Download
1 / 54
540 likes | 848 Views
E N D
1. 1 Ga met je leerlingen de uitdaging van de bedenkers aan en word creatieve klas van het jaar! In samenwerking met Flanders DC
2. 2
3. 3
4. 4 Deze presentatie is een handleiding en kan door u zelf worden aangepast, al naar gelang uw eigen nood, behoeften en aanpak. In bijlage vindt u enkele slides die u kan gebruiken om de leerlingen wat losser en meer open voor nieuwe ideen te maken.
In deze presentatie zijn bewust weinig beelden opgenomen om zo uw internetverbinding niet te veel te belasten en om het u makkelijker om zaken in uw eigen sjabloon te kleven.
Deze presentatie is een handleiding en kan door u zelf worden aangepast, al naar gelang uw eigen nood, behoeften en aanpak. In bijlage vindt u enkele slides die u kan gebruiken om de leerlingen wat losser en meer open voor nieuwe ideen te maken.
In deze presentatie zijn bewust weinig beelden opgenomen om zo uw internetverbinding niet te veel te belasten en om het u makkelijker om zaken in uw eigen sjabloon te kleven.
5. 5 Inhoudstafel Doelstellingen 6-10
Creatief zijn? 11-13
Hoe pak ik een brainstorm aan?
? fase 1: startfase 15-21
? fase 2: Ideen spuien 22-29
? fase 3: ideen selecteren 30-35
? fase 4: idee uitwerken 36-38
4. Inspiratie- en hulpbronnen
? websites 40
? boeken 41
? tests 42
? gratis programmas 43
? online tools 44
5. Bijlage: opwarmingsoefeningen 45
6. 6 Doelstellingen Wat is de opdracht?
Creativiteit stimuleren bij leerlingen/studenten. Laat hen creatief zijn!
Opdracht: Wees creatief binnen 1 of meerdere van de volgende themas:
Welzijn en Zorg (cfr. de sliplift)
Voeding (cfr. de speculoospasta)
Wonen (cfr. de veilige ladder)
Mode (cfr. de buttons)
Vrije-tijd (cfr. de stick-it)
Bedenk met de klas een nuttig en nieuw (of vernieuwend) product of dienst in n of meerdere van deze themas
7. 7 Doelstellingen Doelstellingen van dit document
Een handleiding en leidraad bij de voorbereiding van de brainstorm (zie ook de notas onderaan bij de slides)
Bijlage kan gebruikt worden bij de inleiding naar de leerlingen. Kan als basis dienen en aangepast worden in functie van
de beschikbare tijd
je doelgroep (leeftijd)
je eigen ervaring
je eigen inspiratie en visie
8. 8 Doelstellingen Uw doelstelling als leraar/lerares
Coaching en de begeleiding van de brainstorm. Niet zelf de ideen aanreiken
9. 9 Doelstellingen Doelstelling voor de klas
Brainstormen om tot een nieuw idee te komen
Laten zien dat men in groep tot betere ideen komt
De meest creatieve te zijn en dus leuke prijzen winnen
10. 10 Inhoudstafel Doelstellingen 6-10
Creatief zijn? 11-13
Hoe pak ik een brainstorm aan?
? fase 1: startfase 15-21
? fase 2: Ideen spuien 22-29
? fase 3: ideen selecteren 30-35
? fase 4: idee uitwerken 36-38
4. Inspiratie- en hulpbronnen
? websites 40
? boeken 41
? tests 42
? gratis programmas 43
? online tools 44
5. Bijlage: opwarmingsoefeningen 45
11. 11 Creatief zijn Creativiteit is meer dan knutselen en artistiek bezig zijn. Het is de routine doorbreken en open staan voor nieuwe dingen. Je ogen openhouden en je oren spitsen. Creativiteit is nodig om oplossingen te bedenken voor de kleine en grote problemen van elke dag.
98% van onze tijd zijn wij bezig met logisch denken. We willen snel van A naar B. Een snelle oplossing voor een probleem. We kiezen dan ook altijd de oplossing die we al lang kennen.
Natuurlijk is dit goed omdat wij in een gestructureerde maatschappij leven. Door onze opvoeding, het onderwijs, onze ervaringen, leren wij bepaalde situaties op een bepaalde manier op te lossen. Zo ontstaan denkpatronen waardoor wij dus snel in een oplossing denken.
Doorgaans stoppen we bij die ene oplossing, want het probleem is toch opgelost!
Maar dat is dus niet creatief denken! Creativiteit is het doorbreken van patronen. De dingen anders doen. Albert Einstein zegt het zeer duidelijk waarom we creatief moeten zijn. En creativiteit kan je leren. Er zijn enkele vaardigheden of attitudes waar je aan kan werken om creatiever te kunnen denken. In bijlage vind je slides die je kan gebruiken om de leerlingen/studenten uit het patroon denken te halen! Pas ze aan naar eigen goeddunken en vul naar believe aan met eigen voorbeelden.
Creativiteit is meer dan knutselen en artistiek bezig zijn. Het is de routine doorbreken en open staan voor nieuwe dingen. Je ogen openhouden en je oren spitsen. Creativiteit is nodig om oplossingen te bedenken voor de kleine en grote problemen van elke dag.
98% van onze tijd zijn wij bezig met logisch denken. We willen snel van A naar B. Een snelle oplossing voor een probleem. We kiezen dan ook altijd de oplossing die we al lang kennen.
Natuurlijk is dit goed omdat wij in een gestructureerde maatschappij leven. Door onze opvoeding, het onderwijs, onze ervaringen, leren wij bepaalde situaties op een bepaalde manier op te lossen. Zo ontstaan denkpatronen waardoor wij dus snel in een oplossing denken.
Doorgaans stoppen we bij die ene oplossing, want het probleem is toch opgelost!
Maar dat is dus niet creatief denken! Creativiteit is het doorbreken van patronen. De dingen anders doen. Albert Einstein zegt het zeer duidelijk waarom we creatief moeten zijn. En creativiteit kan je leren. Er zijn enkele vaardigheden of attitudes waar je aan kan werken om creatiever te kunnen denken. In bijlage vind je slides die je kan gebruiken om de leerlingen/studenten uit het patroon denken te halen! Pas ze aan naar eigen goeddunken en vul naar believe aan met eigen voorbeelden.
12. 12 Creatief zijn Basisvaardigheden Luister met ander woorden veel meer naar je gevoel
Sta open voor ideen van anderen
Wees zelf zoveel mogelijk nieuwsgierig
Beeld je in dat elk moment een nieuw avontuur kan beginnen door de inspiratie die in je opkomt
Probeer ook alles van de positieve zijde te bekijken en probeer in dingen steeds iets anders te vinden dan het normale!
Hoe vaker u gebruikt maakt van deze vaardigheden, des te gemakkelijker wordt het om creatief te denken. In plaats van dat je bewust de vaardigheden inzet, zal je ze uiteindelijk vanzelf toepassen.Luister met ander woorden veel meer naar je gevoel
Sta open voor ideen van anderen
Wees zelf zoveel mogelijk nieuwsgierig
Beeld je in dat elk moment een nieuw avontuur kan beginnen door de inspiratie die in je opkomt
Probeer ook alles van de positieve zijde te bekijken en probeer in dingen steeds iets anders te vinden dan het normale!
