ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

1. ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

2. BEYİNFIRTINASI • Yaratıcı problem çözme gücünü geliştirmeyi amaçlayan grup tartışma tekniğidir. • Bireylerin yaratıcı düşüncelerini harekete geçirerek çok sayıda fikri kısa sürede toplamaktır. • Probleme çözüm üretmek için; • - benzerinden yaralanma, • - düşünceler arası ilişki kurma, • - zarardan yarar üretme, gibi etkinliklerin kullanılmasıdır. • Fikirler ile ilgili yorum, yargılama, eleştiri yapılmaz ve düşünceler yönlendirilmez.

3. BEYİNFIRTINASI • Başlıca Aşamaları : • 1- Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğu belirlenir ve görülebilecek bir yere yazılır. • 2- Süre sınırı belirlenir, bu süre içerisinde herkesin katkı getirmesi istenir ve görüşler tahtaya yazılır. • 3- Tartışma süresi bitince söylenenler analiz edilir, değerlendirilir ve yeniden örgütlemesi yapılır, • 4- Toplantı sonunda tartışmalara devam edilip edilmeyeceğine karar verilir.

4. BEYİNFIRTINASI • Beyin fırtınası etkinliğinin, yaratıcı düşünme ve imgeleme sağlaması için dört temel koşulu sağlaması gerekir: • 1. Eleştiri, kapı dışında bırakılır. • 2. Sınırsız düşünme. • 3. Nicelik aranır. • 4. Kombinasyon ve gelişme aranır

5. BEYİNFIRTINASI • Uygulamayı başlatırken, düşünceyi orijinal, ilgi çekici ve dikkat toplayıcı bir şekilde sunmak üzere etkinlik, “ters beyin fırtınası”; örneğin, “bir ülke nasıl demokratik hale getirilemez?” şeklinde de tasarlanabilir

6. GÖSTERİ(Demonstrasyon) • * Bir hareketin nasıl yapıldığını ya da bir işlemin nasıl kullanıldığını göstermek amacıyla dikkatle düzenlenmiş bir sunudur. • * Özellikle beceri kazandırmada etkin bir tekniktir. • * Sözlü anlatım, resimler, şekiller ve sorularla desteklenerek daha da etkin hale getirilebilir. Böylece öğrenmenin kalıcılığı artar.

7. GÖSTERİ(Demonstrasyon) • ÜSTÜNLÜKLERİ; • * Eylem veya işlem, yazılı ve sözlüye nazaran daha iyi açıklanır. • * İlgi çekicidir, açıklık ve kolay anlaşılma sağlar. • * Öğrencilere uygulama fırsatı sağlanır. • * Öğrencilerde istenilen davranışın kazanılıp kazanılmadığı anında görülebilir. • * Öğrenci materyal ile bir işlem ya da beceriye başlamadan önce o işlemin ya da tecrübesi tehlikeyi azaltır.

8. GÖSTERİ(Demonstrasyon) • SINIRLILIKLARI; • * Çok fazla planlama, hazırlık ve zaman gerektirir. • * Gösterici dönütlere dikkat etmeksizin yalnızca göster ve anlat ilkesini uygularsa etkisi azalır. • * Gösteri yöntemi kalabalık sınıflarda ya da çok küçük objelerle tam olarak uygulanamaz. • * Eğer gösterinin görsel kısmı, işitsel kısmı ile tutarlı değilse (birlikte olmazsa) öğrenciler karıştırabilirler. • * Karmaşık bir gösteride öğrenciler başarısızlık ya da eksiklik duygusuna kapılabilirler. • * Bilişsel ya da yüksek seviyeli duygusal öğrenmede kullanımı güçtür.

9. SORU CEVAP • * Öğretmenin sorduğu soruların öğrenciler tarafından cevaplanmasıyla gerçekleşir. • * Öğrencilere düşünme ve konuşma alışkanlıklarını kazandırma, öğrencilerin derse katılımlarını sağlama, öğrencilerin ilgisini çekme, öğretmen ve öğrenci arasındaki iletişimi güçlendirme bakımından önemlidir. • * Hemen hemen her dersin öğretilmesinde kullanılır. • Soru çeşitleri; • - Bilişsel - Birleştirme - Genişletme - Değerlendirme

10. SORU CEVAP • YARARLARI; • - Öğrenciler analitik düşünmeye (analiz, sentez) yönlendirilir. • - Öğrenme güçlükleri belirlenir. • - Kazanımlara ulaşma düzeyleri belirler. • - Öğrenciler güdülenir ve aktif kılınır. • - Kavramlara açıklık getirilir. • - Sonuçların nedenleri açıklanır. • - Öğrenciler özdeğerlendirme yapmaya cesaretlendirilir. • - Öğretmene öğrenme süreci içinde dönüt sağlar.

