90 likes | 780 Views
IZAKI BIZIDUNAK. 1. IZAKI BIZIDUNOK NOLAKOAK GAREN. Lurrean mota askotako izaki bizidunak daude. 5 erreinuetan sailkatzen ditugu: Moneroak Protoktistoak Onddoak Landareak Animaliak Izaki bizidun guztiok 3 ezaugarri komun ditugu:. 1. Antzeko osaera kimikoa dugu.
E N D
1. IZAKI BIZIDUNOK NOLAKOAK GAREN Lurrean mota askotako izaki bizidunak daude. 5 erreinuetan sailkatzen ditugu: • Moneroak • Protoktistoak • Onddoak • Landareak • Animaliak Izaki bizidun guztiok 3 ezaugarri komun ditugu:
1. Antzeko osaera kimikoa dugu Izaki bizidun guztiok konposatu organikoz (karbono kate erraldoia) osaturik daude. Baina konposatu ez-organikoak ere ditugu. • Konposatu ez-organikoak: Substantzia bakunak izaten dira. Ugarienak ura eta gatz mineralak dira. • Konposatu oranikoak: Karbono atomo kate erraldoiak dira importanteenak: Lipidoak, ADN-a, gluzidoak…
2. Hiru bizi funtzioa ditugu • Elikadura funtzioa: Ingurunetik substantziak hartu eneria edo materia lortzeko gero hondakinak kamporatu egiten dira. • Erlazio funtzioa: Inguruko estimuluak antzeman eta erantzuten diegu. • Ugalketa: Ezaugarri bereko ondorengoak sortzeko gaitasuna dugu.
3. Zelulaz osaturik daude Zelula bat 3 bizi funtziok betetzen dituen unitaterik sinpleena da. Zelula kopuruen arabera 2 izaki mota daude: • Izaki zelulabakarrak: Zelula batez osatuta daude. • Zelula anitzeko izakiak: Zelula askoz eta esberdinez osatuta daude. Zelula hauek koordinatuta daude.
2. ZELULA ETA ZELULA MOTAK Zelula oso txikiak dira, mikroskopikoak. • Zelularen ezaugarriak: • Mintz plasmatikoa: Zelula inguratzen duen mintz mehea. - Funtzioa: Substantzien elkartrukea. • Zituplasma: Zelularen barruan dagoen likido lodia da. - Funtzioa: Likido onetan zelularrak daude. • Material genetikoa: Zuntz itxurako substantzia da. - Funtzioa: Zelularen jarduera kontrolatzen du. • Zelula motak: • Zelula prokariota: ADN-a zitoplasman dago. Zelula horma zurruna dute. • Zelula eukariota: ADN-a nukleo izeneko organulu batean dago. Mota askotako organuluak dituzte: • Animali zelula. • Landare zelula.
3. TEORIA ZELULARRA • Zelula izaki bizidunen egiturazteko unitatea da: izaki bizidun guztiak zelulaz osaturik gaude. • Zelula izaki bizidunen unitate funtzional du, zelula da 3 bizi funtzioak betetzen dituen zatirik txikiena. • Zelula izaki bizidunen jatorrizko unitatea: zelula guztiak bezte zelula batetik datoz.
EGILEAK • Paola Sioli • Fatima Achahbar