Hoe vaker u gebruikt maakt van deze vaardigheden, des te gemakkelijker wordt het om creatief te denken. In plaats van dat je bewust de vaardigheden inzet, zal je ze uiteindelijk vanzelf toepassen.
13. 13 Creatief zijn Kan je leren
De ene persoon is al creatiever als de andere. Creativiteit kan wel gestimuleerd worden.
In de bijlage (slide) vind je oefeningen om de basisvaardigheden voor creativiteit aan te wakkeren bij leerlingen. Deze oefeningen kan je gebruiken om de klas op te warmen.
14. 14 Inhoudstafel Doelstellingen 6-10
Creatief zijn? 11-13
Hoe pak ik een brainstorm aan?
? fase 1: startfase 15-21
? fase 2: Ideen spuien 22-29
? fase 3: ideen selecteren 30-35
? fase 4: idee uitwerken 36-38
4. Inspiratie- en hulpbronnen
? websites 40
? boeken 41
? tests 42
? gratis programmas 43
? online tools 44
5. Bijlage: opwarmingsoefeningen 45
15. 15 Hoe pak ik een brainstorm aan? Verloop in 4 fasen
1e) startfase
2e) ideen spuien
3e) ideen selecteren
4e) idee uitwerken
Een creatief proces bestaat uit:
De startfase
De ideenfase
De kiesfase
De actiefase
In de volgende slides gaan we in op wat je moet doen in elk van deze fases.
Een creatief proces bestaat uit:
De startfase
De ideenfase
De kiesfase
De actiefase
In de volgende slides gaan we in op wat je moet doen in elk van deze fases.
16. 16
Bepaal hoe je gaat brainstormen: welke methode gebruik je?
Zorg voor een goede vraagstelling: waarover ga je brainstormen
Zorg dat je op voorhand alle nodige materialen hebt
Zorg dat je leerlingen/studenten open staan om patronen te doorbreken: opwarming!!
Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase Binnen de startfase bekijken we volgende drie punten:
De vraagstelling
Wat heb je nodig aan materialen
De opwarmingBinnen de startfase bekijken we volgende drie punten:
De vraagstelling
Wat heb je nodig aan materialen
De opwarming
17. 17 Al te vaak wordt brainstormen verengd tot iemand die aan een flipchart staat en de rest mag dan ideen roepen.
Het bovenstaand is een eerste stap maar er bestaan technieken om tot meer creativiteit te komen.
Bij de slides van fase 2 staan enkele technieken uitgelegd. Kies er op voorhand enkele uit om te gebruiken in je klas.
OF gebruik de alternatieve methode van GPS voor ondernemingen - zie www.gpsvoorondernemingen.be.
Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase 2 mogelijke methodes
18. 18 Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase - methode De gps voor ondernemingen is een tool/instrument dat u kan gebruiken om gestructureerd te brainstormen. De kit kan u GRATIS aanvragen via de website
www.gpsvoorondernemingen.be.
Op deze website vindt u ook verdere uitleg over het gebruik van de GPS-kit.
De methode verloopt zeer gestructureerd en je kan de sessies zeer goed timen.
De gps voor ondernemingen is een tool/instrument dat u kan gebruiken om gestructureerd te brainstormen. De kit kan u GRATIS aanvragen via de website
www.gpsvoorondernemingen.be.
Op deze website vindt u ook verdere uitleg over het gebruik van de GPS-kit.
De methode verloopt zeer gestructureerd en je kan de sessies zeer goed timen.
19. 19
Een juiste en duidelijke formulering van de probleemstelling
is noodzakelijk om te kunnen starten.
Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase de vraagstelling Een juiste n duidelijke formulering van de probleemstelling is van het allergrootst belang.
Immers, begin je na te denken over een verkeerde probleemstelling, dan ga je natuurlijk nooit een goed antwoord kunnen formuleren.
Een goede voorbereiding is dus noodzakelijk. Ga met je kinderen na over welk probleem ze willen nadenken, of waarvoor men nieuwe ideen wil bedenken. Let wel, het dient binnen n van de vijf themas te liggen zoals op pagina 5 aangeduid. Uiteraard mag je ook meerdere themas gebruiken. Schrijf de uiteindelijke vraag op, op het bord zodat de leerlingen dit niet uit het oog verliezen.
Best beginnen met Welk nieuw product of nieuwe diensten kunnen we of Hoe kunnen we. Dit werkt activerend.
BV. Hoe kunnen we alleenstaande ouderen wat minder eenzaam laten voelen?Een juiste n duidelijke formulering van de probleemstelling is van het allergrootst belang.
Immers, begin je na te denken over een verkeerde probleemstelling, dan ga je natuurlijk nooit een goed antwoord kunnen formuleren.
Een goede voorbereiding is dus noodzakelijk. Ga met je kinderen na over welk probleem ze willen nadenken, of waarvoor men nieuwe ideen wil bedenken. Let wel, het dient binnen n van de vijf themas te liggen zoals op pagina 5 aangeduid. Uiteraard mag je ook meerdere themas gebruiken. Schrijf de uiteindelijke vraag op, op het bord zodat de leerlingen dit niet uit het oog verliezen.
Best beginnen met Welk nieuw product of nieuwe diensten kunnen we of Hoe kunnen we. Dit werkt activerend.
BV. Hoe kunnen we alleenstaande ouderen wat minder eenzaam laten voelen?
20. 20 Heb je alles in je klas?
1 of meerdere flip charts (afhankelijk van grootte van de groep). Best in groepjes van 5 6 werken.
Viltstiften
Rode en gele kaartjes of stickertjes (zie fase 3: selecteren)
Projectfiche (zie fase 4: ook downloadbaar op www.debenkers.be)
Indien je met GPS voor ondernemingen werkt: GPS-kit
Opwarmingspresetatie (zie bijlage)
Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase - de materialen
21. 21
Hoe ouder de leerlingen hoe moeilijker het is om ze echt creatief te laten denken! Ze leren immers steeds meer en meer dat er n juist antwoord is. Wij volwassenen vragen hen ook om snel het juiste antwoord te geven.
Daarom doe je best eerst wat opwarmingsoefeningetjes om duidelijk te maken dat je soms wat verder moet nadenken dan de eerste logische oplossing.
In de bijlage vind je een aantal van deze oefeningen! De notas onderaan de slides leggen uit hoe de oefening werkt.
Hoe pak ik een brainstorm aan? Startfase - de opwarming
22. 22 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Ideen spuien
hoe wilder, hoe liever
kwantiteit brengt kwaliteit: VEEL ideen nodig om er n goed over te houden
intutief
Ideen spuien of de divergentiefase:
Na de startfase is het moment gekomen dat er ideen op tafel mogen komen. En het liefst zo veel mogelijk. U wilt immers innovatieve ideen genereren voor uw probleemstelling. Dit gebeurt in de divergerende fase. Divergeren kan plaatsvinden aan de hand van een aantal technieken (slides 16 -> 22)
Hoe wilder, hoe beter. De beste ideen ontstaan bij de meest gekke, belachelijke ideen. Deze ideen zorgen er immers voor dat het bestaande denkpatroon wordt doorbroken. Vaak gaat het doorbreken van een patroon gepaard met humor (iedereen schiet in de lach) of groot ongeloof (alle, zoiets dat kan nu toch echt niet). De ideen die op een zot idee volgen zullen heel vaak juist die ideen zijn die een prachtig alternatief vormen om de probleemstelling aan te pakken.
