Diagnoza społeczna - od rozeznania potrzeb do realizacji projektu

1. Województwo Kujawsko-Pomorskie Diagnoza społeczna- od rozeznania potrzeb do realizacji projektu na przykładzie doświadczeń Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu Dorota Wróblewska Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu

2. W słowniku języka polskiego termin „diagnoza”(gr. diágnōsis) definiowany jest jako „rozpoznanie”. Diagnoza społeczna (inaczej ekspertyza społeczna) oznacza natomiast rozpoznanie określonych sytuacji, zdarzeń oraz społecznych uwarunkowań. ZNACZENIE TERMINU „DIAGNOZA SPOŁECZNA”: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

3. DO CZEGO SŁUŻY DIAGNOZA SPOŁECZNA?: • Przeprowadzenie diagnozy społecznej stanowi podstawowy element w procesie wprowadzania zmian – wyeliminowaniu obecnych trudności, jak również wprowadzaniu nowych rozwiązań. • Końcowym rezultatem przeprowadzenia diagnozy społecznej jest ekspertyzabądź raport, który stanowi podstawę prognozowania przyszłych wydarzeń oraz wyznaczenia kierunków działań w celu zmniejszenia lub zlikwidowania danych problemów społecznych. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

4. KIEDY I JAK PRZEPROWADZIĆ DIAGNOZĘ SPOŁECZNĄ?: Diagnoza społeczna to badanie o charakterze naukowym, ale również praktycznym, odpowiadające na pytanie: „jak jest” (w społeczeństwie, instytucji, rodzinie). Decyzja o przeprowadzeniu badania wynika z: • przesłanek o charakterze poznawczym - (tzn. chcemy zaspokoić swoją ciekawość, sprawdzić coś czego nie wiemy, nie znamy); • przesłanek o charakterze praktycznym - (tzn. na zaistniałą sytuację problemową na obszarze życia społecznego, np. ubóstwo). Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

5. ETAPY PROCESU BADAWCZEGO (DIAGNOZY SPOŁECZNEJ): I etap – opracowanie koncepcji badawczej: • określenie problemu badawczego (odpowiadającego na pytanie: Jak? Czy? Dlaczego?); • określenie przedmiotu badawczego ( to co chcemy badać, m.in. potrzeby ludzkie, typy relacji, zjawiska) • kto zostanie objęty badaniem (od kogo chcemy te informacje uzyskać); • wybór metody, techniki i narzędzia badawczego; • źródła, z których będą czerpane informacje do badań (dane wtórne, dane pierwotne); II etap – realizacja badań (zbieranie materiału empirycznego) III etap – opracowanie danych • uporządkowanie, policzenie; • interpretacja wyników; • wnioski z badań. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

6. NAJWAŻNIEJSZE PRZEDMIOTY DIAGNOZY SPOŁECZNEJW POLITYCE SPOŁECZNEJ: • potrzeby ludzkie – czynniki niezbędne dla funkcjonowania i rozwoju osób, rodzin, środowisk lokalnych, całego społeczeństwa; • środki zaspokajania potrzeb, np. badanie warunków mieszkaniowych; • typy stosunków społecznych – relacje np.: pracodawca – pracownik (stosunki pracy), mieszkaniec – społeczność lokalna (badania samorządności), obywatel – państwo (zagadnienia bezpieczeństwa socjalnego), bogaci – biedni (nierówności społeczne); • funkcjonowanie polityki społecznej, w tym jej instytucji; • sfery życia społecznego, które są ważnym kontekstem dla prowadzenia polityki społecznej, np.: sytuacja ludnościowa, gospodarka i zachodzące w niej procesy, kultura i wartości społeczeństwa i ich przemiany. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

7. KORZYŚCI WYNIKAJACE Z PRAWIDŁOWO PRZEPROWADZONEJ DIAGNOZY SPOŁECZNEJ: • Identyfikacja problemów społecznych. • Ustalanie przyczyny problemów społecznych. • Ustalanie skali i struktury problemów społecznych. • Możliwość prowadzenia prognoz przyszłych wydarzeń w życiu społecznym. • Możliwość wyznaczenia kierunków działań, mających na celu rozwiązanie problemów społecznych. • Możliwość podejmowania działań (obecnie lub w niedalekiej przyszłości) w celu zmniejszenia lub zlikwidowania problemów społecznych. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

