240 likes | 401 Views
Globale planning. Les 1: namen en eigenschappen van de planeten (1 t/m 6) Les 2: eigenschappen van de planeten (7 t/m 10) Les 3: maten in ons zonnestelsel (11 t/m 18, niet 15b, 19 alleen voor VWO) Les 4: reizen in ons zonnestelsel (20 t/m 23) Les 5: leven op Aarde (24 t/m 26)
E N D
Globale planning • Les 1: namen en eigenschappen van de planeten (1 t/m 6) • Les 2: eigenschappen van de planeten (7 t/m 10) • Les 3: maten in ons zonnestelsel (11 t/m 18, niet 15b, 19 alleen voor VWO) • Les 4: reizen in ons zonnestelsel (20 t/m 23) • Les 5: leven op Aarde (24 t/m 26) • Les 6: water en warmte (27 t/m 29) • Les 7: zuurstof en koolstofdioxide (30 t/m 37)
Mars • Is er leven op Pluto • Kun je dansen op de maan • Is er een plaats tussen de sterren waar ik heen kan gaan.. • Maanmannetjes • Marsmannetjes.. • http://www.imdb.com/video/screenplay/vi2509177369/
bewijs? • Hoewel er nog nooit bewijs is gevonden voor leven buiten de Aarde, zou het best mogelijk kunnen zijn dat.. • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20051031_aarde01
Leven op Aarde • Water en de atmosfeer..
De atmosfeer • Beschermtonstegenkosmischestraling • Tegen UV straling • Tegenallerleideeltjes die door het heelalvliegen • (eenvallendester is eenmeteoriet die verdampt in de dampkring) • Poollicht (geladendeeltjes van de Zon die door het magnetisch veld van de Aardewordenomgebogen
Voorwaardenomtekunnenleven • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060208_dampkring01 • Vraag 26 maken • eerste P-vraag niet • Tweede P-vraag over de hoeveelheid land die wij beschikbaar hebben wel
B Leven, paragraaf 2 water en warmte • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060209_kringloop01
Hydrologischekringloop Water kringloop (hydrologische kringloop)
Water is nodig • Om in te leven (voor de vissen die voor ons voedsel zijn) • Bij de opbouw van leven, sommige planten hebben het nodig voor de fotosynthese • Wij bestaan zelf voor 60% uit water • Fruit, groente bestaat voor groot deel uit water
Demoproef 1 • Water zonder atmosfeer • De lucht wordt weggezogen • Water gebeurt er? • Na korte tijd gaat het water verdampen • Conclusie: water kan niet bestaan zonder atmosfeer (vandaar dat er geen water is op de maan)
Demoproef 2, zonverwarmt de Aarde • Een sterke gloeilamp wordt op korte afstand gezet van twee bakjes water met dezelfde begintemperatuur. Het ene bakje is opgesloten in een bekerglas met deksel, zal er na 15 minuten verschil zijn in temperatuur? • De temperatuur van beide is gestegen, maar die van het water opgesloten in het bekerglas veel meer • Met een beschermende luchtlaag houd je warmte vast
Demoproef 3 • Weerdezelfdegloeilamp, eenbakjevlakbij, eenbakje water vijfmaalzoverweg..waarzal het hetwarmstzijn? • De temperatuur van het bakje water dichtbij de gloeilamp is watgestegen, verderwegniet of nauwelijks.. • Op grotereafstandheeft de zon steeds minder invloed op de temperatuur • Maakopgave 29 (gebruikgegevensuitvraag 11)
B Leven, paragraaf 3 zuurstof en koolstofdioxide • Ademhalen..wij gebruiken zuurstof en ademen koolstofdioxide uit • Planten doen het net andersom..zij gebruiken koolstofdioxide en ‘ademen’ zuurstof uit • Fotosynthese! • Demoproef 4 doen we niet.. • Maak wel opgave 31
Van zuurstofnaarkoolstofgas.. • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20021104_ademhaling03 • Maak nu opgave 32, kies uit A of B
broeikasgas • CO2 is een broeikasgas, net als… • Methaan, CFK’s, waterdamp • Het houdt dus warmte vast • Komt vrij bij verbranden fossiele brandstoffen zoals aardolie, steenkool en aardgas • Het is goed, planten hebben het nodig, het maakt onze planeet leefbaar
Maar teveel CO2.. • Is niet goed
Is Venus onsvoorbeeld? • 464 ˚C
Dus we moetenuitstoot CO2beperken.. • Opslag in de ondergrond • Geen aardolie en steenkool meer gebruiken • Zeewater kan het opnemen • Olivijn.. • .. • .. • Maak opgave 36 en 37
Watweten we nu? • We kennen nu de zon met haar 8 planeten • We weteneenbeetje hoe dezeplaneteneruitzien.. • We wetenwaaromerleven is op Aarde, en niet op de andereplaneten • We kunnenwerken met grotegetallen • We hebbennogeenkeergewerkt met de verhoudingstabellen • Heb je nogvragen?