Kwantiteit primeert op kwaliteit. De eerste doelstelling van een brainstorm (en andere creatieve technieken) is het genereren van zoveel mogelijk ideen. De kwaliteit van ideen is niet van belang op dit moment. In de volgende fasen van het creatieve proces zal er aan de kwaliteit van een idee gesleuteld worden.
Ideen spuien of de divergentiefase:
Na de startfase is het moment gekomen dat er ideen op tafel mogen komen. En het liefst zo veel mogelijk. U wilt immers innovatieve ideen genereren voor uw probleemstelling. Dit gebeurt in de divergerende fase. Divergeren kan plaatsvinden aan de hand van een aantal technieken (slides 16 -> 22)
Hoe wilder, hoe beter. De beste ideen ontstaan bij de meest gekke, belachelijke ideen. Deze ideen zorgen er immers voor dat het bestaande denkpatroon wordt doorbroken. Vaak gaat het doorbreken van een patroon gepaard met humor (iedereen schiet in de lach) of groot ongeloof (alle, zoiets dat kan nu toch echt niet). De ideen die op een zot idee volgen zullen heel vaak juist die ideen zijn die een prachtig alternatief vormen om de probleemstelling aan te pakken.
Kwantiteit primeert op kwaliteit. De eerste doelstelling van een brainstorm (en andere creatieve technieken) is het genereren van zoveel mogelijk ideen. De kwaliteit van ideen is niet van belang op dit moment. In de volgende fasen van het creatieve proces zal er aan de kwaliteit van een idee gesleuteld worden.
23. 23 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Ideen spuien Regels bij het ideen spuien!
? geen oordelen, geen kritiek!!!!
Uitstel van Oordeel. Er is tijdens een creatieve oefening geen kritiek toegestaan. Vaak bestaat de kritiek uit creativiteitsdoders (zie volgende slide) die het creatieve proces belemmert. De persoon die het idee geuit heeft zal zich immers aangevallen voelen en/of denken dat hij geen goede ideen kan bedenken. Zotste ideen moeten ook kunnen! Fluit dus iedereen terug die ideen begint te bekritiseren. Ook zelfcensuur proberen tegen te houden: alle ideen laten opschrijven.
? denk in alternatieven
Denk in alternatieven. Er zijn heel veel ideen nodig om enkele goede over te houden. Spoor dus aan om zo veel mogelijk ideen neer te schrijven. Jamaar, ik ga voor kwaliteit werkt niet.
Regels bij het ideen spuien!
? geen oordelen, geen kritiek!!!!
Uitstel van Oordeel. Er is tijdens een creatieve oefening geen kritiek toegestaan. Vaak bestaat de kritiek uit creativiteitsdoders (zie volgende slide) die het creatieve proces belemmert. De persoon die het idee geuit heeft zal zich immers aangevallen voelen en/of denken dat hij geen goede ideen kan bedenken. Zotste ideen moeten ook kunnen! Fluit dus iedereen terug die ideen begint te bekritiseren. Ook zelfcensuur proberen tegen te houden: alle ideen laten opschrijven.
? denk in alternatieven
Denk in alternatieven. Er zijn heel veel ideen nodig om enkele goede over te houden. Spoor dus aan om zo veel mogelijk ideen neer te schrijven. Jamaar, ik ga voor kwaliteit werkt niet.
24. 24 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Verloop van ideen spuien
STAP 1
Zet een groep van leerlingen rond een blad papier of flipchart. Laat hen zoveel mogelijk ideen opschrijven rond de centrale vraag.
Op een bepaald moment zullen ze vastzitten. Er komen geen ideen meer. Dan is het handig om een aantal technieken te gebruiken die je aanzetten om nieuwe ideen bij te genereren. Je kan een aantal verschillende technieken na elkaar gebruiken.
Deze technieken kan je dan in een STAP 2 en STAP 3 toepassen. Jij, als leerkracht, probeert de groepjes dus terug op weg te zetten door enkele techniekjes te gebruiken.
Enkele technieken worden hierna kort toegelicht.
Het ene onderwerp leent zich beter voor een bepaalde techniek dan het andere. Daarnaast speelt de voorkeur van een groep een rol. Het is dus een kwestie van uitproberen wat voor uw onderwerp, voor uzelf en voor de groep werkt. KIES DUS ZELF WELKE TECHNIEKEN JE GEBRUIKT.
STAP 1
Zet een groep van leerlingen rond een blad papier of flipchart. Laat hen zoveel mogelijk ideen opschrijven rond de centrale vraag.
Op een bepaald moment zullen ze vastzitten. Er komen geen ideen meer. Dan is het handig om een aantal technieken te gebruiken die je aanzetten om nieuwe ideen bij te genereren. Je kan een aantal verschillende technieken na elkaar gebruiken.
Deze technieken kan je dan in een STAP 2 en STAP 3 toepassen. Jij, als leerkracht, probeert de groepjes dus terug op weg te zetten door enkele techniekjes te gebruiken.
Enkele technieken worden hierna kort toegelicht.
Het ene onderwerp leent zich beter voor een bepaalde techniek dan het andere. Daarnaast speelt de voorkeur van een groep een rol. Het is dus een kwestie van uitproberen wat voor uw onderwerp, voor uzelf en voor de groep werkt. KIES DUS ZELF WELKE TECHNIEKEN JE GEBRUIKT.
25. 25 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Techniek: Quick storm
Kies 2 kernwoorden uit de vraagstelling
Maak bij elk een lijst van 10 specifieke eigenschappen
Bedenk van hieruit spontaan ideen
Combineer de associaties uit de ene lijst met de andere
Bedenk van hieruit nieuwe extra ideen Hoe kan ik de 18de verjaardag van mijn dochter vieren zodat zij deze dag nog na 25 jaar herinnert?
Kies 2 woorden uit de vraagstelling.
Vieren: dochter:
Feest barbie
getal 4 jonge vrouw
Vuurwerk vriend
Plezier blond
Muziek rok
Dansen glimlach
Veel volk Frankrijk
Versiering shoppen
Geschenken tennissen
Champagne msn
Neem een woord uit het lijstje van vieren: bv. Dansen. Bedenk spontaan ideen vanuit het woord dansen.
Bv. We nodigen een dj uit
Bv. We gaan er een salsa feest van maken
Bv. Ieder uur gaan we andere soort muziek draaien en iedereen krijgt les om op die muziek te dansen
Bv.
Dit kan je herhalen voor verschillende eigenschappen die je geformuleerd hebt om steeds nieuwe ideen te bedenken.
En dan kan je nog een stap verder gaan door dansen bv met Barbie te combineren. Welke ideen komen daar dan uit voort?Hoe kan ik de 18de verjaardag van mijn dochter vieren zodat zij deze dag nog na 25 jaar herinnert?
