Co to jest spółdzielnia socjalna?

1. Zakładamy spółdzielnię socjalną(z uwz. zapisów ustawy z dnia 7 maja 2009r.o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw) www.spoldzielnie.org

2. Co to jest spółdzielnia socjalna? • Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków (działalność gospodarcza) www.spoldzielnie.org

3. Spółdzielnia socjalna działa na rzecz: 1)społecznej reintegracji jej członków przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu, 2) zawodowej reintegracji jej członków przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy • - a działania te nie są wykonywane w ramach prowadzonej przez spółdzielni socjalną działalności gospodarczej. www.spoldzielnie.org

4. Spółdzielnia socjalna może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.) www.spoldzielnie.org

5. Ważniejsze akty prawne dotyczące działalności spółdzielni socjalnej • ustawa o spółdzielniach socjalnych z 27 kwietnia 2006 r. (Dz. U. Nr 94, poz. 651) • ustawa z 16 września 1982 r. Prawo Spółdzielcze (tekst. jedn. Dz. U. z 2003r., Nr 188 poz. 1848, z późn. zm.) • ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w zakresie osób bezrobotnych (Dz. U. z 2004r., Nr 99, poz. 1001 z późn.zm.); • ustawa z 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2003r., Nr 122, poz. 1143 z późn. zm); • ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; • ustawa z 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003r., Nr 96, poz. 873 z późn; zm.) • ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004r., Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.); www.spoldzielnie.org

6. Kto może zostać członkiem spółdzielni socjalnej? www.spoldzielnie.org

7. Osoba Bezrobotnaw rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tj. • obywatel polski lub cudzoziemiec, również cudzoziemiec - członek rodziny obywatela polskiego, niezatrudniony i nie wykonujący innej pracy zarobkowej, zdolny i gotowy do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, bądź, jeśli jest osobą niepełnosprawną, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy, nieuczący się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych lub szkół wyższych w systemie wieczorowym albo zaocznym, zarejestrowany we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. www.spoldzielnie.org

8. Osoby, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 7 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, tj. • bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, • uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, • uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, • chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, • zwolnieni z zakładów karnych, mające trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, • uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, www.spoldzielnie.org

9. … czyli osoby, które … podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych, znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym. www.spoldzielnie.org

10. Osoby niepełnosprawne • w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych www.spoldzielnie.org

11. Założyciele spółdzielni socjalnej muszą mieć pełną zdolność do czynności prawnych !!!Liczba członków spółdzielni socjalnej nie może być mniejsza niż 5 oraz większa niż 50 osób fizycznych,Wyjątek! Spółdzielnia socjalna powstała w wyniku przekształcenia spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych może liczyć więcej niż 50 członków. www.spoldzielnie.org

12. Osoby prawne • organizacje pozarządowe w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie • jednostki samorządu terytorialnego • kościelne osoby prawne Liczba założycieli (osób prawnych) takiej spółdzielni socjalnej nie może być mniejsza niż dwa www.spoldzielnie.org

13. W przypadku gdy założycielami spółdzielni socjalnej są osoby prawne, są one zobowiązane do zatrudnienia w terminie sześciu miesięcy od dnia wpisania spółdzielni socjalnej do Krajowego Rejestru Sądowego co najmniej pięciu osób spośród bezrobotnych, wykluczonych lub niepełnosprawnych. Osoby te po 12 miesiącach nieprzerwanego zatrudnienia w spółdzielni socjalnej, mają prawo do uzyskania członkostwa w spółdzielni socjalnej. www.spoldzielnie.org

14. Nabywanie członkostwa w istniejącej spółdzielni socjalnej – osoby fizyczne • Członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć osoby bezrobotne, wykluczone niepełnosprawne w tym także posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych. • Członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć także inne osoby jeżeli ich praca na rzecz spółdzielni socjalnej wymaga szczególnych kwalifikacji, których nie posiadają pozostali członkowie tej spółdzielni.Liczba takich osób, nie może być większa niż 50% ogólnej liczby członków spółdzielni socjalnej. www.spoldzielnie.org

15. Nabywanie członkostwa istniejącej spółdzielni socjalnej – osoby prawne Członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć organizacje pozarządowe w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, kościelne osoby prawne lub jednostki samorządu terytorialnego. www.spoldzielnie.org

