Projekt badawczy „Diagnoza luk kompetencyjnych trenerów” Raport dla POLSKIEJ AGENCJI ROZWOJU

1. Projekt badawczy „Diagnoza luk kompetencyjnych trenerów” Raport dla POLSKIEJ AGENCJI ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Przygotowanie: Agnieszka Broda, Anna Lenart Konsultacja: Monika Gardzińska Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Warszawa, luty 2009 Warszawa, marzec 2004

2. Spis treści • INFORMACJE O BADANIU 2 • GŁÓWNE WNIOSKI 14 • BADANIE ILOŚCIOWE 22 • POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW 23 • WSPARCIE KOMPETENCJI TRENERSKICH ZE STRONY FIRM SZKOLENIOWYCH 34 • OGRANICZENIA W REALIZACJI POTRZEB SZKOLENIOWYCH 38 • FIRMY SZKOLENIOWE (CHARAKTERYSTYKA) 40 • AKTUALNE KOMPETENCJE TRENERÓW 46 • BADANIE JAKOŚCIOWE 55 • OCZEKIWANIA PRZEDSIĘBIORSTW KORZYSTAJĄCYCH Z ZEWNĘTRZNYCH USŁUG SZKOLENIOWYCH 56 • TRENDY NA RYNKU SZKOLEŃ TRENERÓW OBSERWOWANE PRZEZ MENTORÓW 71

3. Informacje o badaniu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

4. INFORMACJE O BADANIU Cele badania • zbadanie aktualnych potrzeb kompetencyjnych trenerów w zakresie szkoleń dla przedsiębiorców pod względem: • brakującej wiedzy (specjalistycznej, tematycznej, praktycznej) • brakujących umiejętności (np.: identyfikacja potrzeb, realizacja celów szkolenia, sposób organizacji i prowadzenia zajęć) • sprawdzenie występowania ograniczeń w realizacji swoich potrzeb szkoleniowych przez trenerów • poznanie trendów w programach i formach kształcenia trenerów biznesowych (w szczególności szkolących MiŚP) • zbadanie możliwości rozwoju w zakresie doskonalenia i uzupełniania kompetencji oferowanych trenerom przez pracodawców • zbadanie aktualnych potrzeb i oczekiwań firm/ przedsiębiorstw (MiŚP) co do kompetencji trenerów prowadzących szkolenia (wiedza, zachowania, umiejętności i postawy) • opisanie działań do wsparcia (formy i tematyki szkoleń) w projektach szkoleniowych dla trenerów przygotowujących trenerów do zaspokojenia potrzeb szkoleniowych przedsiębiorców, w tym MSP

5. INFORMACJE O BADANIU Cele szczegółowe w ramach badanych grup Wiedzy o kompetencjach i potrzebach szkoleniowych trenerów poszukiwano wśród czterech grup przedstawicieli związanych z rynkiem szkoleniowym, posiadających informacje na temat wiedzy i umiejętności trenerów oraz ich potrzeb szkoleniowych, a zarazem kompetentnych do udzielenia informacji. BADANIE ILOŚCIOWE BADANIE JAKOŚCIOWE TRENERZY FIRMY SZKOLENIOWE MENTORZY TRENERÓW MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA Główna grupa badana pod kątem ich umiejętności oraz luk kompetencyjnych w szkoleniach dla MiŚP. Grupa pracodawców trenerów, rozpoznających potrzeby szkoleniowe trenerów i MiŚP (w ramach zwrotnej informacji po szkoleniu). Grupa doskonale zorientowana w rynku szkoleń, kompetencjach i umiejętnościach trenerów oraz oczekiwaniach rynku związanych z osobami prowadzącymi szkolenia. Grupa - diagnozująca aktualne umiejętności trenerów, jak również główna grupa posiadająca wiedzę na temat aktualnych potrzeb i oczekiwań pracowników/ pracodawców od szkolących ich trenerów.

6. INFORMACJE O BADANIU ILOŚCIOWYM Metodologia badania ilościowego • Metoda: wywiad telefoniczny wspomagany komputerowo CATI (Computer Assisted Telephone Interview) • Termin realizacji badania: 24.01. – 03.02.2009 • Czas trwania wywiadu: około 20 minut • Miejsce przeprowadzenia wywiadu: Studio Badań Telefonicznych IQS and QUANT Group w Warszawie • Uzasadnienie metody: wywiady telefoniczne CATI polecane są przy realizacji wywiadów z niedostępnymi respondentami, w przypadku których trudno umówić się na przeprowadzenie wywiadu face-to-face, ze względu na ich niedostępność czasową. Technika CATI jest szczególnie polecana w przypadku badań business-to-business. • Zalety badania telefonicznego: • sprawne przeprowadzenie dużej liczby wywiadów w krótkim czasie • niższe koszty realizacji badania w porównaniu z tradycyjnymi badaniami terenowymi • stały monitoring pracy ankieterów • bieżąca kontrola jakości zbieranych danych w trakcie trwania badania • lepsze dotarcie do „trudno dostępnych” respondentów (często niedostępnych czasowo ) • szybszy dostęp do wyników badania (odpowiedzi wpisywane są przez ankietera do bazy danych)