11. SORU CEVAP • SINIRLILIKLARI; • - Bilgi vermede anlatım yöntemine göre daha yavaştır. • - Öğrencilerin öğrenme düzeylerini belirlemede kullanılacak soruların hazırlanması zordur. • - Yanlış cevaplar çok sık olursa zaman kaybına neden olabilir. • - Sorulara tam ve doğru cevap verememe öğrencilerde güven eksikliğine neden olabilir.

12. SORU CEVAP • DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER; • - Sorular öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyine uygun olmalıdır. • - Soruda amaçlanan ifade net olmalı, belirsizlik yaşanmamalıdır. • - Soru içinde cevabı buldurtacak imalardan kaçınılmalıdır. • - Her soruda yalnızca bir özellik belirtilmelidir. • - “Evet” ya da “Hayır” cevabıyla verilecek sorulardan kaçınılmalıdır. • - Soru önce sınıfa sorulmalı, öğrenciler düşündürülmeli, sonra soruyu cevaplandıracak kişi belirlenmelidir,

13. SORU CEVAP • - Gerekmedikçe soru ve cevap tekrar edilmemelidir. • - Her öğrencinin cevaplayacağı sorular sorulmalıdır. • - Doğru cevaplar hemen pekiştirilmeli, yanlış cevaplar yine aynı öğrenciye ipucu ve ek sorular ile düzelttirilmelidir. • - Farklı türden sorular (kapalı uçlu bilgi soruları vb.) sorulmalıdır. • - Öğretmen soruları samimi ve tatlı bir dille sormalı, öğrencilere güveni olduğunu belirten tavırlar takınmalıdır. • - Öğrenciler soru sormaya cesaretlendirilmeli ve isteklendirilmelidir

14. ROL OYNAMA • Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan bir öğretme tekniğidir. • Öğrencilerin sosyal yaşamdaki rollerini kavramalarına, görüşlerini ve duygularını anlamalarına yardımcı olur. • Öğrenci yaşayarak problemleriyle baş etmeyi öğrenir. • İletişim, empati, sempati, hoşgörü gibi duyguların gelişmesi sağlanır.

15. ROL OYNAMA • YARARLARI; • * Eğlenceli bir ortamda sosyalleşmeye katkı sağlanır. • * Öğretmenlere öğrencilerini tanıma fırsatı sunar. • * Öğrencilerin farklı durumlarda olası çözümleri görmesini sağlar.

16. ROL OYNAMA • SINIRLILIKLARI; • * Sosyal becerileri gelişmemiş öğrencilerin katılımını sağlamak zordur. • * Dominant öğrenciler süreci aksatabilir. • * Zaman alıcı ve sınıf kontrolü zordur.

17. DRAMA • Öğrencilerin hangi durumlarda nasıl davranmaları • gerektiğini yaşayarak öğrenmelerini sağlayan bir tekniktir. • Yaratıcılığı, taklit ve canlandırma becerilerini, empatiyi ve problem çözme becerilerini geliştirmek amacıyla kullanılır. • Öğrenciler, değişik özellikteki maddelerin ve insanların durumlarını dramatize ederler, canlandırırlar. • Bu teknik hem oyuncuya hem de izleyiciye yöneliktir.

18. DRAMA • Drama tekniğinin iki türü vardır; • 1. Doğal drama: Bireylere serbest konuşma alışkanlığı kazandırmak, onların duygu ve düşüncelerini kendi sözcükleriyle diledikleri gibi açıklama yapmalarına olanak sağlayan bir tekniktir. • Örneğin; Serbest oyunlar, radyo ve tv yayınlarını taklit etme, gölge oyunları.

19. DRAMA • 2. Biçimsel drama: Daha çok yetişkin öğrencilere dönüktür. oynanacak oyun oyuncular tarafından paylaşılmış, ezberlenmiş ve provası yapılmış biçimdedir. • Örneğin; Karagöz ve Hacivat, kuklalar, hikaye sahneleme

20. DRAMA • YARARLARI; • * Etkili konuşma ve dinleme yeteneği geliştirir. • * Özgüven ve yaratıcılığı arttırır. • * Bilgilerin eğlenceli bir şekilde öğrenilmesini sağlar. • SINIRLILIKLARI; • * Hedeften sapılabilir. • * Öğrencilerin söyleyeceklerini önceden kontrol etmek söz konusu değildir. • * Sosyal becerileri gelişmemiş öğrencilerin katılımını sağlamak zordur.

