Planowanie potrzeb materiałowych – MRP

1. aktualizacja: 26.09.2011 Planowanie potrzeb materiałowych – MRP autor: mgr Krzysztof Celka recenzent: mgr inż. Jerzy Majewski Prezentacja dystrybuowana bezpłatnie, udostępniana do celów dydaktycznych. Opracowanie prezentacji współfinansowane przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2. Przedsiębiorstwa zaangażowane w opracowanie prezentacji Kuehne + Nagel Sp. z o.o. Od 1992 Kuehne + Nagel działa w Polsce i zatrudnia ponad 1750 logistyków. Oferuje pełny zakres usług logistycznych i łańcucha dostaw, rozwiązania dedykowane dla przemysłu, między innymi farmaceutycznego, zaawansowanych technologii i FMCG. LOGZACT Sp. z o.o. Logzact Sp. z o.o. powstała w 2008 roku poprzez wykup managerski Zespołu Działu Automatycznych Systemów Logistycznych Sygnity. Spółka przejęła kompetencje i 20 lat doświadczeń zdobywanych w DASL Sygnity, a wcześniej w spółce Emax. Firma ofertuje nowoczesne rozwiązania z zakresu automatyzacji procesów logistycznych, poparte wiedzą i wieloletnim doświadczeniem w ich realizacji.

3. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • Plan prezentacji • Definicja MRP • Analiza rynku • Struktura wyrobu • Przykład planowania potrzeb materiałowych • Zadanie z planowania potrzeb materiałowych foto: Kuehne + Nagel Sp. z o.o.

4. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP Definicja mrp1) Do planowania potrzeb w sieci zaopatrzenia i kooperacji produkcji wykorzystywana jest metoda planowania potrzeb materiałowych. Metoda MRP: Określa harmonogram zapotrzebowania materiałowego wynikający z asortymentu, wielkości i terminu wykonania partii produkcyjnej. Korzysta z obliczonych terminów dostaw surowców potrzebnych do wykonania produktu gotowego zgodnie z harmonogramem produkcji. Obejmuje każdy element wyrobu finalnego. W wyniku planowania metodą MRP powstaje harmonogram dostaw, który jest podstawą planowania zaopatrzenia każdego przedsiębiorstwa produkcyjnego. 1) B. Śliwczyński, Planowanie Logistyczne, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008 MaterialRequirementPlanning

5. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP Analiza rynku Dzięki analizie rynków i kanałów zaopatrzenia znana jest lokalizacja dostawcówi podwykonawców (kooperantów). źródło: B. Śliwczyński, Planowanie Logistyczne, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008 139km Dostawca 2 Poddostawca Dostawca 4 460km 260km Producent 86km 410km Podwykonawca 1 Podwykonawca 2 149km 279km Dostawca 3 Dostawca 4

6. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP Struktura wyrobu Podstawą do planowania potrzeb materiałowych jest struktura wyrobu. Każdy materiał, z którego produkowany jest wyrób gotowy posiada swojego dostawcę. Każdy dostawca może mieć inny czas realizacji naszego zamówienia. Ekonomiczna wielkość dostaw (EWD) od każdego dostawcy również będzie inna. źródło: B. Śliwczyński, Planowanie Logistyczne, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008 Planowanie dostaw w sieci zaopatrzenia. Zagregowany rachunek potrzeb. Wyrobów gotowych w sieci dystrybucji. Potrzeby są rozpraszane i rozdzielane w strukturze sieci zaopatrzenia. Producent

7. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP planowanie potrzeb materiałowych – przykład (cz.1) STRUKTURA WYROBU KRZESŁA Z OTRZYMANEGO ZAMÓWIENIA WYNIKA ZAPOTRZEBOWANIE BRUTTO W LICZBIE 2000 KRZESEŁ

8. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • planowanie potrzeb materiałowych – przykład (cz.2) • POTRZEBY BRUTTO • (całkowite potrzeby materiałowe): • 2000 siedzeń • 2000 oparć • 8000 nóg • W magazynie posiadamy jednak już 400 gotowych krzeseł, 2000 nóg oraz 300 oparć. • JAKIE SĄ POTRZEBY NETTO • (ostateczne potrzeby materiałowe)? foto: iStockphoto.com

9. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • przykład (cz.3) • POTRZEBY NETTO • Zamówiono 2000 krzeseł, ale skoro w magazynie mamy już 400 krzeseł, musimy wyprodukować 1600 krzeseł. • Do produkcji 1600 krzeseł potrzebujemy 1600 siedzeń, 1600 oparć i 6400 nóg. • Skoro mamy już 300 oparć w magazynie, to nie zamówimy 1600 oparć, tylko 1600 – 300, czyli 1300 oparć. • Podobnie będzie z nogami. Potrzebujemy 6400 nóg, ale mamy już 2000 na magazynie, więc zamówimy 6400 – 2000, czyli 4400 oparć. • POTRZEBY NETTO • (ostateczne potrzeby materiałowe) wyniosą więc: • 1600 siedzeń • 1300 oparć • 4400 nóg foto: iStockphoto.com

10. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • planowanie potrzeb materiałowych – przykład (cz.4) • Może zdarzyć się jednak, że z różnych przyczyn (ekonomiczna wielkość dostawy, przyjęty poziom wykorzystania kubatury środków transportu, wielkość opakowań itp.) dostawcy nie będą dostarczali nam dokładnie takiej ilości materiałów, jakiej potrzebujemy. Przykładowo nie możemy zamówić 25 litrów jakiegoś płynu, jeśli dostawca dostarcza ten płyn w 10 litrowych zbiornikach. W takiej sytuacji będziemy musieli zamówić 30 litrów. • Wróćmy jednak do naszych krzeseł: • dostawca nóg, dostarcza je pełnymi paletami, po 1000 sztuk, • dostawca siedzeń dostarcza je pełnymi paletami po 500 sztuk, • dostawca oparć dostarcza nam je pełnymi paletami po 300 sztuk. • W takiej sytuacji: • zamiast 1600 siedzeń zamówimy (500 x 4) 2000, • zamiast 1300 oparć zamówimy (500 x 3) 1500, • zamiast 4400 nóg zamówimy (1000 x 5) 5000. 1500 2000 5000 foto: iStockphoto.com

11. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • Przykład (cz.5) • Oprócz naszych potrzeb musimy również rozważyć aspekt czasowy, czyli kiedy jakie materiały będą potrzebne na produkcji i jak długo realizowane są nasze zamówienia przez poszczególnych dostawców. • Załóżmy, że w naszym przykładzie: • montaż nóg do siedzeń trwa tydzień, • montaż oparć trwa kolejny tydzień. • Krzesła mają być gotowe na 30 tydzień roku. • Stosując metodę planowania wstecz oraz MRP rozpisz harmonogram zaopatrzenia. foto: Kuehne + Nagel Sp. z o.o.

12. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP planowanie potrzeb materiałowych – przykład (cz.6) Krzesła mają być gotowe na 30 tydzień roku. Montaż oparć musi zacząć się w 29 tygodniu. Montaż nóg do siedzeń musi zacząć się w 28 tygodniu. Siedzenia potrzebujemy na 28 tydzień, dostawa trwa 1 tydzień, więc zamówimy je w tygodniu (28-1) 27. Oparcia potrzebne nam są na tydzień 29, dostawa trwa 3 tygodnie, więc zamówimy je w tygodniu (29-3) 26. Nogi potrzebujemy na tydzień 28, dostawa trwa 2 tygodnie, więc zamówimy je w tygodniu (28-2) 26. foto: Kuehne + Nagel Sp. z o.o. foto: LOGZACT Spółka z o.o.

13. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP planowanie potrzeb materiałowych – przykład (cz.7) Wyrób Data odbioru Ilość Odbiorca GŁÓWNY HARMONOGRAM PRODUKCJI Krzesło 30 tydzień 2000szt HURTOWNIA X Zamówienie nóg nogi Zamówienie siedzeń siedzenia Zamówienie oparć oparcia 26 27 28 29 30 tydzień Planowanie wstecz

14. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP planowanie potrzeb materiałowych - Zadanie Mamy pewien fikcyjny produkt o nazwie Farafel. Jego struktura znajduje się poniżej. X oznacza z ilu sztuk danego materiału składa się materiał z poziomu wyższego. W trójkątach podany jest czas realizacji zamówienia przez dostawców poszczególnych materiałów. Podzespoły o nazwie Popychacz i Gulgacz produkujemy sami. 2 2 2 2 2 2

15. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • planowanie potrzeb materiałowych - Zadanie • Proces produkcyjny wygląda następująco: • w ciągu jednego tygodnia montujemy Popychacza i Gulgacza, • w następnym tygodniu montujemy razem Pstrykacza, Popychacza, Rozjadacza i Gulgacza. • Dostaliśmy zamówienie na 1000 Farafli na 40 tydzień roku. • W momencie otrzymania zamówienia na magazynie mamy 100 Farafli, 200 Pstrykaczy, 300 Popychaczy, 300 Rozjadaczy, 1000 Gulgaczy, 400 Rozpychadeł, 1000 Przepychadeł, 700 Gulgusiów i 300 Bulgusiów. • Zakładamy, że dostawcy dostarczają nam wszystkie materiały w dokładnie takiej ilości, w jakiej je zamówiliśmy. • Oblicz ile poszczególnych materiałów należy zamówić, i w którym tygodniu jaki materiał zostanie zamówiony?

16. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP • Literatura pomocnicza • J. J. Coyle, E. J. Bardi, C. J. LangleyJr., Zarządzanie logistyczne, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007 • M. Fertsch, P. Cyplik, Ł. Hadaś (red.), Logistyka produkcji. Teoria i praktyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2010 • M. Fertsch, Podstawy zarządzania przepływem materiałów w przykładach, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2003 • J. Majewski, Informatyka dla logistyki, wydanie III, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008 • B. Śliwczyński, Planowanie Logistyczne, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2008

17. Planowanie potrzeb materiałowych - MRP Wyższa Szkoła Logistyki Wyższa Szkoła Logistyki jest pierwszą w Polsce uczelnią logistyczną, utworzoną w 2001 roku z inicjatywy Instytutu Logistyki i Magazynowania oraz Centrum Edukacji Logistycznej. Kadra uczelni składa się z wybitnych specjalistów z zakresu logistyki i praktyków gospodarczych. Doceniając wagę doświadczenia jakiego wymaga się dzisiaj od absolwentów uczelni wyższych, WSL umożliwia również odbywanie praktyk i staży w wiodących firmach logistycznych będących partnerami uczelni. Dzięki umowom bilateralnym podpisanym z uczelniami z krajów europejskich studenci WSL korzystający z programu Erasmus wyjeżdżają na studia za granicę. W ramach współpracy z uczelniami z Niemiec i Wielkiej Brytanii mają także możliwość zdobywania podwójnych dyplomów z zakresu logistyki. Wyższa Szkoła Logistyki przejęła rolę patrona edukacyjnego dla szkół ponadgimnazjalnych kształcących w zawodach: technik logistyk i technik spedytor w zakresie nowoczesnego kształcenia dostosowanego do potrzeb rynku. Uczelnia realizuje unikatowy w skali kraju program współpracy z ponad 200 szkołami ponadgimnazjalnymi. Niniejsza prezentacja została opracowana w ramach projektu "Wielkopolska musi wiedzieć" - partnerstwo szkolnictwa zawodowego i rynku pracy kluczem do podniesienia atrakcyjności zawodów technik logistyk i technik spedytor w województwie wielkopolskim (projekt numer: POKL.09.02.00-30-077/09) współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.