Kies 2 woorden uit de vraagstelling.
Vieren: dochter:
Feest barbie
getal 4 jonge vrouw
Vuurwerk vriend
Plezier blond
Muziek rok
Dansen glimlach
Veel volk Frankrijk
Versiering shoppen
Geschenken tennissen
Champagne msn
Neem een woord uit het lijstje van vieren: bv. Dansen. Bedenk spontaan ideen vanuit het woord dansen.
Bv. We nodigen een dj uit
Bv. We gaan er een salsa feest van maken
Bv. Ieder uur gaan we andere soort muziek draaien en iedereen krijgt les om op die muziek te dansen
Bv.
Dit kan je herhalen voor verschillende eigenschappen die je geformuleerd hebt om steeds nieuwe ideen te bedenken.
En dan kan je nog een stap verder gaan door dansen bv met Barbie te combineren. Welke ideen komen daar dan uit voort?
26. 26 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Techniek: Schaven
substitueren? in zijn geheel, onderdelen, materiaal...
combineren? functies, materiaal, met iets anders...
herschikken? andere volgorde, andere samenstelling, op zijn kop, binnenste buiten, achterstevoren...
aanpassen? andere kleur, plaats, gebruik, vorm, tijdstip...
vergroten? groter, langer, meer tijd, vaker gebruiken...
verkleinen? kleiner, lichter, korter, op individueel of microniveau, minder belangrijk, minder...
elimineren? in zijn geheel, onderdelen, functies...
nieuw nut geven? andere toepassingen, andere context...
Schaven is een gemakkelijke en snelle techniek als je iets wil veranderen aan een product of dienst.
Je kan de techniek alleen of in groep toepassen.
Stel jezelf de volgende vragen over je product of dienst. Bv. Ik zoek alternatieven voor een chupa chup (lekstok)
substitueren? Kunnen we de zoetigheid door iets anders vervangen? Bv. Anti oxidanten? Of het stokje eetbaar maken?
combineren? Kunnen we nieuwe combinaties maken? Bv. Lekstok wordt lepeltje of vork of en zo collector items aanleggen?
herschikken? Kunnen we het product een andere samenstelling geven, op zijn kop zetten, .. Bv. Een kinder surprise insteken?
aanpassen? andere kleur, plaats, gebruik, vorm, tijdstip...? Bv. Kunnen we verschillende smaken gebruiken?
vergroten? groter, langer, meer tijd, vaker gebruiken...? Bv. Hersluitbare verpakking
verkleinen? kleiner, lichter, korter, op individueel of micronivo, minder belangrijk, minder... Bv. Geen verpakking meer?
elimineren? in zijn geheel, onderdelen, functies... Bv. Geen stokje meer gebruiken?
nieuw nut geven? andere toepassingen, andere context, nieuwe doelgroep? Bv mensen die willen stoppen met roken maar nog graag iets in de mond hebben?
Schaven is een gemakkelijke en snelle techniek als je iets wil veranderen aan een product of dienst.
Je kan de techniek alleen of in groep toepassen.
Stel jezelf de volgende vragen over je product of dienst. Bv. Ik zoek alternatieven voor een chupa chup (lekstok)
substitueren? Kunnen we de zoetigheid door iets anders vervangen? Bv. Anti oxidanten? Of het stokje eetbaar maken?
combineren? Kunnen we nieuwe combinaties maken? Bv. Lekstok wordt lepeltje of vork of en zo collector items aanleggen?
herschikken? Kunnen we het product een andere samenstelling geven, op zijn kop zetten, .. Bv. Een kinder surprise insteken?
aanpassen? andere kleur, plaats, gebruik, vorm, tijdstip...? Bv. Kunnen we verschillende smaken gebruiken?
vergroten? groter, langer, meer tijd, vaker gebruiken...? Bv. Hersluitbare verpakking
verkleinen? kleiner, lichter, korter, op individueel of micronivo, minder belangrijk, minder... Bv. Geen verpakking meer?
elimineren? in zijn geheel, onderdelen, functies... Bv. Geen stokje meer gebruiken?
nieuw nut geven? andere toepassingen, andere context, nieuwe doelgroep? Bv mensen die willen stoppen met roken maar nog graag iets in de mond hebben?
27. 27 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Techniek: Negatieve brainstorm
begin met de eerste ideenronde totdat het vastloopt en je niets meer kan verzinnen
bedenk met de groep zoveel mogelijk redenen waarom het niet lukt om het probleem op te lossen
ga door, fantaseer en overdrijf
buig al deze redenen om door je af te vragen hoe dit wel zou kunnen; vul hiermee de eerste ideenlijst aan
Een negatieve techniek met een positief resultaat. Deze omgekeerde brainstorm is gemakkelijk uit te voeren, alleen of in groep.
Draai de vraag om. Bvb. Hoe kunnen we mensen langer op onze website houden? wordt dan Hoe kunnen we mensen sneller laten wegklikken van onze website?. De antwoorden op die vraag buig je weer om en zo krijg je tips om je probleem verder op te lossen.
Bv. Antwoorden als mensen laten scrollen door ellenlange teksten zonder fotos, of we plaatsen veel videootjes die niemand kan openen geven meer inzicht dan wanneer je probeert te formuleren wat je wel moet doen om mensen langer op de website te houden.
Een negatieve techniek met een positief resultaat. Deze omgekeerde brainstorm is gemakkelijk uit te voeren, alleen of in groep.
Draai de vraag om. Bvb. Hoe kunnen we mensen langer op onze website houden? wordt dan Hoe kunnen we mensen sneller laten wegklikken van onze website?. De antwoorden op die vraag buig je weer om en zo krijg je tips om je probleem verder op te lossen.
Bv. Antwoorden als mensen laten scrollen door ellenlange teksten zonder fotos, of we plaatsen veel videootjes die niemand kan openen geven meer inzicht dan wanneer je probeert te formuleren wat je wel moet doen om mensen langer op de website te houden.
28. 28 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Techniek: Bloemassociatie De bloemassociatie is een iets moeilijkere, maar erg nuttige brainstormtechniek. Deze techniek doet je afstand nemen van je probleem. Zo ontstaat er ruimte voor creativiteit.
zet het belangrijkste woord uit je vraag in het midden van een groot blad papier
bedenk associaties en zet ze als bloemblaadjes rond het woord
gebruik die nieuwe woorden weer als beginpunt om een nieuwe associatie te maken. ga zo lang door als je wil.
kies een woord als inspiratiebron om nieuwe oplossingen te vinden voor je probleem
herhaal dit met andere woorden
De bloemassociatie is een iets moeilijkere, maar erg nuttige brainstormtechniek. Deze techniek doet je afstand nemen van je probleem. Zo ontstaat er ruimte voor creativiteit.
zet het belangrijkste woord uit je vraag in het midden van een groot blad papier
bedenk associaties en zet ze als bloemblaadjes rond het woord
gebruik die nieuwe woorden weer als beginpunt om een nieuwe associatie te maken. ga zo lang door als je wil.
kies een woord als inspiratiebron om nieuwe oplossingen te vinden voor je probleem
herhaal dit met andere woorden
29. 29 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 2 Techniek: Analogie met natuur Dit is een iets moeilijkere, maar leuke brainstormtechniek. Een goede techniek bovendien om out-of-the-box te denken. Doe hem in groep.
