Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

1. Zastosowanie XML-aw zarządzaniu treściąi elektronicznej wymianie danych

2. Klasy zastosowań XML-a Zarządzanie dokumentami, treścią, wiedzą: Elektroniczna wymiana danych, integracja aplikacji: • Pierwotne zastosowanie SGML-a. • Nowa klasa zastosowań XML-a. • Dokumenty tworzone przez człowieka i przeznaczone dla człowieka. • Dokumenty tworzone oraz przetwarzane automatycznie • Długi czas życia dokumentów. • Dokumenty tworzone tylko na czas komunikacji. • Typowy model mieszany zawartości. • Konieczność dokładnego kontrolowania struktury i zawartości. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

3. Dwie twarze XML-a Dokument tekstowy: Baza danych: <zeznanie-sprawcy> Wypadek dnia <data> 13.01.2001 r.</data>o godzinie <godzina>13.13 </godzina> (<dzien-tygodnia>piątek</dzien-tygodnia>) miał miejsce nie z mojej winy. <poszkodowany>Alojzy M.</poszkodowany> nie miał żadnego pomysłu w którą stronę uciekać, więc go przejechałem.</zeznanie-sprawcy> <zamowienie> <pozycja> <nazwa>Papier</nazwa> <jednostka>ryza </jednostka> <ilosc>3</ilosc> </pozycja> <zamawiajacy id=”123456”> <imie>Szymon</imie> <nazwisko>Zioło </nazwisko> <firma>ABG Ster-Projekt </firma> </zamawiajacy> </zamowienie> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

4. XML w systemach zarządzania treścią • XML w tworzeniu treści: • kontrola poprawności strukturalnej dokumentów, • dokumenty oznakowane semantycznie od początku swego istnienia, • edycja: • dedykowane edytory XML, • formularze elektroniczne. • XML w przetwarzaniu treści: • automatyczne przekształcenia dokumentów, • ekstrakcja wartości metainformacji, • dowiązania (linki) semantyczne z i do fragmentów treści dokumentów • aktualizacja „twardych faktów”, • warianty dokumentów. • XML w publikowaniu treści: • jedno źródło – wiele publikacji. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

5. książę - kraj Linki semantyczne • Powiązanie dokumentów (fragmentów dokumentów) z innymi dokumentami (fragmentami). • Nadanie znaczenia linkom: • wyszukiwanie z użyciem faktów, • efektywna nawigacja, • automatyczne przetwarzanie. <OSOBA-MOWIACA><KSIAZE ID-KRAJU=”d1”>Hamlet<KSIAZE></OSOBA-MOWIACA> <WYPOWIEDZ><KRAJ ID=”d1”>Dania</KRAJ> jest więzieniem. </WYPOWIEDZ> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

6. Metainformacje – przykład Nr protokołu: 1313/2001Miejsce: Dołowice GórneData: 13.01.2001Czas: 13.13Rodzaj: potrącenie pieszegoSprawca: Walenty PechowySprawę prowadzi: st. asp. Jan Łapówka <zeznanie-sprawcy> Wypadek dnia <data> 13.01.2001</data>o godzinie <godzina>13.13 </godzina> (<dzien-tygodnia> piątek</dzien-tygodnia>) miał miejsce nie z mojej winy. <poszkodowany>Alojzy M.</poszkodowany> nie miał żadnego pomysłu w którą stronę uciekać, więc go przejechałem. </zeznanie-sprawcy> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

7. select akt_lm_rok from liczba_mieszk where panstwo=”dk” select akt_lm from liczba_mieszk where panstwo=”dk” Aktualizacja „twardych faktów” – przykład <haslo id=”dk”><tytul>Dania</tytul> ... <treść>Liczba mieszkańców: <wstaw-akt-lm/>(<wstaw-akt-lm-rok/>).</treść> </haslo> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

8. od=* do=18.01.2006 od=19.01.2006 do=* Warianty dokumentów – przykład <akt> ... <art nr=”2.”>Przywóz wody nie jest objęty cłem.</art> <wariant-ref id=”a436”/>... </akt> <art nr=”3.”>Cło na przywóz śniegu wynosi 30%.</art> <art nr=”3.”>Cło na przywóz zamrożonej wody wynosi 30%.</art> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

9. Geneza elektronicznej wymiany danych (EDI) • Problemy z automatyzacją procesów między przedsiębiorstwami. • „Izolowane wyspy” Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

10. Standardy EDI • EDIFACT – United Nations Standard Messages Directory for Electronic Data Interchange For Administration, Commerce and Transport. • ANSI Accredited Standards Committee X12 sub-group. Standard Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

