçirildiği eyleme dönük süreçtir. • a)Cesaretlendirme süreci: En en önemli müdahale yöntemidir. Cesaretsizlik insanın işlevselliğini azaltan temel olgudur. Birey kendi gücünü anlamasıyla, ait olduğunu ve yalnız olmadığını hissetmesiyle, ümit duygusuyla ve günlük yaşamdaki yeni olanakları görmesiyle cesareti gelişir. • b)Değişim ve yeni olasılıkların araştırılması: Bireyin sorumluluk aldığı, sorunlarını çözdüğü, kararlar verdiği bir aşamadır. Danışman bireyin bulacağı olası alternatifler, olanaklar ve sonuçları konusunda bilgilendirerek ona destek olur.
4.Aşama:Yeniden Oryantasyonla Yardımcı Olmak • c)Bir fark oluşturmak: Psikolojik danışman, danışanın hayatında farklılıklar yaratmanın yollarını araştırır. Başka Terapötik modellerde de kullanılan bir çok tekniği kullanabilir.
Bireysel Psikolojinin Uygulama Alanları • Tıbbi bir model olmayıp gelişimsel bir modeli benimsemesinden dolayı bir çok alanda uygulamaya koyulabilmiştir. • a)Eğitim Kurumlarında; Çocukların temel hatalarının önlenmesi için öğretmenlere yöntem eğitimleri ve programları oluşturularak uygulanmıştır. • b)Ana-baba Eğitiminde; Ebeveynlere çocuklarıyla iletişimde uygulayabilecekleri yöntemler öğretilir. (STEP ve Aktive Parenting) • c)Evlilik Danışmanlığında; Eşlerin yaşam stili ve bunların etkileşimini temel alan işbirliğini destekleyen bir program uygulanır.