560 likes | 1.27k Views
Gestasyonel Trofoblastik Hastalıkta Tedavi-Monitorizasyon. Doç.Dr. Gökhan Tulunay TCSB Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Gestasyonel Trofoblastik Hastalık. Mol hidatidiform Komplet Parsiyel İnvaziv mol Koryokarsinom PSTT ETT. Mol tanısı. Öykü
E N D
Gestasyonel Trofoblastik Hastalıkta Tedavi-Monitorizasyon Doç.Dr. Gökhan Tulunay TCSB Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Gestasyonel Trofoblastik Hastalık • Mol hidatidiform • Komplet • Parsiyel • İnvaziv mol • Koryokarsinom • PSTT • ETT
Mol tanısı • Öykü • Klinik inceleme • USG (tercihen vajinal renkli doppler) • USG sonuç vermezse MRI veya CT • Serum hCG düzeyi
Parsiyel mol • Hastaların %90’ında inkomplet veya missed abortus bulguları vardır ve tanı genellikle kürtaj sonrası histolojik olarak konur. • Temel bulgu vajinal kanama hastaların %75’inde görülür. • Boşaltım öncesi hCG düzeyleri >100,000 mIU/mL hastaların <%10’unda görülür.
Mol hidatidiform tedavi • Suction evacuation (SE) tercih edilir (USG ile) • SE nazik keskin küretajla bitirilir. • En az 2 ünite kan hazır olmalı • Trofoblastik hücrelerde Rh D faktörü eksprese olduğundan Rh negatif hastalara Rh immünglobülin yapılmalıdır.
Mol hidatidiform tedavi • Histerektomi kalıcı sterilizasyon sağlar ve persiste hastalık nedeni olan lokal myometriyal invazyon riskini elimine eder. • Histerektomi sonrası da metastatik hastalık potansiyeli vardır, postmolar hastalık riski hala %3-5’tir. • hCG takibi devam etmelidir.
Mol boşaltımı sonrası takip • Klinik + hCG ölçümü • Haftalık ardışık 3 test normal olana kadar • Takiben hCG düzeyleri aylık intervallerle 6 ay takip edilir. • Kontrasepsiyon ilk normal hCG sonrası 6 ay önerilir. • KOK tercih edilir.
Gestasyonel Trofoblastik Neoplazi (GTN) • Persiste GTH’ın klinik, radyolojik, patolojik ve/veya hormonal belirtilerinin olduğu tablo için kullanılan terimdir. • Öncesinde bir gebelik formu vardır.
GTN • Kemoterapi gerektiren GTH alt grubu • Histolojik olarak molar doku veya koryokarsinom • Mol sonrası hastaların farklı kriterlere göre %5.7-36’sına kemoterapi verilmesi gereklidir. • PSTT biyolojik davranışı bilinmeyen nadir bir alt gruptur.
GTN • GTN komplet mol sonrası yaklaşık %15-20 ve parsiyel mol sonrası %1-5 gelişir. • Sadece hormonal olabilir veya invaziv mol bulguları ile birlikte olabilir. • Uterusa sınırlı ise non metastatik GTN • AC veya vajina, ve/veya beyin, KC, böbrek vb metastaz saptanırsa metastatik GTN
GTN • Mol olmadan GTN geliştiğinde tanı koymak güçtür. • Üreme çağındaki her kadında koryokarsinom olasılığı akılda tutulmalıdır. • Şüphe varlığında hCG bakılması tanı koydurabilir.
GTN • En sık mol hidatidiformu kalıcı yüksek hCG titresi olarak izler. • Mol sonrası süren veya tekrarlayan kanama şeklinde görülebilir. • %30’u abortus sonrası • %10’u normal gebelik veya ektopik gebelik • Metastatik GTN intrakranial neoplazi veya pnömoni belirtileri verebilir.
Mol sonrası GTN Tanısı • Üç haftada 4 ölçümde hCG platosu • İki haftada 3 ölçümde hCG de yükselme • hCG’nin 6 ay veya üstünde yüksek kalması • Koryokarsinoma histolojik tanısı • Metastatik hastalık tanısı
Yalancı pozitif hCG (Fantom hCG) • Bazı testlerde 800 mIU/ml gibi yüksek düzeyler • Sağlıklı kişilere gereksiz cerrahi veya kemoterapi uygulanmasına neden olabilir. • Heterofil antikorlar sağlıklı bireylerde %3-4 bulunur ve hCG immünreaktivitesine neden olabilir.
Yalancı pozitif hCG (Fantom hCG) • hCG testlerinde yalancı pozitifliğin tespiti • İdrar hCG düzeyinin ölçülmesi, negatif olmalıdır. • Serumun seri dilüsyonu, dilüsyona paralel azalma olmamalıdır. • Hastanın serum ve idrarının bir hCG referans laboratuvarına gönderilmesi • LH ile hCG’nin çapraz reaksiyonu, düşük hCG’nin yüksek ölçülmesine neden olabilir. LH ölçümü veya OK verilerek LH süpresyonu yardımcı olabilir.
Sessiz GTN • GTH veya spontan abortus öyküsü ile ilişkili “gerçek” hCG’nin en az 3 ay değişmeyen düşük düzeyleri (<200 mIU/mL) ve klinik olarak saptanamayan hastalık durumu ile karakterize inaktif GTN formudur. • hCG düzeyleri kemoterapi veya cerrahi ile değişmez.
