351 likes | 553 Views
„ Praksa bibliobusa u Srbiji i Francuskoj“ Žaklina Nikolić viši bibliotekar Direktorka Biblioteke „Centar za kulturu“ Kladovo S r b i j a. KLADOVO Površina : 629 km2 Broj naselja : 22 Broj stanovnika : 25.000 Oko 10.000 stanovnika na privremenom radu u inostranstvu. Pogranični grad.
E N D
„Praksa bibliobusa u Srbiji i Francuskoj“ Žaklina Nikolić viši bibliotekar Direktorka Biblioteke „Centar za kulturu“ Kladovo Srbija
KLADOVO Površina: 629 km2 Broj naselja:22 Broj stanovnika: 25.000 Oko 10.000 stanovnika na privremenom radu u inostranstvu
2003. Prijepolje Matična biblioteka „Vuk Karadžić“ Kamion „Mercedes Atego“ – donacijaMinistarstvakultureSrbije Kompjuterska i druga oprema -Internet Fond 10.000 knjiga 3.000 korisnika Obilazi 15 naselja opštine Prijepolje
2008.AleksinacBiblioteka „Vuk Karadžić“Kombi„Ford“ tranzitFond knjiga po potrebi600 korisnikaObilazi 36 naselja
2010.Kladovo Biblioteka „Centar za kulturu“Donacija partnera iz FrancuskeKamion marke „Iveko“20м2Fond knjiga 2.000600 korisnika Obilazi 10 naselja
Kamion marke „Iveko“ Površine: 20m2 Težina bez tereta: 6 tona Težina sa teretom: 13,5 tona Dužine: 8,30 metara Širine: 2,40 metara Visine: 3,12 metar
Od 22 naselja, obilazimo 10 • Nemamo klasične ogranke - stacionare po naseljima • Ciljna grupa – školska populacija • Stariji meštani doživljavaju dolazak bibliobusa kao događaj, atrakciju i posmatrači su sa strane • Saradnja sa školama je bitna i veoma odlična • Škole imaju od 1, 5, 11, 20, 43, 76, najviše150 učenika • Poseta bibliobusa je na svake 2 nedelje • Upis korisnika je besplatan
Otkup knjiga od Ministarstva kulture Srbije i NBS Podaci za Kladovo za 2012. godinu: 3.700 evra za popunu redovnog fonda knjiga (oko 700 knjiga) 1.800 evra za bibliobus (oko 400 knjiga) Svega 5.500 evra Za 2013. biće izdvojeno manje sredstava Država Srbija stimuliše razvoj putujućih biblioteka
1857. g. Engleska, 1905.g. SAD,1931. - Francuska U periodu između dva svetska rata bibliobus stiže i u Francusku, naročito zahvaljujući bibliotekaru Henri Lemaître-u (Anri Lemetr). Ovaj erudita, koji je igrao ogromnu ulogu u širenju znanja u Francuskoj, naložio je firmi Renault (Reno) da napravi pokretnu biblioteku koja bi mogla da sadrži do 2.400 knjiga. Ovaj projekat je lično finansirao a bibliobus je predstavljen 1931. godine na Kolonijalnoj izložbi u Parizu (Exposition coloniale de Paris). Ovaj prototip bibliobusa nikad nije sproveden u delo.
1938. godina Prvi bibliobus koji se zakotrljao na francuskim ulicama bio je bibliobus u Suasonu(Soissons) i to pod pokroviteljstvom Viktorin Verin (Victorine Vérine). Nakon godinu dana rada sa 2.000 naslova i kružeći kroz 33 sela/naselja ovaj bibliobus beleži 3.000 pozajmica. Uprkos štetama koje je naneo rat, kultura se širila. Istorija je zabeležila da je Viktorin upravo u ovom vozilu pobegla kada je započeo Drugi svetski rat ...
