Een nieuwe benadering in brandveiligheid Een nadere kennismaking met de uitwerking van het Actieprogramma Brandveilighei

1. Een nieuwe benadering in brandveiligheidEen nadere kennismaking met de uitwerking van hetActieprogramma Brandveiligheid

2. Een nadere kennismaking met de uitwerking van het Actieprogrammma Brandveiligheid • Toelichting op de nieuwe visie • Kennisbevordering over de nieuwe visie • Bevordering eigen visievorming • Een eerste blik op de consequenties

3. N.a.v. de Schipholbrand heeft de overheid een (nieuwe) visie op brandveiligheid beschreven. De oude visie, die was gebaseerd op (meer) regels en (strengere) handhaving is verlaten.

4. Relatie tussen incidenten en visie op brandveiligheid Amsterdam (1977), Hotel Polen - 33 doden • Grootste Nederlandse brand • Geen politiek/bestuurlijke aandacht • Geen veranderingen in visie op brandveiligheid of regelgeving

5. Relatie tussen incidenten en visie op brandveiligheid Den Haag (1992), Pension Vogel – 11 doden • Beperkte politiek/bestuurlijk aandacht voor brandveiligheid • Visiewijziging: focus op één gebouwfunctie (kamerverhuur) • (Uiteindelijk) geen invloed op regelgeving

6. Relatie tussen incidenten en visie op brandveiligheid Volendam (2001), Café ‘t Hemeltje – 14 doden • Bestuurlijk/politieke aandacht voor brandveiligheid • Visiewijziging: focus op vergunningverlening en handhaving • Geen invloed op regelgeving (later eisen vluchtwegen en gebruiksvergunningsplicht verminderd)

7. Relatie tussen incidenten en visie op brandveiligheid Haarlemmermeer (2005), Detentiecentrum Schiphol-Oost • Bestuurlijk/politieke aandacht voor brandveiligheid • Visiewijziging: focus op verantwoordelijkheid • De grenzen zijn bereikt

8. Het lijkt wel of er op het terrein van brandveiligheid de laatste jaren visie na visie over ons heen roltHoe verhouden die visies zich nu tot elkaar?

9. Het lijkt wel of er op het terrein van brandveiligheid de laatste jaren visie na visie over ons heen roltHoe verhouden die visies zich nu tot elkaar?

10. Het lijkt wel of er op het terrein van brandveiligheid de laatste jaren visie na visie over ons heen roltHoe verhouden die visies zich nu tot elkaar?

11. Het lijkt wel of er op het terrein van brandveiligheid de laatste jaren visie na visie over ons heen roltHoe verhouden die visies zich nu tot elkaar?

12. Relatie tussen Actieprogramma Brandveiligheid en Visie op brandveiligheid

13. Relatie tussen Actieprogramma Brandveiligheid en Visie op brandveiligheid • Doel van het actieprogramma is het vergroten van het bewustzijn en de kennis van brandveiligheid bij diverse verantwoordelijke actoren in de fasen van het bouw en gebruiksproces. • De actiepunten kennen vier hoofdonderwerpen.

14. Relatie tussen Actieprogramma Brandveiligheid en Visie op brandveiligheid • In het actieprogramma is opgenomen dat een gezamenlijke visie van overheid, kenniscentra en beroepsgroepen op brandveiligheid wordt ontwikkeld. • Deze visie zal de komende jaren richtinggevend zijn voor de verdere ontwikkeling van wet- en regelgeving, formuleringen van strategieën, opzetten van activiteiten en actieprogramma’s, ontwikkelen van scenario’s en modellen en het verrichten van onderzoek en evaluaties.

15. De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid

16. De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid

17. De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid

18. De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid

19. De hoofdonderwerpen van de visie op brandveiligheid

21. Deze hoofdonderwerpen staan niet op zichzelf maar zijn onderling met elkaar verbonden

22. Eigen verantwoordelijkheid Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid voor brandpreventie is een gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij burgers en bedrijven primair verantwoordelijk zijn en waar de overheid de kaders bepaalt, waar mogelijk ondersteunt en toeziet op de naleving

23. Eigen verantwoordelijkheid Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid voor brandpreventie is een gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij burgers en bedrijven primair verantwoordelijk zijn en waar de overheid de kaders bepaalt, waar mogelijk ondersteunt en toeziet op de naleving • Gebouwbeheerders zijn verantwoordelijk voor gebouw en organisatie, niet de overheid

