Ochrona praw gości hotelowych i ich mienia

1. Ochrona praw gości hotelowych i ich mienia Taras Petryshyn Roman Chernevych

2. Przedsiębiorca świadczący usługi hotelarskie jest zobowiązany zapewniać bezpieczeństwo gościowi oraz jego mieniu. Z tego względu ochrona praw gości hotelowych, a także związana z tym odpowiedzialność przedsiębiorców świadczących usługi hotelarskie może dotyczyć następujących obszarów: • odpowiedzialności zakładu hotelarskiego za rzeczy wniesione, • odpowiedzialności zakładu hotelarskiego za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi (np. wyposażenie pokoju poniżej ustalonegostandardu), • odpowiedzialności zakładu hotelarskiego za szkody na osobie.

3. Ochronie praw gości hotelowych służą przede wszystkim przepisy prawa cywilnego, jak też regulacje prawa administracyjnego. Nad przestrzeganiem zasad i standardów obowiązującychhotelarzy czuwa Polskie Zrzeszenie Hoteli z siedzibą w Warszawie. Działa ono na mocy Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach oraz Statutu. Zrzesza osoby fizyczne i osoby prawne. Władzami stowarzyszenia są: Ogólne Zebranie Zrzeszenia, Rada Zrzeszenia, Prezydium Rady Zrzeszenia, Sąd Koleżeński Zrzeszeniaoraz Komisja Rewizyjna. Głównymi celami Zrzeszenia są: przestrzeganie i rozwijanie zasad etyki zawodowej hotelarzy oraz utrwalanie tradycji i polskiej gościnności, ochrona interesów zawodowych, gospodarczych i podatkowych oraz warunków pracy hotelarzy i gastronomików, upowszechnianie wiedzy zawodowej oraz współpracy ze szkołami, prowadzenie i wspieranie prac naukowo-badawczych w zakresie turystyki, hotelarstwa i gastronomii, wspieranie modernizacji obiektów hotelarskich w zakresie ich dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych, reprezentowanie polskiego hotelarstwa w kraju i za granicą oraz prowadzenie działalności w zakresie ochrony środowiska i dziedzictwa kultury.

4. Odpowiedzialność za rzeczy wniesione do hotelu została poddana szczególnej regulacji prawnej zawartej w art. 846-852 k.c. Odpowiedzialność osób prowadzących zarobkowo hotele i inne zakłady za utratę lub uszkodzenie rzeczy wniesionych opiera się na zasadzie ryzyka. Zasada wynika z ogólnego założenia, że ten, kto eksploatuje niebezpieczne urządzenia lub posługuje się innymi osobami dla realizacji własnych interesów, powinien ponosić odpowiedzialność za ewentualne szkody wynikłe dla innych osób. Prowadzący hotel odpowiada więc za sam skutek zdarzenia. Zasada ta obowiązuje tylko gdy przepis prawny wyraźnie na to wskazuje.

5. W Ustawie o usługach turystycznych wymieniione są następujące rodzaje obiektów: hotele, motele, pensjonaty, kempingi, domy wycieczkowe, schroniska młodzieżowe, schroniska, pola biwakowe. Odnosząc ten podział do zakresu art. 846 k.c., należy stwierdzić, że krąg podmiotów utrymujących zarobkowo hotele lub podobne zakłady objętych zasadami odpowiedzialności stanowią hotele, domy wczasowe, ośrodki wypoczynkowe, sanatoria i prewentoria. Ich działalność w zakresie usług hotelowych nie musi mieć pierwszorzędnego ani też wyłoncznego charakteru. Drugą grupę stanowią obiekty hotelarskie, w stosunku do których istnieją wątpliwości, czy podlegają one dyspozycji art. 846 k.c. Nie ma jednoznacznego stanowiska, czy podmioty prowadzące schroniska i domy wycieczkowe odpowiadają za rzeczy wniesione w taki sposób, jak prowadzący hotele. Ostatnią grupę stanowią obiekty hotelarskie, w stosunku do których istnieje powszechnie akceptowane stanowisko, iż nie podlegają one odpowiedzialności na zasadzie ryzyka za rzeczy wniesione. Doktryna prezentuje w tej kwestii jednolite stanowisko w odniesieniu kempingów i biwaków. Do nich zastosowanie znajdą ogólne zasady odpowiedzialności.