7. INFORMACJE O BADANIU ILOŚCIOWYM Przebieg realizacji badania ilościowego • do systemu CATI wprowadzono: bazy kontaktowe z numerami telefonów respondentów w dwóch zbiorach (dla firm szkoleniowych i dla trenerów) oraz elektroniczną postać kwestionariusza w obu wersjach (dla firm szkoleniowych i dla trenerów) • przeprowadzono szkolenie ankieterów do badania • w losowy sposób oprogramowanie CATI dystrybuowało numery telefonów respondentów do stanowisk ankieterskich • na monitorze stanowiska ankieterskiego wyświetlał się numer telefonu respondenta • system automatycznie wybierał podany numer, a na monitorze wyświetlał się kwestionariusz wywiadu • respondent został poinformowany o celu badania, przybliżonym czasie trwania rozmowy • przy spełnieniu przez respondenta kryteriów rekrutacyjnych i chęci wzięcia udziału w badaniu ankieter przechodził do realizacji wywiadu • ankieter przeprowadzał wywiad zaznaczając odpowiedzi respondentów w programie komputerowym • odpowiedzi z każdego wywiadu automatycznie przekazywane były do bazy danych badania • w sytuacji braku czasu respondenta, ankieter umawiał rozmowę telefoniczną w innym, odpowiadającym respondentowi terminie

8. INFORMACJE O BADANIU ILOŚCIOWYM Próba w badaniu ilościowym: FIRMY SZKOLENIOWE • Sposób doboru próby: losowy • N = 80 • Parametry próby: FIRMY SZKOLENIOWE: • zatrudniające/ stale współpracujące z więcej niż 3 trenerami • zatrudnieni/ stale współpracujący trenerzy prowadzą szkolenia biznesowe • Lokalizacja: cała Polska • RESPONDENCI: osoby odpowiedzialne za kompetencje trenerów zatrudnionych lub stale współpracujących z firmą szkoleniową (właściciel firmy, prezes, konsultant merytoryczny, kierownik trenerów, itp.) Próba w badaniu ilościowym: TRENERZY • Sposób doboru próby: losowy • N = 160 • Parametry próby: TRENERZY: • prowadzący samodzielnie szkolenia • prowadzący przynajmniej 5 dni szkoleń w miesiącu • prowadzący szkolenia biznesowe • Lokalizacja: cała Polska • RESPONDENCI: osoby wykonujące pracę trenera/ szkoleniowca prowadzącego szkolenia, między innymi dla MiŚP

9. INFORMACJE O BADANIU ILOŚCIOWYM Rekrutacja w badaniu ilościowym: FIRMY SZKOLENIOWE • Baza kontaktowa: ogólnopolska baza firm szkoleniowych GUS dostarczona przez PIFS • całkowita wielkość bazy firm szkoleniowych: N=2705 kontaktów • wykorzystanie bazy kontaktów do realizacji pełnej próby badania – 58% • zrealizowane efektywnie wywiady: N= 80 • wykorzystane kontakty : N=1509 - według powodów niezrealizowania wywiadu: • N = 393: nikt nie odbiera • N = 212: umówienie na późniejszy termin (niezrealizowane z powodu zakończenia badania) • N = 177: odmowa wzięcia udziału w badaniu • N = 176: firma zatrudnia/współpracuje z mniej niż 3 trenerami (kryterium rekrutacyjne w badaniu) • N = 250: numer nie istnieje/ pomyłka • N = 186: linia zajęta/ automatyczna sekretarka • N = 39: respondent nieobecny w trakcie realizacji badania • N = 33: firma w likwidacji • N = 24: firma nie prowadzi szkoleń biznesowych (kryterium rekrutacyjne w badaniu) • N = 13: zła jakość połączenia • N = 6: respondent nie chce odpowiadać przez telefon • niewykorzystane kontakty podczas realizacji badania: N=1116

