KOBİLER İÇİN TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARDI’NA GENEL BAKIŞ “KOBİ TFRS”

1. KOBİLER İÇİN TÜRKİYE FİNANSAL RAPORLAMA STANDARDI’NA GENEL BAKIŞ“KOBİ TFRS” Prof. Dr. Serdar ÖZKAN İzmir Ekonomi Üniversitesi İşletme Bölümü

2. KOBİ TFRS Yasal Dayanak KOBİ TFRS hakkında tebliğ 01.11.2010 tarih ve 27746 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

3. Standardın Temel Özellikleri • KOBİ’lerle ilgili olmayan konular dahil edilmemiştir. • Tam set UFRS’lere göre uygulanması daha kolay olan muhasebe politikaları önerilmektedir. • Tam set UFRS’lere göre pek çok ilke basitleştirilmiştir. • Tam set UFRS’lerden daha az açıklama istenmektedir. • Yazım dili itibariyle tam set UFRS’lere göre anlaşılması daha kolaydır.

4. Standardın Bölümleri

5. Standardın Bölümleri

6. Standardın Bölümleri

7. KOBİ’ler; (a) Kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve (b) Dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo yayımlayan işletmelerdir. İşletme yönetiminde yer almayan işletme sahipleri, mevcut veya potansiyel borç verenler ve kredi derecelendirme kuruluşları, dış kullanıcılara örnek olarak gösterilebilir.

8. Kamuya hesap verme yükümlülüğü • (a) Borçlanma araçlarının veya özkaynağa dayalı finansal araçların kamuya açık bir piyasada işlem görmesi veya bu tür bir piyasada işlem görmek üzere söz konusu araçların ihraç edilme aşamasında bulunulması • (b) Esas faaliyet konularından birinin, varlıkları güvenilir kişi sıfatıyla geniş bir kitle adına muhafaza etmek olması (bankalar, yatırım bankaları, yatırım fonları ve benzeri finans kuruluşları)

9. Kavramlar ve Genel İlkeler

10. KOBİ finansal tablolarının amacı • KOBİ finansal tablolarının amacı, kendi özel bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak hazırlanmış raporlar talep edebilme imkânı bulunmayan geniş bir kullanıcı kitlesine, genel olarak bir işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışları hakkında ekonomik kararlar almalarında faydalı olacak bilgiler sağlamaktır.

11. KOBİ finansal tablolarının amacı • Finansal tablolar ayrıca, yöneticilerin idarecilik performanslarını, yani kendilerine emanet edilen kaynakların kullanımı ile ilgili hesap verebilirlik düzeylerini gösterir.

12. Finansal tablolarda yer alan bilginin nitelikleri • Tam açıklama • Karşılaştırılabilirlik • Zamanında sunum • Fayda ve maliyet dengesi • Anlaşılabilirlik • İhtiyaca uygunluk • Önemlilik • Güvenilirlik • Özün önceliği • İhtiyatlılık

13. Finansal durum (a)Varlıklar, geçmişte meydana gelen olaylar sonucunda ortaya çıkan ve hâlihazırda işletmenin kontrolünde olup gelecekte işletmeye ekonomik fayda sağlaması beklenen değerlerdir. (b)Borçlar, geçmişte meydana gelen olaylardan kaynaklanan ve ödenmesi/ifası durumunda, ekonomik fayda içeren değerlerin işletmeden çıkışına neden olacak olan mevcut yükümlülüklerdir. (c)Özkaynaklar, işletmeye ait tüm borçların işletme varlıklarından indirilmesi durumunda geriye kalan varlıklar üzerindeki paylardır.

14. Faaliyet sonuçları (finansal performans) Gelirler, özkaynak yatırımcılarının katkılarıyla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeye giren varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen artışlar ya da borçlarda oluşan azalışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının artmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan artışlardır.

15. Faaliyet sonuçları (finansal performans) Giderler, özkaynak yatırımcılarına yapılan dağıtımlarla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeden çıkan varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen azalışlar ya da borçlarda oluşan artışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının azalmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan azalışlardır.

16. Gelirler (a)Hasılat, işletmenin esas faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan geliri ifade etmekte olup, satış, ücret, faiz, temettü, lisans ücreti ve kirayı içeren çeşitli adlarla anılır. (b)Kazançlar, gelir tanımına girmekle birlikte hasılat olarak nitelendirilmesi mümkün olmayan diğer kalemleri ifade eder.

17. Giderler (a) Giderler, işletmenin olağan faaliyetleri sırasında ortaya çıkar ve satışların maliyeti, ücretler ve amortismanlar gibi unsurları içerir. (b) Zararlar, gider tanımına giren ve işletmenin olağan faaliyetleri sırasında ortaya çıkabilen diğer kalemlerdir.

