RDBMS SET TEORİLERİ ve İLİŞKİSEL/CEBİRSEL İŞLEMLER

1. RDBMS SET TEORİLERİ ve İLİŞKİSEL/CEBİRSEL İŞLEMLER Yrd.Doç.Dr. Cihad DEMİRLİ

2. RDBMS SET TEORİLERİ RDBMS’deki tüm bilgiler 2 boyutlu tablolar halinde saklanmaktadır. Bu verilere erişim ise set teoremlerine göre sağlanır: • Union • Difference • Intersection • Production • Projection • Selection • Join

3. RDBMS SET TEORİLERİ Union: Bileşim işlemidir ( U ). Union işlemi için: • İki tablonun alan sayısı aynı olmalı. • Aynı kayıttan biri bulunmalı. • Alanların adı farklı olsa bile tipleri aynı olmalı Örnek: OGRENCI (ONUM, ISIM, SOYISIM,TEL) ONUM CHAR (5) ISIM CHAR (20) SOYISIM CHAR (20) TEL (13) KATILIMCI (KNO, ISIM, SOYISIM, TEL) KNO CHAR (5) ISIM CHAR (20) SOYISIM CHAR (20) TEL (13) OGRENCI U KATILIMCI (ONUM/KNO, ISIM, SOYISIM, TEL)

4. RDBMS SET TEORİLERİ Difference: Fark alma işlemidir ( \ ). • İki bağıntının farkı birinci bağıntıda olan ikinci bağıntıda olmayan kayıtları içeren üçüncü bir bağıntıdır. • Bağıntılar Union’a uygunolmadır. Örnek: OGRENCI \ KATILIMCI işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, OGRENCI de olup KATILIMCI da olmayan kayıtları kapsar.

5. RDBMS SET TEORİLERİ Intersection: Kesişim işlemidir ( ∩ ). • İki bağıntının kesişimi ortak kayıtları içeren üçüncü bir bağıntıdır. • Bağıntılar Union’a uygunolmadır. Örnek: OGRENCI ∩ KATILIMCI işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, hem OGRENCI hem de KATILIMCI bulunan kayıtları kapsar.

6. RDBMS SET TEORİLERİ Production: Üretim ( x ) . İki bağıntının çarpımı [kartezyen çarpımı] ile bir bağıntıdaki her bir kayıtın diğer bağıntıdaki her bir kayıt ile çarpılmasıdır. Örnek: OGRENCI x IKAMET işlemi gerçekleştirildiğinde ortaya çıkan aynı şemaya sahip ilişki, OGRENCI içerisindeki her kayıt IKAMET içerisinde bulunan her kayıt ile eşleştirilmektedir. OGRENCI (ONUM, ISIM, SOYISIM) OGRENCI x IKAMET (ONUM, ISIM, SOYISIM, ILCE, SEHIR) IKAMET (ILCE, SEHIR)

7. RDBMS SET TEORİLERİ Projection: Gösterim ( ∏ ). • Bir bağıntıdan özel kısımların seçilmesi istemidir. • Projection sonucu seçilen özelliklere sahip yeni bir bağıntıdır. Örnek:∏ ( OGRENCI) OGRENCI [ISIM]

8. RDBMS SET TEORİLERİ Selection : Seçme işlemidir ( ∑ ). • Projection operatörü kolonları; selection ise satırları alır. • Projection bağıntıdaki özellikleri tanımlar, selection ise bağıntıdaki satırları tanımlar. Örnek:∑ ( OGRENCI) OGRENCI [ISIM A ILE BASLAYAN]

9. RDBMS SET TEORİLERİ Join : Kombinasyon işlemidir. Eşleştirme ( ) işlemini de içerir. Join işlemi production, projection ve selection işlemlerinin kombinasyonudur. • İlk olarak A ve B işlemleri product edilir. • Sonra bazı satırları elemek için selection yapılır. • En son da projection ile tekrarlanmış özellikler kaldırılır.

10. RDBMS SET TEORİLERİ Eşleştirme Örnek: OGRENCI (ONUM, ADI, SOYAD, TEL, ADRES, KUYE) KUTUPHANE (KUYE, TIP, AIDAT) Öğrencilerin adlarını soyadlarını kütüphanedeki üyelik tiplerini ve aidat durumlarını gösteren liste... ∏( OGRENCI KUTUPHANE) OGRENCI.ADI OGRENCI.KUYE OGRENCI.SOYAD = KUTUPHANE.TIP KUTUPHANE.KUYE KUTUPHANE.AIDAT

11. ÖRNEK Çeşitli ürünlerin perakende satışı yapılan ve birden fazla ilde mağaza ve deposu bulunan bir firmaya yönelik (basit) veri tabanı uygulama örneği • URUN (URUNKOD, AD, MODEL, OZELLIK) • MAGAZA (MAGAZAKOD, AD, TEL, SEHIR) • DEPO (DEPOKOD, AD, TEL, SEHIR) • UMD (URUNKOD,MAGAZAKOD, DEPOKOD, MIKTAR, FIYAT)

12. ÖRNEK 1) Tüm mağaza kayıtları 2) Tüm mağazaların isimleri

13. ÖRNEK 3) İstanbul’da bulunan mağaza kayıtları 4) İstanbul’da bulunan mağazaların isimleri

14. ÖRNEK 5) 1 kodlu mağazaya 1 kodlu ürünü tedarik eden depoların kodları 6) 1 kodlu mağazaya 1 kodlu ürünü tedarik eden depoların adları ve adresleri

15. ÖRNEK 7) Satışa çıkmamış ürünlerin kodları

16. ÖRNEK 8) İstanbul ve Ankara’da bulunan mağazalara ağırlığı 5kg üstünde olan ürünleri tedarik eden depoların adları ve telefon numaraları