10. INFORMACJE O BADANIU ILOŚCIOWYM Rekrutacja w badaniu ilościowym: TRENERZY • Baza kontaktowa: baza kontaktów z PIFS oraz baza „Nowa Era Trenera” z Nowoczesnej Firmy (od PIFS) • całkowita wielkość bazy trenerów: N=1280 kontaktów • wykorzystanie bazy kontaktów do realizacji pełnej próby badania – 99% • zrealizowane efektywnie wywiady: N= 160 • wykorzystane kontakty : N=1117 - według powodów niezrealizowania wywiadu: • N = 250: odmowa wzięcia udziału w badaniu • N = 230: nikt nie odbiera • N = 221: umówienie na późniejszy termin (niezrealizowane z powodu zakończenia badania) • N = 150: numer nie istnieje/ pomyłka • N = 91: trener nie prowadzi samodzielnie szkoleń (kryterium rekrutacyjne w badaniu) • N = 90: trener prowadzi szkolenia poniżej 5 dni w miesiącu (kryterium rekrutacyjne w badaniu) • N = 36: respondent nieobecny w trakcie realizacji badania • N = 25: linia zajęta/ automatyczna sekretarka • N = 17: trener nie prowadzi szkoleń biznesowych (kryterium rekrutacyjne w badaniu) • N = 6: odmowa w trakcie trwania wywiadu • N = 1: respondent nie chce odpowiadać przez telefon • niewykorzystane kontakty podczas realizacji badania: N=3

11. INFORMACJE O BADANIU JAKOŚCIOWYM Metodologia badania jakościowego • Metoda: IDI (indywidualne wywiady pogłębione) • Czas trwania wywiadu: 1h15 minut • Miejsce przeprowadzenia wywiadu: studio fokusowe IQS and QUANT Group lub miejsce pracy respondenta (w zależności od jego preferencji) • Uzasadnienie metody: pogłębione wywiady indywidualne są najczęściej wykorzystywaną i najbardziej efektywną techniką w przypadku jakościowych badań business-to-business, zwłaszcza w przypadku wywiadów z ekspertami w danej dziedzinie. Ich efektywność opiera się na następujących filarach: • cały czas i uwaga moderatora poświęcona jest jednemu respondentowi – ekspertowi, dzięki czemu możliwe jest wychwytywanie i pogłębianie najbardziej interesujących wątków • ekspert może przedstawić swoje opinie bez czynników zakłócających, którymi może być obecność innych osób w przypadku metodologii grupowych • istotne jest także, że w przypadku wywiadów indywidualnych moderator może dostosować się do możliwości czasowych respondenta

12. INFORMACJE O BADANIU JAKOŚCIOWYM Próba w badaniu jakościowym: PRZEDSIĘBIORSTWA • Sposób doboru próby: celowy • N = 6 • Parametry próby: PRZEDSIĘBIORSTWA KORZYSTAJĄCE Z ZEWNĘTRZYCH USŁUG SZKOLENIOWYCH • małe i średnie przedsiębiorstwa • korzystające z zewnętrznych szkoleń dla pracowników, prowadzonych przez wynajętych trenerów / firmy szkoleniowe • korzystają z przynajmniej 5 szkoleń w roku lub współpracują z firmami szkoleniowymi w sposób ciągły • zamawiane szkolenia wynikają z potrzeb (są dobrowolne) – np. jest to podnoszenie kompetencji zawodowych pracowników, podwyższanie umiejętności interpersonalnych itp. Nie są to wyłącznie szkolenia obowiązkowe, przewidziane prawem • różne branże • Lokalizacja: Warszawa • RESPONDENCI: osoby odpowiedzialne za współpracę z trenerami / firmami szkoleniowymi od strony merytorycznej (np. ustalanie programów szkoleniowych, konsultowanie i akceptacja programów szkoleniowych, identyfikowanie potrzeb szkoleniowych w firmie) • Termin realizacji: 2 – 6.02.2009

13. INFORMACJE O BADANIU JAKOŚCIOWYM Próba w badaniu jakościowym: PRZEDSIĘBIORSTWA • Rekrutacja: • rekrutacja telefoniczna, prowadzona w dniach 30.01 – 2.02.2009 • przedsiębiorstwa rekrutowane były z bazy danych HBI (małe i średnie przedsiębiorstwa działające w Warszawie i bliskich okolicach, N = 1772). Aby umówić 6 wywiadów, wykonano 44 rozmowy telefoniczne: • N = 6: firmy spełniające zadane kryteria, zainteresowane wzięciem udziału w badaniu • N = 24: firmy nie zainteresowane wzięciem udziału w badaniu, nie wiadomo, czy spełniają kryteria rekrutacyjne • N = 12: firmy zainteresowane udziałem w badaniu, ale nie spełniające kryteriów rekrutacyjnych • N = 2: firmy zainteresowane udziałem w badaniu, spełniające kryteria rekrutacyjne, ale potencjalny rozmówca nie dysponował czasem w terminie realizacji badania