Op een nieuw blad papier schrijf je de naam van een willekeurig dier.
Er rond noteer je 8 10 woorden die dat dier bij je oproept.
Kies een van die woorden.
Dit woord gebruik je weer als inspiratiebron voor nieuwe oplossingen
Kies een uitdagend, goed gekend dier. Het gaat erom vlot en veel verder te associren. Kies dus liever een leeuw dan een okapi.
Bv. Hoe kan ik een feest organiseren dat iedereen zich nog 50 jaar zal herinneren.
We kiezen als dier
een krokodil:
Gevaarlijk
Rare ogen
Leeft in en rond het water
ideen na associatie met eigenschap van het dier:
we gaan vuurspuwen met alle aanwezigen
we houden een piratenfeest
we gaan feest vieren op een strand
Dit is een iets moeilijkere, maar leuke brainstormtechniek. Een goede techniek bovendien om out-of-the-box te denken. Doe hem in groep.
Op een nieuw blad papier schrijf je de naam van een willekeurig dier.
Er rond noteer je 8 10 woorden die dat dier bij je oproept.
Kies een van die woorden.
Dit woord gebruik je weer als inspiratiebron voor nieuwe oplossingen
Kies een uitdagend, goed gekend dier. Het gaat erom vlot en veel verder te associren. Kies dus liever een leeuw dan een okapi.
Bv. Hoe kan ik een feest organiseren dat iedereen zich nog 50 jaar zal herinneren.
We kiezen als dier
een krokodil:
Gevaarlijk
Rare ogen
Leeft in en rond het water
ideen na associatie met eigenschap van het dier:
we gaan vuurspuwen met alle aanwezigen
we houden een piratenfeest
we gaan feest vieren op een strand
30. 30 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren
Oordelen mocht niet maar,
Nu wel - kwaliteit
- oordeel
- logica
- systematisch
- consistent
Ideen selecteren of de convergentiefase:
Het divergeren heeft dus een berg ideen opgeleverd, en wat nu?
De convergerende fase is geen kwestie van snel kiezen en uitvoeren. U heeft een scala aan nieuwe kleuren gemixed, maar er zit nog geen verf op de muur. De energie die gestoken is in het genereren van ideen wordt nu gestoken in het zorgvuldig analyseren, toetsen, aftasten, van de ideen. Uiteindelijke worden de meest potentile ideen gekozen voor verdere uitwerking en wordt n idee ten uitvoer gebracht.
Ideen selecteren of de convergentiefase:
Het divergeren heeft dus een berg ideen opgeleverd, en wat nu?
De convergerende fase is geen kwestie van snel kiezen en uitvoeren. U heeft een scala aan nieuwe kleuren gemixed, maar er zit nog geen verf op de muur. De energie die gestoken is in het genereren van ideen wordt nu gestoken in het zorgvuldig analyseren, toetsen, aftasten, van de ideen. Uiteindelijke worden de meest potentile ideen gekozen voor verdere uitwerking en wordt n idee ten uitvoer gebracht.
31. 31 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren
Pas op voor Creadox!
Vermijd dat je bij de eerste selectie van de beloftevolle
ideen weer vervalt in oude denkpatronen zodat de
innovatieve mogelijkheden hierdoor worden teniet
gedaan Een verrassend fenomeen doet zich voor wanneer een probleemeigenaar na de divergerende fase opeens geconfronteerd wordt met een hele reeks zeer verschillende ideen. Hij heeft de natuurlijke neiging op veilig te spelen en precies die ideen te kiezen waarvan hij de realisatie binnen bereik ziet. Wat hij eigenlijk doet, is de ideen kiezen die binnen zijn denkpatronen passen!
De creadox (paradox van de creativiteit) gaat dus zo:
Je wilt iets nieuws. Je bedenkt nieuwe ideen, maar je kiest voor het oude!
Vaak blijven creatieve groepen en probleemeigenaars na creatieve sessies met een kater achter wegens de creadox. De fout bestaat erin dat bij het kiezen de haalbaarheid als enig criterium wordt gehanteerd waardoor de pas wordt afgesneden voor de echte innovatie.
Een verrassend fenomeen doet zich voor wanneer een probleemeigenaar na de divergerende fase opeens geconfronteerd wordt met een hele reeks zeer verschillende ideen. Hij heeft de natuurlijke neiging op veilig te spelen en precies die ideen te kiezen waarvan hij de realisatie binnen bereik ziet. Wat hij eigenlijk doet, is de ideen kiezen die binnen zijn denkpatronen passen!
De creadox (paradox van de creativiteit) gaat dus zo:
Je wilt iets nieuws. Je bedenkt nieuwe ideen, maar je kiest voor het oude!
Vaak blijven creatieve groepen en probleemeigenaars na creatieve sessies met een kater achter wegens de creadox. De fout bestaat erin dat bij het kiezen de haalbaarheid als enig criterium wordt gehanteerd waardoor de pas wordt afgesneden voor de echte innovatie.
32. 32 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren
Tips om te kiezen:
hou je doel voor ogen
denk voortdurend in kansen
kies met lef
vertrouw je intutie
kies voor wat je energie geeft
33. 33 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren: kiezen
Door deze techniek te gebruiken maak je tegelijk een selectie van de beloftevolste ideen, richt je de focus op vernieuwing en verhoog je de emotionele betrokkenheid van de groep bij de gemaakte selectie.
ieder selecteert 5-8 rode ideen: dit zijn kansrijke ideen waar al op korte termijn aan gewerkt kan worden
ieder selecteert 5-8 gele ideen: dit zijn kansrijke ideen voor de toekomst; we willen ze nu niet uit het oog verliezen
de ideen worden door de deelnemers van rode en gele stickers voorzien
de begeleider schrijft de ideen waarop gestemd is (max 15 20) op een flip chart in een rode en gele lijst
We werken niet met Blauwe ideen. Dit zijn de gewone ideen.
We willen gaan voor de WOW (rood) of de HOW (geel) ideen.
Door deze techniek te gebruiken maak je tegelijk een selectie van de beloftevolste ideen, richt je de focus op vernieuwing en verhoog je de emotionele betrokkenheid van de groep bij de gemaakte selectie.
ieder selecteert 5-8 rode ideen: dit zijn kansrijke ideen waar al op korte termijn aan gewerkt kan worden
ieder selecteert 5-8 gele ideen: dit zijn kansrijke ideen voor de toekomst; we willen ze nu niet uit het oog verliezen
de ideen worden door de deelnemers van rode en gele stickers voorzien
de begeleider schrijft de ideen waarop gestemd is (max 15 20) op een flip chart in een rode en gele lijst
We werken niet met Blauwe ideen. Dit zijn de gewone ideen.
We willen gaan voor de WOW (rood) of de HOW (geel) ideen.
34. 34 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren: opschrijven WOW ideen zijn originele ideen die je op Korte termijn kan aanvatten en realiseren
HOW ideen zijn originele ideen die je op lange termijn, dus er zijn nog wat tussen stappen nodig, kan realiseren.
