Warszawa, 25 czerwca 2009 r.

1. GERTRUDA UŚCIŃSKA Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski Instytut Pracy i Spraw Socjalnych HANNA ZALEWSKA Zakład Ubezpieczeń Społecznych PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA A ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE Warszawa, 25 czerwca 2009 r.

2. HANNA ZALEWSKA Zakład Ubezpieczeń Społecznych PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA A SYSTEMEM EMERYTALNY GERTRUDA UŚCIŃSKA Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski Instytut Pracy i Spraw Socjalnych PROBLEMY DOTYCZĄCE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W KONTEKŚCIE WYZWAŃ DEMOGRAFICZNYCH Warszawa, 25 czerwca 2009 r.

3. ZUS PRZYSZŁOŚĆ DEMOGRAFICZNA A SYSTEM EMERYTALNY Hanna Zalewska Warszawa, 25 czerwca 2009 r.

4. Przyszłość demograficzna a system emerytalny ZMIANY SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ W POLSCE Populacja w podziale na ekonomiczne grupy wieku źródło: do 2035 r. - Prognoza demograficzna Główny Urząd Statystyczny, 2008 r., od 2036 r. - prognoza sporządzona w Departamencie Statystyki ZUS w oparciu o prognozę GUS do 2035 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 4

5. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Zmiany sytuacji demograficznej w Polsce Udziały poszczególnych ekonomicznych grup wieku w całej populacji źródło: do 2035 r. - Prognoza demograficzna Główny Urząd Statystyczny, 2008 r., od 2036 r. - prognoza sporządzona w Departamencie Statystyki ZUS w oparciu o prognozę GUS do 2035 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 5

6. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Zmiany sytuacji demograficznej w Polsce Stosunek liczby osób w wieku poprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym Na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada: osób w wieku poprodukcyjnym. źródło: do 2035 r. - Prognoza demograficzna Główny Urząd Statystyczny, 2008 r., od 2036 r. - prognoza sporządzona w Departamencie Statystyki ZUS w oparciu o prognozę GUS do 2035 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 6

7. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Zmiany sytuacji demograficznej w Polsce Współczynnik obciążenia ekonomicznego*) Na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada: osób w wieku nieprodukcyjnym. *) rozumiany jako iloraz liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym źródło: do 2035 r. - Prognoza demograficzna Główny Urząd Statystyczny, 2008 r., od 2036 r. - prognoza sporządzona w Departamencie Statystyki ZUS w oparciu o prognozę GUS do 2035 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 7

8. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Zmiany sytuacji demograficznej w Polsce Przeciętne dalsze trwanie życia Dla kobiety w wieku 60 lat: Dla mężczyzny w wieku 65 lat: źródło: Prognoza demograficzna na lata 2008 – 2035, Główny Urząd Statystyczny, 2008 Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 8

9. Przyszłość demograficzna a system emerytalny PROGNOZA FUNDUSZU EMERYTALNEGO Wybrane parametry - wariant nr 1 (model FUS08) *) od 2036 r. - prognoza sporządzona w Departamencie Statystyki ZUS w oparciu o prognozę GUS do 2035 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 9

10. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego Liczba ubezpieczonych i liczba emerytów Stan na koniec danego roku *) liczba ubezpieczonych – ubezpieczenie emerytalne **) liczba emerytów, których świadczenie wypłacane jest z funduszu emerytalnego (łącznie z osobami pobierającymi emerytury realizowane na mocy umów międzynarodowych, łącznie z osobami posiadającymi prawo także do świadczenia rolniczego, łącznie z osobami, których emerytura wypłacana jest w zbiegu z rentą z tytułu niezdolności do pracy) Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 10

11. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Liczba ubezpieczonych i liczba emerytów Stan na koniec danego roku Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 11

12. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Przeciętny wiek osób pobierających emeryturę*) **) przeciętny wiek osób, których świadczenie wypłacane jest z funduszu emerytalnego (łącznie z osobami pobierającymi emerytury realizowane na mocy umów międzynarodowych, łącznie z osobami posiadającymi prawo także do świadczenia rolniczego, łącznie z osobami, których emerytura wypłacana jest w zbiegu z rentą z tytułu niezdolności do pracy) Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 12

13. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Przeciętny wiek osób pobierających emeryturę Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 13

14. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Struktura wieku osób pobierających emeryturę - MĘŻCZYŹNI Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 14

15. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Struktura wieku osób pobierających emeryturę - KOBIETY Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 15

16. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Wydolność systemu emerytalnego *) *) wydolność systemu emerytalnego zdefiniowano jako iloraz wpływów składkowych do funduszu emerytalnego i wydatków funduszu emerytalnego Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 16

17. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Deficyt roczny funduszu emerytalnego i stan środków FRD*) *) stan środków FRD (w kwotach zdyskontowanych na 2008 r.) przy założeniu stopy zwrotu netto 5% i przy założeniu, że środki FRD nie zostaną wcześniej uwolnione **) w kwotach zdyskontowanych na 2008 r. Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 17

18. Przyszłość demograficzna a system emerytalny Prognoza funduszu emerytalnego - wariant nr 1 (model FUS08) Deficyt roczny funduszu emerytalnego i stan środków FRD Warszawa, 25 czerwca 2009 r. 18

19. PROBLEMY DOTYCZĄCE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO W POLSCE W KONTEKŚCIE WYZWAŃ DEMOGRAFICZNYCH Gertruda Uścińska Warszawa, 25 czerwca 2009 r.

20. KONSPEKT PREZENTACJI • Ogólne problemy • System emerytalny • Wiek emerytalny w Polsce • Jak powinien być ustalony? • 3. Potrzeba reformy systemu rentowego • Renty z tytułu niezdolności do pracy • Renty rodzinne • Ustalenia końcowe Problemy dotyczące zabezpieczenia społecznego w Polsce w kontekście wyzwań demograficznych Warszawa, 25 czerwca 2009 r.