14. INFORMACJE O BADANIU Próba w badaniu jakościowym: MENTORZY • Sposób doboru próby: celowy • N = 6 • Parametry próby: • trenerzy prowadzący samodzielnie szkolenia, warsztaty, treningi • prowadzą przynajmniej 5 dni szkoleń w miesiącu • w ramach praktyki szkoleniowej prowadzą szkolenia, warsztaty, treningi, superwizje dla trenerów • lokalizacja: Warszawa • Termin realizacji: 2 – 6.02.2009 • Rekrutacja: • rekrutacja telefoniczna, prowadzona w dniach 30.01 – 2.02.2009 • mentorzy rekrutowani byli z bazy danych dostarczonej przez PIFS. Baza liczyła 10 nazwisk mentorów, którzy byli zainteresowani wzięciem udziału w badaniu oraz dysponowali czasem w terminie realizacji badania. Umówiono się z 6 mentorami, zgodnie z zakładaną próbą

15. GŁÓWNE WNIOSKI

16. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE ILOŚCIOWE • DIAGNOZA SPECYFICZNYCH POTRZEB SZKOLENIOWYCH TRENERÓW – PERSPEKTYWA TRENERÓW • Trenerzy najczęściej zgłaszali potrzebę uzupełnienia wiedzy i umiejętności o następujące obszary: • Coaching, superwizja, mentoring oraz narzędzia i metody (w tym licencjonowane) – 63% badanych trenerów uznało, że zdecydowanie lub raczej potrzebują szkoleń w tym zakresie • Efektywnośc osobista prowadzącego szkolenie,wdrażanie efektów szkoleniowych oraz ewaluacja szkoleń – połowa badanych trenerów uznała, że zdecydowanie lub raczej potrzebuje szkoleń w tym zakresie • Mniejsze zainteresowanie wywoływały następujące obszary: tematyka merytoryczna, identyfikacja i diagnoza potrzeb szkoleniowych, obszary wsparcia, rozwoju i uczenia się przedsiębiorstw, prowadzenie szkoleń, projektowanie szkoleń, doradztwo organizacyjne oraz prowadzenie szkoleń outdoorowych (wymieniane jako zdecydowanie lub raczej potrzebne przez około 30 – 40% badanych trenerów) • Zdecydowana mniejszośc trenerów (9%) uznała, że zdecydowanie lub raczej potrzebuje szkolenia w zakresie organizacji i logistyki szkoleń.

17. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE ILOŚCIOWE • DIAGNOZA SPECYFICZNYCH POTRZEB SZKOLENIOWYCH TRENERÓW – PERSPEKTYWA FIRM SZKOLENIOWYCH • Najważniejszy obszary, który wymaga wsparcia zdaniem firm szkoleniowych to efektywnośc osobista prowadzącego szkolenie (wymienione jako obszar zdecydowanie lub raczej wymagający wsparcia przez 46% firm szkoleniowych) • Około 1/3 badanych firm uznało, że do obszarów zdecydowanie lub raczej wymagających wsparcia należą: ewaluacja szkoleń, identyfikacja i diagnoza potrzeb szkoleniowych, narzędzia i metody (w tym licencjonowane), wdrażanie efektów szkoleniowych, coaching, superwizja, mentoring,projektowanie szkoleń oraz prowadzenie szkoleń • Pozostałe obszary: tematyka merytoryczna (prawo, marketing), obszary wsparcia, rozwoju i uczenia się przedsiębiorstw, prowadzenie szkoleń outdoorowych, organizacja i logistyka szkoleń oraz doradztwo organizacyjne traktowane były jako obszary zdecydowanie lub raczej wymagające wsparcia przez mniej niż 1/3 badanych firm.

18. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE ILOŚCIOWE • OCZEKIWANE FORMY WSPARCIA • Obserwuje się, że trenerzy wykazują szczególne zainteresowanie dwiema podstawowymi formami wsparcia: • Krótkie kursy / szkolenia: sporadyczne / okazjonalne szkolenia wymienione przez 81% badanych trenerów oraz krótkie kursy trenerskie (68% badanych trenerów) • Zdobywanie wiedzy poprzez kontakt z innymi trenerami: coaching / superwizja / mentoring (73% badanych), grupy uczenia się (67% badanych), konsultacja / doradztwo (68% badanych ) • Firmy szkoleniowe wymieniają natomiast przede wszystkim sporadyczne / okazjonalne szkolenia (80% firm) i krótkie kursy trenerskie (70% firm). • Mniejsze znaczenie jednak, niż trenerzy, przykładają do kontaktów trenera z innymi trenerami w procesie uczenia się (np. coaching / superwizja / mentoring będący na szczycie preferencji trenerów, wymieniony został jako oczekiwana forma wsparcia tylko przez 40% firm) • OFEROWANE FORMY WSPARCIA TRENEROM PRZEZ ZATRUDNIAJĄCE ICH FIRMY • Prawie 60% firm szkoleniowych deklaruje, że organizuje szkolenia dla trenerów (lub inne działania służące podniesieniu ich kompetencji i umięjętności). W badanej próbie znalazło się 47 takich firm • Około 50% firm szkoleniowych prowadzących działania służące podnoszeniu kompetencji trenerów organizuje je nieregularnie / kilka razy w roku. 30% - sporadycznie, raz w roku, a ok. 20% - prowadzi je w formie stałego cyklu szkoleń • Deklaracje firm zostały potwierdzone wypowiedziami trenerów współpracujących z firmami (66% badanych trenerów, czyli 87 osób pracuje w / z firmami udzielającymi im wsparcia)

19. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE ILOŚCIOWE • OFEROWANE FORMY WSPARCIA TRENEROM PRZEZ ZATRUDNIAJĄCE ICH FIRMY (cd.) • Do najbardziej popularnych stosowanych form wsparcia należą: konsultacja / doradztwo oraz sporadyczne i okazjonalne szkolenia – wymieniane na podobnym poziomie przez firmy i trenerów oraz coaching / superwizja / mentoring, częściej wymieniane przez trenerów • Zakres tematyki wsparcia trenerów to przede wszystkim: prowadzenie szkoleń, projektowanie szkoleń, efektywnośc osobista prowadzącego szkolenia oraz narzędzia i metody (w tym licencjonowane), ewaluacji szkoleń oraz identyfikacji i diagnozy potrzeb szkoleniowych • NAPOTYKANE OGRANICZENIA W REALIZACJI POTRZEB SZKOLENIOWYCH TRENERÓW • Ponad połowa badanych trenerów napotyka na ograniczenia związane z realizacją potrzeb szkoleniowych. • Do ograniczeń najczęściej wymienianych przez trenerów należą: koszt szkoleń (34%) oraz brak odpowiedniej oferty szkoleniowej (34%).

20. GŁÓWNE WNIOSKI BADANIE JAKOŚCIOWE • OCZEKIWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW KORZYSTAJĄCYCH Z ZEWNĘTRZNYCH USŁUG SZKOLENIOWYCH W PODZIALE NA WIEDZĘ, UMIEJĘTNOŚCI I POSTAWY TRENERÓW Oczekiwania związane z wiedzą trenerów: • Firmy oczekują, że trenerzy będą dysponowali rzetelną i aktualną wiedzą z dziedziny prowadzonych przez siebie szkoleń. Dotyczy to szczególnie prawa, gdyż przepisy zmieniają się bardzo często. • Optymalną sytuacją jest, gdy rzetelna wiedza trenera jest poparta doświadczeniem praktycznym w biznesie lub (jeśli nie jest to możliwe), konfrontowana z rzeczywistymi problemami biznesowymi (np. poprzez czytanie list dyskusyjnych poświęconych danej tematyce). Oczekiwania związane z umiejętnościami trenerów: • Jest to bardzo szeroki obszar, w dużej mierze związany z wiedzą trenera, jego doświadczeniem, cechami osobowości. • Do najważniejszych umiejętności trenera identyfikowanych przez zleceniodawców należą: • Umiejętność identyfikacji potrzeb szkoleniowych na poziomie firmy, a później – na poziomie indywidualnego uczestnika szkolenia • Umiejętność pracy z grupą, czyli np. integracja grupy, zarządzanie trudnymi sytuacjami) • Umiejętności pedagogiczne – czyli łatwość przekazywania wiedzy poparta odpowiednimi narzędziami, znajomością różnorodnych metod i technik (głównie aktywizujących) • Elastyczność (cecha łącząca zarówno umiejętności, jak i postawę trenera) • Umiejętność rzetelnej ewaluacji szkoleń Oczekiwania związane z postawami i zachowaniami trenerów • Do najważniejszych należą wykazywanie inicjatywy i proaktywność w kontaktach trenera z firmą. Oczywiście bardzo istotne jest to, aby trener zachowywał się zgodnie z zasadami savoir-vivre’u, ale traktowane jest to jako oczywistość.

21. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE JAKOŚCIOWE • OCZEKIWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW KORZYSTAJĄCYCH Z ZEWNĘTRZNYCH USŁUG SZKOLENIOWYCH • Podsumowując, oczekiwania przedsiębiorców co do procesu szkoleniowego można przedstawić w postaci następującego continuum (łączącego wiedzę trenera, jego umiejętności i postawy): • Współpraca trenera ze zleceniodawcą przy identyfikacji potrzeb szkoleniowych – oznacza to, że trener musi wyjść z taką inicjatywą (postawa pro-kliencka), dysponować rzetelną wiedzą i narzędziami pozwalającymi zidentyfikować potrzeby oraz mieć wiedzę i umiejętności, aby być w stanie przygotować lub zmodyfikować program szkoleniowy zgodnie z otrzymanymi wynikami • Prowadzenie warsztatu / szkolenia tak, aby zrealizować założone cele szkoleniowe w sposób atrakcyjny dla uczestników. Wymaga to połączenia wielu obszarów kompetencji trenerskich: rzetelnej wiedzy (optymalnie popartej doświadczeniem praktycznym), umiejętności pracy z grupą, elastyczności, wrażliwości na potrzeby indywidualnych uczestników przy realizacji założonych celów czy znajomości wielu technik i narzędzi szkoleniowych. • Ewaluacji szkoleń, które wykraczać będą poza wypełnienie krótkiej ankiety po zakończeniu szkolenia. Badane firmy oczekiwałyby pogłębionej ewaluacji (szczególnie szkoleń miękkich, których wyniki biznesowe są trudno mierzalne). Oczekują jednakże, że to firmy szkoleniowe wyjdą z inicjatywą i zaproponują określone podejście metodologiczne, gdyż mają świadomość trudności związanych z ewaluacją szkoleń. TRENDY OBSERWOWANE PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW • Trendy zaobserwowane przez przedsiębiorców to: pojawienie się gier biznesowych (które niestety są często drogie), narzędzi licencjonowanych (ale wiedza badanych na ten temat była bardzo nikła) oraz szkoleń związanych z zarządzaniem w czasach kryzysu.

22. GŁÓWNE WNIOSKIBADANIE JAKOŚCIOWE • TRENDY NA RYNKU SZKOLEŃ OBSERWOWANE PRZEZ MENTORÓW • Mentorzy zwracali uwagę na następujące zjawiska: • Powstawianie wielu nowych szkół i kursów trenerskich (niestety nie zawsze o odpowiednio wysokim poziomie) • Powstawanie platform e-learningowych, które mogą służyć jako wsparcie procesów uczenia się przez trenerów • Wykorzystywanie gier biznesowych. Zjawisko to ma wiele zalet: np. aktywizuje uczestników szkolenia, niweluje „niedostatki” umiejętności pedagogicznych w przypadku trenerów szkoleń „twardych: • Wykorzystywanie dwóch szkoleniowców – eksperta w danej dziedzinie (jego zadaniem jest przekazanie wiedzy) oraz trenera, którego zadaniem jest praca z grupą, związana z procesem szkoleniowym • Rosnąca popularność coachingu, która sprawia że praktykujący trenerzy zdobywają umiejętności coacha i przenoszą je na grunt szkoleniowy

23. BADANIE ILOŚCIOWE

24. Potrzeby szkoleniowe trenerów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

25. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW Tematyka szkoleń wskazanych jako potrzebne trenerom (Łączna ocena wskazań: 5-zdecydowanie potrzebuje i 4-raczej potrzebuje szkoleń w tym zakresie)

26. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW Wskazane formy do wsparcia w ramach dokształcania trenerów

27. OCENA POTRZEB SZKOLENIOWYCH W jakim stopniu szkoleniem o danej tematyce jest Pan(i) zainteresowany(a)/ trenerzy są zainteresowani? IDENTYFIKACJA I DIAGNOZA POTRZEB SZKOLENIOWYCH PROJEKTOWANIE SZKOLEŃ PROWADZENIE SZKOLEŃ PROWADZENIE SZKOLEŃ OUTDOOROWYCH

28. OCENA POTRZEB SZKOLENIOWYCH W jakim stopniu szkoleniem o danej tematyce jest Pan(i) zainteresowany(a)/ trenerzy są zainteresowani? EWALUACJA SZKOLEŃ WDRAŻANIE EFEKTÓW SZKOLENIOWYCH ORGANIZACJA I LOGISTYKA SZKOLEŃ EFEKTYWNOŚĆ OSOBISTA PROWADZĄCEGO SZKOLENIA

29. OCENA POTRZEB SZKOLENIOWYCH W jakim stopniu szkoleniem o danej tematyce jest Pan(i) zainteresowany(a)/ trenerzy są zainteresowani? Z TEMATYKI MERYTORYCZNEJ (NP. PRAWO, MARKETING) NARZĘDZIA I METODY (W TYM LICENCJONOWANE) OBSZARY WSPARCIA, ROZWOJU I UCZENIA SIĘ PRZEDSIĘBIORSTW DORADZTWO ORGANIZACYJNE

30. OCENA POTRZEB SZKOLENIOWYCH W jakim stopniu szkoleniem o danej tematyce jest Pan(i) zainteresowany(a)/ trenerzy są zainteresowani? COACHING, SUPERWIZJA, MENTORING

31. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW w zakresie doskonalenia i uzupełnienia swoich kompetencji STOPIEŃ ZAINTERESOWANIA SZKOLENIAMI METODYCZNYMI 5 - zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie 1 - zdecydowanie nie potrzebują szkoleń w tym zakresie Wartości liczbowe na wykresie są średnią arytmetyczną liczb ze skali od 1 – zdecydowanie nie potrzebują szkoleń do 5 – zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie wskazanych w odpowiedzi dla danej tematyki szkoleń.

32. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW w zakresie doskonalenia i uzupełnienia swoich kompetencji STOPIEŃ ZAINTERESOWANIA SZKOLENIAMI MERYTORYCZNYMI 5 - zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie 1 - zdecydowanie nie potrzebują szkoleń w tym zakresie Wartości liczbowe na wykresie są średnią arytmetyczną liczb ze skali od 1 – zdecydowanie nie potrzebują szkoleń do 5 – zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie wskazanych w odpowiedzi dla danej tematyki szkoleń.

33. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW w zakresie doskonalenia i uzupełnienia swoich kompetencji STOPIEŃ ZAINTERESOWANIA SZKOLENIAMI UMIEJĘTNOŚCI OSOBISTYCH 5 - zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie 1 - zdecydowanie nie potrzebują szkoleń w tym zakresie Wartości liczbowe na wykresie są średnią arytmetyczną liczb ze skali od 1 – zdecydowanie nie potrzebują szkoleń do 5 – zdecydowanie potrzebują szkoleń w tym zakresie wskazanych w odpowiedzi dla danej tematyki szkoleń.

34. SZKOLENIA DOSKONALĄCE WARSZTAT TRENERÓW W SZKOLENIACH BIZNESOWYCH Wybrane wypowiedzi respondentów badania „Udoskonalenie metod prowadzenia zajęć, aktywizowania grupy - chodzi o biernego słuchacza, który nie chce się uczyć.” „Nowoczesne techniki przekazu informacji; metodyka, bardziej warsztatowe sprawy z technika - praktyki z tego tematu, nie tylko teoria.” „Relacje z klientem - udoskonalenie, porozumienie obu stron, komunikacja, techniki rozwojowe. Praca z grupą, utrzymanie dyscypliny, realizacja celów, zróżnicowanie technik pod katem grupy.” „Jedynie zaznajomienie z nowoczesnymi metodami nauczania.” „Podnoszące kwalifikacje - umiejętności trenerskie takie jak przygotowanie ciekawych szkoleń, wykorzystywanie i wspomaganie szkoleń nowinkami informatycznymi, prezentacja, wystąpienia publiczne, wzmacnianie przekazów werbalnie, wizualizacja szkoleń.” „Szkolenia zawodowe, zapoznanie się z nowinkami technicznymi, z nowościami z tej dziedziny.” „Sposoby prezentacji audiowizualnych, możliwości i jakieś praktyczne podejście, podniesienie poziomu tych metod, również możliwość szkoleń przy zastosowaniu metod audiowizualnych; takie dziedziny, gdzie są wysoko wykwalifikowani specjaliści.” „Zarządzanie zmianą w organizacji, zwłaszcza w dobie kryzysu, zarządzanie talentami, zarządzanie strategiczne, zarządzanie przez cele, wszelkiego rodzaju z obszaru zarządzania rekrutacją, ocena, coaching, umiejętności interpersonalne, szkolenia handlowe - sprzedaż /negocjacja.” „ Szkolenia uczące, jak lepiej motywować uczestników szkoleń do pracy, do zaangażowania w zajęcia.” „ Technik i narzędzi doskonalenia jakości, techniki sześć sigma do wykorzystania praktycznego.” „ Szkolenia zawodowe, osoba z danej dziedziny powinna wiedzieć o innowacjach, nowościach.” „ Kaizen - tematyka, efektywność osobista, 5s.” „ Szkolenia miękkie interpersonalne, kontakt z uczestnikami.”

35. Wsparcie kompetencji trenerskich ze strony firm szkoleniowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

36. WSPARCIE KOMPETENCJI TRENERSKICH Prowadzenie i częstotliwość działań pracodawcy FIRMY SZKOLENIOWE TRENERZY Czy w Państwa firmie organizowane są szkolenia dla trenerów lub inne działania służące podniesieniuich kompetencji i umiejętności? Czy w firmie szkoleniowej, w której Pan(i) pracuje/ z którą Pan(i) współpracuje są organizowane szkolenia dla trenerów lub inne działania służące podniesieniu kompetencji i umiejętności? N = 132 [trenerzy aktualnie zatrudnieni w/ współpracujący z firmą szkoleniową; 28 trenerów pracuje samodzielnie] N = 80 Jak często są organizowane? Jak często są organizowane? N = 87 N = 47

37. WSPARCIE KOMPETENCJI TRENERSKICH Forma wsparcia trenerów realizowana przez firmy szkoleniowe * inne formy: studia podyplomowe, zakup literatury, udział w warsztatach szkoleniowych.