11. EDIFACT – fragment komunikatu TDT+20+57EP12+1++HLC:172:20+++8407319:146::HAMBURG EXPRESS:DE’RFF+VM:DIHE’RFF+VON:51WP11’FTX+TRA+++CEE-CHINA EUROPE EXPRESS LOOP 4’FTX+AAI+++MASTER PETER SUNSHINE’ Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

12. EDIFACT – przykład: Details of Transport 8051 TRANSPORT STAGE QUALIFIER M an..3 8028 CONVEYANCE REFERENCE NUMBER C an..17 C220 MODE OF TRANSPORT C 8067 Mode of transport, coded C an..3 8066 Mode of transport C an..17 C228 TRANSPORT MEANS C 8179 Type of means of transport identification C an..8 8178 Type of means of transport C an..17 C040 CARRIER C 3127 Carrier identification C an..17 1131 Code list qualifier C an..3 3055 Code list responsible agency, coded C an..3 3128 Carrier name C an..35 8101 TRANSIT DIRECTION, CODED C an..3 C401 EXCESS TRANSPORTATION INFORMATION C ...C222 TRANSPORT IDENTIFICATION C Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

13. EDIFACT – przykład:8051 Transport stage qualifier 1 Inland transport 2 At the statistical territory limit 10 Pre-carriage transport 11 At border 12 At departure 13 At destination 20 Main-carriage transport 21 Main carriage - first carrier 22 Main carriage - second carrier 23 Main carriage - third carrier 30 On-carriage transport Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

14. Nowa EDI Pomysł: zakodować strukturę dokumentu EDI przy pomocy elementów XML. <faktura> <dostawca> <nazwa>Krzak i Syn sp. z o.o.</nazwa> <adres>ul. Kota 7</adres> <kod>13-313</kod> <miasto>Dołowice Górne</miasto> </dostawca>...</faktura> N1*BY*92*1287N1*ST*92*87447N1*ZZ*992*1287PO1*1*1*EA*13.33**CB*80211*IZ*364*UP*718379271641 Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

15. Format dokumentówzapisany w specyfikacji. „Samoopisujący się” format dokumentów. Tradycyjna EDI – XML EDI • Zwięzłe komunikaty, zawierające tylko niezbędne dane. • Rozwlekłe komunikaty – narzut na „samoopisywanie się”. • Scentralizowana, trudna zmiana standardu. • Możliwość tworzenia własnych odmian standardów. • Zmiany standardu pociągają uciążliwe zmiany oprogramowania. • Większość problemów ze zmianą standardu bierze na siebie parser XML. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

16. Tradycyjna EDI – XML EDI • Przetwarzanie przez specjalne aplikacje • Interakcja przy pomocy przeglądarki • Implementowanie od podstaw • Możliwość korzystania z gotowych narzędzi • Łącza dedykowane dla EDI (Value Added Networks) • Internet + bezpieczne protokoły • Możliwość integracji z tradycyjnymi systemami EDI Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

17. Elastyczność XML EDI <firma nazwa=”Krzak i Syn” adres=”Kota 7” kod=”13-313” miasto=”Dołowice Górne” email=”krzak@krzak.pl” /> <firma nazwa=”Krzak i Syn” email=”krzak@krzak.pl” /> Krzak i Syn Adres: Kota 7Kod: 13-313Miasto: Dołowice GórneTel. <firma nazwa=”Krzak i Syn” adres=”Kota 7” miasto=”Dołowice Górne” /> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

18. XML EDI a przeglądarki internetowe • XSLT jako język opisu formatowania. • Nowe zastosowanie EDI: • podstawowa funkcjonalność – wymiana danych między aplikacjami przedsiębiorstw, • nowe perspektywy: kontakt z klientami wyposażonymi tylko w przeglądarki, • E-Commerce. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

19. Inicjatywy standaryzacji XML-EDI • XML jest zbyt elastyczny. • Inicjatywy standaryzacyjne: • ogólne – dążą do ukierunkowania tej elastyczności, aby: • można było wymieniać informacje dowolnego typu, • informacje jednego typu były tak samo reprezentowane; • np. Electronic Business XML – ebXML; • branżowe – standaryzują konkretne komunikaty: • SWIFT, • RosettaNet, • Automotive Industry Action Group, • Health Level Seven, • Open Travel Alliance, • ... XML Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

20. ebXML • ebXML: • zbiór specyfikacji definiujących sposób prowadzenia biznesu i wymiany danych przez Internet, • zaakceptowane 14 maja 2001 r. • Electronic Business XML Working Group: • założona we wrześniu 1999 r., • patronat OASIS i UN/CEFACT. • www.ebxml.org Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