18. Varlık, borç, gelir ve giderlerin muhasebeleştirilmesi Muhasebeleştirme; varlık, borç, gelir veya gider tanımına giren kalemlerin aşağıdaki kriterleri taşımaları kaydıyla finansal tablolara yansıtılmaları sürecini ifade eder: (a) İlgili kaleme ilişkin gelecekteki ekonomik yararların işletmeye akışı veya işletmeden çıkışı olasıdır ve (b) Söz konusu kalemin maliyeti veya değeri güvenilir olarak ölçülmektedir. Bu koşulları taşıyan bir kalemin muhasebeleştirilmemiş olması, kullanılan muhasebe politikalarının açıklanması suretiyle ya da dipnotlar veya açıklayıcı metinler aracılığıyla düzeltilemez.

19. Varlık, borç, gelir ve giderlerin muhasebeleştirilmesi Gelecekteki ekonomik fayda olasılığı: • Olasılık kavramı, bir kaleme ilişkin gelecekteki ekonomik faydaların işletmeye girmesi veya işletmeden çıkması konusundaki belirsizliğin düzeyini ifade eder. • Bu değerlendirmeler, her bir önemli kalem için ayrı ayrı; tek başınaönemsiz çok sayıda kalem için ise toplu olarak yapılır.

20. Varlık, borç, gelir ve giderlerin muhasebeleştirilmesi Ölçüm işleminin güvenilirliği : • Bir kalemin maliyeti veya değeri genellikle belirlidir. Ancak, bazı durumlarda bunların tahmin edilmeleri gerekir. Makul tahminlerin kullanılması finansal tabloların hazırlanmasındaki önemli unsurlardan biri olup, finansal tabloların güvenilirliğini zayıflatmaz. • Güvenilir bir tahmin yapılamadığında, ilgili kalem finansal tablolara yansıtılmaz.

21. Varlık, borç, gelir ve giderlerin ölçülmesi • Ölçme, finansal tablolarda yer alan varlık, borç, gelir ve giderlerin ölçüleceği parasal tutarların belirlenmesi işlemidir. • Ölçme, belirli bir ölçüm esasının seçilmesini içerir. KOBİ TFRS Bölüm 2 birçok varlık, borç, gelir ve gider türü için işletmelerce kullanılacak olan ölçüm esaslarını belirler.

22. Tahakkuk esası • Nakit akışlarının sunumu amacıyla hazırlananlar hariç olmak üzere, tüm finansal tablolar muhasebenin tahakkuk esasına göre düzenlenir.

23. Netleştirme • Standart kapsamında zorunlu tutulan veya izin verilen hâller dışında, varlık ve borçların veya gelir ve giderlerin birbirleriyle mahsup edilmeleri (netleştirilmeleri) mümkün değildir.

24. Netleştirme • (a)Varlıkların, değerleme karşılıkları (stok değer düşüklüğü karşılıkları ve şüpheli alacak karşılıkları gibi) düşüldükten sonraki net değerleri üzerinden ölçülmeleri netleştirme sayılmaz. • (b)Duran varlık alım satımlarının işletmenin olağan faaliyetlerini teşkil ettiği durumlar haricinde, bu tür varlıkların satışından elde edilen kâr veya zarar, satıştan sağlanan faydalardan ilgili varlığın defter değeri ve satış maliyetleri düşülmek suretiyle raporlanır.

25. Finansal Tabloların Sunuluşu

26. Gerçeğe uygun sunum • Finansal tablolar, bir işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışlarını gerçeğe uygun şekilde sunmalıdır. • Gerçeğe uygun sunum, işlemler ile diğer olay ve koşulların etkilerinin “Kavramlar ve İlkeler”de belirtilen varlık, borç, gelir ve gider tanımlarına ve muhasebeleştirme koşullarına uygun olarak sunulmasını gerektirir.

27. Gerçeğe uygun sunum • Finansal tabloları KOBİ TFRS ile uyumlu olan bir işletme, sözü edilen hususu açık ve koşulsuz bir şekilde dipnotlarında belirtir. Finansal tabloların KOBİ TFRS ile uyumlu olduğunun belirtilebilmesi için, bu Standartta yer alan hükümlerin tamamına uyulması gerekir.

28. İşletmenin sürekliliği • Bu Standardı uygulayan işletmelerin yönetim organlarının, finansal tabloların düzenlenmesi sırasında, işletmelerinin faaliyetlerine sürekli olarak devam edebilme kabiliyetlerinin bulunup bulunmadığını değerlendirmeleri gerekir. • Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine son verme niyetinde olduğu ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifinin bulunmadığı durumlar haricinde, işletmenin sürekli olduğu kabul edilir.

29. İşletmenin sürekliliği • Yönetim, işletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğini değerlendirirken, raporlama tarihinden sonraki dönemlere ilişkin mümkün olan tüm bilgileri dikkate alır. Sözü edilen gelecek dönemler, bununla sınırlı olmamak kaydıyla en azından on iki aylık süreyi kapsar. • Yönetim, değerlendirmelerini yaptığı sırada işletme faaliyetlerinin sürekliliğine kuşku düşürecek önemli bazı belirsizlikler taşıyan bir takım olaylar veya koşullar bulunduğunun farkındaysa, sözü edilen belirsizlikleri açıklar.

