Mitologia Starożytnej Grecji

1. Mitologia Starożytnej Grecji

2. GRECJA

3. Grecja na fotografii

8. Co to jest mitologia? Mitologia grecka – zbiór przekazywanych przez starożytną tradycję grecką opowieści o bogach, boginiach, herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w świecie oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię. Z mitologii czerpano wiedzę na temat świata i rozwijano na tej podstawie normy etyczne wyznaczające miejsce człowieka w ustalonym porządku świata.

9. CO TO SĄ MITY? Mit pochodzi od greckiego słowa mythos, czyli opowiadanie, legenda, podanie. Oznacza historię opowiadaną od pokoleń, która zawiera zarówno element prawdy historycznej, jak i pierwiastki fantastyczne. Dzięki temu mitologie (czyli zbiory mitów) są ważne dla historyków i archeologów, a także humanistów, znawców literatur i kultur. Mit charakteryzuje zbiorową mentalność danego narodu.

10. POLITEIZM – WIARA W WIELU BOGÓW Grecy, podobnie jak inne starożytne ludy np. Egipcjanie wierzyli w wielu bogów. Niesamowite przygody i działania bogów fantastyczne wyczyny herosów z nadprzyrodzonymi zdolnościami były wytworem ludzkiej fantazji.

11. Nieśmiertelność Ziemski czas i przestrzeń nie miały wpływu na bogów. 300 lat ziemskich mogło być mgnieniem oka dla boga. Bogowie zawdzięczali swą moc jedzeniu ambrozji i piciu nektaru, pokarmu i napoju zapewniających nieśmiertelność. Zaledwie kilku wybranych śmiertelników, takich jak Orfeusz i Herkules, odważyło się zejść do podziemnego świata i zdołało stamtąd wrócić, ale żaden człowiek oprócz króla Syzyfa nie dotarł na Olimp ani do podmorskiego królestwa Posejdona.

12. WIERZENIA STAROŻYTNYCH GREKÓW • Grecy wyobrażali sobie bogów na podobieństwo wielkiej ludzkiej rodziny. Czasami bogowie kłócili się i wówczas niebo było pełne burzowych chmur. Zwykle jednak żyli dość zgodnie, ucztowali, urządzali wyścigi rydwanów wzdłuż Mlecznej Drogi i opiekowali się śmiertelnikami. Każdy z bogów miał swoją specjalność, na przykład muzykę, medycynę, wojnę i uczył jej ludzi. • Ludzie rozmawiali z bogami podczas modłów i składali im ofiary z ptactwa, owiec lub bydła. Bogów interesował tylko zapach ofiary - mięso pozwalali zjadać ludziom. Przemawiali oni do śmiertelników za pośrednictwem wyroczni; dawali wskazówki kapłanom i kapłankom, którzy tłumaczyli je na język ludzki. Przesyłali także znaki ostrzegające przed przyszłymi wydarzeniami. Taką wróżbą mógł być choćby szum liści na wierzbie lub para kołujących w górze ptaków, ale niezrozumienie jej znaczenia mogło doprowadzić dokatastrofy.

13. PANTEON

14. ZEUS ZEUS – albo Dzeus (u Parandowskiego), król bogów, pan Olimpu, stróż sprawiedliwości i porządku we wszechświecie. Syn Kronosa i Rei, Opiekun królów i ładu na świecie. Pan i stwórca ziemi, nieba i burzy. Jego gniew szczególnie wzbudzali ludzie, którzy składali fałszywe przysięgi. Przedstawiany z piorunem w ręku. Za jego świętego ptaka uważa się orła, a za drzewo - dąb.

15. Jak Zeus stał się bogiem bogów?Król Kronos pożarł wszystkie swoje dzieci, Rea ukryła małego Zeusa na Krecie, gdzie ojciec go nie znalazł. Zeus powrócił do królestwa ojca i stanął na czele buntu przeciw Kronosowi. Był już wtedy ojcem wielu bóstw i półbogów. Zeus podzielił władzę tak, że sam rządził niebiosami, morzem władał jego brat Posejdon, podziemiem – drugi brat Hades.Razem odparli wiele ataków na Olimp. Kronos tytan Kronos wypluwa swe dzieci Rea z małym Zeusem i Kronos Zeus – pan Olimpu

16. ATENA • ATENA, w mitologii greckiej była boginią mądrości, sztuki, nauki i wojny o słuszną sprawę, córką Zeusa. Zwyciężając w walce z Posejdonem o władzę nad Atenami (których była patronką) dała drzewo oliwne Ateńczykom. Była patronką sztuki i nauki. Wynalazła tkactwo, pług i wóz wojenny. Przez artystów przedstawiana była w pełnej zbroi, w hełmie, z tarczą i dzidą.