16. Zakładamy spółdzielnię socjalną krok po kroku www.spoldzielnie.org

17. Decyzja o podjęciu działalności • Co chcemy robić? • Jaka jest konkurencja na rynku? • Ile musimy zainwestować? • Skąd środki na rozpoczęcie działalności? • Kto może nam pomóc? • Przygotowanie koncepcji działania (biznesplan) www.spoldzielnie.org

18. Przygotowanie statutuspółdzielni socjalnej www.spoldzielnie.org

19. Statut spółdzielni socjalnej powinien zawierać: • nazwę podmiotu z obowiązkowym dodatkiem „spółdzielnia socjalna” • określenie siedziby spółdzielni socjalnej • przedmiot działalności spółdzielni oraz czas trwania, o ile założono ją na czas określony • wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które członek obowiązany jest zadeklarować, terminy wnoszenia i zwrotu oraz skutki nie wniesienia udziału w terminie a w przypadku możliwości wnoszenie więcej niż jednego udziału, można określić ich górną granicę www.spoldzielnie.org

20. Statut spółdzielni socjalnej powinien zawierać: • prawa i obowiązki członków • zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykreślania i wykluczania członków • zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał; • zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni • oraz inne postanowienia wynikające z przepisów prawa www.spoldzielnie.org

21. Walne zebranie założycielskie spółdzielni socjalnej www.spoldzielnie.org

22. W trakcie walnego zebrania założycielskiego założyciele spółdzielni socjalnej podejmują uchwały o: • powołaniu spółdzielni socjalnej, • przyjęciu statutu spółdzielni, • powołaniu zarządu, • powołaniu Rady Nadzorczej - w przypadku gdy liczba członków spółdzielni jest mniejsza niż 15 nie powołuje się Rady Nadzorczej, a jej zadania wykonuje walne zebranie - prawo kontroli działalności spółdzielni przysługuje każdemu członkowi. www.spoldzielnie.org

23. Rejestracja spółdzielni socjalnej w Krajowym Rejestrze Sądowym www.spoldzielnie.org

24. Spółdzielnia socjalna podlega obowiązkowemu wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, w Sądzie Rejonowym właściwym dla siedziby spółdzielni. Spółdzielnia socjalna nie uiszcza opłaty sądowej od wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego oraz za ogłoszenie tego wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. www.spoldzielnie.org

25. W celu rejestracji spółdzielni należy wypełnić druki • KRS-W5 - Wniosek o rejestrację podmiotu w rejestrze przedsiębiorców • KRS-WK – Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki • KRS-WM – Przedmiot działania (PKD2007) • KRS-WH – Sposób powstania podmiotu(w przypadku, gdy spółdzielnia powstaje w wyniku podziału, połączenia lub przekształcenia innych podmiotów np. spółdzielni inwalidów) www.spoldzielnie.org

26. Do wniosku należy załączyć • protokół założycielskiego Walnego Zgromadzenia (protokół ten podpisują dwie osoby w tym przewodniczący obrad i sekretarz) • listę obecności wraz z adresami członków - założycieli i oryginalnymi podpisami • uchwałę Walnego Zgromadzenia o powołaniu nowej spółdzielni zawierająca: adres siedziby spółdzielni, skład Zarządu, skład Rady Nadzorczej, statut spółdzielni oraz • zaświadczenie powiatowego urzędu pracy potwierdzające posiadanie statusu osoby bezrobotnej; • zaświadczenie potwierdzające spełnienie przez osoby zamierzające założyć spółdzielnię socjalną warunków, o których mowa w ustawie o zatrudnieniu socjalnym, lub • orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby zamierzającej założyć spółdzielnię socjalną. www.spoldzielnie.org

27. Ważne! Po zarejestrowaniu spółdzielnia nabywa osobność prawną i rozpoczyna działalność. Za czynności dokonane w interesie spółdzielni przed zarejestrowaniem osoby działające do chwili zarejestrowania spółdzielni odpowiadają wobec osób trzecich solidarnie. Za zobowiązania wynikające z tych czynności spółdzielnia odpowiada po jej zarejestrowaniu tak jak za zaciągnięte przez siebie. Jednakże osoby działające przed zarejestrowaniem spółdzielni odpowiadają wobec niej według przepisów prawa cywilnego. www.spoldzielnie.org

