Wdrażanie metody zaawansowanej AMA w Banku Polskiej Spółdzielczości

1. Wdrażanie metody zaawansowanej AMA w Banku Polskiej Spółdzielczości Zastosowanie Aplikacji Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym (OPERON) –

2. BPS – krótka charakterystyka Banku • BPS – lider polskiego sektora bankowości spółdzielczej • Ponad 350 banków zrzeszonych • 79 oddziałów na terenie Polski • Suma bilansowa – 12,5 mld PLN • Wymóg kapitałowy BIA – 32 mln PLN Zrzeszone Banki Spółdzielcze BPS

3. Struktura organizacyjna systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym Banku Poziomy operacyjne nadzorcze i kontrolne Rada Nadzorcza Zarząd Komitet Ryzyka Operacyjnego Biuro Ryzyka Operacyjnego Audyt i Kontrola Wewnętrzna

4. Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym Główne elementy procesu Identyfikacja Raportowanie Ocena i limitowanie Audyt i kontrola wewnętrzna Ograniczanie Monitorowanie

5. Plan projektu AMA Planowane stosowanie AMA od roku 2013 Etap I Audyt regulacji i procesów Audyt danych Etap II Modelowanie statystyczne Etap III Wdrożenie narzędzia informatycznego

6. Źródła danych do AMA Podstawowe rodzaje danych w modelu Zewnętrzna baza strat (ZORO) Wewnętrzna baza strat (Operon) Analizy scenariuszowe i samoocena

7. Proces ewidencji zdarzeń operacyjnych Ewidencja zdarzeń jest prowadzona w każdej jednostce i komórce organizacyjnej Banku: • Punkt Obsługi Bankowej, • Filia, • Oddział, • Oddział Regionalny/ Wojewódzki, • Biuro i Departament Centrali.

8. Ewidencja zdarzeń operacyjnych • System zarządzania ryzykiem operacyjnym wymaga: • wysokiej świadomość pracowników Banku co do istnienia ryzyka operacyjnego (szkolenia), • znajomości i przestrzegania obowiązujących w Banku przepisów oraz regulacji nadzorczych, • poczucie współodpowiedzialności pracowników za kontrolę i ograniczanie ryzyka operacyjnego • Zarządzanie ryzykiem operacyjnym Banku wymaga ujawniania przez pracowników zdarzeń operacyjnych i/lub incydentów.

9. Przepływ prac w systemie Operon (1) W Banku funkcjonuje czterostopniowy system kontroli i weryfikacji danych dot. zaistniałych zdarzeń operacyjnych.

10. Przepływ prac w systemie Operon (2)

11. Funkcje w systemiePoziom III - Weryfikator • Weryfikator jest pracownikiem Departamentu Rachunkowości i Sprawozdawczości Centrali Banku. • Weryfikator dokonuje porównania zarejestrowanych przez Rejestratora lub Akceptanta danych księgowych i/lub danych finansowych z zapisami w systemie finansowo-księgowym. • Ma też możliwość wprowadzenia/modyfikacji danych finansowych i/lub danych księgowych. • Weryfikator ma prawo wycofania rejestrowanego zdarzenia operacyjnego na niższy poziom przepływu prac.

12. Funkcje w systemiePoziom IV - Koordynator • Koordynator weryfikuje poprawność i jakość wprowadzonych danych, • Wszelkie nieprawidłowości wykryte przez koordynatora są wycofywane na niższy poziom przepływu prac np. błędna klasyfikacja nadzorcza, błędna klasyfikacja zdarzeń i incydentów, • Zatwierdzenie zdarzenia operacyjnego rzeczywistego przez najwyższy poziom przepływu prac uaktywnia opcję dodawania korekt do zdarzenia, finansowych i niefinansowych, oraz jego całkowitego rozliczenia, • Sprawdza poprawność korekty pod względem merytorycznym, • Całkowite rozliczenie zdarzenia operacyjnego rzeczywistego zostaje wywołane przez Koordynatora i następuje po spełnieniu łącznie dwóch poniższych warunków: • zaksięgowaniu rzeczywistej straty/zysku z tytułu zdarzenia operacyjnego rzeczywistego na rachunku zysków i strat w BPS, • wyczerpaniu możliwości odzysku np. z kwot ubezpieczenia, które zmieniłoby rzeczywistą kwotę straty/zysku z tytułu zdarzenia operacyjnego rzeczywistego.

13. Proces rejestracji danych

14. Proces ewidencji danych • Przepływ prac powinien być zakończony w ciągu 3 tygodni • Długi czas przechowywania informacji o zdarzeniu operacyjnym poza systemem Operon zwiększa prawdopodobieństwo zagubienia części danych co może utrudnić właściwą interpretację oraz prawidłowe zarejestrowanie zdarzenia.