21. TARTIŞMA TEKNİKLERİ • MÜNAZARA • * Birer cümle halinde ifade edilen bir tezle antitezin, iki grup arasında bir hakem heyeti (jüri) huzurunda tartışıldığı konuşmalara münazara denir. • * Tartışmalarda yarışma kaygısı olmadığı halde, münazaralar birer fikir ve söz yarışmasıdır. • * Amaç: “Düşünceyi yanlış da olsa savunmak ve kazanmaktır”

22. PANEL • Başkan yönetiminde 3-5 kişiden oluşan uzman (öğrenci ise bilgi sahibi olan) grubun bir konuyu dinleyiciler önünde, sohbet havası içinde derinlemesine işlemesidir. • Amaç, bir konuda karara varmaktan ziyade sorunu çeşitli yönleriyle aydınlatmak, farklı görüşlerle farklı anlayışları ortaya koymaktır.

23. ZIT PANEL • Kısmen tartışılmış, ancak tam anlamıyla açıklığa kavuşmamış konuların işlenmesi için uygun bir tartışma tekniğidir. • Soru soran ve cevap verenler olmak üzere sınıf ikiye ayrılır. • 15-20 dakikalık hazırlanma safhasından sonra tartılma başlar.

24. KOLLEGYUM • Panele oldukça benzeyen bir tekniktir.Ancak,bunda bir yerine iki grup vardır. birinci grup uzman kişilerden, ikincisi ise öğrencilerden oluşur. • Dinleyicileri temsil eden grup,konuyu sunar ve kaynak panele sorularını yöneltirler. Kaynak kişiler, sorulan sorunun kendi uzmanlık alanlarına giren bölümü açıklarlar.

25. FORUM • Dinleyici grubun uzman gruba soru sorması, uzmanların bu soruları yanıtlamasıyla gerçekleşen bir tekniktir. • Panelden farklı olarak dinleyiciler panelistlere doğrudan sorular sorabilirler, kendi görüşlerini açıklayabilirler.

26. SEMPOZYUM • Bir konunun çeşitli yönleri üzerinde, aynı oturumda, konunun uzmanı değişik kimseler tarafından (çoğunlukla akademik konularda) yapılan seri konuşmalara bilgi şöleni (sempozyum) denir • Diğer konuşma türlerine göre daha ilmi ve ciddi bir sohbet havası içinde geçer. • Her oturumda uzman 3-5 konuşmacının katılır ve konuşma süreleri genellikle beş dakikadan az, yirmi dakikadan çok olmaz.

27. AÇIK OTURUM • Geniş halk kitlelerini ilgilendiren bir konunun, uzmanlarınca bir başkan yönetiminde dinleyici grubu önünde tartışıldığı bir tekniktir. • Açık oturumun amacı bir sonuca ulaşmak değil, bilgilendirmektir. • Başkan, sırasıyla ve dönüşümlü olarak konuşmacılara sorular yöneltir, gerektiğinde kısa bir değerlendirme yapar. Tartışma boyunca tarafsız olmak, konuşmacılara verilen süreyi dengeli bir şekilde ayarlamak, tartışma kurallarının dışına çıkılmasını engellemek başkanın görevleri arasındadır.

28. ÇALIŞTAY( Workshop ) • Bireylerin ortak bir konu üzerinde çalışmalarını,düşünmelerini ve öğrenmelerini sağlar. • Bireyleri belli bir yerde, kısa bir zaman süresinde ortak eğitim sorunlarını, ilgi veya iş problemlerini bir araya getiren ve öğreten bir tekniktir. • Bu teknikle bilgi ve beceriler bir arada kullanılır ve bu beceriler çok çabuk unutulmaz. Böylece bu teknikle öğrenme hız arttırılır.

29. SEMİNER • Belirli bir bilim dalındaki gelişmeleri, belli bir bilgi düzeyine sahip kimselere tanıtmak amacıyla düzenlenen ve konunun değişik bölümleri, bu bilim dalında otoritesi ve yeteneği kabul edilen kişiler tarafından açıklanan toplantılardır. • Eğitimsel ortamlarda da, öğrencilerin yapmış olduğu bilimsel çalışmaları dinleyiciler karşısında sunmalarıdır. Daha çok küçük araştırma ve ödevleri içerir.

