PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ W SZKOLE. STRATEGIE I ICH PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE

1. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ W SZKOLE. STRATEGIE I ICH PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE Poradnia Profilaktyczno Terapeutyczna Zielona Góra, Węgierska 32/5 tel 0 601 934558 Mail: profilak@zg.home.plhttp://poradniapt.w.interia.pl

2. PROFILAKTYKA... ...to działania rozwijające i wspierające zdolności do wszechstronnego, konstruktywnego rozwoju we wszystkich sferach życia, zapobiegające niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi.

3. SOCJALIZACJA Ogół działań, których celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka oraz stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi.... Wychowanie Kształcenie Nauczanie Ogół działań, których celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości człowieka oraz stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi.... Wychowanie Kształcenie Nauczanie ...to działania rozwijające i wspierające zdolności do wszechstronnego, konstruktywnego rozwoju we wszystkich sferach życia, zapobiegające niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. PROFILAKTYKA ...oddziaływanie medyczne lub psychologiczne mające na celu leczenie – usuwanie zaburzeń, przeżywanych przez jednostkę lub określanych przez jej otoczenie jako choroba... ...oddziaływanie medyczne lub psychologiczne mające na celu leczenie – usuwanie zaburzeń, przeżywanych przez jednostkę lub określanych przez jej otoczenie jako choroba... TERAPIA

4. SOCJALIZACJA PROFILAKTYKA PROFILAKTYKA TERAPIA

5. Kampanie medialne Festyny Konkursy szkolne Pogadanki i Programy dla klas ZAPOBIEC WEJŚCIU SZKOŁA Programy specjalistyczne Świetlice socjoterapeutyczne Obozy dla dzieci z rodzin z zach. problemowym ZAPOBIEC WEJŚCIU POMAGAĆ W WYJŚCIU SZKOŁA POMAGAĆ W WYJŚCIU POZA SZKOŁĄ Punkty konsultacyjne Grupy wsparcia ALANON ALATEEN Rodzaje profilaktyki PIERWSZORZĘDOWA Ogół populacji TRZECIORZĘDOWA Terapia i leczenie DRUGORZĘDOWA Grupy ryzyka

6. Charakterystyczne cechy różnicujące nowoczesnych programów profilaktycznych NOWOCZESNE DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE DĄŻA DO: CECHY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH DAWNIEJ: bez diagnozy OPARCIA NA DIAGNOZIE przypadkowi realizatorzy (np..lekarze) KORZYSTANIA Z PROFILAKTYKÓW dominujące strategie edukacyjne ŁĄCZENIA RÓŻNYCH STRATEGII formy wykładowe AKTYWIZACJI FORM izolowane UDZIAŁU LOKALNEJ SPOŁECZNOŚCI krótkotrwałe WYDŁUŻANIA CZASU ODDZIAŁYWANIA monotematyczne INTERDYSCYPLINARNOŚCI incydentalne POWTARZALNOŚCI bez ewaluacji EWALUACJI bez promocji KORZYSTANIA Z PROMOCJI I REKLAMY

7. STRATEGIE PROFILAKTYCZNE • NORMATYWNE • OSOBISTEJ DECYZJI • STRATEGIE ZWIĄZANE Z SYSTEMEM WARTOŚCI • EDUKACYJNE • UCZENIE POSTAW ASERTYWNYCH • ALTERNATYWNE SPOSOBY ŻYCIA • WYZNACZANIE CELÓW • UCZENIE PODEJMOWANIA DECYZJI • POCZUCIE WŁASNEJ WARTOŚCI • RADZENIE SOBIE ZE STRESEM • DOSTĘPNOŚĆ DO POMOCY TERAPEUTYCZNEJ • UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE

8. Budowanie pozytywnych więzi programy profilaktyczne edukacyjne dla rodziców Wzmacnianie norm i wartosci Redukowanie czynników ryzyka Redukowanie czynników ryzyka Redukowanie czynników ryzyka Redukowanie czynników ryzyka Wzmacnianie norm i wartosci CEL DRUGI: CEL DRUGI: CEL DRUGI: CEL DRUGI: Redukowanie deficytów i wsparcie Działania interwencyjne Ograniczanie i interwencja Alternatywy dla grup ryzyka Edukacja i współpraca KONSTRUOWANIE PROGRAMU Wzmacnianie czynników chroniących CEL PIERWSZY: Np.:Czynne uczestnictwo w życiu szkoły i społeczności lokalnej Redukowanie czynników ryzyka Właściwa opieka i partnerskie relacje z rodzicami CEL DRUGI: Czytelne, zinternalizowane i akceptowane normy Umiejętności w sferze emocjonalnej i społecznej inne Np.:Niepowodzenia szkolne Przynależność do problemowych grup rówieśniczych Przejawianie zachowań problemowych Dostępność do substancji psychoaktywnych Zachowania dorosłych w środowisku lokalnym