Sessiz GTN • Hiperglikozile hCG yoktur. • Bu hastaların takibinde %6-10’unda aktif GTN gelişir, hem hiperglikolize hCG hem de total hCG’de artış görülür.
Sessiz GTN • Heterofil antikorlar veya LH ile etkileşim sonucu oluşan yalancı-pozitif hCG dışlanmalıdır. • Hasta hastalık varlığı için dikkatle araştırılmalı ve hemen kemoterapi veya cerrahiden kaçınılmalıdır. • Gebelikten sakınılarak hasta uzun süre periyodik olarak monitorize edilmelidir.
Sessiz GTN • Tedavi sadece şüpheli hCG artışı veya aşikar klinik hastalık varlığında başlanmalıdır.
GTN • En çok molar gebeliği takiben gelişir (%60). • Metastatik GTN komplet mol sonrası %4 görülür. • Metastaz bölgeleri • akciğer (%80) • vajen (%30) • beyin (%10) • karaciğer (%10)
FIGO 2000 • Evre I : Hastalık uterusta sınırlı • Evre II: GTH uterus dışında ancak genital organlarda sınırlı (adneks, vajen, broad lig.) • Evre III: GTH akciğerlerde; genital organ metastazı var veya yok • Evre IV: GTH diğer tüm metastaz sahalarında
FIGO Evreleme ve Risk Faktör Skorlama Sistemi • Evreleme romen rakamı ile gösterilirken (I, II, III, IV) • Risk skorlamasının toplamı arabik sayılarla ve araya üst üste iki nokta konularak gösterilmektedir. • Örnek: II:4 • Örnek: IV:9
FIGO Evreleme ve Risk Faktör Skorlama Sistemi • Düşük risk skorlu grup 0-6 • Yüksek risk skorlu grup >6 • PSTT bu skor sisteminin dışında değerlendirilmelidir.
Metastaz Tanı Araştırması • Akciğer grafisi • Metastaz tanısı ve sayısı • CT kullanılabilir. • Karaciğer metastazları • USG veya CT • Beyin metastazları • MRI veya CT
GTN yönetimi • Gerekli incelemeler • Klinik inceleme (vajinal met?) • Haftalık seri hCG ölçümleri • CBC, PT, PTT, fibrinojen, BUN, Kr, KC fonk.testleri • AC grafisi • Beyin, MR (veya CT) serebral metastaz şüphesinde • KC CT gerektiğinde, AC metastazlı olgularda tüm vücut CT incelemesi
GTN yönetimi • Gerekli incelemeler • Uterin kanama varsa küretaj, ulaşılabilir yerlerden biyopsi • T4, tiroid testleri • Eğer KT dirençli hastalık varsa radyoaktif Iyot veya Indium ile bağlı anti hCG antikorları ile selektif tarama • Evreleme • FIGO evreleme ve modifiye WHO skorlama sistemi kombinasyonu
Düşük riskli GTN tanımı • Non metastatik GTN • Düşük riskli metastatik GTN (AC met.) 4 aydan kısa süre öyküsü olan ve hCG düzeyi 40 000 mIU/ml az olgular • WHO skoru 6 veya az, FIGO evre I, II, III
Düşük risk GTN tedavisi • Tek ajan kemoterapisi • Her tedavinin ilk günü CBC, Kr, BUN, ve SGOT bakılması • Özellikle hCG seviyesi yavaş düşen veya yaygın hastalığı olanlarda olmak üzere ilk negatif hCG seviyesini takiben bir kür veya gn.le 2-3 kür KT verilmesi
Methotrexate • Non-metastatik GTN %70-100, Düşük riskli metastatik %50-70
Yüksek riskli GTN tanımı • FIGO evre I, II, III ve WHO skoru >6 olgular • FIGO evre IV olgular
Yüksek risk GTN tedavisi • Kombine kemoterapi • En az biri kombine KT olmak üzere 3 ek KT verilmeli • hCG negatif ise malign hücre sayısı <107
Kemoterapi Süresi • Biyokimyasal remisyon sonrası KT’nin kesilme zamanında konsensus yok. • hCG sıfırlanınca kesilmesi • hCG sıfırlanınca ek iki kür daha verilmesi • Düşük risk sonrası bir kür ve yüksek risk sonrası üç kür • Bireyselleştirme
Tedavi Sonrası İzlem • Erken evrelerde mol gibi • Bir yıllık remisyon sonrası rekürrens %1’den az • İleri evrelerde süre iki yıla uzatılabilir. • Gebelik düşük riskli olgularda bir yıl, yüksek riskli olgularda iki yıl? • Gebelik biyokimyasal remisyon sonrası 12 ay
Cerrahi tedavi • KT ile gerilemeyen AC, KC, beyin veya diğer alanlar cerrahi ekstirpasyona adaydır.
Kontrasepsiyon • Hasta ile tartışılmalı • Oral kontraseptifler kontrendike değil • Charing Cross Hospital: hCG tamamen normal olmadan oral kontraseptif veya eksojen hormon verilmemelidir.
PSTT Tedavi • Nadir ve heterojen • Tercih histerektomi • EP/EMA EMA/CO’dan daha potent • Overall survival %75