Aile Hekimliği Tarihçesi

1. Aile Hekimliği Tarihçesi KTÜ Aile Hekimliği Anabilim Dalı Dr.Salih Z.KARSLIOĞLU 26.08.2014 / 29

2. Amaç • Dünya’da Aile Hekimliği tarihi ile ilgili • Türkiye’de Aile Hekimliğinin gelişim süreci ile ilgili bilgi verilmek istendi.

3. Kavramlar • Genel pratisyen General practitioner • Aile hekimi Family physician • Aile hekimliği FM/GP • Aile doktoru Family doctor • İlk başvuru hekimi First contact physician • Kapsamlı bakım Comprehensive care • Birinci basamak Primary care / 29

4. Flexner raporu • 1910 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde Carnegie Vakıf tarafından hazırlanan ve Flexner raporu olarak bilinen bir proje ile tıp eğitiminin hastanelerle bağlantılı olarak yapılması kararlaştırılmıştır. • İlk kez John Hopkins Hastanesinde yapılan bu uygulamayı, başka ABD ve Kanada örnekleri izlemiştir. / 29

5. İlk defa Francis Peabody 1923 de tıp bilimlerinde uzmanlaşma sonucunda hastaların ortada kaldığını ve insanları bir bütün olarak ele alacak bir uzmanlık dalının olması gerektiğini belirtmiştir. / 29

6. Önemli Raporlar 1966 • Folsom • Sağlık bir toplum sorunudur • Herkesin kendi doktoru olmalıdır • Millis • Uzmanlaşma çözüm değil; yeni bir doktor gerek! • Willard • Aile hekimlerinin eğitimi nasıl olacak? / 29

7. Millis Raporundan • “Bir ülser hastası cerraha, psikiyatriste veya eczaneye ihtiyaç duyabilir. Hepsinden anlayan bir doktor gerek. Hastayı diğerlerinden anlamayan birine mahkum edemeyiz!” / 29

8. 1969 • American Board of Family Practise (Amerika Aile Hekimleri Kurulu) kuruldu ve aile hekimliği uzmanlığı doğmuş oldu. / 29

9. AİLE HEKİMLİĞİNİN GELİŞİMİ İLEİLGİLİ 4 ÖNEMLİ OLAY • 1-Leeuwenhorst (Gereklilik, tanım) • 2-Alma Ata Konferansı (Birinci basamak hizmet sunumu) • 3-Avrupa Birliği kararları (Eğitim süresi) • 4-Ontario Konferansı (Politika) / 29

10. 1-LEUWENHORST: HOLLANDA, 1974Gereklilik - Tanım • Tüm dünyada kabul görmüş bir Aile Hekimliği tanımının yapılması gerekliliği, • Birinci basamak hekimliğinin, insanı organ veya sistemlerini esas alarak inceleyen, diğer klinik uzmanlık dallarından farklı bir uzmanlık dalı olduğu vurgulanarak Aile Hekimliğinin tanımı yapılmıştır. / 29

11. 2-ALMA ATA KONFERANSI, 1978Hizmet Sunumu . • ‘2000 yılında herkese sağlık ‘ başlığı altında toplanan bir kısım hedefler ve stratejiler belirlendi. • Birinci basamak hekimliği kendine özgü bilgi ve tutum içerir. • Birinci basamak hizmet sunumu bu alanda uzmanlaşmış hekimlerce verilmelidir / 29

12. Alma Ata Konferansının Sağlık hizmetlerine etkisi - Sağlık hizmetlerinin yönelimi değişti - Sağlık sistem ve politikaları tekrar gözden geçirildi - Tıpta uzmanlık dalları yeniden tanımlandı / 29

13. 3- AVRUPA KONSEYİ ( 1986, 1993, 2001)EĞİTİM • Avrupa Topluluğu üyesi ülkelerin birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışacak hekimlerin, tıp fakültesi mezuniyeti sonrası en az 2 yıl Aile Hekimliği hizmeti eğitimi alması gerektiğini karara bağlamış. • Bu uygulamaya başlanması için 1 Ocak 1995 tarihini hedef olarak belirlemiştir. • 2001 de bu süre 3 yıl olarak kabul edilmiştir. / 29