30. Karşılaştırmalı bilgi • Cari dönem finansal tablolarında yer alan tutarların tamamının önceki döneme ilişkin tutarlarla birlikte karşılaştırmalı olarak raporlanması gerekir. • Cari dönem finansal tablolarının anlaşılması açısından gerekli olduğu durumlarda, tanımlayıcı/açıklayıcı nitelikte bilgiler için de karşılaştırmalı bilgi verilir.

31. Önemlilik ve toplulaştırma • Benzer kalemlerden oluşan her bir önemli sınıf ayrı olarak sunulur. • Eksik veya yanlış sunulan kalemlerin, ayrı ayrı veya toplu olarak, finansal tablolarla ilgili ekonomik kararları etkilediği durumlarda, sözü edilen kalemlerin önemli olduğu kabul edilir . • Önemlilik, eksik veya yanlış raporlamanın düzeyine ve niteliğine bağlı olup, işletmeye özgü koşullar içerisinde değerlendirilmelidir.

32. Tam bir finansal tablo seti Tam bir finansal tablo seti aşağıdakilerden oluşur: (a) Finansal durum tablosu. (b) (i) Tek bir kapsamlı gelir tablosu ya da (ii) Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu adlarıyla sunulan iki ayrı tablo. (c) Özkaynak değişim tablosu. (d) Nakit akış tablosu. (e) Önemli muhasebe politikalarını özetleyen ve diğer açıklayıcı bilgiler içeren dipnotlar.

33. Finansal Durum Tablosu

34. Finansal durum tablosu -kalemler

35. Kapsamlı Gelir Tablosu ve Gelir Tablosu

36. Kapsamlı Gelir Tablosu ve Gelir Tablosu Tek Tablo Yaklaşımı: Hasılat (Esas Faaliyet Geliri), Giderler • Finansman giderleri, • İştirakler ve ortak girişimlerdeki yatırımların kâr veya zarar payları; • Vergi gideri; • Durdurulan faaliyetlerin vergi sonrası kâr veya zararı ile • Durdurulan faaliyetleri oluşturan net varlıkların elden çıkarılmasıyla doğan vergi sonrası kazanç veya zarar, Kâr veya zarar

37. Kapsamlı Gelir Tablosu ve Gelir Tablosu İki Tablo Yaklaşımı: • Gelir Tablosu Son satır, kar veya zarar • Kapsamlı Gelir Tablosu Kâr veya zarar Kapsamlı kar kalemleri Son satır, kapsamlı kar

38. Kapsamlı Gelir Tablosu ve Gelir Tablosu • Durdurulan faaliyetler ayrı olarak sunulmalıdır. • İşletme, hiçbir gelir veya gider kalemini tabloda ya da dipnotlarda olağandışı kalemler olarak gösteremez. • Giderler tabloda veya notlarda; • Niteliklerine göre (örneğin; amortisman, malzeme alımları, ulaşım maliyetleri, çalışanlara sağlanan faydalar ve reklam maliyetleri vb.) veya • Fonksiyonlarına göre (satış maliyetlerinin veya, örneğin; dağıtım veya idari faaliyetler maliyetleri vb.) sunulur.

39. GELİR TABLOSU HESAPLARI60 Brüt Esas Faaliyet Gelirleri

40. GELİR TABLOSU HESAPLARI61 Esas Faaliyet Gelirlerinden İndirimler

41. GELİR TABLOSU HESAPLARI62 Esas Faaliyet Maliyetleri

42. GELİR TABLOSU HESAPLARI63 Faaliyet Giderleri

43. GELİR TABLOSU HESAPLARI64 Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Kârlar

44. GELİR TABLOSU HESAPLARI65 Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar

45. GELİR TABLOSU HESAPLARI66 Finansman Gelirleri

46. GELİR TABLOSU HESAPLARI67 Finansman Giderleri

47. GELİR TABLOSU HESAPLARI68 Durdurulan Faaliyetler Gelir ve Kârları ile Gider ve Zararları

48. GELİR TABLOSU HESAPLARI69 Dönem Net Kârı veya Zararı

49. Özkaynak Değişim Tablosu ile Gelir ve Dağıtılmamış Kârlar Tablosu

50. Özkaynak değişim tablosu • Kâr veya zarar tutarını, • Döneme ilişkin olarak diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen gelir ve gider kalemlerini, • Düzeltilen hataların ve muhasebe politikalarındaki değişikliklerin etkilerine ilişkin olarak dönem içerisinde muhasebeleştirilen tutarları • Dönem içerisinde özkaynak yatırımcılarının işletmeye yaptığı yatırım tutarı ile yatırımcılara dağıtılan temettü ve benzerlerinin tutarını gösterir.