21. Podejście do standaryzacji • Meta-model pozwalający na opracowywanie modeli specyficznych dla zastosowań: • zbiór podstawowych schematów, elementów XML oraz procesów biznesowych, • sposób definiowania słowników danych, • nie definiuje konkretnych, docelowych komunikatów. • Metainformacje: • informacje o wersjach, • metadane odpowiadające nagłówkom z istniejących systemów EDI. • Ramy architektury technicznej: • sposoby implementacji repozytoriów, serwisów, itp., • integracja z istniejącymi technologiami EDI. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

22. XML a relacyjne bazy danych • Korzyści: • integracja aplikacji, wymiana danych, • łatwe transformacje danych, • prezentacja danych. • Problemy: • czy i jak przechowywać dokumenty XML w bazie danych? • metody dostępu (zadawania zapytań), • efektywność. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

23. Klasyfikacja wsparcia dla XML-a w bazach danych • Wg wewnętrznej reprezentacji danych? • XML-enabled – przechowująca dokumenty w postaci zdekomponowanej, • native XML – przechowująca dokumenty w „naturalnej” postaci. • Lepiej wg dostępnych operacji i zastosowania: • (relacyjna) baza danych: • konfiguracja struktur danych przy pomocy tabel i relacji, • umożliwia eksport i import danych w postaci dokumentów XML, • struktura dokumentów XML pochodną relacyjnych struktur danych, • zastosowanie: integracja, wymiana danych; • XML-owa baza danych: • przechowuje dokumenty XML, • konfiguracja struktur danych przy pomocy DTD/XML Schema, • Indeksowanie elementów, atrybutów, wyrażeń XPath, • wyszukiwanie z użyciem XQuery, • zastosowanie: przechowywanie i przetwarzanie dokumentów strukturalnych. Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

24. XML w Oracle 10g • Wbudowane parsery XML (PL-SQL, Java i C++). • XML-SQL Utility: • generowanie XML-a bezpośrednio z bazy przy pomocy specjalnych zapytań, • wypełnianie bazy na podstawie zawartości dokumentu XML. • XML-SQL Servlet: • ułatwia budowanie aplikacji internetowych opartych na Oracle’u. • XMLType – specjalny typ danych: • używany do deklarowania kolumn, tabel, perspektyw, zmiennych, • indeksowanie zawartości XML, • zapytania XQuery, • kontrola poprawności strukturalnej względem XML Schema, • przekształcenia XSLT.  www.oracle.com/xml/ Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

25. Oracle XML-SQL Utility – przykład • Zapytanie:SELECT xmlgen.getXML(’select * from emp’) FROM dual; • Wynik:<rowset> <row id=”1”> <empno>10</empno> <name>Scott Tiger</name> <title>specialist</title> </row> ...</rowset> Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

26. XMLType – przykłady SELECT extract(value(X), '/PurchaseOrder/LineItems/LineItem/Description')FROM XMLTABLE X; zwraca: <Description>The Ruling Class</Description><Description>Diabolique</Description> SELECT extractValue(value(t),'/Description')FROM XMLTABLE X,TABLE (xmlsequence(extract(value(X), '/PurchaseOrder/LineItems/LineItem/Description'))) t; zwraca: The Ruling ClassDiabolique Źródło: Oracle 9i XML Database Developer’s Guide,www.lc.leidenuniv.nl/awcourse/oracle/appdev.920/a96620/toc.htm Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

27. Relacyjne bazy danych ze wsparciem dla XML-a: Oracle 8i / 9i / 10g Microsoft SQL Server 2000 DB2, IBM Sybase ASE 12.5 XML-owe bazy danych: Oracle 9i / 10g Tamino, Software AG TEXTML Server, InxiaSoft dbXML (open source) eXist (open source) Xindice, Apache Software Foundation (open source) XML a bazy danych – przegląd Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych

28. Gdzie szukać dalej • Bryan, M. et. al., Guidelines for using XML for Electronic Data Interchange • www.eccnet.com/xmledi/guidelines-styled.xml • EDISON – Narodowy Operator EDI • www.edison.net.pl • www.edi.pl • Zioło, S. , Księżyk, R., Wykorzystanie języka XML w EDI • Materiały na VIII Krajową Konferencję EDI-EC, Wydawca: Niedźwiedziński Consulting, Łódź, 2000 • Bourret, R., XML and Databases • www.rpbourret.com/xml/ • Research note: The demise of the XML database • www.it-analysis.com/article.php?articleid=11287 Zastosowanie XML-a w zarządzaniu treścią i elektronicznej wymianie danych