GENEL MUHASEBE I

1. GENEL MUHASEBE I MENKUL KIYMETLER ÜNİTE 7

2. Amaçlar: MENKUL KIYMET kavramını açıklayabilmek, Geçici ve uzun vadeli yatırımları ayırdebilmek, Menkul kıymetleri sınıflandırabilmek, Hisse senedi ile borçlanma senetleri arasındaki farkı açıklayabilmek, Geçici yatırımları muhasebeleştirebilmek.

3. DÖNEN VARLIKLAR • HAZIR DEĞERLER • MENKUL KIYMETLER • TİCARİ ALACAKLAR • DİĞER ALACAKLAR • STOKLAR • DİĞER DÖNEN VARLIKLAR

4. MENKUL KIYMETLER • HİSSE SENETLERİ • ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI • KAMU KESİMİ TAHVİL SENET VE BONOLARI • DİĞER MENKUL KIYMETLER • MENKUL KIYMETLER DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)

5. MENKUL KIYMETLER • Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılanmenkul kıymetler • Satılmaya hazır amaçlı menkul kıymetler • Vadeye kadar elde tutma amaçlı menkul kıymetler *1. gruptaki menkul kıymetler alış bedeli ile 2. ve 3. gruptakiler maliyet bedeli ile muhasebeleştirilmektedir.

6. HİSSE SENEDİ • Sermayesi paylara bölünmüş şirketler (anonim şirket) tarafından çıkarılan, sermayeye katılma payını temsil eden ve payların dolaşımını sağlayan, kanuni şekil şartlarına uygun hazırlanmış kıymetli evraktır. • Hisse senetleri nama veya hamiline yazılı olabilir. • Hisse senetleri geçici ya da uzun vadeli yatırım aracı olabilir. • Hisse senetleri uzun vadede kâr payı (temettü) getirisi olan menkul kıymetlerdir.

7. TAHVİL VE TÜREVLERİ • Anonim şirketler ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından çıkarılan, belli bir vade ile belli tutar üzerinden borçlanma olanağı sağlayan ve karşılığında belirlenmiş olan faizi ödeme yükümlülüğünü içeren, şekil şartlarına uygun hazırlanmış kıymetli evraktır. • Tahviller sabit getirili (faizli) finansal araçlardır. Tahvil geçiciya da uzun vadeli yatırım aracı olabilir. • Özel kesim tahvil faizi üzerinden belli oranda gelir vergisi kesintisi (stopaj) yapılabilir. DİĞER BORÇLANMA ARAÇLARI: • Hazine Bonosu/ Finansman Bonosu • Gelir Ortaklığı Senedi • Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgesi • Yatırım Fonu Katılma Belgesi

8. İşletmenin fon fazlasını değerlendirmek amacıyla, hisse senedi veya tahvil ve benzeri finansal varlıkları satın alması durumunda, alış bedeli ve komisyon tutarını nakit ve/veya mevduat hesabından öder. İşlemin muhasebe kaydı şöyledir: 110 HİSSE SENETLERİ XXX 111 ÖZEL KESİM TAHVİL SENET VE BONOLARI XXX 112 KAMU KESİMİ TAHVİL SENET VE BONOLARI XXX 118 DİĞER MENKUL KIYMETLER XXX 653 KOMİSYON GİDERLERİ xxx KASA XXX BANKALAR XXX

9. Aşağıdakilerdenhangisimenkul kıymetlergrubunun bir unsurudur? • Özel maliyetler • Banka kredileri • Alınançekler • Hissesenetleri • İştirakler

10. 2. İşletmenin geçici yatırım amacıylaaldığıhazine bonoları hangihesapta izlenir? • Özel kesim tahvil senet ve bonoları • Kamu kesimi tahvil senet ve bonoları • Diğer menkul kıymetler • Çıkarılmış tahviller • Tahvil anapara taksit ve faizleri

11. 3. İşletmenin geçici yatırım amacıyla satın aldığı(A) Anonim Şirketine ait hisse senetleri satıldığında, aşağıdakilerden hangisi yapılır? • Hisse senetleri hesabı nominal değerle alacaklandırılır • Hisse senetleri hesabı maliyet değerinden alacaklandırılır • Hisse senetleri alış bedeliyle alacaklandırılır • Hisse senetleri nominal değerle borçlandırılır • Hisse senetleri alış bedeliyle borçlandırılır

