Perspektywy finansowania potrzeb sektora energetycznego

1. Perspektywy finansowania potrzeb sektora energetycznego

2. Potrzeby inwestycyjne w sektorze - przyczyny • Podaż • Stan techniczny infrastruktury wytwórczej i dystrybucyjnej: • 60% mocy ma ok. 30 lat a 45% ok. 35 lat • Straty na przesyle i dystrybucji wynoszą ok.12% • Rosnące wymagania środowiskowewymuszą • wyłączenia starszych jednostek • Popyt • Rozwój gospodarczy kraju – wzrost zapotrzebowania na energie szacuje się w proporcji 0,8% na każdy • 1% wzrostu PKB 1

3. Osiągnięcie planowanej na 2020r. mocy wytwórczej wymaga wybudowania nowych bloków o łącznej mocy ok. 15 GW w ciągu najbliższych 10 lat. Zapotrzebowanie na moce wytwórcze

4. Wytwarzanie Wybudowanie 15 GW nowych mocy wytwórczych może pochłonąć nawet 100 mld PLN w ciągu najbliższych 10 lat. Kolejne kilkadziesiąt miliardów będzie związane z głęboką modernizacją starych bloków. W ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat produkcja energii elektrycznej w Polsce może być nadal zdominowana przez węgiel kamienny i brunatny. Zastosowanie tych paliw będzie nadal znacznie tańsze (z wyjątkiem energetyki jądrowej), nawet z uwzględnieniem kosztów środowiskowych. Pomimo „zielonej” polityki UE, w Polsce są raczej ograniczone alternatywy dla elektrowni opartych o węgiel kamienny i brunatny Potencjał dla energetyki odnawialnej w Polsce jest zbyt mały, aby znacząco wpływać na bilans paliwowy w elektroenergetyce. Jednostki gazowe raczej będą odgrywały niewielką rolę na polskim rynku, z uwagi na ograniczone zasoby gazu krajowego. Jedynym zagrożeniem dla węgla może być energetyka jądrowa… …aczkolwiek, może ona zacząć odgrywać istotną rolę dopiero w latach 2030-2040. 3

5. Przesył i dystrybucja Cztery grupy energetyczne, będące właścicielami większości sieci dystrybucyjnych w kraju, planują łącznie zainwestować w ten sektor niemal 30 mld PLN do 2020 r. Do tego dochodzą jeszcze inwestycje w sieci przesyłowe planowane przez PSE Operator. Promowanie rozwoju połączeń transgranicznych w krajach UE Niska przepustowość istniejących połączeń transgranicznych Wymiana transgraniczna energii Zagrożenie niedoboru mocy krajowych Ograniczenia polityczne i ekonomiczne Zaopatrzenie w energię elektryczną w Polsce jeszcze długo będzie musiało opierać się na krajowej produkcji Zużycie techniczne Niska efektywność istniejących sieci Dystrybucja i przesył w obrębie kraju Wdrożenie inteligentnych sieci Brak przystosowania do odbioru mocy ze źródeł rozproszonych 4

6. Przy pozyskiwaniu finansowania dłużnego banki wymagają przedstawienia przez spółki szczegółowego modelu finansowego. Wyniki modelu zależą od przyjętych założeń, z których każdy jest mniej lub bardziej przewidywalny Ryzyko inwestycji w ocenie instytucji finansujących • Założenia rynkowe • ceny energii i paliw • popyt i podaż • Założenia makroekonomiczne • inflacja • wzrost gospodarczy • stopy procentowe • Regulacje prawne • przepisy środowiskowe • systemy wsparcia dla „kolorowej” energii • polityka przyznawania uprawnień do emisji CO2 • - całościowa liberalizacja sprzedaży energii • - liberalizacja sektora gazowego • Założenia operacyjne • wielkość produkcji • wolumen zakupów paliw • - koszty stałe Regulacje prawne są tym elementem, który znacząco wpływa na opłacalność inwestycji, i który jest najgorzej przewidywalny dla spółek. 5

7. Otoczenie prawne i regulacyjne Uwolnienie i ponowne przywrócenie taryfy G Pojawianie się innych „kolorowych” certyfikatów Brak przepisów w zakresie akcyzy dla węgla i gazu Ciągłe zmiany w otoczeniu prawnym i regulacyjnym sektora elektroenergetyki nie budują dobrego klimatu dla inwestycji Niepewność co do przyszłości certyfikatów zielonych (po 2017r.) i czerwonych (po 2012r.) Polityka Komisji UE Obligo giełdowe Rozwiązanie KDT, niejasne zasady rekompensat Niepewność co do przydziału darmowych uprawnień CO2 Niepewność co do wprowadzenia nowych standardów emisji SO2 i Nox 6

8. Finansowanie długiem w oparciu o bilans spółki Rynek regulowany - emisje obligacji na rynku krajowym i na Eurorynku (Euroobligacje) Instytucje multilateralne – EBI, EBOR Środki pomocowe z funduszy unijnych - OZE Alternatywy dla finansowania inwestycji w energetyce na dziś

9. Relatywnie krótki czas: możliwość zamknięcia finansowania w ciągu kilku miesięcy, nawet przy dużych kwotach. Atrakcyjna cena, niemożliwa do uzyskania przy finansowaniu projektowym Łatwa dostępność, duża liczba banków zainteresowanych tego typu finansowaniem Dużo prostsza niż w przypadku „project finance” struktura kowenantów umownych i wskaźników finansowych Zalety finansowania na bilansie spółek

10. Zagrożenia związane z dużą skalą finansowania na bilansie spółki to m.in.: Ryzyko refinansowania „rolowania” zadłużenia w czasie kryzysu Ryzyko pogorszenia ratingu w przypadku przekroczenia wskaźnika zadłużenia NET DEBT/EBITDA na poziomie 2,5% Ryzyko niekontrolowanego „rozwodnienia” akcjonariatu w przypadku konieczności zwiększenia kapitału dla zachowania wskaźników Potencjalne negatywne konsekwencje finansowania wyłącznie w oparciu o bilans

11. Zwiększanie elastyczności przedsiębiorstwa poprzez długofalowe planowanie struktury zadłużenia i właściwie dobrany mix finansowania z udziałem: Project finance Finansowania bilansowego Wykorzystaniem rynku dłużnego – obligacji krajowych i Euroobligacji Zwiększania kapitału własnego Co robić by zachować elastyczność finansowania w długim horyzoncie czasowym?