E N D
ÖFKE • Birey haz alma dünyasını engelleyen herhangi bir durum, olay veya kişi ile karşılaştığında öfke duygusu oluşur. İstediğini alamama, haksız davranışlara maruz kaldığını düşünme, arkadaş kaybı, kaçırılmış fırsatlar, kavgalar, engellenme, anlaşılmama, saygısızlık,hayal kırıklığı vb. durumlar öfkeye neden olur. Her bireyin öfkelendiği durumlar farklıdır. Ayrıca bir birey aynı konuya bazen öfkelenirken bazen öfkelenmeyebilir.
Öfke Öfke bireyin kendini savunmak ve karşıdakini uyarmak amacıyla ortaya koyduğu bir duygulanım biçimidir
ÖFKE VE ETKİLERİ İnsanlar herhangi bir engellenme ya da öfke uyandıran bir durum ile karşılaştığında bedeninde fizyolojik ve fiziksel değişiklikler ortaya çıkar.
PEKİ BU DEĞİŞİKLİKLER NELER OLABİLİR? • Kalbin hızlı hızlı atması • Yüzün öfkeden kızarması • Bağırmak • Göz bebeklerinin büyümesi • Yumrukların sıkılması • Sindirimin yavaşlaması vs.
Öfkenin Yarattığı Davranışsal Etkiler • Öfkenin doğrudan ve üstü kapalı davranışsal belirtileri vardır. Doğrudan davranışsal öfke işaretleri, fiziksel ve sözel saldırı, aşırı eleştiricilik, kusur buluculuk, önyargılılık, sorun çıkarma, isyankar davranışlarla kendini gösterebilir. Doğrudan davranışsal bir öfke işareti olan saldırganlıkta amaç öfke duyulan kişiye zarar vermektir.
Öfkenin Yarattığı Davranışsal Etkiler • Saldırgan nitelik taşıyan eylemler tehdit etmek, hakaret etmek ve iğnelemek gibi sözel ya da dayak gibi fiziksel biçimlerde olabilir.
Öfkenin Yarattığı Düşünsel Etkiler • Bireyin sahip olduğu kalıplaşmış düşünceler öfkeye neden olabilir. Bu kalıplaşmış düşünceleri bireyin kendisi geliştirebildiği gibi kalıplaşmış düşüncelerin kaynağı ailesi ve çevresindeki diğer insanlar olabilir.
Akılcı olmayan inançlar • Eğer arkadaşım beni sevmezse bu benim için çok kötü olur. • Hata yapmamalıyım • Duygularımı göstermemeliyim • Bu ailemin hatası, zavallı/mağdur olan benim. • Eleştirilmeye katlanamam.
ÖFKEYLE YAŞAMAK • Öfke doğaldır. Ancak öfkemizi şiddete başvurarak ortaya koymak ise normal değildir. • Öfke duygularımızın bileyicisidir. • Hazırlıklı olmak öfkelendiğimizde yıkıcılığı azaltır
ÖFKE GELİR GÖZ KARARIR ÖFKE GİDER YÜZ KIZARIRTÜRK ATASÖZÜ Kısaca…“Öfkeyle kalkan, zararla oturur”
ÖFKE KONTROLÜ • Öfkeyi doğru ifade etme becerisini kazanmaya “öfke kontrolü” denir. Burada amaç; saldırganlıktan uzak, şiddet içermeyen, kişinin kendisine ve çevresindekilere zarar vermeyecek şekilde duygusunu ifade etme becerisini kazanmasıdır.
ÖFKEYEKARŞINELERYAPABİLİRİM? • Öfkeyle yüzleşin ondan kaçmayın • Öfkenin altındaki duyguları anlamaya çalışın • İletişimde ben dili kullanın • Öfkeye karışan suçluluk, pişmanlık, hiddet, utanma, korku gibi duyguları ayıklayın • Öfkelenmenize neden olan konu ile yüzleşin, damla mı kaynak mı olduğunu belirleyin • Geçmişten gelen öfke kaynaklarını kurutun • Yarım iş bırakmayın • Çevrenizdekilerden yardım alın • Öfkelenmeden öfke için hazırlıklı olun
Basit bazı yöntemler… • Diyaframdan derin nefesler alın; nefes alıp verdiğinizde göğüs değil, karnınız şişmelidir • Bu arada kendinize “gevşe” veya”sakin ol” deyin • İçinizden 10’a kadar sayın, • Sizi rahatlatacak,sevdiğiniz bir ortamı hayal edin • Yavaşça basit birkaç egzersizle kaslarınızı gevşetmeye çalışın • Bu teknikleri her gün yapıp ezberleyin ve sonra gergin ortamlarda otomatik olarak uygulayın
ÖFKEMİZİ ANALİZ EDELİM… • BANA GÖRE ÖFKE NEDİR? • BENİ DAHA ÇOK NE ÖFKELENDİRİR? • KİM ÖFKELENDİRİR? • KIRMIZI ÇİZGİLERİM NEDİR? • ÖFKEMİ DAHA ÇOK NASIL İFADE EDERİM? • ÖFKEMİ İFADE EDİŞİM NE KADAR SAĞLIKLI? • ÖFKEMİN ORTASINDAYKEN NE HİSSEDERİM? • ÖFKEMDEN SONRA NELER HİSSEDERİM? Bu soruların cevaplarını tespit edin. Kendinizi iyi tanıyın
SLOGAN • ÖFKENİN SANA ZARAR VERMESİNE, SENİ KONTROL ETMESİNE ASLA İZİN VERME.