15. Rodzaje ewidencjonowanych zdarzeń • Zdarzenia operacyjne (ze skutkiem finansowym) • dane podstawowe – informacje identyfikujące zdarzenie, • dane uzupełniające – informacje dotyczące jakościowej oceny zdarzenia, • dane finansowe – informacje obejmujące wartościową wycenę zdarzenia, • dane księgowe – informacje dotyczące rozksięgowania zdarzenia w ciężar kont wynikowych. • Incydenty (bez skutku finansowego) • dane podstawowe, • dane uzupełniające.

16. Dane podstawowe • Dane zdarzenia dotyczące m.in. atrybutów ujawnienia, wystąpienia, przyczyny zdarzenia oraz jego skutku ewidencjonowane są w grupie danych podstawowych • Numer. referencyjny zdarzenia, • Data rejestracji, • Miejsce rejestracji, • Osoba rejestrująca, • Sposób ujawnienia, • Data wystąpienia, • Miejsce wystąpienia, • Skutek zdarzenia, • Odpis, Roszczenie w toku, Rozliczenia pozasądowe, Decyzje sądowe, Kary i grzywny, Strata lub uszkodzenie aktywów, Dodatni wpływ lub bez wpływu na wynik finansowy • Opis zdarzenia • Działania zaradcze • Uwagi

17. Dane uzupełniające • Kategoria, Rodzaj, Grupa zdarzeń operacyjnych oraz zdarzenie operacyjne, • Czynnik ryzyka operacyjnego, • Linia biznesowa: • W Banku BPS występują cztery linie biznesowe wyodrębnione z ośmiu wskazanych w NUK: • Działalność dealerska, • Bankowość detaliczna, • Bankowość komercyjna, • Płatności i rozliczenia. + „Działalność nie związana z czynnościami bankowymi”. • Proces/Podproces • Grupa Produktowa/Produkt • Warstwa technologiczna • Powiązanie z ryzykiem kredytowym • Powiązanie z ryzykiem rynkowym

18. Dane finansowe • Charakter głównie ilościowy – pozwalające określić potencjalną lub rzeczywistą kwotę związaną ze zdarzeniem operacyjnym rzeczywistym • Do danych finansowych zaliczamy: • Waluta • Kwota potencjalna • Kwota rzeczywista (strata/ zysk) • Opis dodatkowy

19. Dane księgowe • Dane księgowe są następstwem danych finansowych, • Konta WN (koszty) lub konta MA (zyski) – użytkownik wskazuje ścieżkę księgowania, • Dane księgowe: • Konto • Waluta • Kwota w walucie oryginalnej i bilansowej • Tytuł pozycji księgowej

20. Status zdarzenia operacyjnego

21. Proces dodawania korekt do zarejestrowanych zdarzeń operacyjnych Rodzaje korekt: • Korekta finansowa - wprowadza kwotę korygującą wartość wprowadzoną uprzednio do systemu • Odzysk - operacja zwrotu części bądź całości straty - operacja rejestrowana jako „zysk” • Korekta do odzysku - powtórne rozlicznie części bądź całości kwoty odzysku poprzez wprowadzenie kwoty korygującej wartość odzysku • Dodanie korekty przebiega analogicznie jak przepływ prac przy rejestracji zdarzenia operacyjnego(Rejestrator→ Akceptant → Weryfikator → Koordynator)

22. Dane do modelowania statystycznego Do modelowania wykorzystano zdarzenia rzeczywiste oraz potencjalne Zewnętrzna baza strat (ZORO) OGON ROZKŁADU Analizy scenariuszowe i samoocena DANE UZUPEŁNIAJĄCE Wewnętrzna baza strat (Operon) STRATA OCZEKIWANA

23. Dane do modelowania statystycznego (2) Zdarzenia podzielono według kryterium wysokości straty

24. Zmiany dokonane na potrzeby metody AMA • zmiany funkcjonalności systemów wspierających zarządzanie ryzykiem operacyjnym; • przystąpienie do bazy ZORO; • aktualizacja regulacji wewnętrznych; • zmiana metodyki samooceny ryzyka operacyjnego; • zmiana metody przypisywania zdarzeń do linii biznesowych; • wprowadzenie dodatkowych KRI (głównie wskaźników otoczenia gospodarczego); • zwiększenie zatrudnienia (1 dodatkowy etat dedykowany do modelowania statystycznego).

25. Wymogi kapitałowe metodą BIA i AMA • Wymóg BIA (stosowany) – 32 mln PLN • Wymóg AMA (testowy) - 20 mln PLN

26. Dziękuję za uwagę!