Fyrirspurnaþing Sjávarútvegsráðuneytisins

1. FyrirspurnaþingSjávarútvegsráðuneytisins Aðferðir Hafrannsóknastofnunarinnar við stofnstærðarmat Líffræðileg sjónarmið Björn Ævarr Steinarsson Garðabær, 16. nóvember 2001

2. Efni erindis • Vöxtur - Meðalþyngd • Náttúruleg afföll • Næmni ráðgjafar fyrir breytingum í meðalþyngd og náttúrulegum afföllum • Kynþroski • Samband milli hrygningarstofns og nýliðunar

3. Vöxtur - Meðalþyngd • Stofnstærð er metin í fjölda í hverjum aldursflokki • Stofnþyngd (B) er fengin með því að margfalda saman meðalþyngd (wa) eftir aldri og fjölda í hverjum aldursflokki (Na) og leggja síðan saman þyngd allra aldursflokka

4. ÞorskurMeðalþyngd 4-9 ára í afla

5. ÞorskurMeðalþyngd 6 ára í afla 1976 1996 28% 1990 1983

6. Meðalþyngd eftir aldriAthugaðar skýribreytur • Frumframleiðni • Magn dýrasvifs • Hitastig • Stofnstærð þorsks • Loðnustofn/Stofnstærð þorsks • Stærð Loðnustofns

7. Stærð loðnustofns og meðalþyngd 6 ára þorsks árið eftir

8. Stærð loðnustofns og meðalþyngd 6 ára þorsks árið eftir 1978-1998

9. Stærð loðnustofns og meðalþyngd 6 ára þorsks á hrygningartímaárið eftir 1978-1998

10. Efni erindis • Vöxtur - Meðalþyngd • Náttúruleg afföll • Næmni ráðgjafar fyrir breytingum í meðalþyngd og náttúrulegum afföllum • Kynþroski • Samband milli hrygningarstofns og nýliðunar

11. Náttúruleg afföll M Z = F + M

12. ÞorskurMat á dánarstuðlum (J.J.) Z = M + qE Heildardánartala Náttúrleg dánartala = 18% Sókn

13. Helstu orsakir fyrir M • Afrán sela • Afrán hvala • Sjúkdómar • Sjálfrán • Hrygningardauði“Dulin” afföll=M +Brottkast, möskvasmug og rask

14. Mat á náttúrulegum dauða M • Jónsson, J. 1965. Notar sókn og mat á Z út frá gotbaugum: M = 0.2 • Dickie, L.M. 1963. Notar merkingar til að meta F og afla á sóknareiningu til að meta Z: M = 0.1 • Beverton, R. 1965. Notar vaxtarlíkan til að meta M: M = 0.1-0.2 • Garrod, D.J. 1967. Notar Z og sókn: M= 0.34 • Myers, R.A. og Doyle, R.W. 1983. Nota lífsögulega þætti. M = 0.07 • Pinhorn, A.T. 1975. Nokkrar mismunadi aðferðir: M = 0.2 • Guðmundsson, G., Stefánsson G., Björnsson, H. Mismunandi tölfræði- og vistfræðilíkön er öll benda til að M á eldri en 3 ára < 0.2 • Sinclair, A.F. 2001. Notar vísitölur úr stofnmælingu: M = 0.4

15. ÞorskurVísitala 3 ára og 4 ára árið eftir

16. Efni erindis • Vöxtur - Meðalþyngd • Náttúruleg afföll • Næmni ráðgjafar fyrir breytingum í meðalþyngd og náttúrulegum afföllum • Kynþroski • Samband milli hrygningarstofns og nýliðunar

17. ÞorskurAfrakstur á 3 ára nýliða Kjörsókn 2001 Forsendur: M=0.2 Meðalþyngdir = meðaltal Veiðmynstur = meðaltal

18. ÞorskurAfrakstur á 3 ára nýliða við mism. meðalþyngd 1.86 1.73 1976 1.58 Meðaltal 1983 Forsendur: M=0.2 Veiðmynstur = meðaltal

