500 likes | 905 Views
Enerji Nedir?. Enerji bir şey yapabilen herhangi bir potansiyeldir. Madde ise enerjinin yoğunlaşmış hali olarak düşünülebilir. Toplam enerji miktarı kainatta sabittir Enerji bir formadan bir forma dönüşür Toplam enerji sabittir fakat t 0 anından beri daha küçük paketlere ayrılmaktadır.
E N D
Enerji bir şey yapabilen herhangi bir potansiyeldir. • Madde ise enerjinin yoğunlaşmış hali olarak düşünülebilir. • Toplam enerji miktarı kainatta sabittir • Enerji bir formadan bir forma dönüşür • Toplam enerji sabittir fakat t0 anından beri daha küçük paketlere ayrılmaktadır.
Isı ve Sıcaklık Nedir? • İki cisim arasında sıcaklık farkı varsa, enerji sıcaklığı yüksek olan cisimden düşük olan cisme doğru ısı şeklinde akar. Yani ısı bir enerji transfer şeklidir. • Sıcaklık ortamdaki taneciklerin kinetik enerjisindeki değişikliği anlamlı hale getiren bir göstergedir.
Bir maddeye enerji verilirse taneciklerin kinetik enerjisi dolayısıyla sıcaklık artmış olur.
Bazı değerleri bilmeliyiz 1 kalori (cal): 1 g suyun sıcaklığını 1˚C artırmak için gerekli enerji miktarıdır. Yani 1 g suyun sıcaklığını 2 ˚C attırmak için 2 cal enerji gerekir. 1000 cal= 1 kcal1 cal= 4.184 Joule 1000 J=1 kJ LecturePLUS Timberlake 99
4,2 kj 21 ˚C 20 ˚C 1 kg
İnsan kalbinin her atışında 1 j enerji kullanılır. • Bir yetişkin erkek günde ortalama 3.000.000 cal yani 3000 kcal (yaklaşık 12000 kj) enerji harcar. • Yani bir insanın bir günde harcadığı enerji ile 30 kg’lık su rahatlıkla kaynatılabilir.
Bir olaya eşlik eden ısı hesaplanabilir • Q= Isı Miktarı (cal) • c = Spesifik Isı • Su için: c = 4.18 J/g K, Hava için: c = 1.0 J/g K • m = Cismin kütlesi (gram) • ΔT = Cisimdeki sıcaklık değişikliği
Spesifik Isı Nedir? Niçin bazı yiyecekler diğerlerine göre daha uzun bir süre sıcaklıklarını korur? Yani niçin geç soğur? Niçin sıcak bir günde sahil kumu çok sıcakken, deniz suyu soğuktur?
Maddelerin Spesifik Isı Kapasitesi Farklıdır • Suyu 75 °C’ye ısıtmak için 20 dakika gerekli olduğunu düşünelim; Aynı kütlede alüminyumu 75°C’ye çıkarmak için 5 dakika, bakır için 2 dakika yeterlidir.
Bazı Maddelerin Spesifik Isı Değerleri Spesifik ısı: 1 g maddenin sıcaklığını 1 °C attırmak için gerekli ısı miktarı cal/g°CJ/g°C Su1.00 4.18 Alüminyum 0.22 0.90 Bakır 0.093 0.39 Gümüş 0.057 0.24 Altın 0.0310.13
Spesifik Isının Belirlenmesi General Chemistry: Chapter 7
Hesaplama qkurşun= -qsu qsu= mcT = (50.0 g)(4.184 J/g °C)(28.8 - 22.0)°C qsu= 1.4x103 J qkurşun= -1.4x103 J =mcT = (150.0 g)(c)(28.8 - 100.0)°C ckurşun= 0.13 Jg-1°C-1 General Chemistry: Chapter 7
2 ˚C 1 ˚C 33 ˚C 1 kg ALTIN 1 kg SU 1 kg BUZ Herbirine 4,184 kj (1 kcal) enerji verildiği durum
Örnek: 1 g havaya 12 cal ısı verilirse havanın sıcaklığındaki değişiklik ne kadar olur? chava= 0.24 cal/g oC • Q = mx cx ΔT • ΔT = Q / (m xc) • ΔT = 12 cal / (1 gx0.24 cal/g oC ) • ΔT = 48oC
ÖRNEK Sıcak su torbası 65°C sıcaklıkta 750 g su içermektedir. Sıcak su torbasına sarılan bir kişi (37°C), suyun sıcaklığı vücut sıcaklığıyla eşit olana kadar ısınıyor. Bu kişiye kaç kalori ısı transfer edilmiştir? Transfer edilen ısı = m x c (H2O)xT =750 gx1.00 cal/g°Cx (65-37) °C = 21 000cal
80ºC 80ºC 400 mL A B 200 mL Bir Soru • Hangi kap daha fazla termal enerji içermektedir?