24. Eigen verantwoordelijkheid Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid voor brandpreventie is een gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij burgers en bedrijven primair verantwoordelijk zijn en waar de overheid de kaders bepaalt, waar mogelijk ondersteunt en toeziet op de naleving • Gebouwbeheerders zijn verantwoordelijk voor gebouw en organisatie, niet de overheid • Waar nodig zal de regelgeving worden aangepast om wettelijke verantwoordelijkheden voor gemeenten en brandweer helder te hebben

26. Eigen verantwoordelijkheid is niet het probleem over de schutting gooien. De overheid gaat zich richten op voorlichting naar drie doelgroepen • Burgers bewust maken van en ondersteunen bij eigen verantwoordelijkheid in de woonomgeving • Verantwoordelijken in zorginstellingen, scholen (w.o. kinderopvang) en celgebouwen bewust maken van het brandveiligheidsbeleid voor hun inrichtingen en van hun taken en verantwoordelijkheden die daaruit voortvloeien • Eigenaren van bedrijven bewust maken van de doelstellingen van brandveiligheidsbeleid en dat schadebeperking hun eigen verantwoordelijkheid is

27. Eigen verantwoordelijkheid is niet het probleem over de schutting gooien. De overheid gaat zich richten op voorlichting naar drie doelgroepen • Burgers bewust maken van en ondersteunen bij eigen verantwoordelijkheid in de woonomgeving • Verantwoordelijken in zorginstellingen, scholen (w.o. kinderopvang) en celgebouwen bewust maken van het brandveiligheidsbeleid voor hun inrichtingen en van hun taken en verantwoordelijkheden die daaruit voortvloeien • Eigenaren van bedrijven bewust maken van de doelstellingen van brandveiligheidsbeleid en dat schadebeperking hun eigen verantwoordelijkheid is • De brandweer zal vanuit haar deskundigheid een bijdrage moeten leveren aan deze voorlichting • Heldere voorschriften, hulpmiddelen en waar nodig handhaven • Niet de verantwoordelijkheid overnemen!

28. De overheid draagt bij aan “eigen verantwoordelijkheid” “Onveiligheid wordt nu nog -mede- veroorzaakt door een niet heldere verantwoordelijkheidsverdeling tussen overheid en eigenaren/gebruikers. De overheid gaat terug naar het stellen van kaders, zodat ruimte en vertrouwen wordt gegeven aan de eigen verantwoordelijkheid van marktpartijen” De overheid zorgt in dat kader voor: • Afstemming tussen de eisen in de diverse regelingen • Afstemming tussen bouwregelgeving en BHV-eisen • Integratie tussen Bouwbesluit en Gebruiksbesluit

29. Uitwerkingen van eigen verantwoordelijkheid • Zelfredzaamheid • Veiligheidsbewustzijn • Veilig leven (community fire safety) • Afschalen verplichte doormelding • Opleiden en ondersteunen van Fire Safety Engineers

30. Uitwerkingen van eigen verantwoordelijkheid • Zelfredzaamheid • Veiligheidsbewustzijn • Veilig leven (community fire safety) • Afschalen verplichte doormelding • Opleiden en ondersteunen van Fire Safety Engineers Oefening 1 Welke voorbeelden kent u nog meer of zou u kunnen bedenken, die een uitwerking kunnen zijn van de ‘eigen verantwoordelijkheid’.

31. Doelgroepenbenadering Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid van de overheid is primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen (w.o. kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen)

32. Doelgroepenbenadering Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid van de overheid is primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen (w.o. kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen) • Bij bovenstaande groepen zullen eisen en handhaving strikter zijn en zullen eigenaren en beheerders nadrukkelijker op hun verantwoordelijkheden worden aangesproken

33. Doelgroepenbenadering Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid van de overheid is primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen (w.o. kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen) • Bij bovenstaande groepen zullen eisen en handhaving strikter zijn en zullen eigenaren en beheerders nadrukkelijker op hun verantwoordelijkheden worden aangesproken • Woningeigenaren zullen worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid

34. Doelgroepenbenadering Verwoord in de visie: • De verantwoordelijkheid van de overheid is primair gericht op de kwetsbaren (basisscholen (w.o. kinderopvang), cellengebouwen en gezondheidszorggebouwen) • Bij bovenstaande groepen zullen eisen en handhaving strikter zijn en zullen eigenaren en beheerders nadrukkelijker op hun verantwoordelijkheden worden aangesproken • Woningeigenaren zullen worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid • De overheid richt zich primair op het voorkomen van slachtoffers in de zorg, het onderwijs en bij cellen, alsmede op vitale sectoren om maatschappelijke ontwrichting te voorkomen