17. POSEJDON • Syn Kronosa i Rei. Brat Zeusa, Hadesa, Demeter, Hestii i Hery. Mąż Amfitryty. Władca oceanów, jezior, portów i mórz. Opiekun żeglarzy, którzy modlili się do niego o spokój na morzu, i rybaków. Przedstawiany na rydwanie unoszącym się na falach z trójzębem w ręku, którym wzburzał i uciszał wody, kruszył skały.

18. Chociaż Posejdon uchodził • Wśród Hellenów za starszego • Brata Zeusa, to jednak • ustępował mu powagą i godnością. • Przy rozdzielaniu władzy nad • Światem morskie odmęty • przypadły Posejdonowi. • W pobliżu miasta Ajgaj • na wyspie Eugei miał on • bogaty, podwodny • pałac, w którego stajniach • Trzymał złoty rydwan • oraz swe ulubione białe konie • o złocistych grzywach –Hippokampy. • Posejdon zakochał się w Amfitrycie • jednej z córek starca morskiego • Nereusa. Piękna nereida czuła • jednak odrazę do cuchnącego mułem i wodorostami władcy. Dopiero opowieść delfina o bogactwach Posejdona skłoniła ją do małżeństwa.

19. Hades Syn Kronosa i Rei. Brat Zeusa, Posejdona, Demeter, Hery i Hestii. Mąż Persefony (Kory). Władca podziemia i zmarłych, przez co często wzbudzał w ludziach lęk. Panował w Hadesie - miejscu, do którego udają się dusze po śmierci. Poświęcano mu narcyzy i cyprysy oraz ofiary z czarnych owiec.

20. Demeter • Córka Kronosa i Rei. Siostra Zeusa, Hadesa, Posejdona, Hery i Hestii. Nieszczęśliwa matka Persefony. Bogini roli, ziemi, pól uprawnych, urodzaju, pór roku. Opiekunka życia osiadłego, ładu społecznego, bogactwa. Przedstawiana z bukietem kłosów zbóż w ręku. Z kultu Demeter, związanego z odradzaniem się ziarna, wyłoniła się idea nieśmiertelności duszy i życia pozagrobowego. Głównym ośrodkiem kultu był Eleusis. DEMETER I JEJ CÓRKA KORA- PERSEFONA

21. Hera Córka Kronosa i Rei. Siostra Posejdona, Hadesa, Hestii, Demeter. Żona i siostra Zeusa. Matka Hefajstosa, Hebe i Aresa. Władczyni Olimpu i nieba. Była bardzo zazdrosna o liczne kochanki swojego męża. Opiekunka małżeństw i wierności małżeńskiej. Patronka kobiet zamężnych. Poświęcono jej pawia i kukułkę. Natomiast w ofierze składano krowy. Świątynia Hery

22. HESTIA • Córka Kronosa i Rei. Siostra Zeusa, Posejdona, Hadesa, Demeter. Ślubowała pozostanie w dziewictwie. Ją pierwszą wzywano w przysięgach i jej pierwszej składano ofiary. Patronka ogniska domowego, rodziny, sierot i wdów.

23. Związki frazeologiczne, które swoje źródło mają w mitologii, określa się mianem mitologizmów: • Chimeryczny nastrój – kapryśny, grymaśny, dziwaczny, towarzyszą mu fochy, dąsy; od Chimery, mitycznego potwora o głowie lwa, tułowiu kozy z wężem zamiast ogona, ziejącego ogniem • Pięta achillesowa - związek frazeologiczny oznaczający słaby punkt • Puszka Pandory – źródło wszelkich nieszczęść, smutków, zmartwień • Koń trojański – zasadzka, podstęp • Ikarowe loty – lekkomyślne działania • Postawa prometejska – dobroczynność i poświęcenie dla dobra ludzkości • Syzyfowa praca – ciężka praca, bez efektów • Stajnia Augiasza – miejsce szczególnie brudne, zaniedbane

24. Rekonstukcja pałacu w Knossos

30. KONIEC

31. Źródła • Wikipedia • Google grafiki