280 likes | 728 Views
Hoofdstuk 2: Landschap. Par. 2 Landschappen in beweging. Landschap. Landschappen zijn dynamisch, dat wil zeggen dat ze voortdurend veranderen Drie natuurlijke processen spelen een belangrijke rol: - Erosie - Verwering - Sedimentatie.
E N D
Hoofdstuk 2: Landschap Par. 2 Landschappen in beweging
Landschap • Landschappen zijn dynamisch, dat wil zeggen dat ze voortdurend veranderen • Drie natuurlijke processen spelen een belangrijke rol: - Erosie - Verwering - Sedimentatie
Is de rivier er omdat er een dal is of is er een dal omdat er een rivier is?
Bodemerosie • Bodemerosie: Het wegschuren van grond door water, wind en ijs • Wind blaast zand weg • Water voert grond mee • IJs slijt dalen uit • Planten houden de grond vast
Verwering • Verwering: Het uiteenvallen van hard gesteente onder invloed van het weer en door planten • 1. Water in spleten bevriest • 2. Warmte en kou laat een steen uitzetten en krimpen • 3. Plantenwortels kunnen een steen kapot maken • 4. Zuur in water kan gesteente oplossen • Grote stenen worden zo langzaam kleine stenen.
Sedimenten • Sedimentatie: Het neerleggen van materiaal als de snelheid van wind, water of ijs afneemt • Sedimenten zijn stukjes afgebrokkeld gesteente zoals grind, zand of klei • Sedimenten worden op een andere plek weer neergelegd waardoor het landschap verandert
Rivieren en sedimenten • Rivieren hebben een bovenloop, een middenloop en een benedenloop • Hoe dichter bij de monding de rivier komt, hoe lager de stroomsnelheid is • Als de stroomsnelheid lager wordt, dan worden sedimenten neergelegd eerst zware, dan steeds lichtere
Delta’s • Als een rivier in zee uitmondt kan een delta ontstaan, er wordt steeds sediment neergelegd waardoor het land zich uitbreidt
Jonge en oude gebergten • Gebergten slijten af, waardoor ze steeds lager worden • Welk gebergte is een oud gebergte?
Jonge en oude gebergten • Door welke natuurlijke processen kunnen gebergten krimpen? • Verwering en bodemerosie • Waar komt al die sedimenten terecht? • Vooral in de benedenloop van de rivier
Sedimentgesteente • Sedimenten stapelen zich laag voor laag op in een laagvlakte, waardoor er steeds meer druk op de onderliggende lagen komt te staan • Zand wordt zandsteen • Klei wordt schalie
Sedimentgesteente • Schelpen worden kalksteen • Oude gesteenten bevatten soms fossielen
Nieuwe gebergten • Hoe kunnen nieuwe gebergten ontstaan? • Door platentektoniek
Subductie • Doordat zwaardere oceanische platen onder de continenten schuiven, worden sedimenten naar beneden geduwd • Ze gaan smelten en daarna weer stollen stollingsgesteenten
Gesteentekringloop Gesteentewordt omgesmolten en komtweer omhoog Verwering, riviertransport, sedimentatie 5 Wordtnogverder de diepte ingesleurd, hogere druk en temperatuur 4 2 Wegzakken en Samenpersen (schalie) 3 Wordtmeegesleurd de diepte in, steeds groteredruk