WOW ideen zijn originele ideen die je op Korte termijn kan aanvatten en realiseren
HOW ideen zijn originele ideen die je op lange termijn, dus er zijn nog wat tussen stappen nodig, kan realiseren.
35. 35 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 3 Ideen selecteren: bij mekaar brengen
Verschillende ideen vormen samen misschien een nog sterker idee!
kijk of ideen uit de rode en gele lijst samengepakt kunnen worden zodat ze nog sterker worden
stel vast welke hoofdlijnen de oplossing van het vraagstuk kunnen vormen; dit zijn de rode draden
pak n van deze rode draden en kijk welke ideen (met en zonder stickers) uit fase 2 (ideen spuien) dit nog verder kunnen versterken
doe dit ook voor de andere rode draden
36. 36 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 4 Ideen uitwerken
1e Kies een aantrekkelijke naam voor je idee.
2e Maak een ideeformulier.
Wat zijn de voordelen van het idee?
Wat zijn de nadelen van het idee?
Hoe los ik de nadelen op?
Wie en wat heb ik nodig om mijn idee te realiseren?
Je maakt een projectfiche om zeker te zijn dat je alle aspecten van het idee een keer hebt overlopen. Het maakt het ook makkelijker om nadien je idee te verdedigen.Je maakt een projectfiche om zeker te zijn dat je alle aspecten van het idee een keer hebt overlopen. Het maakt het ook makkelijker om nadien je idee te verdedigen.
37. 37 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 4 Ideen uitwerken
3e Maak een plan
Wat doe je wanneer?
Wie doet wat?
Raam de kosten?
Hoe krijg je het geld bij elkaar?
38. 38 Hoe pak ik een brainstorm aan? Fase 4 Ideen uitwerken
Indien mogelijk maak een prototype, tekening, collage, van het uiteindelijk gekozen idee!
Door je idee te visualiseren ga je het nog beter kunnen verkopen.
39. 39 Inhoudstafel Doelstellingen 6-10
Creatief zijn? 11-13
Hoe pak ik een brainstorm aan?
? fase 1: startfase 15-21
? fase 2: Ideen spuien 22-29
? fase 3: ideen selecteren 30-35
? fase 4: idee uitwerken 36-38
4. Inspiratie- en hulpbronnen
? websites 40
? boeken 41
? tests 42
? gratis programmas 43
? online tools 44
5. Bijlage: opwarmingsoefeningen 45
40. 40 Organisatie van een creatieve brainstorm Inspiratie- en hulpbronnen - Websites
www.flandersdc.be: website met nieuws rond creativiteit en innovatie, blogs van inspirerende mensen, leuke links, ...;
www.creax.net: Engelstalige portaalsite met een grote
verzameling links rond creativiteit en innovatie;
www.cocd.org: website van het Centrum voor Ontwikkeling Creatief denken, met een uitgebreid aanbod aan opleidingen en activiteiten;
http://www.nieuweproductenbedenken.nl/: informatieve site waaraan ook een weblog gekoppeld is;
http://www.7ideas.be/: site rond handig ideen zoeken op het web.
41. 41 Organisatie van een creatieve brainstorm Inspiratie- en hulpbronnen - Boeken
Creativiteit. Hoe? Zo! Igor Byttebier, http://www.creativiteithoezo.net
Brainstormen. 50.000 ideen per dag Koen De Vos, http://www.50000ideeen.be
Denken als Leonardo da Vinci. De zeven stappen naar dagelijkse genialiteit Micheal J. Gelb, http://www.azur.be
Denken als Einstein. Krachtig en creatief leren denken Scott Thorpe, http://www.nl.bol.com
Zes denkende hoofddeksels. Edward de Bono, http://www.azur.be
Laat je creativiteit zien. De geheimen van creatief talent. Rob Bevan, Tim Wright, http://www.knowington.nl
42. 42 Organisatie van een creatieve brainstorm Inspiratie- en hulpbronnen - tests
Hoe creatief ben jij? Doe de test.
Ben jij een linker- of een rechterdenker?
De Buitenhuis Mozaek: website met brainstormtechnieken, opwarmertjes en allerlei inspiratiebronnen.
43. 43 Organisatie van een creatieve brainstorm Inspiratie- en hulpbronnen Gratis programmas
Meer uitgebreid en gestructureerd, maar even makkelijk in gebruik is de Imagination Engineering Software, die tal van technieken groepeert (Engelstalige website).
Nog meer handige hulpmiddeltjes kan je vinden op:Roger von Oech: zeer mooi getekende instructiekaarten voor online gebruik (Engelstalige website)
Of je kan het eens proberen via het iets uitgebreidere en mooier vormgegevenWatizit(Engelstalige website).
44. 44 Organisatie van een creatieve brainstorm Inspiratie- en hulpbronnen Online tools
De Inspiradarhelpt om creatief te zoeken op het internet.
Leer creatief denken met de gratis on-line cursus www.flandersdc.be/creatiefdenken
Neem ook een kijk op de innovatie-wizard (innowiz) van de Hogeschool West-Vlaanderen.
45. 45 We wensen je veel succes met de uitdaging!
46. 46
Deze presentatie werd samengesteld door :
Flanders DC, Vlamingenstraat 83, 3000 Leuven
www.flandersdc.be
Heb je vragen, mail of bel naar:
marc.clerkx@flandersdc.be of tel. 016/248843
47. 47 Inhoudstafel Doelstellingen 6-10
Creatief zijn? 11-13
Hoe pak ik een brainstorm aan?
? fase 1: startfase 15-21
? fase 2: Ideen spuien 22-29
? fase 3: ideen selecteren 30-35
? fase 4: idee uitwerken 36-38
4. Inspiratie- en hulpbronnen
? websites 40
? boeken 41
? tests 42
? gratis programmas 43
? online tools 44
5. Bijlage: opwarmingsoefeningen 45
48. 48 Waarnemen Creatief waarnemen:
Net als met denkpatronen vormt ieder mens waarnemingspatronen. Ook waarnemings-patronen hebben het kenmerk dominant te kunnen worden. Dit kan beperkend werken wanneer we op zoek zijn naar nieuwe zienswijze en creatieve ideen. Waarneming is daarbij subjectief. Dit ligt in de ervaring van de werkelijkheid. Hieruit is af te leiden dat de werkelijkheid en dus onze waarneming te benvloeden is. Dit kan door onze focus te veranderen.
Bij het creatief waarnemen draait het om de volgende zaken:
?? Het bewust worden van de eigen waarnemingspatronen. Het herkennen van dominante patronen.
?? Het loskomen van dominante patronen. Hoe kan ik hier anders naar kijken?
In deze foto gaat het om het herkennen van de Koe (de volledige koe staat op de voglende dia).
Maar de leerlingen mogen/kunnen/moeten ook andere dingen in de afbeelding zien. Dit zet hen aan tot cratief denken.
Stel dus de vraag wat ze (uw leerlingen) nog in de afbeelding zien?
Het gezicht van een oude man, struikgewas, een waterschildpad, duinenlandschap, olievlekken in sneeuw, .
