1.21k likes | 2.48k Views
Marr ë s-dh ë n ë si Mesazhi Kanalet Feedback Zhurma Mjedisi. Element ë t e komunikimit. Pjes ë marrja ë sht ë e vazhdueshme dhe e nj ë kohshme Ngjarjet komunikative kan ë nj ë t ë kaluar , nj ë t ë tashme dhe nj ë t ë ardhme T ë gjith ë komunikuesit kane role.
E N D
Marrës-dhënësi • Mesazhi • Kanalet • Feedback • Zhurma • Mjedisi Elementët e komunikimit
Pjesëmarrjaështë e vazhdueshmedhe e njëkohshme • Ngjarjetkomunikativekanënjë tëkaluar, një tëtashmedhenjë tëardhme • Tëgjithëkomunikuesitkane role Treparimetransaksionale
Komunikim intrapersonal • Komunikim interpersonal • Komunikim nëgrupe tëvogla • Komunikimpublik • Komunikim me masën • Komunikimndërkulturor • Komunikimetik Tipekomunikimi
Sipasvendit • Sipaslargësisë • Sipas mënyrës dhemjetit • Sipasshkallës njohëse dhepozitës • Sipasshtresave Tipe tëtjerakomunikimi
Forca • Intensiteti • Ritmi • Qëndrueshmëria Dinamika e komunikimit
Modeli teknicist • Modeli psikosociologjik • Modeli i Gerbner • Modeli i Laswell • Modeli i Newcomb • Modeli i McLean • Modeli i Jacobson 7 modele të komunikimit
Krijuar nga Schannon • Përkufizimi – komunikimi mundtë përcaktohet si një transmetim i një mesazhi nga një mjedis në një tjetër me kosto minimale dhe efikasitet maksimal Modeli teknicist
Dërguesi koodimi Skema e Schannon
Koodimi dekoodimi kanali Skema e Schannon
Dekoodimi marrësi Skema e Schannon
Dërg – Kood ------- dek ---marrësi kanali feedback Skema e Schannon
Feedback – retroaktivizimi i marrësit kundrejt dërguesit Skema e Schannon
Injoron faktin se komunikimi është i realizueshëm prej individësh (me faktorë psikologjikë, socialë, me sistemet e normave etj.), pra të manipulueshëm • Paraqet komunikimin si një proces linear e të vazhdueshëm Kritika ndaj modelit teknicist
Përkufizim – tërësia e proceseve me anë të të cilëve realizohet shkëmbimi i informacionit dhe i domethënieve midis personave në një situatë të caktuar sociale • Komunikim = ndërveprim • Nuk kemi një D dhe një M, por dy folës Modeli psikosociologjik
Sheh komunikimin jo vetëm si transmetim të dhënash, por edhe si një transaksion midis dy folësish • Dhënia dhe marrja janë të njëkohshme • D (M) M (D) • Komunikimi si akt social Modeli psikosociologjik
Pohon të jetë universalisht i aplikueshëm • Tërheq vëmendjen në elementët kyç që janë të zakonshëm për çdo veprim komunikues të përditshëm • Lidh mesazhin me realitetin, për të cilin flasim duke na aftësuar të bëjmë pyetje mbi perceptimet dhe kuptimet Modeli i Gerbner
E sheh procesin e komunikimit si fakt që konsiston në dy dimensione alternuese: • Dimensioni horizontal (perceptues ose receptiv) • Dimensioni vertikal (i komunikimit dhe kontrollit) Modeli i Gerbner
Dimensoni horizontal: • Ngjarja N • Perceptuesi M • Perceptimi i N-së nga M e quajmë perceptim N1 Ky është dimensioni perceptiv në fillim të procesit Modeli i Gerbner
Duke qenë se M nuk mund të perceptojë tërë kompleksitetin e N, seleksionon një pjesë të realitetit. Perceptimi human është kompleks, nuk është thjesht një marrje e thjeshtë e stimujve, por një proces ndërveprimi dhe negocimi Modeli i Gerbner
Përpiqemi të krijojmë kontakt mes stimulit të jashtëm dhe modelin e brendshëm të konceptit. Kur kontakti kryhet, themi se kemi arritur të perceptojmë diçka, i kemi dhënë kuptim • Kontakti = kuptim • Procesi i kundërt i kuptimit ështëç’orientimi Modeli i Gerbner
Ndodh kur dështojmë për të kuptuar dicka, në atë që perceptojmë • Pengesë për kontaktin në këtë rast bëhet edhe kultura vetiake. Pra, perceptimi nuk është vetëm proces psikologjik i individit, por edhe çështje kulture Modeli i Gerbner
Dimensioni vertikal (stadi i dytë) • Ndodh kur perceptimi N1 konvertohet në një sinjal SE mbi N. Këtë sinjal apo reagim për një ngjarje e quajmë mesazh • S quajmë formën e sinjalit • E quajmë përmbajtjen e sinjalit Modeli i Gerbner
Marrëdhënia midis formës dhe përmbajtjes është dinamike dhe interaktive • Seleksionimi është i rëndësishëm po aq sa tek dimensioni horizontal Modeli i Gerbner
Ky model i referohet komunikimit me masën • Debaton mbi kuptueshmërinë e proceseve të komunikimit masiv Modeli i Laswell
Stadet e modelit • Kush • Thotëçfarë • nëçfarë kanali • Kujt • Meçfarë efekti Modeli i Laswell
