AİLE PLANLAMASI

1. AİLE PLANLAMASI Daha sağlıklı bugün ; Daha mutlu yarınlar için

2. Toplantı Hedefleri • Aile Planlamasını tanımlayabilme • Üreme organları ve işlevleri • Aile Planlaması yöntemlerini bilme • Aile Planlamasının ülkemizdeki durumu • Aile Planlaması hizmetlerini alma yolları

3. Aile Planlaması Nedir? • Aile planlaması, bireylerin istedikleri zaman ve istedikleri sayıda çocuk sahibi olmalarını sağlayacak yöntemlerdir. • Kişilerin cinsel yaşamlarını sağlıklı, güvenli ve mutlu bir şekilde yaşamalarına yardımcı olacak yöntemleri de içerir. Bu açıdan “Üreme Sağlığı” kavramı içinde değerlendirilir.

4. Aile Planlaması Prensipleri • Çocuk sahibi olma her bireyin doğuşundan itibaren sahip olduğu doğal haklarından biridir. • Çocuk sahibi olmak bir hak olmanın yanı sıra kişiye sorumluluklar da yükler . • Her kişi ne zaman, nasıl, ve kaç tane çocuk sahibi olacağına kendisi karar verir

5. Üreme Organları ve İşlevleri Tüpler Yumurtalıklar

6. Aile Planlaması Yöntemleri • Kadınların Kullanacağı Yöntemler • Geçici Yöntemler • Engel (Bariyer) Yöntemleri • Diyafram, • Köpük, jel • Hormonal Yöntemler • Oral Kontraseptif (Doğum kontrol hapları) • Kombine (östrojen+progesteron içeren) haplar • Progesteron içeren haplar (mini hap) • Enjekte edilen kontraseptifler • 3 aylık iğneler • Aylık iğneler • Cilt altı İmplantlar • İmplanon

7. Aile Planlama Yöntemleri • Rahim İçi Araçlar • Bakır T • Hormon içeren RİA • Multiload vb. • Acil Kontrasepsiyon • Akşam sonrası hap • RİA Kalıcı Cerrahi Sterilizasyon • Tüp ligasyonu

8. Aile Planlaması Yöntemleri • Erkeklerin Kullandığı Yöntemler • Engel Yöntemleri • Kondom • Kalıcı Cerrahi Sterilizasyon • Vazektomi

9. Etkili Olmayan veya Güvenilir Olmayan Yöntemler • Geri Çekme Yöntemi • Takvim Yöntemi • Hazneyi Yıkama • Diğer Geleneksel

10. Bariyer Yöntemler • Kondom (prezervatif, kılıf) • Temel olarak erkekten gelen spermin kadın rahmine ulaşmasını önleyerek etki gösterirler. • Bir kere kullanılabilirler. • Uygulama şekli ve kullandıktan sonra doğru çıkarılması durumunda son derece güvenlidir. • Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) karşı koruyucudur. • Kullanmayı bıraktığı anda kişi üretkenliği geri döner.

11. Bariyer yöntemler 2 • Köpük ve Jel • Cinsel ilişkiden belirli bir süre önce hazneye uygulanırlar • Tek başlarına koruyuculukları düşüktür • Diyafram • Kadınlar cinsel ilişkiden önce rahim ağzına uygular • Köpük ve jel ile beraber koruyuculuğu yüksektir • CYBH karşı koruyucudur

12. Hormonal Yöntemler • Kombine Oral Kontraseptifler • Kadında yumurtlamayı önlerler • Etkinlikleri çok yüksektir. • Adet düzenleyici etkileri vardır • Anemiye (kansızlık) karşı koruyucudurlar. • CYBH geçişini önlemezler. • Emziren kadınlarda kullanılmazlar (6. ay) • Sigara içen kadınlarda kullanılmazlar • Ailesinde meme kanseri, rahim ağzı kanseri olanlar kullanmamalıdırlar. • Tromboflebit geçirenlerde kullanılmazlar. • Etkileri geçicidir. Hap kesilince doğurganlık geri döner

13. Hormonal Yöntemler • Progesteron içeren haplar • Şu anda Türkiye’de yok • Yumurtlamayı önleyerek etki gösterirler • Rahim ağzından sperm geçişini de zorlaştırırlar • Emziren kadınlarda kullanılabilirler (anne sütünü arttırırlar) • Adet düzensizliği yapabilirler. Uzun kullanımda adetten kesilme olabilir. • Etkileri geçicidir. Hap kesilince doğurganlık geri döner.

14. Hormonal Yöntemler • Enjekte Edilen Doğum önleyiciler • Aylık iğne (Mesygina) • Kombine haplar ile aynı etkiyi yaparlar • Ayda bir enjeksiyon ile uygulanırlar • 3 aylık iğne (Depo-Provera) • Progesteron içerirler • Progesteronlu hapların etkileri ile aynı etki mekanizmasına sahiptir • 3 ay+-2 gün aralarla yapılırlar • Bırakılınca doğurganlık 5-6 ayda geri döner

15. Rahim içi araçlar • Hazneye değil rahmin içine yerleştirilirler. • Spermin yumurtayı döllemesini engellerler • CYBH karşı koruyucu değildirler. • Son derece etkilidirler • Kullanım bırakıldığı anda doğurganlık geri döner. • Belirli aralıklarla kontrol dışında kullanım zorluğu yoktur. • Doğru yerleştirilirlerse batma, yanma, bel ağrısı, baş ağrısı yapmazlar. • İlk 2 ay süresince adet miktar ve süresini arttırabilirler. • Kullanım süresi sonunda aynı gün değiştirilirler.

16. Kalıcı Cerrahi Sterilizasyon • Tüp Bağlanması • Yumurtalıkları rahme bağlayan yüpler kesilerek bağlanır. • Son derece güvenlidir. • Geri dönüş şansı yok denecek kadar az. • Bir daha asla çocuk düşünmeyen kadınlara uygulanır. • Vazektomi • Erkekte sperm kanallarının bağlanmasıdır. • Son derece etkilidir. • Geri dönüşü yoktur. • Uygulaması tüp bağlanmasından çok daha kolay, acısızdır ve hastanede yatmayı gerektirmez. • Ücretsiz olarak uygulanmaktadır.

17. Acil Kontrasepsiyon • Güvenilirliği normal AP yöntemleri kadar değildir ve devamlı yöntem olarak kullanılmamalıdır. • Mutlaka doktora danışılarak kullanılmalıdır. • Aile planlaması yöntemlerinin kullanılmasına rağmen istenmeyen gebelik kuşkusu taşıyan durumlarda kullanılır • Kondom yırtılması • Cinsel taciz • Hap unutma vb • İki önemli şekilde yapılır • Hormon içeren ilaçlar ile (preven, norlevo vb.) • 52 saat içinde • RİA • 10 gün içinde

18. Türkiye’de Aile Planlamasının Durumu • Toplam doğurganlık hızı %2.5(kırsal %2.9, kentsel %2.5) • Gebelerin %62.3 bakım almakta, %2.6 tetanos aşısı • Doğumlarda %76 sağlık personeli • Evli kadınlarda %99 herhangi bir, %98.6 etkili yöntemleri biliyor

19. Yöntem Kullanım Yüzdeleri

20. Aile Planlaması Hizmetleri • Ana Çocuk Sağlığı Ve Aile Planlaması Merkezi • Sağlık Ocakları • Devlet Hastaneleri Kadın Hastalıkları ve Doğum Poliklinikleri • Özel kurumlar

21. Teşekkürler • Katıldığınız için teşekkür ediyor varsa sorularınızı bekliyoruz.