Aile Hekimliğinde Morbidite Paternleri

1. Aile Hekimliğinde Morbidite Paternleri Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Doç. Dr. Zekeriya Aktürk Eylül 2009 zekeriya.akturk@gmail.com http://aile.atauni.edu.tr

2. Hedefler • Aile hekimliği uzmanlığının Türkiye’deki güncel durumunu açıklayabilmek • Aile hekimliği pratiğinde morbidite paterninin hatanelerden neden farklı olduğunu açıklayabilmek • Aile hekimliği pratiğinde sık görülen hastalıkları sayabilmek • Aile hekimliği uzmanlığının sağlık hizmetlerindeki önemini savunmak

4. Doğurganlıktaki değişmeler TNSA 2008 http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2008/analiz.htm

5. Bir Ayda Doktora Başvurma Risk altındaki toplum Şikayeti olan Doktora başvuran Hastaneye sevk Başka bir doktora sevk Eğitim hastanesine sevk 1000 750 250 9 5 1 McWhinney I. Textbook of family Practice

6. Sağlık İhtiyacı Sağlık hizmeti sunma 3. Bas.%0,01 2. Bas.%1 Sağlık hizmeti sunma Sağlık hizmeti sunma 1. Basamak %24 Hasta ama doktora gitmez %50 Sağlığı destekleme, tarama Sağlam %25 Sağlığı iyileştirme

7. Sağlık Personeli

8. Sağlık ocakları ve personel TC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı 2001. http://www.saglik.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF7A2395174CFB32E1272E3DAA9474FE51

9. AH uzmanı sayısı • Türkiye’de 45 tıp fakültesinde aile hekimliği anabilim dalı var • Halen Türkiye’de yaklaşık 1500 aile hekimliği uzmanı ve 1000 asistan var • ABD’de 83 617 aile hekimliği uzmanı var (Aralık 2007) http://www.aafp.org/online/en/home/aboutus/specialty/facts/18.html

10. Aile Hekimliği Uygulaması ADIYAMAN AMASYA BARTIN BAYBURT BOLU DENİZLİ DÜZCE CORUM EDİRNE ELAZIĞ ESKİŞEHİR GÜMÜŞHANE ISPARTA İZMİR KARABÜK KARAMAN MANİSA OSMANİYE SAMSUN SİNOP ADANA BURDUR KIRIKKALE KASTAMONU ÇANKIRI TUNCELİ ERZURUM KIRŞEHİR KAYSERİ TRABZON RİZE Yalova Bilecik http://www.saglik.gov.tr/TSHGM/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAC8287D72AD903BE5BEB3EFCBD5B1D4F, Ağustos 2009

11. AH Programları (ABD) AAFP. Facts About Family Medicine. http://www.aafp.org/online/en/home/aboutus/specialty/facts.html

12. Programların doluluk %’si

13. Asistan sayısı (ABD)

14. AH Doktorası, ABD Ocak 2007 http://www.aafp.org/online/en/home/aboutus/specialty/facts/65.html

15. Sağlık ocağındaki bazı hizmetler TC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı 2001. http://www.saglik.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF7A2395174CFB32E1272E3DAA9474FE51

16. SO hizmetleri

17. SO hizmetleri

19. Vizite sıklığı ve morbidite paternleri • Aile hekimlerine yıllık vizete oranları birey başına 2,5-7 arasındadır • Aile hekimi hastasını en az yılda iki kez görür • Bu durum hastalıkların toplumdaki gerçek yaygınlığını saptamak için mükemmel bir fırsat sağlar Platts A, Mitton R, Boniface D, Friedli K. Can self-care health books affect amount of contact with the primary health care team? A randomized controlled trial in general practice. Scand J Prim Health Care. 2005 Sep;23(3):142-8.

20. Poliklinik/Sevk TC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı 2001. http://www.saglik.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF7A2395174CFB32E1272E3DAA9474FE51

21. SB hastanelerinde muayene (milyon) TC Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi kurumları İstatistik Yıllığı 2007

22. AH Haftalık Muayene Sayıları (ABD 2008) Toplam: 124,6 (günde yaklaşık 5 hasta) http://www.aafp.org/online/en/home/aboutus/specialty/facts/5.html

23. Aile Hekimine Başvuru (ABD 1999) Rakel RE, Textbook of Family Medicine Table 1.1

24. Aile Hekimi Tanısı (ABD 1999)

25. Aile Hekimlerinin Reçeteleri (ABD)

26. Sağlık Kurumları ve Tedaviler TUİK Türkiye İstatistik Yıllığı, www.tuik.gov.tr

27. Başvuruyu çeşitli faktörler etkiler Engholm G, Dyhr L, Andersen JS. The pattern of contact with general practice and casualty departments of immigrants and non-immigrants in Copenhagen, Denmark Dan Med Bull 2007;54:226-9

28. Bildirimi Zorunlu Hastalıklar

29. Kronik hastalıklar: Hollanda

30. Kronik Hastalıklar : S. Arabistan AL-SHAMMAN SA, NASS M, AL-MAATOUQS MA, AL-QUAIQ JM. Family Practice in Saudi Arabia: Chronic Morbidity and Quality of Care International Journal for Quality in Health Care. 1996;8(4):383-387.

31. Türkiye’de Ölüm Nedenleri Türkiye Ulusal Düzeyde Ölüme Neden Olan İlk 20 Hastalığın % Dağılımı (UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye)

32. Türkiye’de Ölüm Nedenleri Türkiye Ulusal Düzeyde Ölüm Sayılarının Temel Hastalık Grupları ve Cinsiyete Göre Dağılımı (UHY-ME Çalışması, 2000,Türkiye)

33. 50 Ölüm Nedeni (2007 Türkiye) Türkiye İstatistik Kurumu http://www.tuik.gov.tr/demografiapp/olum.zul

34. Kentsel Alanda Ölüm Nedenleri Türkiye Kentsel Alanda Ölüm Sayılarının Temel Hastalık Grupları ve Cinsiyete Göre Dağılımı (UHY-ME Çalışması, 2000,Türkiye)

35. Kırsal Alanda Ölüm Nedenleri Türkiye Kırsal Alanda Ölüm Sayılarının Temel Hastalık Grupları ve Cinsiyete Göre Dağılımı (UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye)

36. Bölgelere Göre Ölüm Nedenleri TC SAĞLIK BAKANLIĞI ULUSAL HASTALIK YÜKÜ VE MALİYET-ETKİLİLİK PROJESİ 2004

37. Cinsiyete göre morbidite (<5 yaş) V. P. Chaudhari, R. K. Srivastava, M. Moitra & V. K. Desai : Domestic environment & morbidity of under five children. The Internet Journal of Epidemiology. 2009 Volume 7 Number 1 http://www.ispub.com/journal/the_internet_journal_of_epidemiology/volume_7_number_1_24/article/domestic-environment-amp-morbidity-of-under-five-children.html

38. Birinci basamağın önemi • Aile hekimlerinin takip ettiği hastalar genelde daha yaşlı ve hasta • Morbidite ve mortalite açısından branş uzmanlarından farklı değil • Hastane masrafları da daha az olmaktadır. McGann KP, Bowman MA: A comparison of morbidity and mortality for family physicians’ and internists’ admissions. J Fam Pract 31:541, 1990