En er was zelfs iemand van een baggermaatschappij die in de vlekken de kustlijn van Mexico herkende. Maar ja die man was ook dagdagelijks met kustlijnen bezig! Of hoe wij vanuit ons eigen perspectief denken. (zie ook de oefening met de erotische omstrengeling of de dolfijnen in de vaas)
Creatief waarnemen:
Net als met denkpatronen vormt ieder mens waarnemingspatronen. Ook waarnemings-patronen hebben het kenmerk dominant te kunnen worden. Dit kan beperkend werken wanneer we op zoek zijn naar nieuwe zienswijze en creatieve ideen. Waarneming is daarbij subjectief. Dit ligt in de ervaring van de werkelijkheid. Hieruit is af te leiden dat de werkelijkheid en dus onze waarneming te benvloeden is. Dit kan door onze focus te veranderen.
Bij het creatief waarnemen draait het om de volgende zaken:
?? Het bewust worden van de eigen waarnemingspatronen. Het herkennen van dominante patronen.
?? Het loskomen van dominante patronen. Hoe kan ik hier anders naar kijken?
In deze foto gaat het om het herkennen van de Koe (de volledige koe staat op de voglende dia).
Maar de leerlingen mogen/kunnen/moeten ook andere dingen in de afbeelding zien. Dit zet hen aan tot cratief denken.
Stel dus de vraag wat ze (uw leerlingen) nog in de afbeelding zien?
Het gezicht van een oude man, struikgewas, een waterschildpad, duinenlandschap, olievlekken in sneeuw, .
En er was zelfs iemand van een baggermaatschappij die in de vlekken de kustlijn van Mexico herkende. Maar ja die man was ook dagdagelijks met kustlijnen bezig! Of hoe wij vanuit ons eigen perspectief denken. (zie ook de oefening met de erotische omstrengeling of de dolfijnen in de vaas)
49. 49 Waarnemen De volledige koe van DallenbachDe volledige koe van Dallenbach
50. 50 Uitstel van oordeel Uitstel van oordeel:
Wanneer we nieuwe informatie waarnemen, vindt er een beoordelingsproces plaats. (verwijs eventueel ook naar de uitspraak (youll never have a second chance for a first impression je krijgt geen 2de kans voor een goede eerste indruk achter te laten)
De eerste stap is de ontmoeting met de informatie. Vaak onbewust vragen we onszelf af: Ken ik dit? Begrijp ik het? Waar heeft het mee te maken? Soms dringt informatie niet door of begrijpen we het niet en gaan we verder met iets anders. Begrijpen we het wel dan kan in de tweede stap de informatie verder verkend worden. Het gaat hierbij om vragen als: Wat betekent het voor mij en/of anderen? Vind ik het belangrijk? Het kan zijn dat de nieuwe informatie niet belangrijk genoeg voor u is. U besluit alsnog om uw aandacht op iets anders te richten. Vindt u het wel belangrijk genoeg, dan volgt de laatste vraag: Ga ik hier iets mee doen?. Voel ik me betrokken bij de informatie zodat ik tot acties kom m.b.t. de informatie?
Wanneer nieuwe ideen in ons opkomen of wij die van anderen horen, haalt dit idee het vaak niet eens voorbij stap 1 of 2. Omdat nieuwe ideen per definitie niet in de be-staande denkpatronen passen. Het idee is niet in te passen bij wat we al kennen en dus krijgt het al snel een negatieve beoordeling.
Om nieuwe ideen een kans te geven, moeten we ons oordeel uitstellen. We moeten tijd inruimen om het idee een kans te geven binnen onze denkpatronen.
Vraag uw leerlingen wat ze van deze kruiwagen vinden?
Wellciht zullen er opmerkingen komen zoals; het wiel staat verkeerd, kan het evenwicht niet houden,
Maar
Deze kruiwagen wordt door miljoenen bouwvakkers in Idia gebruikt.
Deze kruiwagen is speciaal gemaakt om te gebruiken op bamboe-stellingen. Je kan er ook een bocht van 90 mee maken. Doe dat maar eens met onze kruiwagen!
Uitstel van oordeel:
Wanneer we nieuwe informatie waarnemen, vindt er een beoordelingsproces plaats. (verwijs eventueel ook naar de uitspraak (youll never have a second chance for a first impression je krijgt geen 2de kans voor een goede eerste indruk achter te laten)
De eerste stap is de ontmoeting met de informatie. Vaak onbewust vragen we onszelf af: Ken ik dit? Begrijp ik het? Waar heeft het mee te maken? Soms dringt informatie niet door of begrijpen we het niet en gaan we verder met iets anders. Begrijpen we het wel dan kan in de tweede stap de informatie verder verkend worden. Het gaat hierbij om vragen als: Wat betekent het voor mij en/of anderen? Vind ik het belangrijk? Het kan zijn dat de nieuwe informatie niet belangrijk genoeg voor u is. U besluit alsnog om uw aandacht op iets anders te richten. Vindt u het wel belangrijk genoeg, dan volgt de laatste vraag: Ga ik hier iets mee doen?. Voel ik me betrokken bij de informatie zodat ik tot acties kom m.b.t. de informatie?
Wanneer nieuwe ideen in ons opkomen of wij die van anderen horen, haalt dit idee het vaak niet eens voorbij stap 1 of 2. Omdat nieuwe ideen per definitie niet in de be-staande denkpatronen passen. Het idee is niet in te passen bij wat we al kennen en dus krijgt het al snel een negatieve beoordeling.
Om nieuwe ideen een kans te geven, moeten we ons oordeel uitstellen. We moeten tijd inruimen om het idee een kans te geven binnen onze denkpatronen.
Vraag uw leerlingen wat ze van deze kruiwagen vinden?
Wellciht zullen er opmerkingen komen zoals; het wiel staat verkeerd, kan het evenwicht niet houden,
Maar
Deze kruiwagen wordt door miljoenen bouwvakkers in Idia gebruikt.
Deze kruiwagen is speciaal gemaakt om te gebruiken op bamboe-stellingen. Je kan er ook een bocht van 90 mee maken. Doe dat maar eens met onze kruiwagen!
51. 51
BANAAN
Flexibel associren:
Een associatie is niets anders dan de verbindingsweg van de ene informatie-eenheid naar een andere informatie-eenheid in de hersenen. Dus een verbinding van de ene zenuwcel naar de andere.
Boom > tak > blaadje > groen > gras
Toch zijn bepaalde associatieverbindingen dominanter dan de andere. Bij het woord boom is de kans groter dat een associatie naar tak leidt dan naar toneel. Tenzij u op dit moment in een toneelclub zit en vandaag nog hebt geoefend met het uitbeelden van bomen. Een associatie die vaak voorkomt, versterkt de verbindingsweg van die associa-tie. Een sterke verbinding kan onverwachte associaties uitsluiten. Een creatief denker is juist opzoek naar invalshoeken die anders zijn dan wat hij al kent.
Kies zelf een woord; bv. Banaan en laat de leerlingen in 30 sec. zoveel mogelijk woorden noteren die ze associren met banaan.