30. KONFERANS • Bilim ve sanat konularında uzman kimselerin, dinleyicileri bilgilendirmek için yaptıkları konuşmalardır. • Bilimsel bir düşünceyi, akademik bir konuyu, orijinal bir görüşü anlatmak, bir tezi savunmak konferansın en belirgin amacıdır. • Konferansı verecek kişi, kelimelerin telaffuzuna, (diksiyona) ve dil bilgisi kurallarına dikkat etmelidir. Verilmek istenen düşünceler; açık, anlaşılır ve orijinal olmalıdır.

31. ÇEMBER • Dersin başında ve sonunda kullanılır. Oyun tarzı öğretim tekniğidir. • Öğrenciler sınıfın ortasında çember biçiminde sıralanır. • Konuyla ilgili soru sorulur ve her öğrenci bir-iki cümleyi geçmeyecek şekilde görüşlerini açıklar. Bir sonraki öğrenci aynı soruyla ilgili görüşlerini açıklar.

32. BEYİNFIRTINASI • Değerlendirme ve sınırlama olmaksızın, bir soruna kısa zaman içerisinde mümkün olduğunca çok sayıda çözüm yolları elde etmeyi amaçlar. • Yaratıcılık ve hayal gücü kullanılır. • Orijinal fikirler ortaya çıkarılmaya çalışılır

33. KOMİTEGÖRÜŞMESİ • Yeteri sayıda bir grubun, belli bir konuyu inceleyip daha üst bir kurula rapor hazırlamak amacıyla işe koştukları bir konuşma türüdür. • Sınıf ortamında ise görevlendirilen grup belirtilen konuyla ilgili araştırma yapıp sınıfa sunabilir, onun üzerinde sınıfça tartışılabilir.

34. VIZILTI • Küçük gruplar konuyu kendi aralarında tartıştıktan sonra diğer gruplarla birlikte tartışma yapılır. Gruplardaki kişi sayısı ve tartışma süresine göre grup isimlendirilir.

35. FİKİR TARAMASI • Dersin herhangi bir noktasında, sınıfa canlılık getirmek için herhangi bir konuda öğrencilerin fikirlerinin alındığı kısa süreli bir etkinliktir

36. BRİFİNG • Günlük yaşamda astın üste bilgi vermesiyle gerçekleşen brifing; bir konunun ayrıntılarının, hazırlıklı öğrenci tarafından sınıftaki diğer öğrencilere sunulması ile gerçekleşir.

37. SÖYLEV(Nutuk) • Dinleyicilere belli bir fikri, bir duyguyu aşılamak için söylenen uzunca sözlere denir. Dinleyicileri heyecanlandırarak bir fikri aşılamaktır.

38. ALTI ŞAPKALIDÜŞÜNME TEKNİĞİ • Bir problemi çözmek için düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılır. • Altı şapkalı düşünme tekniğinin ana amacı: • - düşünme sürecine odaklanıp geliştirmek • - yaratıcılığı cesaretlendirmek • - paralel ve lateral düşünmek • - iletişimi iyileştirmek • - karar verme sürecini hızlandırmak • - tartışmalardan kaçınmak

39. MİKRO ÖĞRETİM • Mikro öğretimde öğretmen adaylarına, başarısızlık tehlikesi düşük, normal sınıf ortamına göre daha kontrollü bir öğretim ortamı sunularak hizmet öncesi deneyim kazandırılır. • Mikro Ögretim Nasıl Yapılır? • - Ders süresi kısa tutulmalıdır (5 - 20dk) • - Öğrenci sayısının da az olmasına (4 den az 20den fazla olmaması) dikkat edilmelidir. • - Dersler video kameraya çekilmekte ya da taşınabilir teyplerde kaydedilmektedir.

40. MİKRO ÖĞRETİM • - Öğretmen adayı ders bitiminde kendi kendisini izlemekte ve işitmektedir. Aynı zamanda, rehber öğretmenden, öğrencilerden eleştiri ve öneriler almaktadır. • - Daha sonra o dersteki öğretim becerisini ilk uygulamasına kıyasla ilerletmek için 15-20 dakikalık bir süre içerisinde hazırlanarak ayni dersi bir başka küçük gruba, ayni süre içinde yeniden vermektedir.

41. MİKRO ÖĞRETİM • - Rehber öğretmenin inisiyatifinde ilgili beceri istenilen niteliğe ulaşıncaya kadar tekrarlanır. • * Dersin değerlendirilmesi için özel değerlendirme formlarının geliştirilmesi önemlidir.

42. BENZETİM(SİMÜLASYON) • Gerçeğe benzer (yapay) koşullar yaratılarak öğrencilerin eğitici çalışma yapmaları sağlanır. • Devinimsel beceriler kazandırmak, öğrencileri ileride alacakları rollere hazırlamak ve kendine güven duygusunu geliştirmek amacıyla kullanılır. • Tehlikeli durumlarda kullanılır ve maliyeti azaltır. • Gerçek durumların önemli boyutları bir model, resim ve diğer sembolik yollarla belirlenir.

43. BENZETİM(SİMÜLASYON) • Örneğin; • pilotların uçuş öncesi yapay koşullarda eğitim görmeleri, • astronot eğitiminin uzay yapay ortamda yapılması, • askerlerin savaş tatbikatı yapması, • tıp öğrencilerinin kadavra üzerinde çalışmaları

44. BENZETİM(SİMÜLASYON) • Benzetim tekniğinde aynı zamanda sosyal konularda demokratik ortam, arkadaşlık ilişkileri, uzmanlaşma, savaş anlaşmaları gibi birçok konunun sınıf ortamında temsili yapılabilir. • Sınıf içi uygulamalarda öğretmen de rol almalıdır. • Öğretmen uygulamaya geçmeden önceden her bir aşamayı detaylı bir şekilde anlatmalıdır.

45. BENZETİM(SİMÜLASYON) • AVANTAJLARI; • Öğrencilere, gerçek durumlara hazırlık açısından iyi bir deneyim sağlaması • Öğrencilere anında dönüt sağlaması • Öğrenmede öğrencilerin aktif olması sorumluluk alması • İstendik öğrenme düzeyine gelinceye kadar öğrencilere tekrar yapma olanağı sağlaması

46. BENZETİM(SİMÜLASYON) • SINIRLIKLARI; • Gerçek durumun aynısı yaratmak zor olabilir • Gerçek ortamda, yapayında karşılaşılmayan durumlarla karşılaşılabilir • Öğrenciler süreci eğlence olarak algılayabilir

47. SOKRATTARTIŞMASI • Öğretmenin soru-cevabı da kullanarak sınıfta etkili bir tartışma ortamı oluşturmasına dayanır. • İlk aşamada öğretmen , evet-hayır sorularıyla öğrencileri önceki öğrenmelerinden şüphe eder duruma getirir ve ironi oluşturup, yani zihinsel dengesizlik yaşatarak yanlış bilgilerini fark etmelerine yardımcı olur. • İkinci aşamada ise yanlışını fark eden öğrenciye önceden planlanmış sorular sorarak doğru bilgi buldurulur.

48. SOKRATTARTIŞMASI • Sokratik Yöntem: • Soru-cevap tekniği • Sokrat Seminer: • Öğrencilere ağır bir metinin inceletilmesi esasına dayanır. • Üst düzey metnin incelenmesinden sonra öğrencilere düşünme biçimlerini geliştirici sorular sorulur. • Eleştirel düşünme ve tartışma becerileri geliştirilir.

49. ÖĞRENME HALKASI • Öğrenme Halkası R.Karlpus piagetin zihinsel gelişim teorisi üzerine oturtarak geliştirmiştir. 3 halkadır1.İnceleme veya veri toplama2.Kavram tanıtımı3.Kavram uygulama

50. AKVARYUM TEKNİĞİ • Akvaryum tekniği, öğrencilerin ilgi duyduğu ya da üzerinde anlaşmaya varamadığı konuların öğretiminde çok etkili bir tartışma tekniğidir. Öğrencilerin tartışma ve grupla çalışma becerilerinin geliştirilmesi için kullanılır. Bu tekniği uygularken sınıfın uygun bir yerine bir çember çizilir. Çemberin ortasına bir boş sandalye konur. Sınıfın tümü çemberin dışındadır. Konu hakkında yorum yapmak isteyen sandalye oturur, düşüncesini söyler. Daha sonra yerinin bir gönüllüye bırakmak üzere çemberin dışına çıkar. Bu arada gözlemci olarak nitelenen çemberin dışındaki diğer öğrenciler tartışmayı izlerler. Ayrıca onlar gözler, düşünür ve katılımcılara dönütler verirler. Tartışmayı yapılandırmak ve sürdürmek için önceden bir soru listesi hazırlanmalıdır. Tartışma sırasında çemberi dışındakilerin sessiz olması sadece sandalyeye oturanın konuşması gerekir. Gözlemciler tartışma sırasında not almalı, tartışma sonunda sınıfa tartışmanın özeti sunulmalıdır.