Opracowali: Antoni Antonik - Starszy Inspektor Pracy Mariusz Miszewski - Referent

1. „Zagrożenia w rolnictwie – środki zapobiegawcze – przykłady” Opracowali: Antoni Antonik - Starszy Inspektor Pracy Mariusz Miszewski - Referent

2. Statystyka wypadkowa wg danych z KRUS Wg danych KRUS

3. Wg danych KRUS

4. Statystyka wypadkowa wg danych z KRUS Wg danych KRUS

5. Statystyka wypadkowa wg danych z KRUS w 2011 roku W województwie pomorskim w roku 2011 liczba zdarzeń uznanych za wypadki przy pracy rolniczej ogółem wyniosła 682 ( w roku 2010 było 699 zdarzeń).

6. Wg danych KRUS

7. Najczęstsze przyczyny wypadków: • Wielozawodowość rolnika • Praca często w osamotnieniu • Zmienne stanowisko pracy • Rolnik i jego rodzina będący dla siebie jednocześnie pracodawcą, który nie jest ograniczony przepisami bezpieczeństwa • Tempo pracy i pośpiech • Zmęczenie • Zły stan techniczny maszyn

8. MASZYNY ROLNICZE • ZAGROŻENIA WYPADKOWE

9. Najważniejsze zasady przy pracy i obsłudze ciągników, maszyn i agregatów rolniczych Około 20 % wypadków w gospodarstwach rolnych zdarza się podczas eksploatacji ciągników i maszyn rolniczych. Najczęściej wynikają onez nieprzestrzegania i lekceważenia podstawowych zasad bhp. Dlatego należy się zawsze zapoznać z instrukcją obsługi, dołączanej do każdej zakupionej maszyny lub urządzenia, gdzie te zasady są podane. Dobre kwalifikacje osób obsługujących maszyny oraz znajomość i przestrzeganie zaleceń zawartych w instrukcji obsługi są podstawowym warunkiem gwarantującym bezpieczną pracę

10. Nie osłonięte wały przegubowo - teleskopowe są przyczyną wielu tragicznych wypadków. PRACA Z TAKIM WAŁEM JEST IGRANIEM Z ŻYCIEM I ZDROWIEM WŁASNYM I SWOICH NAJBLIŻSZYCH!!!

11. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas eksploatacji maszyn wyposażonych w wały przegubowo-teleskopowe WOM • Należy stosować wyłącznie wały posiadające znak bezpieczeństwa „B”, a od 1 maja 2004 znak „CE” oraz komplet sprawnych, nieuszkodzonych osłon • Zakładanie wałów przegubowo-teleskopowych musi odbywać się przy wyłączonym wałku przekazania mocy WOM, wyłączonymsilniku i wyjętym ze stacyjki ciągnika kluczyku • Osłonę wału WP-T należy zabezpieczyć łańcuszkiem, aby zapobiec obracaniu się osłony z wałem • Osłony wału należy chronić przed uszkodzeniem poprzez unikanie ostrych zakrętów na uwrociach podczas pracy agregatu, jak też ostrożne zdejmowanie przy rozprzęganiu agregatu.

12. Nie zamierzone (np. przypadkowe w wyniku potknięcia) zbliżenie się w strefę pracujących, nie osłoniętych przekładni naraża człowieka na ciężki uraz.

13. Brak osłon części ruchomych maszyn

14. Brak osłon części ruchomych maszyn

15. Brak osłon części ruchomych maszyn Nadmiernie zużyte tarcze

17. Częstą przyczyną urazów dłoni podczas wysiewu nasion jest przegarnianie ziarna gołą ręką. Obracający się wał z mieszadełkami może spowodować bardzo dotkliwe urazy. Do przegarniania ziarna należy użyć drewnianej łopatki !!!

18. W kombajnach zbożowych obok zagrożeń wynikających z licznych przekładni w obrębie młocarni i zespołu żniwnego, strefą niebezpieczną jest zbiornik na ziarno.

