1 / 28

LISERI APARATUAREN AZTERKETA

LISERI APARATUAREN AZTERKETA. 1) Gorakoen azterketa 2) Gorozkien azterketa 3) Ondeste-ukitzea 4) Parazentesia 5) Sabelaldearen azterketa fisikoa. GORAKOAK. Anatomofisiologia Sailkapen etiopatogenikoa Semiologia Konplikazioak. GORAKOEN ANATOMOFISIOLOGIA.

arva
Download Presentation

LISERI APARATUAREN AZTERKETA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. LISERI APARATUAREN AZTERKETA 1) Gorakoen azterketa 2) Gorozkien azterketa 3) Ondeste-ukitzea 4) Parazentesia 5) Sabelaldearen azterketa fisikoa

  2. GORAKOAK • Anatomofisiologia • Sailkapen etiopatogenikoa • Semiologia • Konplikazioak

  3. GORAKOEN ANATOMOFISIOLOGIA Gorako zentroa: erraboilearen formazio erretikularrean Kolpekari zonaldea: kimiorrezeptoreak 4garren bentrikuluan Sintoma begetatiboak: izerditza, takikardia, zurbiltasuna… Prodromoa - Heste mehar  atzeranzko uzkurdurak  edukia urdailera  kardias erlaxatu Digestio-erantzuna • Arnas muskuluak eta sabelaldeko muskuluak uzkurtu •  Sabelan presio +  glotisa itxi Urdail-edukia kanporatzea

  4. GORAKOEN SAILKAPEN ETIOPATOGENIKOA • Garun-kortexa: • gorako psikogenoak • ikusmen, usaimen eta entzumenak • - Barne-belarria: bertigoa * Erraboilaren gaineko estimuluak GORAKO ZENTRALAK - Garezur-barneko hipertentsioa - Erraboilaren hipoxia * Gorako-zentroaren estimulazio zuzena • - Farmakoak:digitala, kimio, morf. • Barruko medioaren asaldurak: • azidosia, hipoxia… • Kolpekari zonaldean estimulua (4garren bentrikuluan) • Erraietan (mekano/kimiorrezeptoreak) Bago nerbioa • GZ Bago nerbioa • - Piloroaren estenosia • - Ileoa • - Behazun-kolikoa • - Giltzurrun-kolikoa • - Peritonitisa GORAKO PERIFERIKOAK

  5. GORAKOEN SEMIOLOGIA - Goragalerik gabekoak  Psikogenoak, Eskopeta-tiro itxurako gorakoak (GBH)... - Goizean (baraurik)  Alkoholismoa, haurdunaldia, uremia... - Goiztiarrak (jan eta gero)  Psikogenoak, gastritis, ulkus ... - Jan eta ordu batzuetara  Urdail edo duodenoaren lesioak - Janari koipetsuen ostean  Behazun-bideetako patologiak - Berantiarrak (12 ordutara)  Piloroaren estenosia Bilakaera eta eragiten dituzten egoerak • - Elikagai gorakoak  berantiarrak (piloroaren estenosia) eta goiztiarrak • Ur-gorakoak (gorako urtsuak)  urdail urina; argiak, garratsak eta usaintsuak • duodenoko ultzera • - Behazun-gorakoak  berde-horixka, mingotsak. Piloroaren estenosirik ez • - Porru kolorekoak  berdeak, heste meharrean ileoa • - Gorozki-gorakoak  Ileo aurreratua • - Gorako odoltsuak  Hematemesia. Treitz-angelua. Gorriak edo baltzak. Edukiaren ezaugarriak - Urte-sasoi batzuetan  Ulkus peptikoa - Oso aspaldikoak eta irregularrak  Psikogenoak Iraupena - Sabelaldeko mina  Butxadura, ulkus peptikoa (gorakoak arindu), apendizitis... - Beherakoa  Gastroenteritisa - Buruko mina  Migraina, Garezur-barneko hipertentsioa, meningitisa... Beste sintoma batzuk

  6. GORAKOEN KONPLIKAZIOAK 1) Esofagitisa 2) Aspirazio pneumoniak 3) Deshidratazioa, desnutrizioa, hipopotasemia, alkalosi metabolikoa 4 Hestegorriaren kalte mekanikoak: Mallory-Weiss sd. (urradura) eta Boerhaave sd. (apurketa)

  7. GOROZKIEN SEMIOLOGIA • * Kantitatea: beherako/idorreria • Heste mehar: bolumen handi • Heste lodi: maiztasuan • * Itxura: lapitza-itxura (estenosia eta heste narritakorraren sd.) • * Osagai anomaloak: mukia, zornea eta odola • Ultzeradun kolitisa, Crohn… • * Kolorea: Pleiokromikoak (urobilinogeno) • Akolikoak (zuria): kolestasian • Esteatorrea (koipetsua): zurgapen-txar sd. • Odola: errektorragia, hematokezia, melena AZTERKETA MAKROSKOPIKOA Kreatorrea (musk); Amilorrea (almidoia); esteatorrea (koipea) PMN: hanturazko kolitisa MIKROSKOPIKOA BIOKIMIKOA “Ezkututako odola” (guayako). Esteatorrea (koipea neurtu) BAKTERIOLOGIKOA Bakterio-hazkuntzak. Tindaketak (protozoak eta parasitoak)

