Decanenkring Breda e.o., 18 november 2010

1. Hoe bereiden we vwo’ers goed voor op de overstap naar de universiteit?Ad van HoutCoördinator aansluiting vwo-wo Decanenkring Breda e.o., 18 november 2010

2. Structuur presentatie • 1. Cijfers en grafieken • over instroom, uitval en rendement in bachelorfase wo • oordelen van eerstejaars studenten over aansluiting vwo-wo • 2.Visie Radboud UniversiteitNijmegen • op onderwijs in eerste jaar • op relatie met vwo-scholen • 3.Vwo’ers goed voorbereid naar de universiteit; hoe krijgen we dat voor elkaar?

3. wo-instroom • Anno nu stroomt driekwart van de vwo-gediplomeerden rechtstreeks door naar het wo. OCenW voorspelt dat dit zal stijgen tot bijna 90% in 2020. In 1990 was het nog maar tweederde. • Totale instroom eerstejaars wo is in 2009 ruim 36.000 w.v. grofweg 19.000 ♀ en 17.000 ♂(verschil ♀ - ♂ was in ’98 nog nihil; neemt daarna steeds meer toe) • RU: 1969: 20% vrouwelijke studenten; 40 jaar later, in 2009: 60%

4. wo-instroom .

5. Ba-rendement 5 Acties in VSNU-verband ter verhoging studiesucces in de ba-fase wo (Nu haalt in wo 50% ba na 4 jaar; moet in 2014 70% worden) • Verbeter de aansluiting vwo-wo • uitwisseling vwo- en wo-docenten • meer realistische voorlichting • universiteiten moeten zich meer verantwoordelijk voelen voor tekort aan (academisch opgeleide) leraren • Vergroot de ‘binding’ van eerstejaars met de opleiding • Meer contacturen • Meer kleinschalig onderwijs, korte lijntjes met docenten • Actieve studieverenigingen • Academic Community • Leg de lat hoger, straal meer ambitie uit. Maak studenten duidelijk dat studeren geen plicht maar voorrecht is, dat ze het beste uit zichzelf moeten halen. • Geef meer waardering voor onderwijs tegenover onderzoek • Heb meer oog voor verschillen tussen studenten. Ontwikkel extra programma’s voor excellente studenten

6. Oordelen van laatste cohort vwo o.s. (00-01)en cohort vwo n.s. (07-08)

7. Vwo-vakken die volgens eerstejaars 07-08 niet goed aansluiten met het wo (in % per wo-sector)

8. Visie op onderwijs Het onderwijs op de RU: • heeft altijd relatie met onderzoek • hecht aan goede combinatie van kennis, vaardigheden en attitude • zoekt naar juiste balans tussen diverse didactische werkvormen • is niet vrijblijvend: sinds 2006 minimaal 15 contacturen in eerste jaar van de alfa- en gammaopleidingen • vindt ‘binding’ belangrijk • beschouwt studenten als actieve deelnemers, niet als consumenten • verwacht van studenten dat ze minimaal 35 uur per week aan de studie besteden

9. Visie op onderwijs Over instroom en het eerste jaar • Belang van goede relatie met vwo • Vwo-diploma is toelatingsexamen voor de universiteit. Voorwaarde: handhaving huidig kwaliteitsniveau CE en meer borging kwaliteit SE! • Geen selectie aan de poort, wel reflectie voor de poort (pilot studiekeuzegesprekken) • Veel aandacht voor studie- en studentbegeleiding • Studenten ‘binden’ aan de opleiding • Na eerste semester duidelijkheid over juistheid studiekeuze • Bindend studieadvies vanaf 2011-2012

10. Relatie met scholen • Hoe communiceren we op de RU met scholen? • Regionaal netwerk met 55 scholen; jaarlijkse conferentie over aansluitingsvraagstuk • Schoolbezoeken op basis van terugkoppeling > de boodschap • Lezingen > de boodschap • Docentendagen en Decanendagen • Ondersteuning profielwerkstuk

11. Radboud Universiteit Nijmegen De boodschap naar scholen • Vwo’ers competent naar de universiteit, • hoe krijgen we dat voor elkaar? WETEN KUNNEN & WILLEN ZIJN