50 g Al 50 g Cu Bir Soru daha • Aşağıdakilerden hangisini 100°C’ye getirmek daha uzun zaman alır? Hangisi daha geç soğur?
80ºC 10ºC A B Isı Transferi
Besinlerin Kalori Değerleri Karbohidrat= 4 kcal/g Yağ= 9 kcal/g Protein= 4 kcal/g LecturePLUS Timberlake 99
Isı Transfer Şekilleri Kondüksiyon Radyasyon Konveksiyon
Fok, penguen gibi hayvanlar soğuk iklimde nasıl yaşamaktadırlar?
ENTALPİ • Sabit basınç altında gerçekleşen reaksiyonlarda absorplanan veya açığa çıkan ısı entalpi terimi ile ifade edilir. H=qp • İç enerji U=qv nedir? H = U + P Vya da H = U+ P V
Hal değişimine eşlik eden entalpi değişimleri Buharlaşma için molarentalpi: H2O (s) → H2O(g) H = 44.0 kJ T=298 K Erime için molarentalpi H2O (k) → H2O(s)H = 6.01 kJ T=273.15 K General Chemistry: Chapter 7
Hess Kanunu • H değerleri birbiri ile kıyaslanabilir, aynı koşullar altında ölçülen ∆H değerleri toplanıp çıkarılabilir. • Kimyasal tepkime entalpisi tepkimenin bir yada çok basamaklı olmasından bağımsızdır.
H’ın dolaylı olarak belirlenmesi:Hess Kanunu NO(g) + ½O2(g) → NO2(g)H = -57.07 kJ N2(g) + O2(g) → 2 NO(g) H = +180.50 kJ • 2. Reaksiyonun katsayılarını ikiye bölersem ½N2(g) + ½O2(g) → NO(g)H = +90.25 kJ • TOPLAM NO(g) + ½O2(g) → NO2(g)H = -57.07 kJ ½N2(g) + ½O2(g) → NO(g)H = +90.25 kJ ½N2(g) + O2(g) → NO2(g)H = +33.18 kJ
Soru 4NH3(g) + 5O2(g) 4NO(g) + 6 H2O(s) reaksiyonun entalpisini aşağıdaki reaksiyon entalpilerini kullanarak hesaplayınız • N2(g) + 3H2(g) 2 NH3(g)∆H = -92,22kJ • N2(g) + O2(g) 2NO(g) ∆H = +180,5kJ • 2H2(g) + O2(g) 2H2O(s) ∆H = -571,6kJ
Soru Kalsiyum karbid’in (CaC2) su ile reaksiyonundan asetilen (C2H2) elde edilir. CaC2 (k) + 2 H2O (s) C2H2(g) +Ca(OH)2 (k)∆ H = -128,0kJ/mol 3,5g CaC2 125ml H2O ile reaksiyona girdiğinde açığa çıkan enerjiyi hesaplayınız?
Soru C(k) + O2(g) → CO2(g)ΔH = - 393,5 kJ CH4(g) + 2 O2(g) → CO2(g) + 2H2O ΔH = - 802,3 kJ C8H18 (s) + 25/2 O2(g) → 8CO2(g) + 9H2O ΔH = -5074,1 kJ Olduğuna göre kömür, metan, oktan yakıtlarından hangisinin daha çevreci olduğunu söylersiniz?
Soru Dimetilhidrazin (N2H2(CH3)2) roket yakıtı olarak kullanılmakta ve oksijen ile yakıldığında aşağıdaki reaksiyonu vermektedir. ½ N2H2(CH3)2+ 2O2(g) → CO2(g) + 2H2O(g) + ½ N2(g)∆H = -898,1kJ 1,00g N2H2(CH3)2(s) açık bir kapta yandığında açığa çıkacak ısıyı hesaplayınız. (H:1,0 g/mol N: 14,0 g/mol O: 16,0 g/mol C: 12,0 g/mol) (R= 8,314J/mol K R=0,082 L atm /mol K R= 1,987 cal/mol K)
SU ALKOL