230 likes | 367 Views
Werken op het Drentse platteland. Provincie Drenthe 9 maart, Assen Dirk Strijker Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen R u Groningen. Inhoud. Versterking werkgelegenheid en inkomensvorming in het landelijk gebied in Drenthe Moet er wel meer werkgelegenheid naar het platteland?.
E N D
Werken op het Drentse platteland • Provincie Drenthe • 9 maart, Assen • Dirk Strijker • Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen RuGroningen
Inhoud • Versterking werkgelegenheid en inkomensvorming in het landelijk gebied in Drenthe • Moet er wel meer werkgelegenheid naar het platteland?
Bruisend Anloo ...en Eexterzandvoort, en Noordscheschut • Het gaat uitstekend met het Drentse platteland • Dorpen floreren • ook als er nauwelijks voorzieningen zijn • en ook als er geen werkgelegenheid ter plaatse is • van autarkisch/autonoom dorp naar woondorp • Extra bedrijvigheid tast het rust- en ruimtekarakter gemakkelijk aan
Het inkomen van het platteland • Zo’n 80-90% van het inkomen van plattelandsgebieden komt uit andere bronnen dan agro • In de kleine kernen (< 1500 inw.) is max. 1/3 van de plaatselijke werkgelegenheid landbouwgerelateerd (geg. Fryslân, 1990) • Maar, werkgelegenheid is iets anders dan inkomen
Op het platteland is de werkloosheid laag • Te hoge werkloosheid is een regionaal probleem, geen specifiek plattelandsprobleem • Regionale werkloosheid wordt niet door het platteland veroorzaakt • 2/3 van de Drentse werkgelegenheid zit in 4 HEMA-gemeenten • Met Noordenveld en Coevorden erbij al meer dan ¾
We reizen wat af • De gemiddelde reisafstand woon-werkverkeer in Nederland is 17 km en dat verschilt niet tussen stedelijke gebieden en het platteland • Geen milieu-argumenten • Hoever is 17 km?
Hoogezand-S. Roden Veendam Vries Assen Gieten Oosterwolde Stadskanaal Beilen Borger Ter Apelkanaal Steenwijk Emmen Meppel Hoogeveen Coevorden
Wie werkt ter plaatse? • Tussen de 30% en de 85% van de inwoners werkt in de eigen plaats • Percentage is hoog in grote plaatsen en lager op het platteland: vooral veroorzaakt door de fysieke omvang • Als er geen grote plaats in de buurt ligt, ligt het percentage hoger Gegevens over Fryslân
Er is ook inkomende pendel in kleine dorpen! • Bedrijventerrein Scharnegoutum: 8 bedrijven, 32 personen, waarvan 8 uit Scharnegoutum, 15 uit de regio • Bedrijventerrein Blauwhuis: 2 bedrijven, 8 personen, 4 uit Blauwhuis, 2 uit de regio • Bedrijventerrein Gauw: 2 bedrijven, 6 personen, 3 uit Gauw, 2 uit de regio Bügel Hajema: Bedrijventerreinen bij plattelandskernen (Post, 2000)
Er is ook inkomende pendel in kleine dorpen! • Deersum: uitg. 37ink. 7saldo - 30 • Oldeboorn: uitg. 424ink. 271saldo - 153 • Friens: uitg. 27ink. 7saldo - 20 • Aegum: uitg. 3ink. 1saldo - 2 Bron: pendelgegevens Prov. Fryslân
Wie werkt ter plaatse? • Kortom, ook op het platteland is er inkomende pendel: een deel van de lokale werkgelegenheid wordt vervuld door niet-inwoners • gemiddeld zo’n 55%!!! • Dat percentage verschilt niet tussen stad en platteland
Wie werkt ter plaatse? Lemmer Leeuwarden Makkum
Inkomende pendel • Het percentage arbeidsplaatsen dat door lokale bevolking bezet wordt is niet eenvoudig op te krikken. • De meeste werkenden zijn tweeverdieners • Gespecialiseerde banen alleen in stedelijk gebied
(Non-) argumenten • In werkloosheidsniveau, reisafstand/pendel en milieu is dus feitelijk geen argument te vinden voor prioritaire versterking van de werkgelegenheid ten plattelande
Andere argumenten • Hergebruik bestaande en waardevolle bedrijfsgebouwen • Woonfunctie is een schoon alternatief en zorgt voor verzorgende werkgelegenheid • Andere bedrijvigheid als daarmee de plattelandskwaliteiten niet in gevaar komen (vergt planologische ruimte) • Niet elk gebouw is waardevol
Andere argumenten • Versterking verzorgende bedrijvigheid • Voor bewoners of toeristen • Van huisverkoop tot boomkroonpad • Als de gekoesterde kwaliteiten geen afbreuk gedaan wordt, gaarne meewerken
Andere argumenten • Uitbreiding bestaande bedrijvigheid • Als ze uit hun jasje groeien tasten ze weldra de gekoesterde waarden aan: naar een regionaal bedrijventerrein • Verbreding en verdieping (pas op dat de gekoesterde waarden niet aangetast worden, valt doorgaans wel mee) • Nieuwe activiteit in de geest van …. • Veehouderijbedrijven, bollen etc. (pas op dat de gekoesterde waarden niet aangetast worden, valt doorgaans wel mee)
Andere argumenten • Als het verzorgingsniveau toch een hogere bevolkingsdichtheid vergt • moet je huizen bouwen in een aantrekkelijke setting • Verzorgingsniveau is vaak een non-argument: veel dorpen bruisen • Uitzondering Veenkoloniën??
Instrumenten • Met de stroom mee roeien, voorzover de stroom bijdraagt aan de gekoesterde waarden • Daar waar behoefte is aan economische verdichting: landschappelijke, infra, en planologische voorwaarden scheppen voor wonen
Groningen Werkgelegenheidscreatie op het Drentse platteland? Roden Assen Meppel Emmen Hoogeveen Coevorden