Ovaj model, nazvan -biblobus rayon- (rayon- polica)pojavio se 60-ih godina i bio je aktuelan do 80-ih: imao je ulogu pravih biblioteka smeštenih i školskim dvorištima ili na gradskim trgovima. Koncept bibliobusa se razvijao u narednim godinama, kako u Francuskoj tako i u drugim zemljama: u Kanadi nakon 1945., u Nemačkoj i Švedskoj nakon 1948. i u Norveškoj od 1955. Američka firma „Gerstenslager“se čak specijalizovala u proizvodnji ovakvih vozila nakon rata. Bibliobusi se modernizuju i evo kako je izgledao bibliobus u Valensijenu 1964. godine:
Danas se javniservisbiblioteka u Francuskojprocenjujena10.000.000 korisnika, ilisamopreko 15% od ukupnogbrojastanovništva.Gradski – urbani bibliobusi u Francuskoj počinju sa organizovanim radom u Grenoblu 1956.Vrlo malo gradova u Francuskoj ima bibliobus.Procena je da ih ima oko 20.Ali, bibliobusi su svakodnevno aktivni i na terenu i praksa je da jedan bibliobus pokriva rad od 100 do 200 biblioteka. Departman Vandeja ima samo jedan bibliobus.Aktivno rade od 1945. godine. Njihov servis, od 600.000 stanovnika, koristi 97.000 korisnika u 194 biblioteka.Godišnje izdaju 2.000.000 publikacija, knjiga, CD, DVD.
Rad bibliotečkog servisa organizuje jedna – Centrala biblioteka – koja ima još šest opštinskih biblioteka u Departmanu i 197 ogranakau tzv. komunama (naselja).
Sve biblioteke u Francuskoj se nalaze u bivšim otkupljenim kućama francuskog plemstva, manjim dvorcima, svojevrsnim čuvarima kulturno-istorijskog blaga Francuske, ili izuzetno moderne građevine.
Organizaciju rada bibliobusa osmišljava Centralna biblioteka.Bibliobus iz depoa Centralne biblioteke svakodnevno raznosi, po unapred utvrđenom rasporedu, u 197 biblioteka širom Departmana, tražene knjige.Centralna i ostalih šest biblioteka rade celodnevno radno vreme, sa 80 zaposlenih.Ostalih 197 biblioteka, u manjim mestima, rade dva puta mesečno po dva sata. Jedan termin je prepodne, drugi termin je popodne.U tim bibliotekama rade volonteri, koje je besplatno obučavala Centralna biblioteka. Trenutno imaju na raspolaganju 2000 volontera koji rade bez ikakve novčane naknade.Struktura volontera su lokalni stanovnici, najčećše oko 56. godine životai u statusu penzionera.85% su žene.
Biblioteke – medijateke i bibliobusisu javnapristupnamestasa bibliotečkim i informatičkim uslugama.Biblioteke u komunama raspolažu sa 50 m2iskoristivogprostora, ugodnoopremljene, sa svom informatičkom potrebnom opremom,1 € / godišnje po stanovnikupredviđenihzaobnavljenjekolekcijeSve biblioteke su kompjuterizovane, tako da je elektronski katalog centralne biblioteke dostupan online. Putem elektronskog kataloga 80% korisnika bibliobusa naručuje unapred potrebne knjige. Departman Vandeje 10 godina unapred planira razvoj bibliotečke i čitalačke mreže.Smatraju da je kultura, istorija i turizam osnovni potencijal Francuske, stoga maksimalno ulažu u pomenute delatnosti.
Bibliobusi, čija je svrha najpre bila da popuni intelektualne nedostatke ljudi na selu, počeli su da se koriste i u gradovima gde imaju svrhu da ispune intelektualne praznine ljudi koji žive u kvartovima, jer svugde postoji odstupanje u brzini rasta urbanih zona i izgradnje mreže biblioteka.
Hvalana pažnji i lepom gostoprimstvu! kulturakld@gmail.com