8. BARIERY W PRZEPROWADZENIU DIAGNOZY SPOŁECZNEJ: • Brak informacji na temat podmiotów, od których można uzyskać dane na interesujący temat (np. organizacji pozarządowe). • Brak wtórnych danych (np. liczby osób, którym przyznano decyzją świadczenie w podziale na płeć, wiek, etc.). • Niekompletność danych wynikająca, m.in. z niestaranności w wypełnianiu ankiet, braku wiedzy na dany temat. • Trudności organizacyjne w prowadzeniu badań w terenie. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

9. Województwo Kujawsko-Pomorskie Konkurs pn. „Doposażenie wiejskich świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieży” w latach 2005-2007 - od rozeznania potrzeb do realizacji projektu Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

10. DIAGNOZA STANU ŚWIETLIC DLA DZIECI I MŁODZIEŻY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W roku 2002 na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej za pomocą kwestionariusza ankiety zostało przeprowadzone badanie dot. stanu funkcjonujących wówczas 78 świetlic w województwie kujawsko – pomorskim. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

11. WYNIKI DIAGNOZY Wyniki badań wykazały brak wystarczających środków finansowych na funkcjonowanie świetlic, w tym: • na bieżące utrzymanie; • remonty i doposażenie świetlic; Wykazane braki w wyposażeniu świetlic dotyczyły, m.in.: • sprzętu audiowizualnego; • komputerów; • artykułów szkolnych i dydaktycznych; • mebli świetlicowych, • sprzętu do zaplecza kuchennego, • sprzętu sportowego. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

12. WYNIKI DIAGNOZY Wyniki diagnozy stanu świetlic stanowiły podstawę do wyznaczenia kierunku działań i podjęcia samych działań. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

13. Konkurs pn. „Doposażenie wiejskich świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieży”. W roku 2005 Zarząd Województwa Kujawsko - Pomorskiego podjął decyzję o przeznaczeniu na doposażenie świetlic kwoty 400. 000 złotych Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu opracował zasady Konkursu Kolejne edycje konkursu odbyły się w latach 2006 i 2007. Łącznie odbyły się 3 edycje w/w Konkursu. Wsparcie otrzymało łącznie171 świetlic. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

14. Liczba złożonych ofert do liczby świetlic, które otrzymały dotacje w latach 2005-2007 Liczba złożonych ofert do liczby otrzymanych dotacji dla świetlic: • I edycja (2005 r.) – złożono 76 ofert, dotacje otrzymały 43 świetlice, • II edycja (2006) – złożono 122 oferty, dotację otrzymało 46 świetlic, • III edycja (2007r. ) – złożono 155 ofert, dotację otrzymały 82 świetlice. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

15. EFEKTY DZIAŁAŃ • zwiększenie standardu świetlic przez ich doposażenie(w m.in.: sprzęt audiowizualny, komputery, artykuły szkolne, sprzęt sportowy, radiomagnetofony, gry planszowe, meble); • zwiększenie oferty zajęć dla dzieci i młodzieży w świetlicach(m.in. umożliwienie nauki korzystania z Internetu jako źródła zdobywania wiedzy); • usankcjonowanie pod względem prawnym świetlic i rozwinięcie sieci świetlic ( m.in. w gminie Cekcyn, w gminie Gostycyn, w gminie Sadki); • promowanie placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży w regionie (m.in. szkolenia dot. powoływania świetlic, seminarium) Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

16. Seminarium pn. „Świetlice środowiskowe – prezentacja dobrych praktyk” W dniu 10 października 2007 r. w teatrze lalek Baj Pomorski w Toruniu odbyło się Seminarium podsumowujące 3 edycje Konkursu pn. „Doposażenie wiejskich świetlic środowiskowych dla dzieci i młodzieży” ogłoszonych przez Zarząd Województwa Kujawsko – Pomorskiego w latach 2005 – 2007 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

17. Seminarium pn. „Świetlice środowiskowe - prezentacja dobrych praktyk”

18. Seminarium pn. „Świetlice środowiskowe - prezentacja dobrych praktyk”

19. Województwo Kujawsko-Pomorskie Projekty aktywizacji kobiet 2003-2007 na przykładzie projektu pilotażowego powiatu nakielskiego Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