36. Basisgedachte doelgroepenbenadering De overheid wordt met name aangesproken op situaties waarbij kwetsbaren (minder zelfredzamen) betrokken zijn of daar waar de meeste slachtoffers vallen

37. Basisgedachte doelgroepenbenadering De overheid wordt met name aangesproken op situaties waarbij kwetsbaren (minder zelfredzamen) betrokken zijn of daar waar de meeste slachtoffers vallen • Doelgroepenbenadering bij kwetsbaren Kwetsbaren zijn groepen mensen die zelf geen invloed hebben op risico’s, risico’s niet of onvoldoende kunnen inschatten, of onvoldoende handelingsperspectief hebben

38. Basisgedachte doelgroepenbenadering De overheid wordt met name aangesproken op situaties waarbij kwetsbaren (minder zelfredzamen) betrokken zijn of daar waar de meeste slachtoffers vallen • Doelgroepenbenadering bij kwetsbaren Kwetsbaren zijn groepen mensen die zelf geen invloed hebben op risico’s, risico’s niet of onvoldoende kunnen inschatten, of onvoldoende handelingsperspectief hebben • Doelgroepenbenadering bij woningen Statistisch gezien vallen hier de meeste doden en gewonden en dat voorkomen is de primaire taak van de overheid aangaande brandveiligheid

39. Aandachtspunten doelgroepenbenadering • Een doelgroepenbenadering is geen risicobenadering maar een maatschappelijke verantwoordelijkheid • Er is bij de kwetsbaren (dan ook) geen relatie tussen doelgroepen en slachtofferbeeld

40. Relatie doelgroepenbenadering - risicobenadering

41. Aandachtspunten doelgroepenbenadering • Een doelgroepenbenadering is geen risicobenadering maar een maatschappelijke verantwoordelijkheid • Er is bij de kwetsbaren (dan ook) geen relatie tussen doelgroepen en slachtofferbeeld • Bij de woningen is juist wel sprake van een relatie tussen doelgroep en slachtofferbeeld

42. Relatie doelgroepenbenadering - risicobenadering

43. Discussiestellingen doelgroepenbenadering Discussiestelling A Bij het bepalen van doelgroepen dient juist wel van risico’s uitgegaan te worden en niet van een maatschappelijke verantwoordelijkheid.

44. Discussiestellingen doelgroepenbenadering Discussiestelling A Bij het bepalen van doelgroepen dient juist wel van risico’s uitgegaan te worden en niet van een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Discussiestelling B Doelgroepenbenadering is in strijd met de rechtsgelijkheid en rechtszekerheid.

45. Risicobenadering Verwoord in de visie: • Er wordt onderzocht hoe de huidige regelgeving kan worden aangepast op een risicobenadering. Uitgangspunt daarbij is de sturingsdriehoek brandpreventie (piramidemodel) van het lectoraat Brandpreventie

46. Risicobenadering Verwoord in de visie: • Er wordt onderzocht hoe de huidige regelgeving kan worden aangepast op een risicobenadering. Uitgangspunt daarbij is de sturingsdriehoek brandpreventie (piramidemodel) van het lectoraat Brandpreventie • Het huidige stelsel van wet- en regelgeving beschrijft minimale voorschriften met betrekking tot bouwen, gebruiken en organisatie. Aan dit uitgangspunt mag niet worden getornd

47. Risicobenadering Verwoord in de visie: • Er wordt onderzocht hoe de huidige regelgeving kan worden aangepast op een risicobenadering. Uitgangspunt daarbij is de sturingsdriehoek brandpreventie (piramidemodel) van het lectoraat Brandpreventie • Het huidige stelsel van wet- en regelgeving beschrijft minimale voorschriften met betrekking tot bouwen, gebruiken en organisatie. Aan dit uitgangspunt mag niet worden getornd • De aanpak van brandveiligheid is gericht op het voorkomen van slachtoffers bij gekende risico’s

49. Risicobenadering in beleid • Risicobenadering in regelgeving • Risicobenadering in projecten

50. Risicobenadering in beleid • Risicobenadering in regelgeving • Risicobenadering in projecten • Risicobenadering op basis van statistiek • Risicobenadering op basis van brandonderzoeksgegevens • Risicobenadering op basis van een risicomodel • Risicobenadering op basis van kans/effect model