140 likes | 265 Views
PROBLEMATYKA UBÓSTWA. WYKŁAD. DEFINICJA. Ubóstwo to stan różnego rodzaju braków – braków w takich rozmiarach, że człowiek permanentnie nie zaspokaja swoich podstawowych potrzeb.
E N D
PROBLEMATYKA UBÓSTWA WYKŁAD
DEFINICJA • Ubóstwo to stan różnego rodzaju braków – braków w takich rozmiarach, że człowiek permanentnie nie zaspokaja swoich podstawowych potrzeb. • To nie tylko niskie dochody, ale także poczucie marginalizacji i wyłączenia, świadomość izolacji od innych ludzi, niezdolność do trwałych satysfakcjonujących związków z ludźmi, problemy psychiczne.
Trzy aspekty ubóstwa • EKONOMICZNY • PSYCHOLOGICZNY • SPOŁECZNY
Skutki ubóstwa • Niski standard życia • Pogorszenie stanu zdrowia • Zaniżenie aspiracji edukacyjnych • Brak dostępu do dóbr kultury, do wypoczynku
Skutki – ciąg dalszy • Poczucie poniżenia, bezradności, obniżenie poczucia własnej wartości • Wzrost ryzyka patologii społecznej (alkoholizm, przestępczość, rozbicie rodziny, przemoc domowa) • Zepchnięcie na margines życia społecznego
Kryterium pomiaru • Minimum socjalne • Minimum egzystencji • Relatywna linia ubóstwa (poniżej 50% średnich wydatków gospodarstw domowych) • Ubóstwo rejestrowane • Subiektywna granica ubóstwa
Wyniki badań – dane bardzo zróżnicowane • Dane z badań historycznych (kryterium – minimum socjalne) • 1989 – 14,8% • 1994 – 57,3% • 1997 – 50,4%
Badania - cd • Rok 2002 – kryterium minimum egzystencji (badania IPiSS) • Poniżej minimum egzystencji 11% obywateli, w skrajnym ubóstwie – 16,1% dzieci w wieku 0-14 oraz 15,9% młodzieży w wieku 15-19 lat • Co 20 Polak żyje w skrajnym ubóstwie dłużej niż 2 lata (utrwalanie nawyku korzystania z pomocy społecznej)
Grupy społeczne najbardziej narażone na ubóstwo • Osoby utrzymujące się ze źródeł niezarobkowych (bezrobotni, renciści, emeryci, rolnicy) • Mieszkańcy miast poniżej 20 tysięcy mieszkańców • Osoby posiadające na utrzymaniu dzieci, zwłaszcza rodziny wielodzietne • Rodziny, w których jest osoba niepełnosprawna
Przyczyny ubóstwa • Dzielimy je na dwie grupy: • Osobiste (tzw. zawinione) • Pozaosobiste (tzw. strukturalne)
Przyczyny osobiste • Nieudolność • Lenistwo • Niegospodarność • uzależnienia
Przyczyny pozaosobiste • Strukturalne bezrobocie • Spadek realnych dochodów wielu grup zawodowych • Klęski żywiołowe • Ograniczanie i wadliwe rozdzielanie środków na pomoc społeczną
Bieda a bezrobocie • Ok. 17% - tylu ludzi w wieku produkcyjnym nie ma pracy • Ok. 40% spośród wszystkich bezrobotnych to osoby długotrwale bezrobotne ( powyżej 12 miesięcy) • Najbardziej narażeni na bezrobocie – ludzie po 45 roku życia z wykształceniem podstawowym lub zasadniczym zawodowym.
Relacje między biedą a sytuacją dzieci • Ochrona dzieci przed ubóstwem • Pozytywny i negatywny udział dzieci w pokonywaniu biedy • „Skazywanie” dzieci na ubóstwo np. przez alkoholizm rodziców • Izolacja społeczna dziecka • Ryzyko „dziedziczenia” biedy