6. Gość jest to osoba, korzystająca z usług hotelarskich, która wniosła rzecz do hotelu. Odpowiedzialność powstaje z chwilą wniesienia rzeczy przez gościa i trwa w czasie korzystania z usługi. Nie ma znaczennia, czy gość już zawarł umowę, gdyż zgodnie z art. 846 § 3 k.c. korzysta on z tej ochrony również w krótkim, zwyczajowo przyjętym okresie poprzedzającym wykonanie usługi, jak też następującym po nim. Istotne jest jednak, aby miał on taki zamiar. Na przykład ochronie nie będzie podlegać osoba, która utraciła bagażw chwili, gdy dokonywała w recepcji okres po zakończeniu świadczenia usługi. Długość tego okresu powinna być jednak oceniana indywidualnie na podstawie konkretnych okolicznośći.

7. Gościem hotelowym nie jest prywatny gość hotelarza, osoba pracująca w hotelu lub osoba, która korzysta wyłącznie z innych dodatkowych usług świadczonych przez hotel, np. siłowni, basenu czy restauracji.

8. Zakres przedmiotowy ochrony określonej w art. 846 k.c. dotyczy rzeczy, która została wniesiona albo powierzona. Rzecz wniesiona jest to rzecz złożona w miejscu wskazanym przez pracownika hotelu albo w miejscu do tego przeznaczonym. Ochrona ta nie będzie jednak dotyczyć sytuacji, gdy gość pozostawia beztrosko rzeczy w miejscu powszechnie dostępnym. Powierzenie rzeczy może natomiast nastąpić w stosunku do prowadzącego hotel lub osoby u niego zatrudnionej. Nie ma znaczenia sposób zatrudnienia. Powierzenie może nastąpić zarówno w hotelu, jak i poza nim.

9. Z kategorii rzeczy wniesionych zostały wyłączone, na mocy noweli z 1998r., samochody i zwierzęta. Nie oznacza to, że hotel nie może zawrzeć odrębnej umowy przechowania dotyczącej tych rzeczy. Prowadzący parking odpowiada wówczas na zasadzie winy i powinien dołożyć należytej staranności związanej z zawodowym charakterem prowadzonej działalności. W celu złagodzenia surowych reguł odpowiedzialności, odnoszących się do zasady ryzyka, ustawodawca wskazał zdarzenia uwalniające od tej odpowiedzialności. Należą do nich następujące okoliczności: • właściwość rzeczy wniesionej, • siła wyższa, • wyłączna wina poszkodowanego lub osoby trzeciej, która mu towarzyszyła, była u niego zatrudniona albo go odwiedzała.

10. Ciężar udowodnienia okoliczności spoczywa na osobie prowadzącej hotel. Ich zaistnienie wyłącza bowiem odpowiedzialność hotelarza. Przede wszystkim musi on udowodnić fakt zaistniena szkody w rzeczach wniesionych do hotelu. Powinien zatem wykazać, że rzeczy takie posiadał i że stały się one rzeczami wniesionymi w rozumieniu art. 846 § 2 k.c. Poszkodowany musi też udowodnić wysokość szkody ze zdarzenia. Jeżeli gość udowodni powyższe przesłanki, to wówczas powstaje obowiązek zrekompensowania szkody przez hotelarza. Ponadto na gościu hotelowym spoczywa obowiązek niezwłocznego zawiadomienia zakładu o poniesionej szkodzie. Zaniechanie tego obowiązku przez gościa powoduje wygaśnięcie roszczenia o naprawienie szkody. Poinformować należy osobę upoważnioną do przyjmowania tego rodzaju oświadczeń. Może to być właściciel, dyrektor, kierownik lub osoba pracująca na recepcji.

11. Prowadzący hotel odpowiada do pełnej wysokości poniesionej szkody w nastęmpujących przypadkach • gdy szkoda powstała w wyniku winy umyślnej hotelarza lub osoby u niego zatrudnonej (np. gdy sprzątaczka specjalne nie domknie okna anlbo nie zamknie drzwi na klucz, aby osoba będąca z nią w zmowie mogła dokonać kradzieży) • gdy szkoda powstała w wyniku rażącego niedbalstwabhotelarza lub osoby u niego zatrudnionej.