Minder dan 6 woorden is zwak
7-10 woorden is gemiddeld
Meer dan 10 woorden is goed
Flexibel associren:
Een associatie is niets anders dan de verbindingsweg van de ene informatie-eenheid naar een andere informatie-eenheid in de hersenen. Dus een verbinding van de ene zenuwcel naar de andere.
Boom > tak > blaadje > groen > gras
Toch zijn bepaalde associatieverbindingen dominanter dan de andere. Bij het woord boom is de kans groter dat een associatie naar tak leidt dan naar toneel. Tenzij u op dit moment in een toneelclub zit en vandaag nog hebt geoefend met het uitbeelden van bomen. Een associatie die vaak voorkomt, versterkt de verbindingsweg van die associa-tie. Een sterke verbinding kan onverwachte associaties uitsluiten. Een creatief denker is juist opzoek naar invalshoeken die anders zijn dan wat hij al kent.
Kies zelf een woord; bv. Banaan en laat de leerlingen in 30 sec. zoveel mogelijk woorden noteren die ze associren met banaan.
Minder dan 6 woorden is zwak
7-10 woorden is gemiddeld
Meer dan 10 woorden is goed
52. 52 Verbeeldingskracht:
logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal (A. Einstein)
Een uitdrukking als: Haar gezicht spreekt boekdelen, geeft direct weer dat taal beperkend is. Een beeld is altijd omvattender en directer dan het gebruik van woorden. Beeldentaal is dan ook een efficinte manier om nieuwe ideen weer te geven. Beelden houden ook verband met onze herinneringen, intutie, dromen en gevoelens. U herinnert zich waarschijnlijk beter hoe u leraar Nederlands op de middelbare school eruit zag, dan wat hij vertelde voor de klas. Hetzelfde geldt voor de sfeer van een bepaalde situatie. Kortom beeldentaal doet net als alle andere vaardigheden van het creatief denken een beroep op de rechter hersenhelft. Alleen zo komen we bij de ideen die voorbij gaan aan de logica. Daarnaast heeft elk nieuw idee een verbeelding nodig. Anders kan het niet onze gedachten bestaan. Voor nieuwe ideen zijn dus nieuwe beelden nodig en moeten we oude beelden leren loslaten.
Wie ziet de oude vrouw of heks?
Wie ziet de jonge vrouw?
Wie ziet ze beide?
En wie ziet nog andere dieren in de afbeelding?
Een egel, een arend, de manen van een leeuw, de veer van een vogel, Verbeeldingskracht:
logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal (A. Einstein)
Een uitdrukking als: Haar gezicht spreekt boekdelen, geeft direct weer dat taal beperkend is. Een beeld is altijd omvattender en directer dan het gebruik van woorden. Beeldentaal is dan ook een efficinte manier om nieuwe ideen weer te geven. Beelden houden ook verband met onze herinneringen, intutie, dromen en gevoelens. U herinnert zich waarschijnlijk beter hoe u leraar Nederlands op de middelbare school eruit zag, dan wat hij vertelde voor de klas. Hetzelfde geldt voor de sfeer van een bepaalde situatie. Kortom beeldentaal doet net als alle andere vaardigheden van het creatief denken een beroep op de rechter hersenhelft. Alleen zo komen we bij de ideen die voorbij gaan aan de logica. Daarnaast heeft elk nieuw idee een verbeelding nodig. Anders kan het niet onze gedachten bestaan. Voor nieuwe ideen zijn dus nieuwe beelden nodig en moeten we oude beelden leren loslaten.
Wie ziet de oude vrouw of heks?
Wie ziet de jonge vrouw?
Wie ziet ze beide?
En wie ziet nog andere dieren in de afbeelding?
Een egel, een arend, de manen van een leeuw, de veer van een vogel,
53. 53 Verbeeldingskracht:
Zelfde als de vorige oefening, maar nu:
Een cowboy?
Een indiaan?
Of beide?Verbeeldingskracht:
Zelfde als de vorige oefening, maar nu:
Een cowboy?
Een indiaan?
Of beide?
54. 54 Denken in alternatieven:
Doorgaans stoppen we als we 1 idee hebben. Zo worden we ook opgevoed.
Bij creatief denken is het nodig om in zoveel mogelijk alternatieven te denken.
Studenten op de kunstacademie krijgen regelmatig van hun docenten te horen: De eerste 10 ideen die je verzint gooi je direct de prullenmand in. De docenten bedoelen hiermee dat de eerste tien ideen vaak voor de hand liggende ideen betreffen. Ideen die iedereen kan bedenken. Met deze instructie sporen de docenten hun studenten aan verder te denken, om zo met origineel werk te komen.
Het verhaal achter het toetje van Dick:
De Nederlandse zuivelfabrikant MONA brengt iedere maand een nieuw toetje (dessert) op de markt. Dit toetje wordt in de supermarkt geplaatst, naast het vaste assortiment.
Eigenlijk experimenteert Mona iedere maand met een smaak. Verkoopt de smaak niet goed, geen probleem, want volgende maand komt er een nieuwe smaak. Verkoopt de smaak wel goed, dan kan Mona overwegen om de smaak op te nemen binnen het vast assortiment.
Mona brengt al ruim 17 jaar een toetje van de maand op de markt. Dus meer dan 160 alternatieven.
Dick, de bedenker van al deze toetjes ging echter op pensioen. Daarom krijg hij die maand zijn naam op de verpakking. De zaakvoerder van Mona was een beetje ongerust, want wie ging nu de toetjes bedenken.
Gelukkig is Dick de kampioen van de alternatieven. Op zijn afscheidsrede had hij een map bij met nog eens 150 verschillende smaken!
Denken in alternatieven:
Doorgaans stoppen we als we 1 idee hebben. Zo worden we ook opgevoed.
Bij creatief denken is het nodig om in zoveel mogelijk alternatieven te denken.
Studenten op de kunstacademie krijgen regelmatig van hun docenten te horen: De eerste 10 ideen die je verzint gooi je direct de prullenmand in. De docenten bedoelen hiermee dat de eerste tien ideen vaak voor de hand liggende ideen betreffen. Ideen die iedereen kan bedenken. Met deze instructie sporen de docenten hun studenten aan verder te denken, om zo met origineel werk te komen.
Het verhaal achter het toetje van Dick:
De Nederlandse zuivelfabrikant MONA brengt iedere maand een nieuw toetje (dessert) op de markt. Dit toetje wordt in de supermarkt geplaatst, naast het vaste assortiment.
Eigenlijk experimenteert Mona iedere maand met een smaak. Verkoopt de smaak niet goed, geen probleem, want volgende maand komt er een nieuwe smaak. Verkoopt de smaak wel goed, dan kan Mona overwegen om de smaak op te nemen binnen het vast assortiment.
Mona brengt al ruim 17 jaar een toetje van de maand op de markt. Dus meer dan 160 alternatieven.
Dick, de bedenker van al deze toetjes ging echter op pensioen. Daarom krijg hij die maand zijn naam op de verpakking. De zaakvoerder van Mona was een beetje ongerust, want wie ging nu de toetjes bedenken.
Gelukkig is Dick de kampioen van de alternatieven. Op zijn afscheidsrede had hij een map bij met nog eens 150 verschillende smaken!