Sheh komunikimin si një transmetim mesazhesh • Ngre çështjen e «efektit» më tepër se të kuptimit • «Efekti» përfshin një ndryshim të vëzhgueshëm dhe të matshëm te marrësi që shkaktohet nga elementët e identifikueshëm në proces Modeli i Laswell
Ndryshimi i njërit prej elementëve do të ndryshonte efektin • Ky model është i suksesshëm në proceset e komunikimit masiv, në institucione, në audiencë etj. Modeli i Laswell
Modeli i tij nuk është linear si të mëparshmit por ka formën e një trekëndëshi • Rëndësia e tij qëndron në faktin se është i pari që paraqet rolin e komunikimit në shoqëri ose në një marrëdhënie sociale Modeli i Newcomb
Qëllimi: mbajtja e ekuilibrit brenda sistemit social • A – komunikuesi • B – marrësi • X – pjesë e mjedisit social • ABX – sistem që i referohet marrëdhënieve të brendshme të ndërvarura: Modeli i Newcomb
X A B Modeli i Newcomb
Ky model pohon se informacioni është i nevojshëm. Pa të nuk ndihemi pjesë e një shoqërie • Duhet të kemi informacionin e përshtatshëm mbi mjedisin tonë për të patur një reagim sa më të zakonshëm si dhe të identifikohemi sa më lirshëm në këtë mjedis (ngjashmëri: Kultura tek modeli i dytë, psikosociologjik) Modeli i Newcomb
Ky model është një variant më i zgjeruar i modelit të Newcomb • Ndryshimi nga modeli i Newcomb: përfshirja e elementit C • C – funksioni editorial-komunikues: procesi i vendimit se çfarë dhe si të komunikosh Modeli i Westley dhe McLean
Ndryshimi tjetër nga modeli i Newcomb është rikthimi në formën lineare bazë A B Modeli i Westley dhe McLean
X është më pranë A-së se B-ja dhe shigjetat janë të njëanshme • A i dërgon një histori C-së. C-ja punon dhe ia transmeton këtë histori B-së, audiencës. • B dhe A nuk kanë marrëdhënie të drejtpërdrejta Modeli i Westley dhe McLean
X1 X2 X3 C B Modeli i Westley dhe McLean
Masmedia shtrin mjedisin e saj social me të cilin B ka nevojë të lidhet • Nevoja e ruajtjes së një orientimi kundrejt X është një motiv për komunikim • A dhe C kanë rol dominues ndërkohë që B është nën autoritetin e tyre • B – totalisht i varur nga masmedia Modeli i Westley dhe McLean
X1 X2 X3 A C B Modeli i Westley dhe McLean
Kritika: ne nuk jemi të varur nga masmedia në mënyrën që e parashtron ky model Modeli i Westley dhe McLean
Ky model është i ngjashëm si me atë linear dhe me atë trekëndor • Analizon strukturën e brendshme dhe kuptimin e mesazhit • Modeloi gjashtë faktorët konstitutivë në një akt komunikimi • Modeloi funksionet që ky akt komunikimi kryen për çdo faktor Modeli i Jacobson
Gjashtë faktorët përcaktues në realizimin e një komunikimi: • Adresuesi • I adresuari • Konteksti – diçka e ndryshme nga vetja e adresuesit • Mesazhi • Kontakti – nënkupton kanalin fizik • Kodi – sistemi i ndarë kuptimor ku strukturohet mesazhi Modeli i Jacobson
Sipas Jacobson kemi një funksion për çdo faktor • Adresuesi – emotiv • I adresuari – bindës • Mesazhi – poetik • Konteksti – referencues • Kontakti – shprehës • Kodi - metalinguistik Modeli i Jacobson
Funksioni emotiv përshkruan marrëdhëniet e mesazhit me adresuesin. • Funksioni emotiv ka për qëllim komunikimin e elementëve personalë si, emocionet, qëndrimet, statusin, klasën etj. Modeli i Jacobson
Funksioni bindës i referohet efektit të mesazhit tek i adresuari. • Zakonisht nuk ka rëndësi të madhe. Modeli i Jacobson
Funksioni poetik është marrëdhënia e mesazhit me veten. • Ka të bëjë me anën estetike të mesazhit Modeli i Jacobson
Funksioni referencues është qendra e komunikimit objektiv Modeli i Jacobson
Funksioni shprehës shërben për të ruajtur të hapura kanalet e komunikimit, për të ruajtur marrëdhënien mes adresuesit dhe të adresuarit Modeli i Jacobson
Funksioni metalinguistik lejon identifikimin e kodit të përdorur. • Të gjitha mesazhet duhet të kenë një funksion metalinguistik implicit ose eksplicit Modeli i Jacobson
Variablat psikologjikë • Variablat konjitivë • Variablat socialë Variblat përcaktues të komunikimit
Parimi i funksionimit psikologjik – të gjithë individët funksionojnë si një organizëm i nënshtruar ndaj një tërësie forcash. forca të jashtme forca të brendshme Variablat psikologjikë
Tërësia e forcave ndikon mbi individin duke krijuar nevoja dhe tensione sjelljet Sjellja e individit ka si qëllim reduktimin e tensionit që vepron mbi të, për të kënaqur nevojat e tij Variablatpsikologjikë