12. Szczególna sytuacja dotyczy rzeczyn mających znaczną wartość majątkową. Co do zasady hotelarz ma obowiązek przyjąć na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe i cenne przedmioty (kosztowności oraz przedmioty mające warotość naukową lub artystyczną). Jednakże nie jest to obązek bezwzględny, gdyż w art. 849 3 k.c. wymieniono okoliczności pozwalające hotelarzowi odmović przyjęcia tego rodzaju rzeczy na przechowanie. Jest dopuszczalne, jeżeli dana rzecz: • zagraża biespieczeństwu • zbyt duzą wartość w stosunku do wielkości lub standartu hotelu albo podobnego zakładu • zajmuje zbyt durzą miejsca

13. Odpowidzalność za niewykonanie i niewłaściwe wykonanie umowy o śwadczenie usługi należy do sfery prawa cywilnego, które regulue ralacje pomiędzy przedsiębiorcą a klientem korzystającym z uslugi (art. 471 k.c.). niewykonanie i niewłaściwe wykonanie umowy o świadczenie usługi hotelarskej morze polegacz w czczególności na niezapełneniu odpowedniego standartu pokoju, niewykonaniu usługi budzenia, w wynniku czego gość spóźnił się na samolot. Rzy ocenie prawidłowości jej wykanania należ pamiętać że umowa, której przedmiotem jest świadczenie usługi hotelowej, zawiera w sobie elementy takich umow nazwanych, jak najem, sprzedaż, przechowanie.

14. W przypadku posługiwania się w obrocie prwnym wzorcem umownym nalezy pamiętać o zasadzie pirwszenstwa umowy. Oznacza to, że w razie sprzeczności postanowień umowy z treścią wzorca strony są związane umową. Druga zasada stanowi o tym, że jego postanowienia powinny być sformułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały (zasada transporentności). Poniważ strona przygotuwującą i redagującą regulamin jest przededsięborca (hotelarz), postanowienia niejednoznaczne tłumazy się na korzyść konsumentaPoNadto gdy klijentem jest podmiot kwalifikowany - konsument - zastosowanie znajdzie grupa przepisów prawnych dotyczących niedozwolonych postanowień umownych, tzw. Klauzul niedozwolonych (art. 385-385k.c.)

15. Niewykonanie i niewłaściwe wykonanie umowy hotelowej może też wystąpić po stronie gościa. Ustawodawca powinien daząć do tego, aby żadna ze stron nie była nadmiernie uprzywilejowana. Chociż korzystający z usług jest słabrzą stroną niż przedsiębiorca, nie morze być on bezkarny, gdy nie wykonuje swoich zabąwiązań.Ochronie praw przedsiębiorców świadczonych uślugi hotelarskie słży ustawowe prawo zastawy.

16. Hotelarz może sprzeciwic się wyniesieniu rzeczy z hotelu i zatrzymać jej dopóty, dopóki, nalezności nie zostaną uiszczone lub zabespiczone w inny sposób. Hotelarz nie morze rzeczy tych korzystać, nie morze ich takrze zatrzymać dla siebie (dkonać przewłaszczenia rzeczy). Realizacja usprawnień wynikających z przysługających z przysługającego przedśieboiorcy ustawowego prawa zastawy odbywa się na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

17. Podmioty prowadzące zakłady hotelarskie mają obowiązek zapewnić gościom biespiczny pobyt w swoim objekcie. Odpowiadając więć również za szkode na osobie, która może mięć postać zarówno szkody majątkowej, jak i nie majątkowej (krzywdy).

18. Na konieć zwrócimy uwage na szczególne terminy przedawnienia pewnych kategorii roszczeń związanych ze świadczeniem usług hotelarskich. Przedstawienie roszczeń połega na tym, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania zarzytu przedawnienia. • Podstawowy termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych zprowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

19. Termin przedstawienia roszczeń goscia hotelowego wobec przedsiębiorcy prowadzącego hotel zależy od rodzaju roszczenia. Po pierwsze, roszczenia o naprawie szkody wynikłej z utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych do hotelu lub podobnego zakładu przedawniają sie z upływem sześciu mięsiący od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie

20. Przedstawienie roszczeń predsiębiorcy prowadzącego hotelu lub podobny zakład wobec gościa załeży równierz od rodzaju dochodzonego roszczenia • Roszczenia powstałe w zakresie działalności przedsiębiorstw hotelowych z tytułu należności za dostarczone mieszkanie, utrzyanie i usługi oraz z tytułu wydatków poniesionych na rzecz osób, które korzystają z usług takich p przedsiębiorstw, sprzedawniają się z upływem lat dwóch0. • roszczenie delikatowe ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedziął się o szkodzie i o osobie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Jednak w każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem 10 lat ot dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrzające szkodę.