28. Kolejne etapy uruchomienia spółdzielni socjalnej www.spoldzielnie.org

29. Zgłoszenia Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej należy uzyskać: • Numer REGON w Urzędzie Statystycznym • Numer NIP w Urzędzie Skarbowym Ponadto należy dokonać stosownych zgłoszeń do: • Zakładu Ubezpieczeń Społecznych • Państwowej Inspekcji Pracy www.spoldzielnie.org

30. Pozostałe zobowiązania • Wykonanie pieczęci • Oznaczenie siedziby podmiotu • Założenie rachunku bankowego • Uzyskanie niezbędnych koncesji i pozwoleń www.spoldzielnie.org

31. Środki na rozpoczęcie działalności Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt. 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy starosta może ze środków Funduszu Pracy przyznać bezrobotnemu jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, (…), a w przypadku gdy działalność jest podejmowana na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych, wysokość przyznanych bezrobotnemu środków nie może przekraczać 4-krotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka założyciela spółdzielni oraz 3-krotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka przystępującego do spółdzielni socjalnej po jej założeniu. Od 2007 roku osoby zamierzające założyć spółdzielnię socjalną mogą złożyć wspólny wniosek o przyznanie środków z Funduszu Pracy. www.spoldzielnie.org

32. Inne środki na rozpoczęcie działalności spółdzielni socjalnej • Środki z budżetu ministerstwa: • Regionalne Fundusze Ekonomii Społecznej (2005r.) • Ośrodki Wspierania Spółdzielczości Socjalnej (roczne edycje programu) • Środki z programów unijnych (np. PIW EQUAL (2004-2006), POKL – 6.2) www.spoldzielnie.org

33. Inne środki na finansowanie działalności spółdzielni socjalnej • Dofinansowania i pożyczki dla osób niepełnosprawnych z PFRON • Refundacja składek ZUS ze środków Funduszu Pracy • Przygotowanie zawodowe dla członka kandydata do spółdzielni socjalnej • Środki na dofinansowanie miejsca pracy członka przystępującego do Spółdzielni Socjalnej www.spoldzielnie.org

34. Wsparcie dla spółdzielni socjalnych • Działające na rzecz przedsiębiorczości społecznej organizacje pozarządowe • Centra Integracji Społecznej • Ośrodki Wsparcia Spółdzielni Socjalnych • Projekty, których celem jest wspieranie tworzenia gospodarki społecznej (PO Kapitał Ludzki 7.2.2) • Świadome i przychylne władze lokalne www.spoldzielnie.org

35. Specyfika spółdzielni socjalnych Działalność w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej oraz realizacja zadań pożytku publicznego www.spoldzielnie.org

36. Spółdzielnia socjalna a NGO Zgodnie z założeniami ustawodawcy spółdzielnie socjalne ze względu na swoją specyfikę i działalność statutową zostały uznane jako podmioty działające w polu pożytku publicznego www.spoldzielnie.org

37. Korzyści dla spółdzielni socjalnej • Minimum 40% nadwyżki bilansowej winno być przekazane na fundusz reintegracyjny jednocześnie nie będący podstawą do opodatkowania od osób prawnych CIT • Możliwość zatrudniania wolontariuszy • Możliwość realizowania zadań pożytku publicznego na takich samych zasadach jak organizacje pozarządowe www.spoldzielnie.org

38. Spółdzielnie socjalne w Polsce • Obecnie jest zarejestrowanych około 160 spółdzielni socjalnych • Spółdzielnie te prowadzą działalność w zakresie usługowym np. usługi porządkowe, budowlane, cateringowe, szkoleniowe, reklamowe; handlowym - sklepy „z drugiej ręki”); produkcyjnym – rowery dla niepełnosprawnych, produkty rolne; recycling; riksze; ośrodek rekreacyjny www.spoldzielnie.org

39. Dziękuję za uwagę! Stowarzyszenie Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych 61-121 Poznań, ul. Ostrówek 15 tel/fax 061 887-11-66, kom 506-144-856 e-mail: biuro@spoldzielnie.org www.spoldzielnie.org