E N D
TEATR W starożytnej Grecji
Narodziny teatru Teatr narodził się w antycznej Grecji poprzez odbywanie się dwa razy do roku wielkich Dionizji, ku czci boga zabawy i wina Dionizosa. Pierwsze początki teatru są notowane w VI w. p.n.e. (534 r. p.n.e.). Budynek teatru na otwartym powietrzu nazywamy amfiteatrem.
Dionizje Dionizje Wielkie Odprawiane wiosną w miastach. Dionizje Małe Odprawiane jesienią na wsiach. Dytyramby -Dialog koryfeusz z chórem -wprowadzenie przez Tespisa pierwszego aktora -wprowadzenie przez Ajschylosa drugiego aktora -wprowadzenie przez Sofoklesa trzeciego aktora = TRAGEDIA = KOMEDIA
Główne stadia rozwoju teatru Teatr objazdowy (wóz Tespisa), - VI w. p.n.e., Klasyczny teatr ateński - V–IV w. p.n.e., Teatr hellenistyczny - III w. p.n.e. (gł. poza Grecją)
Najlepiej zachowanym teatrem greckim jest zbudowany około 330 r. p.n.e. teatr w Epidauros. Widownia, rozmieszczona w 52 rzędach mogła pomieścić około 14 000 widzów.
Aktorzy W sztuce występował chór złożony z dwunastu lub piętnastu młodych ludzi i trzech aktorów. Grali oni często więcej niż jedną rolę. Aktorzy byli profesjonalistami, chórzystów natomiast wybierano spośród ateńskiej młodzieży. W chórze i na scenie występować mogli tylko mężczyźni ; kłócono się nawet o to, czy kobiety mogły zasiadać wśród publiczności.
Stroje aktorów Dla przedstawień teatralnych szyto specjalne stroje, oraz sporządzano obuwie na grubych podeszwach (koturny). Aktorzy i chórzyści nosili maski, które pokazywały gesty twarzy i peruki (onkos). Maski wykonywano z usztywnianego płótna. Były one ściśle związane z określoną rolą i sygnalizowały widzom kim jest postać pojawiająca się na scenie.
MASKI MASKI KOTURNY RZEŹBY MASEK
Wielcy dramaturdzy V w p.n.e. Ajschylos (525-456r. p.n.e.) - uczestnik walk pod Salaminą i Platejami. Spośród ponad 90 jego dramatów do naszych czasów zachowało się tylko 7. Jego sztuki kilka razy wygrywały konkurs ku czci Dionizosa. • "Persowie"; "Oresteia"; "Prometeusz"
Sofokles (496-404r. p.n.e.) - kapłan Asklepiosa, po śmierci był czczony jako heros. Wygrywał 18 lub 24 razy konkurs teatralny, spośród jego 124 sztuk do naszych czasów zachowało się 7. Wprowadził on ważną innowację w sztuce teatralnej. • "Antygona"; "Edyp król"; "Elektra"
Eurypides (480-406) – o jego życiu wiemy najmniej. Zwyciężał 5 razy w konkursie, spośród kilkudziesięciu jego sztuk do naszych czasów zachowało się 17. • "Medea"; "Cyklop"; "Hipolit".
Ważne pojęcia • Parodos, Dytyramby • Exodos • Kommos • Katharsis • Stasimon • Epeisodion
Koloseum w Rzymie; ruiny wielkiego amfiteatru z końca I w. n.e.
Wielki teatr w Aspendos (Turcja) z II w. n.e., rekonstrukcja XX w.
Teatr rzymski w Taormina, proscenium z II w. n.e., Sycylia (Włochy)