38. WSPARCIE KOMPETENCJI TRENERSKICH Zakres tematyki wsparcia trenerów realizowany przez firmy szkoleniowe * inny zakres działań: negocjacje, gry symulacyjne, techniki informatyczne, kreatywność.

39. Ograniczenia w realizacji potrzeb szkoleniowych (opinie trenerów) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

40. POTRZEBY SZKOLENIOWE TRENERÓW Napotykane ograniczenia w realizacji swoich potrzeb szkoleniowych Czy napotyka Pan(i) jakiekolwiek ograniczenia w realizacji swoich potrzeb szkoleniowych? N = 160 Jednym z głównych ograniczeń wskazywanych przez trenerów jest wysoka cena szkoleń. Pomimo występowania na rynku szeregu dofinansowanych ofert szkoleniowych wielokrotnie podkreślano, iż warunki uczestnictwa w szkoleniu często dyskwalifikują trenerów zainteresowanych szkoleniem (np. dla prowadzących własną działalność lub osób z doświadczeniem/ praktyką, itp.). Wśród grupy trenerów z długim stażem mówiono o braku - na polskim rynku szkoleniowym, doświadczonych praktyków/ specjalistów z konkretnej tematyki. Część osób kształci się samodzielnie za granicą, jednak dla większości istotny problem stanowią koszty międzynarodowego szkolenia oraz znajomość języków obcych.

41. Firmy szkoleniowe (charakterystyka) Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

42. FIRMY SZKOLENIOWE Charakterystyka zatrudnionych/ współpracujących trenerów STAŻ TRENERSKI Jaki staż trenerski mają trenerzy? WIELKOŚĆ ZATRUDNIENIA Z iloma trenerami współpracuje na stałe firm? N = 80 N = 80 FORMA ZATRUDNIENIA Jaka jest forma zatrudnienia trenerów? N = 80

43. FIRMY SZKOLENIOWE Jaki procent ogółu prowadzonych szkoleń prowadzą trenerzy dla biznesu? N = 80 * oznacza, że w połowie badanych firm zdecydowana większość szkoleń (od 76 % do 100%) to szkolenia biznesowe.

44. FIRMY SZKOLENIOWE Stanowisko osoby odpowiedzialnej za trenerów N = 80 • W firmach szkoleniowych zatrudniających do 10 trenerów grupą trenerów zajmuje się osoba prowadząca firmę - właściciel, członek zarządu, itp. • Natomiast w firmach zatrudniających powyżej 20 trenerów - trenerzy podlegają osobom odpowiadającym za oferowane szkolenia – dyrektorom metodycznym, menagerom od szkoleń, lub z działu HR. • W firmach zatrudniających od 11 do 19 trenerów nie występują wyraźne tendencje.

45. FIRMY SZKOLENIOWE Zależność pomiędzy formą zatrudnienia a liczbą trenerów w firmie Liczba zatrudnionych/ współpracujących z firmą szkoleniową trenerów: + + Warto zauważyć, iż istotny związek zachodzi pomiędzy liczbą trenerów w firmie szkoleniowej a ich formą zatrudnienia. Istotnie częściej trenerzy są zatrudniani na etat w firmach liczących do 5 trenerów. W firmach przy poziomie zatrudnienia 21-50 trenerów, rozliczani są w innej formie (umowa zlecenie, dzieło, faktura VAT). + / - istotność statystyczna

46. FIRMY SZKOLENIOWE Tematyka szkoleń prowadzonych przez trenerów * inna tematyka: szkolenia dotyczące norm i patentów, z wyróżnieniem prawa patentowego w UE, zarządzanie produkcją i nowymi technologiami, systemy zarządzania jakością i prowadzenie audytów jakościowych.

47. Aktualne kompetencje trenerów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

48. AKTUALNE KOMPETENCJE TRENERÓW Wykształcenie, ukończone studia KIERUNEK STUDIÓW WYKSZTAŁCENIE n=155 N=160 POSIADANY STOPIEŃ NAUKOWY/ZAWODOWY

49. AKTUALNE KOMPETENCJE TRENERÓW Ukończone studia podyplomowe TEMATYKA STUDIÓW PODYPLOMOWYCH n=70 N=155 osoby z wyższym wykształceniem

50. AKTUALNE KOMPETENCJE TRENERÓW Charakterystyka zawodowa trenerów WSPÓŁPRACA Z FIRMĄ SZKOLENIOWA Czy aktualnie pracuje lub współpracuje z firmą szkoleniową? STAŻ TRENERSKI Jaki posiada staż trenerski? N = 160 N = 160 FORMA ZATRUDNIENIA W jakiej formie zatrudnienia przeprowadził najwięcej szkoleń? N = 160