19. PRZED CZYSZCZENIEM MASZYN ROLNICZYCH NALEŻYWYŁĄCZYĆ NAPĘD I SILNIK CIĄGNIKA !!!

20. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas pracy z maszynami rolniczymi NALEŻY PRZESTRZEGAĆ WSKAZAŃ I SYMBOLI OSTRZEGAWCZYCH UMIESZCZONYCH NA CIĄGNIKACH I MASZYNACH – UMIESZCZONO JE TAM DLA TWOJEGO BEZPIECZEŃSTWA • Maszynę należy użytkować zgodnie z jej przeznaczeniem; • Uruchomienie maszyny lub urządzenia powinno być poprzedzone oceną sprawności elementów i podzespołów decydujących o bezpieczeństwie obsługi, a w szczególności: pędni i przekładni pasowych i łańcuchowych, przekładni i kół zębatych, końcówek wałów, czopów, sprzęgieł oraz ostrych, wystających części maszyn i urządzeń; • Wszelkie oryginalne osłony zabezpieczające muszą byćzamontowane, uszkodzone lub brakujące należy zastąpić nowymi; • Zabiegi konserwacyjne i czynności obsługi technicznej mogą być wykonywane WYŁĄCZNIE przy maszynie unieruchomionej oraz zabezpieczonej przed przypadkowym przetoczeniem i ewentualnym uruchomieniem.

21. Ręczne popychanie ciętego materiału stanowi zagrożenie pochwycenia palców między wałki zgniatające. STREFA NIEBEZPIECZNA

22. STREFA URAZÓW PALCÓW Statystyka wypadków wskazuje, że 87% urazów odniesionych w wypadkach z gniotownikami, siekaczami, rozdrabniaczami i mieszalnikami pasz to urazy palców, do których dochodzi w wyniku ręcznego popychania lub wybierania przygotowywanych pasz

23. Kosiarki rotacyjne muszą być wyposażone w fartuch ochronny. Osoby postronne nie mogą znajdować się w odległości mniejszej niż 50 m od pracującej kosiarki.

24. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas pracy z ciągnikiem Dla własnego bezpieczeństwa zadbaj, aby Twój ciągnik był wyposażony w bezpieczną kabinę lub ramę bezpieczeństwa, gaśnicę proszkową min. 2kg, apteczkę pierwszej pomocy. Systematycznie sprawdzaj sprawność układu kierowniczego i hamulcowego, urządzeń zaczepowo-przyłączeniowych, instalacji elektrycznej i ogumienia. • Ciągnikiem może kierować wyłącznie osoba posiadającaprawo jazdy na ciągnik • Uruchomienie i kierowanie ciągnikiem dopuszczalne jestwyłącznie ze stanowiska kierowcy • W czasie pracy ciągnika nikt oprócz jego kierowcy nie możeznajdować się na ciągniku • Przed ruszeniem z miejsca należy upewnić się że w sąsiedztwie ciągnika nie przebywają osoby postronne, a szczególnie dzieci !!! • W czasie jazdy pedały hamulców powinny być połączone zapadką, aby tylne koła hamowały jednocześnie • Przy zjeżdżaniu z pochyłości włączyć należy bieg i sprzęgło • W czasie postoju i przerw w pracy WYŁĄCZ ciągnik, WŁĄCZ hamulec ręczny, WYJMIJ kluczyk ze stacyjki

25. Nadal w gospodarstwie rolnym można spotkać ciągniki rolnicze bez kabiny

26. których użytkowanie może skończyć się w tragiczny sposób

27. PRZYCZEPY ROLNICZE • ZAGROŻENIA WYPADKOWE

28. W każdym przypadku transportu materiałów wysoko załadowywanych (słoma, siano) niezbędnym wyposażeniem przyczep powinna być drabina o długości odpowiedniej do wysokości przewidywanego ładunku

29. Z załadowanej przyczepy schodź po drabinie, • Nie skacz z przyczepy i nie zjeżdżaj po słomie, gdyż możesz nadziać się na widły lub grabie.