14. 4-WHO VE WONCA , ONTARİO KONFERANSI (1994)POLİTİKA GELİŞTİRME • Sağlık bakımını daha eşit, maliyet etkin ve gereksinimlere yanıt verir kılabilmek için kökten değişiklikler yapmak gerekir. • Her ülkede bağımsız aile hekimliği örgütleri kurulmalıdır. • Bu şekilde aile hekimliği politikası konularında önemli kararlar alınmış oldu. / 29

15. Türkiye’de Aile Hekimliği • TR 1940: Genel tababet ihtisası • TR 1947_1955:Sağlık Merkezleri.Genel Sağlık Uzmanlığı. • TR 1961: 224 sayılı yasa Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Pratisyen Hekimler • TR 1983: Tababet Uzmanlık Tüzüğünde ilk defa aile hekimliği uzmanlığı ele alındı(3 yıl_1yıl 4ay) • TR 1985 Eğitim Araştırma hastanelerinde AH • 1990 AHUD, 1998 TAHUD • 1993 YÖK kararı • İlk anabilim dalları: • Edirne, Eskişehir, Adana, Kocaeli / 29

16. Türkiye’de • 1990 yılında Ankara da Aile Hekimliği Uzmanlık Derneği (AHUD) kuruldu, • Daha sonra 1998 yılında 2/3/1998 tarih, 98/1074 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) oldu. / 29

17. Türkiye’de • İlk Aile Hekimliği Anabilim Dalı 1984 yılında Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde kurulmuştur. • 16 Temmuz 1993’de alınan YÖK Kararı uyarınca tıp fakültelerinde aile hekimliği anabilim dallarının kurulması uygun görülmüştür. • 17 Eylül 1993’de Trakya Üniversitesi’nde Aile Hekimliği Anabilim Dalı kurulmuştur. / 29

18. Türkiye’de • İlk aile hekimliği asistan eğitimi Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalında başlatılmıştır (Nisan TUS 1995). • 1994 yılında aile hekimliği uzmanları akademik kadrolarda yer almaya başlamıştır. / 29

19. Türkiye’de • 1993: İlk ulusal kongre (İstanbul) • 7. kongre 2006 İzmir • 2001: İlk aile hekimliği günleri (Edirne) • 3. aile hekimliği günleri 2005 Aydın • 1997: Türkiye Aile Hekimliği Dergisi • 3 ayda bir / 29

20. Türkiye’de • 2003: TR Wonca’ya(Dünya Aile Hekimleri Birliğine) tam üye • 2005: TR Wonca Dünya konseyinde temsil edildi. 5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması Hakkında Kanuna dayanarak 3 Ocak 2005 tarihli Bakan onayıyla Düzce ili Pilot il olarak belirlendi. • 2008: Ulusal aile hekimliği kongresi • TAHUD Edirne şubesi • 2008: Avrupa aile hekimliği kongresi Türkiye’de • 2010: Yılın sonunda tüm illerimizde Aile Hekimliği uygulamasına geçildi. / 29

21. Türkiye-Dergiler • Türkiye Aile Hekimliği Dergisi; 1997’den bu yana hakemli dergi olarak yayımlanmaktadır. • PRN Aile Hekimliği Dergisi Ocak 2006'dan itibaren aylık olarak yayınlanmaktadır. • The Turkish Journal of Family Medicine and PrimaryCare (TJFMPC) yılda dört kez internet aracılığıyla 2007 yılından bu yana yayınlanmaktadır. / 29

22. Kaynaklar 1- Aile Hekimliği Avrupa Tanımı WONCA 2005 2- Prof. Dr. İsmail Hamdi Kara. Aile Hekimliğinin tanımı ve ilkeleri, dünyada ve Türkiye’de aile hekimliği 3- Prof. Dr. Hüsnü Çağlar. Bir tıp disiplini olarak aile hekimliği 4- http://ailehekimligi.gov.tr 5- http://www.tahud.org.tr

23. / 29