410 likes | 572 Views
Szczyrk, 25-25 czerwca 2013 r. Śląska Izba Rolnicza. Przykłady korzystnych rozwiązań dotyczących sprzedaży bezpośredniej w krajach Unii Europejskiej. Czesław Nowak czeslaw.nowak@ur.krakow.pl. Perspektywa WPR po 2013 Komisja Europejska, Bruksela 20/04/2012. Główne zagadnienia:
E N D
Szczyrk, 25-25 czerwca 2013 r. Śląska Izba Rolnicza Przykłady korzystnych rozwiązań dotyczących sprzedaży bezpośredniej w krajach Unii Europejskiej Czesław Nowakczeslaw.nowak@ur.krakow.pl
Perspektywa WPR po 2013Komisja Europejska, Bruksela 20/04/2012 • Główne zagadnienia: • - realizacja odpowiedniego poziomu dopłat; • możliwości rozwoju lokalnych systemów • żywności, krótkich łańcuchów żywnościowych • (w tym sprzedaży bezpośredniej) poprzez poprawę • świadomości konsumentów o lokalnych produktach • rolniczych;
Perspektywa WPR po 2013Komisja Europejska, Bruksela 20/04/2012 • Główne zagadnienia: cd • - potrzeba adaptacji prawa UE do przetwórstwa małej • skali i sprzedaży bezpośredniej; • współpraca rolników i małych przetwórni • z kompetentnymi władzami odpowiedzialnymi • za przepisy dotyczące higieny.
UE-27: Źródła pozarolniczych dochody rolniczych gospodarstw domowych
Ranking wg państw łatwości prowadzenia działalności gospodarczej skala: 1 – bardzo łatwo, im dalszy numer, tym trudniej; ocena obejmuje 185 państw Żródło: opracowanie na podstawie The Word Bank, Doing Business 2012
Szara strefa w UE-27 2012UE-27: 18,8% • Grecja: 24,0% • Polska: 24,4% • Rumunia: 29,1% • Bułgaria: 31,9% • Austria: 8,0% • Holandia: 9,8% • Francja: 10,8% • Włochy: 21,6% Wg: Friedrich Schneider F,
Cele zintegrowanego podejścia do bezpieczeństwa żywności w UE: - zapewnienie wysokiego poziomubezpieczeństwa żywności, - zdrowie zwierząt, - dobrostan zwierząt, - zdrowie roślin, poprzez spójne działania od gospodarstwa do stołu konsumentapoprzez odpowiedni monitoring i efektywne funkcjonowanie wewnętrznego rynku UE.
Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.w sprawie higieny środków spożywczych __________________________________________ ROZDZIAŁ IPRZEPISY OGÓLNE Artykuł 2 Definicje (n) "produkty nieprzetworzone" oznaczają środki spożywcze, które nie podlegają przetwarzaniu, i obejmują produkty, które zostały rozdzielone, podzielone na części, przecięte, pokrojone, pozbawione kości, rozdrobnione, wygarbowane, skruszone, nacięte, wyczyszczone, przycięte, pozbawione łusek, zmielone, schłodzone, zamrożone, głęboko zamrożone lub rozmrożone;
Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.w sprawie higieny środków spożywczych __________________________________________ ROZDZIAŁ IPRZEPISY OGÓLNEArtykuł 1Zakres 2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do: (c) bezpośrednich dostaw, dokonywanych przez producenta, małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego;
Włochy Rolnicy wiedzą, że najmniej zarabiają sprzedając swoje produkty pośrednikom i komercyjnym przetwórniom. Przetwórstwo także małej skali spełnia wymagania określone w przepisach UE i krajowych. Przepisy dotyczące produktów regionalnych i tradycyjnych określone są w Systemie Komisji Europejskiej DOOR
Co sprzyja zainteresowaniu sprzedażą bezpośrednią? • Coraz bardziej zróżnicowane potrzeby klientów, • Powiązanie z lokalną tradycją, • Wartości społeczne, kontakt z lokalnymi producentami, • Cechy żywności - w tym przekonanie o ich wysokiej wartości odżywczej, • Inny niż w przypadku produktów masowych wygląd (opakowanie, kształt, kolor) • Bardzie ekologiczny sposób produkcji, • Fragmentacja rynku żywności.
Włochy – przykłady sprzedaży na targowiskach Vecchio R. 2010
CHRONIONA NAZWA POCHODZENIA (ChNP) PDO Cały proces technologiczny czyli produkcja, przetwarzanie i przygotowywanie odbywa się na tym określonym obszarze geograficznym. Najbardziej wskazany do sprzedaży bezpośredniej
CHRONIONE OZNACZENIE GEOGRAFICZNE (ChOG) ? PGI jako chronione oznaczenie geograficzne może być uznany produkt, w przypadku którego wystarczy, aby jeden proces produkcyjny, tj. produkcja, przetwarzanie lub przygotowywanie, odbywał się na określonym obszarze.
GWARANTOWANA TRADYCYJNA SPECJALNOŚĆ (GTS) TSG Oznacza tradycyjny produkt rolny lub środek spożywczy zarejestrowany przez Komisję Europejską ze względu na jego specyficzny charakter, czyli cechy wyraźnie odróżniające dany produkt od podobnych mu produktów należących do tej samej kategorii. Czyli nie bardzo w typie sprzedaży bezpośredniej
Zarejetrowane produkty regionalne w UE Stan 6 VI 2013 Włochy: 254 Francja: 197 Hiszpania: 163 Polska: 35
Włochy: wyspecjalizowane gospodarstwa produkują - 50 - 60 tys. butelek wina - hektolitry oliwy - sery z niepasteryzowanego mleka - szynki z surowego mięsa Włochy należą do UE.