12. 4. 110 HİSSE SENETLERİ HESABI XX 653 KOMİSYON GİDERLERİ HS. XX 102 BANKALAR HESABI XX Yukarıdakikayıthangiişlemeaittir? • Geçici yatırım için hisse senedi satın alınması • Geçici yatırım için alınan hisse senetlerinin zararına satılması • Geçici yatırım için alınan hisse senetlerinin kârlı satılması • Yatırım amacıyla alınan hisse senetlerinin kaydı • Yatırım amacıyla alınan hisse senetlerine kâr payı dağıtılması

13. 5. İşletme 1,50 TL nominal değerli hisse senetlerinden 1000 adedini 1.750 TL’ye satın almış, ayrıca aracı kuruluşa %2 komisyon ödemiştir. Ödeme «A Bankası» mevduat hesabından yapılmıştır. İşlemin muhasebe kaydı nasıldır? a) HİSSE SENETLERİ 1.500 M.K. ALIŞ ZARARI 35 BANKA KREDİLERİ 1.535 b) MENKUL KIYMETLER 1.535 HİSSE SENETLERİ 1.500 BANKALAR 35

14. 5/ Not: İşletme, hisse senetlerini 1.750 TL’ye satın almış ve 35 TL komisyon ödemiştir? c) BANKALAR 1.750 FİNANSMAN GİDERLERİ 35 HİSSE SENETLERİ 1.785 d) HİSSE SENETLERİ 1.750 KOMİSYON GİDERLERİ 35 BANKALAR 1.785 e) HİSSE SENETLERİ 1.785 BANKALAR 1.785

15. 6. İşletme toplam 1.500 TL nominal değerli hisse senetlerini 1.350 TL’ye satın almış ve 1.450 TL’ye satmıştır. Satış işleminin muhasebe kaydı nasıldır? a) KASA 1.500 HİSSE SENETLERİ 1.300 M.K. SATIŞ KÂRI 200 b) KASA 1.450 HİSSE SENETLERİ 1.350 M.K. SATIŞ KÂRI 100

16. 6/ Not: İşletme toplam 1.500 TL N.D.li hisse senetlerini 1.350 TL ye satın almış ve 1.450 TL ye satmıştır. c) KASA 1.350 MENKUL K. SATIŞ ZARARI 150 HİSSE SENETLERİ 1.500 d) KASA 1.450 MENKUL K. SATIŞ ZARARI 50 HİSSE SENETLERİ 1.500 e) KASA 1.450 HİSSE SENETLERİ 1.450

17. 7. Tahvilüzerindeyeralanfaizkuponlarınınvadesigeldiğinde,tahsiledilenekadarborçkaydedildiğihesaphangisidir? • FaizGelirleri • DiğerHazırDeğerler • İştiraklerdenTemettüGelirleri • ÖzelKesimTahvilSenetveBonoları • KamuKesimiTahvilSenetveBonoları

18. 8. İşletmenin geçici yatırım amacıyla satın aldığı hisse senetleri ve tahviller hangi değer üzerinden muhasebeleştirilir? • Maliyet bedeli • Tasarruf değeri • Nominal değer • Rayiç bedel • Alış bedeli

19. 9. İşletme, elindeki kısa süreli fon fazlasını değerlendirmek için (C) A.Ş.’ye ait 10.000TL nominal değerli hisse senetlerinden 10 adedini 122.000 TL’ye satın almıştır. Buna göre hangi hesap kaç TL borçlandırılır? • Kasa, 122.000 • Hisse Senetleri, 100.000 • Hisse Senetleri, 122.000 • İştirakler, 100.000 • İştirakler, 122.000

20. 10. İşletme, elindeki kısa süreli fon fazlası olan 10.000 TL yi gayrimenkul yatırım fonuna aktarmıştır. Buna göre hangi hesap borçlandırılır? • Hisse Senetleri • Alacak Senetleri • İştirakler • Diğer Menkul Kıymetler • Borç Senetleri