30. Przewożenie osób na wysoko załadowanych przyczepach jest niedopuszczalne. Takie postępowanie grozi wypadkiem podczas przejeżdżania pod wiaduktami oraz pod konarami przydrożnych drzew.

33. Wchodzenie na przyczepę i schodzenie z niej sprawia dużo kłopotu. Przyczepy powinny być wyposażone w urządzenia ułatwiające wchodzenie i schodzenie.

34. Wszelkie naprawy wykonywane pod uniesioną skrzynią ładunkową mogą być przeprowadzane po dodatkowym zabezpieczeniu skrzyni przed samoczynnym opadnięciem.

35. Prawidłowy rozrzutnik obornika powinien mieć komplet osłon oraz bezwzględnie siatkę ochronną na przedniej burcie.

36. Przykład wypadku podczas czyszczenia rozrzutnika do obornika

37. Niedopuszczalne jest przewożenie dzieci w nieprzystosowanych kabinach ciągnika

38. Niedopuszczalne jest przewożenie dzieci w miejscach niebezpiecznych

39. Brak połączenia ciągnika z układem hamulcowym i elektrycznym przyczepy.

40. Brak zabezpieczenia bolca przed wypadnięciem

41. Większość użytkowanych przez rolników przyczep nie posiada sprężyn utrzymujących zaczep nad podłożem po odczepieniu od ciągnika. Stanowi to z jednej strony zagrożenie upadku zaczepu na stopy, a ponadto utrudnia bezpieczne sprzęganie i …….

42. .....zmusza do posłużenia się pomocą drugiej osoby. Takie sprzęganie powoduje konieczność podtrzymywania przez dłuższy czas dość ciężkiego zaczepu, a ponadto grozi urazem dłoni lub nóg na skutek wyślizgnięcia się zaczepu, bądź przygniecenia przez cofający się ciągnik.

43. Wykorzystywanie zaczepów automatycznych montowanych na ciągniku znacznie ułatwia czynność sprzęgania i czyni ją bezpieczną.

44. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas pracy z maszynami rolniczymi • Agregowanie narzędzi, maszyn i przyczep może odbywać się wyłącznie w sposób określony instrukcją obsługi ciągnika i maszyny agregowanej do właściwych urządzeń przyłączeniowo-zaczepowych tj. układu trzypunktowego, górnego i dolnego zaczepu transportowego lub zaczepu rolniczego ciągnika; • Należy zachować szczególną ostrożność przy sprzęganiu ciągnika ze sprzętem współpracującym, zwłaszcza gdy czynność ta wykonywana jest zespołowo; • Maszyna może być łączona z ciągnikiem odpowiedniej klasy (mocy), określonej w instrukcji obsługi maszyny; • Jeśli konieczne jest holowanie urządzeń nie przystosowanych do łączenia z ciągnikami należy stosować tylko połączenie sztywne; zabronione jest stosowanie do tego lin lub łańcuchów • Gdy wałek WOM jest nieużywany – należy go wyłączyć i osłonić końcówkę.

45. PILARKI DO DREWNA • ZAGROŻENIA WYPADKOWE

46. Coraz powszechniej wykorzystywane są przez rolników pilarki łańcuchowe. Niestety objawia się to takżew statystyce wypadków.

47. Prawidłowe uruchamianie pilarki

48. Prace z pilarką łańcuchową należy wykonywać we właściwym ubraniu ochronnym Najbardziej narażonymi na uraz częściami ciała są stopy i podudzie oraz............

49. ...głowa. Aby uniknąć bardzo niebezpiecznych odbić pilarki nie należy ciąć końcówką prowadnicy.

50. Prawidłowe zabezpieczenia i osłony przerzynarki do drewna