12. Radboud Universiteit Nijmegen Weten • Universiteiten hechten veel waarde aan kennis • Algemene, canonieke kennis en vakspecifieke kennis • Zonder kennis geen inzicht • Zonder kennis geen vaardigheden • zijn

13. Radboud Universiteit Nijmegen Kunnen (1) • Universiteiten hechten veel waarde aan studenten die veel kunnen. Zonder vaardigheden geen kennis. • - Studievaardigheden • - Informatievaardigheden • - Onderzoeksvaardigheden • - Samenwerkingsvaardigheden • - Communicatieve vaardigheden • Reflectievaardigheden op proces en product. • PROFIELWERKSTUK integreert alle vaardigheden!! • zijn

14. Radboud Universiteit Nijmegen Kunnen (2) • Maar bovenal: meer aandacht voorgeletterdheid en gecijferdheid(Eindrapport Profielcommissies 2007) • “Is de opzet die in de beschrijving van het begrip moord staat bewezen en is er ook sprake van een voorbedachte rade die een eis is bij het begrip moord zonder twijfels bewezen, omdat Peter Jansen niet echt een eigen wil had door zijn slechte jeugd en slechte partner keus.” (EUR) • ‘de advocaat van de duivel spelen’ (VU) • ( ) • Vereenvoudig zoveel mogelijk (RU):

15. Radboud Universiteit Nijmegen Willen • Universiteiten hechten veel waarde aan goed gemotiveerde studenten. Beginnende wo-studenten moeten daarom: • een goed beredeneerde studiekeuze • hebben gemaakt (rol mentor + decaan) • (slechts 60% van de eerstejaars in ho vindt dat ze goed hebben nagedacht over hun studiekeuze!!) • vooral intrinsiek goed gemotiveerd zijn • (rol vwo-vakdocent) • hard willen werken (rol school en ouders)

16. Radboud Universiteit Nijmegen Zijn • Universiteiten hechten veel waarde aan beginnende studenten met de volgende persoonskenmerken: • hebben een realistisch zelfbeeld • zijn breed geïnteresseerd • zijn nieuwsgierig en gedreven • zien complexe problemen als uitdaging • ‘zijn niet vies’ van theorie • hebben doorzettingsvermogen • staan open voor nieuwe inzichten • hebben een gezonde twijfel • zijn

17. Radboud Universiteit Nijmegen • Wat doet de Radboud Universiteit om de aansluiting met het vwo te verbeteren? • Terugkoppeling • Belang onderstrepen van een ‘stevig’ centraal examen (ne – en – wi) • Deficiëntiecursussen op basis van entreetoetsen (bv. taal en wiskunde) • Samen met scholen LOB-traject verbeteren • Ondersteuning geven bij profielwerkstukken • Bijdrage aan ontwikkeling NLT en Wiskunde-D • Organiseren van dagen voor docenten en schooldecanen • Bijdrage aan aanpak van tekort aan academisch opgeleide leraren: eerste- en tweedegraads (educatieve minor) • zijn

18. Radboud Universiteit Nijmegen • Hoe kunnen scholen vwo’ers goed voorbereiden op de • overstap naar de universiteit? • Zorg voor voldoende academisch opgeleide leraren • Bewaak het belang van kennis • Besteed veel aandacht aan schrijfvaardigheid en aan het • ‘inslijten’ van reken- en wiskundige vaardigheden • Geef alle ruimte aan het profielwerkstuk • Geef extra aandacht aan de jongens! • Zorg voor een klein verschil tussen SE en CE • Stel hoge eisen, ook aan getalenteerde vwo’ers. Leer ze ‘ hard werken’ • Zorg voor een LOB dat ook eisen stelt aan de leerling en waarvoor niet • alleen de schooldecaan zich verantwoordelijk voelt

19. Radboud Universiteit Nijmegen • En tot slot als uitsmijter………… • Hecht minstens zoveel belang aan het succes • van je oud-vwo-leerlingen op de universiteit als • aan de jaarlijkse slaagpercentages voor het • eindexamen !!