Włochy 90% mleka przeznaczane jest na sery, w tym połowę na 3 sery chronionego pochodzenia Mozzarella: Grana Padano Parmezan (Parmigiano Reggiano) 223,6 tys. ton 163,3 tys. ton 116 tys. ton
Francja: 43serów ma oznaczenie CHNP 5 serów ma oznaczenie CHOG 0 GTS Dostęp 6 V 2013
Mleko we Francji: ogółem 70 tys. gospodarstw mlecznych, 30 tys. produkuje na potrzeby serowarstwa 1,4 tys.producentów sera w tym 1,3 tys. to małe serowarnie
Comté czyt: kąte’ Ser nr 1. we Francji Oznaczenie AOP w 1996 r.AOP (Appellation d’Origine Protégée). 7 000 miejsc pracy Produkcja roczna: ponad 50 000 ton (2012) Obrót: 336 mln euro(2011) wzrost 2009 – 2011: o 13.5%
Irlandia, Teagasc Tylko 0,4%, spośród 128 tys. farm Irlandii, prowadzi przetwórstwo żywności i sprzedaż bezpośrednią. (2011)
Grecja Wszystkie produkty muszą spełniać podstawowe wymagania produkcji - i te małej i te dużej skali przetwórstwa. Np. dżemy, konfitury, sprzedawane lokalnie, są często produkowane w małych spółdzielniach, zwykle prowadzonych przez kobiety, Źródło: Dr Alex Koutsouris an Assistant Professor (Agricultural Extension & Education) in the Dept of Agricultural Economics & Rural Development, Agricultural University of Athens, Greece, Dec. 2012.
Grecja Bardziej restrykcyjne przepisy obowiązują w przypadku produkcji serów i przetworów mięsnych. Kontrole dotyczą głownie higieny produkcji i sprzedaży oraz aspektów finansowych (podatki)
INFORMATION ABOUT LEGAL FRAMEWORK FOR PROCESSING AND SELLING TRADITIONAL FOOD PRODUCTS IN ROMANIA Rumunia Pozwolenia przetwórstwa i sprzedaży bezpośredniej rolnikom, których produkty są silnie powiązane z zachowaniem kultury i dziedzictwa wsi.
IMAGES FROM A WEEKELY TRADITIONAL PRODUCTS MARKET IN BUCHAREST By A.Sin
IMAGES FROM A WEEKELY TRADITIONAL PRODUCTS MARKET IN BUCHAREST By A.Sin
IMAGES FROM A WEEKELY TRADITIONAL PRODUCTS MARKET IN BUCHAREST By A.Sin
IMAGES FROM A WEEKELY TRADITIONAL PRODUCTS MARKET IN BUCHAREST By A.Sin
IMAGES FROM A WEEKELY TRADITIONAL PRODUCTS MARKET IN BUCHAREST By A.Sin
Przetwórstwo małej skali i sprzedaż bezpośrednia, są zgodne z priorytetami UE wg Strategii Europa 2020 w zakresie rolnictwa.Szczególnie 2. 3. i 6.
Priorytety UE(zgodne ze strategią Europa 2020) • ułatwienie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie i leśnictwie oraz na obszarach wiejskich; • poprawa konkurencyjności wszystkich rodzajów gospodarki rolnej i zwiększenie rentowności gosp. rolnych; • poprawa łańcucha żywnościowego i promowanie zarządzania ryzykiem w rolnictwie; 33
Priorytety UE cd.(zgodne ze strategią Europa 2020) • odtwarzanie, chronienie i wzmacnianie ekosystemów zależnych od rolnictwa i leśnictwa; • wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami oraz przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach rolnym, spożywczym i leśnym; • zwiększanie włączenia społecznego, ograniczenie ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich. 34
Czas transformacji ekonomicznej to także czas dynamicznych zmian łańcucha żywnościowego - od producenta do konsumenta, UE: od gospodarstwa do widelcaFrom farm to fork
Cele zintegrowanego podejścia do bezpieczeństwa żywności w UE: - zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności, - zdrowie zwierząt, - dobrostan zwierząt, - zdrowie roślin, poprzez spójne działania od gospodarstwa do stołu konsumentapoprzez odpowiedni monitoring i efektywne funkcjonowanie wewnętrznego rynku UE. http://ec.europa.eu/food/index_en.htm
Ciągle niedoceniany jest przez wielu rolników dobry system rolniczej informacji rynkowej Rynki rolneZintegrowany System Rolniczej Informacji Rynkowej(MRiRW)Informacja o cenach targowiskowych ODRówCeny w skupach i przetwórniachŚrednie ceny z rynków
Z perspektywy polskiego konsumenta, a więc każdego z nas, stan obecny wcale nie jest stanem dobrym: • - jedne z największych w UE wydatki na żywność • (25% wydatków gospodarstw domowych , wg GUS 2012, • postępująca unifikacja żywności, • kilka „afer” na rynku żywności ujawnionych najpierw przez dziennikarzy, a potem dopiero interwencje państwowych instytucji …
cd: • jeden z najszybszych w UE wzrost liczby centrów handlowych, • dominacja na polskim rynku kilku sieci: • Biedronka, Tesco, Carrefour, Lidl, Kaufland, Real Chociaż na razie super- i hipermarkety, sklepy dyskontowe to tylko 40% rynku spożywczego.
Inflacja, wbrew temu co głosi niemiecka szkoła ekonomiczna, a zatem i NBP, nie musi być jedynie wynikiem nadmiernej podaży pieniądza. Brak konkurencji, monopolizacja dużych obszarów gospodarki, niska mobilność siły roboczej to inne, nie mniej istotne przyczyny. Prof. Kazimierz Dadak
Dziękuję Państwu za uwagę.Czesław Nowakczeslaw.nowak@ur.krakow.pl