9. Os. decyzje w spr alk. I używek Os. decyzje w spr alk. I używek Os. decyzje w spr alk. I używek KLASA III KLASA II KLASA I Programy dla rodziców Programy dla rodziców Przeko-nania i wartości TAK Czy NIE TAK Czy NIE TAK Czy NIE TAK Czy NIE TAK Czy NIE TAK Czy NIE TAK Czy NIE Program SPÓJRZINACZEJ Program SPÓJRZINACZEJ Program RAZEM kontrakt Program RAZEM kontrakt Program RAZEM kontrakt II ELEMEN-TARZ Program SPÓJRZINACZEJ Os. przekonania i wartości pedag. i specjalistów Osobiste przekonania i wartości pedag. I specjalistów Osobiste przekonania i wartości pedag. I specjalistów Program DEBATA Interw. wobec sprzed. Alk. Interw. wobec sprzed. Alk. Program RAZEM Interw. wobec sprzed. Alk. ŚWIETLI-CE ŚWIETLI-CE i oferta środowiska ŚWIETLI-CE PRAWO KAMPANIE MEDIALNE. ASERTYWNOŚĆ ALTERNATYWNE NORMATYWNE ZEWN. SYST. WART EDUKACYJNE OS. DECYZJI POCZ. WŁ. WARTOŚCI INNE UM SPOŁECZNE TRENINGI ASERTYWN. TRENINGI ASERTYWN. TRENINGI ASERTYWN. Normy Religia postawy Normy Religia postawy Normy Religia postawy Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. Mity i stereotypy zw. z alk.i uż. MATRYCA PROFILAKTYCZNA RODZINA KLASA SZKOLNA WYCHOWAW-CY SPECJALIŚCI OSIEDLE OTOCZENIE SKLEPY

10. Zagadnienia podstawowe w szkoleniu nauczycieli profilaktyków • Umiejętności podstawowe realizatorów • wiedza o uzależnieniach i procesach w rodzinach osób uzależnionych Stosowanie języka „ja” Odróżnianie obserwacji od ocen Odpowiedzialność za uczucia i dostrzeganie ukrytych za nimi potrzeb Formułowanie próśb Umiejętność zadawania pytań Stosowanie informacji zwrotnych Umiejętności empatyczne: dawanie empatii innym dawanie empatii sobie Utrzymywanie partnerskich relacji na poziomie adekwatnym Parafrazowanie Umiejętność prowadzenia dialogu • umiejętności i wiedza nt radzenia sobie ze złością • umiejętności komunikacyjne • wiedza nt agresji i przemocy rówieśniczej i umiejętności zapobiegania Znajomość łańcucha kontroli złości Znajomość kroków kontroli złości Umiejętność stosowania technik kontroli złości Znajomość metod uczenia kontroli złości Proces uzależnienia Role członków rodzin z problemem alkoholowym System iluzji i zaprzeczeń Podstawy motywowania do leczenia Podstawowe umiejętności w pierwszym kontakcie Znajomość procedur w interwencji wobec uzależnienia i przemocy (w tym kompetencje w przypadkach podejrzenia o przemoc seksualną) • umiejętności i wiedza nt motywowania do zmiany zachowania Wiedza na temat źródeł przemocy rówieśniczej Znajomość metod redukowania przemocy Mapa przemocy w szkole Szkolny program przeciwdziałania przemocy Metody mediacji („metoda wspólnej sprawy i inne”) • umiejętności i wiedza nt utrzymania dyscypliny Znajomość strategii motywacyjnych Ćwiczenie umiejętności motywacyjnych Motywowanie do uczenia a motywowanie do zmiany zachowania Rozmowa motywująca Motywowanie poza motywacją • Poznanie i stosowanie co najmniej kilku programów profilaktycznych Umiejętności dyscyplinujące nauczyciela Szkolny system dyscyplinujący Dyscyplina a motywacja Obszary pracy z dyscypliną w klasie i w grupie • Osobiste postawy i przekonania: • Stosunek do substancji psychoaktywnych • Odpowiedzialność w zakresie stosowania strategii profilaktycznych • Gotowość do budowania partnerskich relacji z wychowankami • Systematyczne superwizowanie umiejętności • Korzystanie z grup wsparcia ... ... ... ... ... ...

11. KONIEC