  8. ONDESTE-UKITZEA • gorako eta alboko etzaneran edo belaunikaturik • hatz erakuslearekin erloju-orratzen norabidean • patologia: hemorroideak, tumoreak, odola • mingarria: fisurak, hemorroideak, infekzioak.. • prostataren azterketa: • aurreko paretan • leuna, elastikoa, minik gabea • hipertrofia onbera • nodulu oso gogorra –harrizkoa- (kartzinoma)

  9. PARAZENTESIA • Sabel ziztada, aszitisa dagoanean • [L. peritoneala: < 3g/dl; <300 leu/mm3; < 1000 hem/mm3)] • Itxura eta kolorea: • gardena/uherra: tra/exu • gorrixka (neo, pankrea, koagulazio) • esne-kolorea = kilosoa (linfoma) • Azterketa biokimikoa: • prot <3g/dl: trasudatua / > 3g/dl: exudatua • amilasa+++: pankreatitis • alfaFP, CEA: neo • Azterketa zitologikoa: • zelula asko (exu): > 250 PMN/mm3 (bakterio); linfo (tuberkulosoa) • eritrozito asko: neo, pankrea, koagualazio-asaldurak • zelula atipikoak: neo • Azterketa mikrobiologikoa: Gram tindaketa/ Bakterio-hazkuntzak

  10. SABELEKO AZTERKETA FISIKOA 1) Ikuskapena 2) Haztapena (*) 3) Perkusioa 4)Auskultazioa

  11. ESKUINEKO HIPOKONDRIOA EZKERREKO HIPOKONDRIOA EPIGASTRIOA ZILBOR INGURUA ALBOA ALBOA ESKUINEKO HOBI ILIAKOA EZKERREKO HOBI ILIAKOA HIPOGASTRIOA

  12. IKUSKAPENA • Sabelaren itxura • konkortuta: lodi, aszitisa, haurdun, tumoreak.. • zilborraren kokapena • tokiko konkorrak: etenak, megaliak, tumoreak.. • Larruazalaren itxura • ikterizia, hiperpigmentazioa… • ildo zuriak edo gorrixkak • zirkulazio albokidea: HP vs beheko kaba Sd • Mugimenduak • inspirazioan konkortu (peritonitisean ez) • mugimendu peristaltikoak paretan: ileo butxatzaile • taupadak: aneurisma handiak

  13. HAZTAPENA • Atalik garrantzitsuena • baldintza batzuk: …minaren bestaldean • a) Azaleko haztapena (esku zabala) • mina, defentsa, uzkurdura musk. • b) Haztapen sakona (atzamar-puntak) • gibelarena • behazun-maskuria • barea • epigastrioa • gainerako zonaldeak

  14. Haztapen sakona • GIBELA • nola egin? • normalean ez da ukitzen • Hepatomegalia: • ertzaren ezaugarriak: (gakoaren teknika) • leuna (hep.)/nodularra eta gogorra (zirrosia, neo.) • azalera: • nodulu txiki-asko (zirro)/ gutxi-handi (neo) • sentikortasuna: • mina: hepatitis, kongestioan, neo, abszesuak.. • beste zeinuak: errefluxu hepatojugularra (kongestio)

  15. Haztapen sakona • BEHAZUN-MASKURIA • normalean ezin da ukitu • “madari” mugikorra: • kolezistitis akutuan • Murphy zeinua • masa ez mugikorra: • perikolezistitis • neoplasia

  16. Haztapen sakona • BAREA • nola egin? • normalean ez da ukitzen • Esplenomegalia: • tamaina • txikia (zm)/handia (zilbor)/ oso handia (>) • itxura • borobila, leuna (# masa) • gogortasuna • biguna (infek, HTP)/ gogorra (bruze)/oso gogorra (linfo)

  17. Haztapen sakona • EPIGASTRIOA • mina: pankreatitis, ulkus peptikoa • tumoreak • gibela, behazun-maskuria (mate) • urdaila dilataturik (tinpaniko)

  18. Haztapen sakona • GAINERAKO ZONALDEAK • masak: kokapena, tamaina, mingarria, pultsua… • etenak: iztaian, eztula, Valsalva, sartu… • peritonitis: (azaleko haztapenean mina) • 1º) ondo kokatuta: • epigastrio: urdail zulaketa, pankreatitis… • eskuin-hipokondrioa: kolezistitis, kolangitis • eskuin-hobi iliakoa: apendizitis • 2º) peritoneo osoa: • defentsa muskularra • musk uzkurdura iraunkor (ohol-itxura sabela) • errebote-sentikortasuna: Blumberg-zeinu +

  19. PERKUSIOA • hirugarren atzamarrarekin edo esku bakarrarekin • perkusio normala • matea: eskuin-hipokondrio eta goi-epigastrio • tinpanikoa: epigastrio-behea • ertaina edo argia: gainerakoan (gantz, likido eta airea) • perkusio patologikoa • hepatomegalia: >12zm • gibela enfiseman eta pneumoperitoneoan • masak: solidoa (mate); urdaila (tinpaniko. “Bazukeo gastrikoa”) • sabel konkortua: • aszitis (# obulutegi tumorea) • matea alboetan eta tinpanikoa erdian • mate mugikorra (alboko etzaneran) • olatu aszitikoaren zeinua • ileoa edo meteorismoa: oso tinpanikoa

  20. AUSKULTAZIOA • heste-hots normala: hots hidroaereoak • heste-hots anomaloa • areagotuta: ileo mekanikoa • isiltasuna: ileo paralitikoa • murmurio baskularrak

More Related