19. ÞorskurAfrakstur á 3 ára nýliða við mism. M M=0.1 M=0.2 M=0.3

20. ÞorskurAfrakstur á 3 ára nýliða við M=0.2 og aukin sókn í 3 ára

21. ÞorskurAfrakstur á 3 ára nýliða við M=0.6 og aukin sókn í 3 ára

22. Efni erindis • Vöxtur - Meðalþyngd • Náttúruleg afföll • Næmni ráðgjafar fyrir breytingum í meðalþyngd og náttúrulegum afföllum • Kynþroski • Samband milli hrygningarstofns og nýliðunar

23. Kynþroskahlutfall eftir aldri Notað við mat á þyngd hrygningarstofns:

24. ÞorskurKynþroskahlutfall 4-7 ára í afla 1973-2000

25. Áhrif ástands á lengd við kynþroska Hlutfall kynþroska Marteinsdottir and Begg, in press

26. ÞorskurKynþroskahlutall • Kynþroska yngri og styttri með vaxandi holdastuðli • Kynþroska yngri og styttri við Suðurland heldur en Norðurland • Samband milli vaxtar og kynþroska ?

27. ÞorskurMeðalþyngd og kynþroskahlutfall 6 ára í afla 1989 R2=0.39 R2=0.65

28. Efni erindis • Vöxtur - Meðalþyngd • Náttúruleg afföll • Næmni ráðgjafar fyrir breytingum í meðalþyngd og náttúrulegum afföllum • Kynþroski • Samband milli hrygningarstofns og nýliðunar

29. Hrygningarstofn/Nýliðun Notað til að meta: • Mögulegan langtíma afrakstur • Sjálfbæra sókn • Hættu á hruniUndirstaða uppbyggingarstefnu

30. Úr Ástansskýrslu 1978 • “Ört minnkandi hrygningarstofn hefur leitt til vaxandi líkinda á því, að klak þorsksins misfarist. Enda þótt ekki hafi verið sýnt fram á samhengi milli hrygningarstofns og niðjafjölda, er þó augljóst, að einhver eru þau stærðarmörk hrygningarstofnsins, þar sem hann verður ófær um að gegna líffræðilegu endurnýjunarhlutverki sínu.” Hafrannsóknir, 13. hefti, 1978

31. Úr Ástandsskýrslu 1978 • “Lítill hrygningarstofn samsettur úr tiltölulega fáum aldursflokkum, kemur til hrygningar á takmörkuðu tímabili og veltur því á miklu, að umhverfisaðstæður séu hagstæðar einmitt þá. Þegar hrygningarstofn er stór og í honum eru margir aldursflokkar, dreifist hrygningin yfir lengri tíma sem stuðlar að því að einhver hluti stofnsins hrygni við hagstæðar aðstæður. Líta má á stóran hrygningarstofn sem aðlögun tegundarinnar að breytilegum umhverfis-aðstæðum og tryggingu fyrir viðhaldi hennar.” Hafrannsóknir, 13. hefti, 1978

32. Greinargerð um grundvöll veiðráðgjafar 1984 • “... samband getur hæglega verið fyrir hendi enda þótt það sé ekki fyrirsjánlegt af fyrirliggjandi gögnum. Reynslan bæði hérlendis og erlendis hefur jafnan verið sú að hrun fiskistofna hefur verið afleiðing þess að hrygningarstofn hefur farið niður fyrir svokölluð hættumörk. Þau hafa ekki verið greind fyrr en eftir að skaðinn er skeður. Markmið Haf-rannsóknastofnunarinnar við þessar aðstæður hefur mótast af því að halda stærð hrygningarstofnins innan sögulegra marka ....” Jón Jónsson, 19.1.1984

33. Hrygningarstofn og nýliðun

34. ÞorskurHrygningarstofn/Nýliðun chi square próf p=0.001

35. Þorskur Áhrif stærðar hrygna á framlegð til nýliðunar • Framleiða helmingi fleiri hrogn / kg af líkamsþyngd heldur en minni hrygnur. • Framleiða stærri hrogn sem klekjast út í stærri lirfur sem hefja fæðunám fyrr, vaxa hraðar og hafa meiri lífslíkur. • Hrygna yfir lengra tímabil. • Verða fyrr kynþroska en þær sem minni eru. • Stærri hrygnur nær landi og losa hrogn í strandstrauminn, meiri líkur á að þau berist norður fyrir land.