20. DIAGNOZA SPOŁECZNA: • Problem badawczy: Jakie umiejętności (mogące być wykorzystane na szeroko rozumianym rynku pracy) posiadają kobiety korzystające ze świadczeń pomocy społecznej zamieszkałe na terenach wiejskich powiatów o wysokiej stopie bezrobocia? • Osoby badane: kobiety korzystające ze świadczeń pomocy społecznej zamieszkałe na terenach wiejskich powiatów o wysokiej stopie bezrobocia. • Narzędzie badawcze: kwestionariusz ankiety. • Dane do badań: dane własne. • Realizacja badań: ankieta została przeprowadzona przezpracowników gminnych ośrodków pomocy społecznej wśród kobiet korzystające ze świadczeń pomocy społecznej. • Opracowywanie wyników - na podstawie których wyselekcjonowano kobiety, które wzięły udział w projekcie. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

21. PROJEKT AKTYWIZACJI KOBIETpn. „Rękodzielnictwo formą aktywizacji i integracji lokalnego środowiska” – PROJEKT PILOTAŻOWY • OKREŚLENIE CELÓW STRATEGICZNYCH: - podniesienie wiedzy i umiejętności kobiet dla zwiększenia ich aktywności zawodowej na terenach wiejskich. • OKREŚLENIE CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH: - popularyzowanie wśród kobiet różnych form zatrudnienia, np. samozatrudnienia, w tym głównie w obszarze wytwórczości rękodzielniczej; - aktywizowanie kobiet do podejmowania pracy w różnym wymiarze czasu pracy; - inicjowanie i promowanie wśród kobiet różnych form działalności wytwórczej; - wykorzystanie umiejętności posiadanych przez kobiety do poprawy ich sytuacji finansowej. • OKREŚLENIE ODBIORCÓW PROJEKTU: - kobiety korzystające ze świadczeń pomocy społecznej deklarujące posiadanie zdolności manualnych (np. szydełkowanie, szycie, haftowanie, wyszywanie, itp.) będące zainteresowane rozwojem tego typu działalności, w celu pracy zarobkowej.

22. ETAP PRZYGOTOWAWCZY PROJEKTU: • ustalenie zasad współpracy partnerów projektu; • wybór przez ośrodki pomocy społecznej beneficjentów projektu; • przygotowanie wzoru kontraktu; • przygotowanie wzoru ankiety ewaluacyjnej; • podpisanie kontraktów z osobami, które podjęły decyzje o uczestnictwie w projekcie. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

23. ETAP WDRAŻANIA PROJEKTU: 5 MODUŁÓW SZKOLENIOWYCH Z ZAKRESU: 1. Metody i formy aktywizacji na rynku pracy. 2. Autoprezentacja i trening umiejętności interpersonalnych. 3. Prezentacja rożnych form pozarolniczego zatrudnienia kobiet. 4. Praktyczna prezentacja różnych form działalności wytwórczej kobiet. 5. Warsztat doskonalący umiejętności i manualne kobiet. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

24. GŁÓWNE EFEKTY PROJEKTU: • Uczestnictwo kobiet w projekcie wzmocniło ich wiarę w siebie i w swoje możliwości. • Gotowość uczestniczek do wytwarzania rękodzieł dla wyspecjalizowanych sklepów/firm. • Zainicjowanie powołania stowarzyszenia przez uczestniczki w celu dalszej aktywizacji lokalnego środowiska. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

25. PODSUMOWANIE PROJEKTÓW KOBIECYCH REALIZOWANYCH W LATACH 2003-2007 • Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniuw latach 2003 – 2007 łącznie zrealizował • 5 projektów kobiecych. • Projekty były realizowane w 5powiatach, tj.: • nakielskim, • toruńskim, • wąbrzeskim, • radziejowskim, • chełmińskim. Łącznie w projektach wzięło udział121 kobiet. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

26. PODSUMOWANIE PROJEKTÓW KOBIECYCH REALIZOWANYCH W LATACH 2003-2007 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

27. PODSUMOWANIE PROJEKTÓW KOBIECYCH REALIZOWANYCH W LATACH 2003-2007 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

28. UCZESTNICY PROJEKTÓW Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

29. WYBRANE WYROBY RĘKODZIELNICZE W RAMACH PROJEKTÓW KOBIECYCH 2003-2007 Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu

30. Województwo Kujawsko-Pomorskie Dziękuję za uwagę.Dorota WróblewskaDyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Toruniu ul. Słowackiego 114 87-100 Toruńtel.: (056) 657-14-60e-mail.: ropstor@to.onet.pl Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu