Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego

1. Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

2. Budżet PROW 2007-2013 Łączna kwota dofinansowania PROW wynosi: 17.235.317.541 euro w tym: EFROW 13.230.038.156 euro Wkład krajowy 4.005.279.385 euro

3. Oś 1 gospodarcza Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego Oś 2 środowiskowa Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich Oś 3 społeczna Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Oś 4 Leader Poszczególne Osie PROW:

4. Działania, dla których Samorząd Województwa będzie Instytucją wdrażającą

5. Oś 1działania:Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa schemat I: scalanie gruntówschemat II: Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymiOś 3działania:Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Odnowa i rozwój wsiOś 4Leader

6. Oś 3: Działanie Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej

7. Cel działania Poprawa podstawowych usług na obszarach wiejskich, obejmujących elementy infrastruktury technicznej, warunkujących rozwój społeczno-gospodarczy, co przyczyni się do poprawy warunków życia oraz prowadzenia działalności gospodarczej.

8. Zakres pomocy: Pomocy udziela się na realizację projektów w zakresie: • gospodarki wodno-ściekowej w szczególności: • zaopatrzenia w wodę, • odprowadzania i oczyszczania ścieków, w tym systemów kanalizacji sieciowej lub kanalizacji zagrodowej, • tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; • wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy.

9. Zakres pomocy obejmuje koszty inwestycyjne, w szczególności: • zakup materiałów • wykonanie prac budowlano – montażowych, 3. zakup niezbędnego wyposażenia.

10. Beneficjent: Gmina lub jednostka organizacyjna, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego wykonująca zadania określone w zakresie pomocy.

11. Pomoc może być przyznana na: • projekt realizowany w miejscowości należącej do: • gminy wiejskiej lub • gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub • gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. • projekt spełniający wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tego projektu.

12. Poziom dofinansowania Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej gminie, w okresie realizacji programu, nie może przekroczyć: • 4 mln zł - na projekty w zakresie gospodarki wodno-ściekowej; • 200 tys. zł – na projekty w zakresie tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych; • 3 mln zł - na projekty w zakresie wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Poziom pomocy wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych inwestycji.

13. Finansowanie: Koszt całkowity: 1 471 440 320 euro Wydatki publiczne: 1 471 440 320 euro • Szacowany budżet dla • Województwa Zachodniopomorskiego • (środki UE): 58 571 607,94 euro

14. Oś 3: Działanie Odnowa i rozwój wsi

15. Cel działania: Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich.

16. Zakres pomocy: Pomocy finansowej udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: • budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów: • pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe • służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, • kształtowania obszaru przestrzeni publicznej; • budowy remontu lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych;

17. Zakres pomocy - cd: • zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczeniem na cele publiczne; • odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; • kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów.

18. Beneficjent: Osoba prawna: gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub inny związek wyznaniowy, organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego (w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.

19. Pomoc finansowa może być przyznana, jeżeli: • projekt realizowany jest w miejscowości należącej do: • gminy wiejskiej lub • gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub • gminy miejskiej, z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, • projekt wpisuje się w zakres Planu Odnowy Miejscowości; • projekt nie ma charakteru komercyjnego;

20. w przypadku, gdy projekt realizowany będzie na nieruchomości nie należącej do beneficjenta, beneficjent posiada prawo do dysponowania tą nieruchomością na cele określone w projekcie przez okres 7 lat po realizacji projektu; • organizacja pozarządowa działa w obszarze zbieżnym z celami działania „Odnowa i rozwój wsi” w szczególności na rzecz aktywizacji ludności, rozwoju oraz zachowania dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego; • projekt składany przez instytucję kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego został zaakceptowany przez tę jednostkę.

21. Poziom dofinansowania: Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej miejscowości wynosi 500 tys.zł. Wielkość pomocy przyznanej na realizację jednego projektu nie może być niższa niż 25 tys. zł. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych projektu.

22. Finansowanie: Koszt całkowity: 589 580 000 euro Wydatki publiczne: 589 580 000 euro • Szacowany budżet dla • Województwa Zachodniopomorskiego • (środki UE): 23 468 602,93 euro

23. LEADER 2007-2013 Główne założenia: • lokalna społeczność wiejska opracowuje Lokalną Strategię Rozwoju (LSR) oraz realizuje wynikające z niej innowacyjne projekty łączące zasoby ludzkie, naturalne, kulturowe, historyczne, itp., wiedzę i umiejętności przedstawicieli trzech sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego

24. LEADER 2007-2013 Główne założenia: • Lokalna Grupa Działania wybiera projekty, których realizacja przyczynia się do osiągnięcia celów wspólnie opracowanej strategii • wspierana będzie działalność Lokalnych Grup Działania, w tym realizowane przez nie projekty współpracy

25. LEADER 2007-2013 Główne założenia: sprzyja lepszemu wdrożeniu i absorpcji środków w ramach osi 3, której charakter działań i jej podstawowy cel odpowiada idei tworzenia LSR realizacja osi 4 w dłuższej perspektywie czasowej przyczyni się do osiągnięcia celów osi trzeciej

26. Działania realizowane w ramach osi 4 - Leader Działanie 4.1 - Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju Działanie 4.2 - Wdrażanie projektów współpracy Działanie 4.3 - Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania

27. LEADER 2007-2013 ZASADY FINANSOWANIA: Działanie 4.1 Wdrażanie LSR („Małe projekty”) dla działań osi 3 objętych osią 4 - tak jak określono dla działań osi 3, „Małe projekty” maksymalna wysokość dofinansowania kosztów kwalifikowalnych: 25 000 PLN - całkowita wartość projektu nie może przekraczać 100 000 PLN Działanie 4.2 Wdrażanie projektów współpracy - pomoc jednorazowa - możliwość realizacji projektu w etapach -100 % kosztów kwalifikowalnych Działanie 4.3 Funkcjonowanie LGD - pomoc jednorazowa z wielokrotną płatnością - możliwość realizacji projektu w etapach - 100% kosztów kwalifikowalnych

28. Działanie 4.1 – Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju Wnioski o pomoc, kwalifikujące się do udzielenia pomocy, mogą dotyczyć tylko projektów zgodnych z LSR, przyjętą przez LGD i zatwierdzoną przez samorząd województwa. Wnioski te mogą dotyczyć: projektów kwalifikujących się do udzielenia pomocy w ramach działań osi 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej tj.: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, Odnowa i rozwój wsi, projektów przyczyniających się do poprawy jakości życia lub zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD tzw „małe projekty”.

29. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Cele: tworzenie pozarolniczych źródeł dochodów, promocja zatrudnienia poza rolnictwem na obszarach wiejskich. Beneficjent: osoba fizyczna ubezpieczona na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jako: rolnik, małżonek rolnika, domownik.

30. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej- forma i wysokość pomocy Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych operacji. Maksymalna wysokość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi w gospodarstwie rolnym, w okresie realizacji Programu nie może przekroczyć 100 000 zł. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych operacji.

31. Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Cel: Wzrost konkurencyjności gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji - wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich. Beneficjent: Osoba fizyczna lub osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która prowadzi (podejmuje) działalność jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające obrót nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 50% kosztów kwalifikowalnych operacji. Wysokość pomocy od 100 000 zł (przy stworzeniu 1 miejsca pracy) do 300 000 zł – jeśli biznesplan przewiduje utworzenie co najmniej5 miejsc pracy.

32. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej; Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw- zakres działania Pomocy udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: 1) usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; 2) usług dla ludności; 3) sprzedaży hurtowej i detalicznej; 4) rzemiosła lub rękodzielnictwa; 5) robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; 6) usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem; 7) usług transportowych; 8) usług komunalnych; 9) przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych; 10) magazynowania lub przechowywania towarów; 11) wytwarzania produktów energetycznych z biomasy; 12) rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych.

33. Odnowa i rozwój wsi Pomoc przyznawana zgodnie z kryteriami Osi 3 Działanie: Odnowa i rozwój wsi

34. Małe projekty CELE: Realizacja projektów przyczyniających się do poprawy jakości życia lub zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD, które nie kwalifikują się do wsparcia w ramach działań osi 3 - Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej, pod warunkiem spełnienia kryteriów dostępu i wyboru, BENEFICJENT: W przypadku małych projektów - osoby fizyczne zameldowane na obszarze działania LGD lub posiadające siedzibę na obszarze działania LGD, jeśli prowadzą działalność gospodarczą, organizacje pozarządowe, - osoby prawne i jednostki organizacyjne związków wyznaniowych i kościołów, posiadające siedzibę na obszarze działania LGD lub działające na obszarze LGD.

35. Małe projekty- zakres działania Kwalifikują się do wsparcia projekty dotyczące: organizacji szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla ludności z obszaru objętego LSR; promocji i rozwoju lokalnej aktywności, w tym promocji lokalnej twórczości kulturalnej i artystycznej, z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa kulturowego, historycznego oraz przyrodniczego; rozwoju agroturystyki i turystyki na obszarach wiejskich, w tym: utworzenia lub zmodernizowania bazy informacji turystycznej oraz stron WWW, przygotowania i wydania folderów i innych publikacji informacyjnych, oznaczenia obiektów ważnych lub charakterystycznych dla obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju; inicjowania powstawania, rozwoju, przetwarzania, wprowadzenia na rynek oraz podnoszenia jakości produktów i usług bazujących na lokalnych zasobach, w tym naturalnych surowcach i produktach rolnych i leśnych oraz tradycyjnych sektorach gospodarki;

36. Małe projekty-zakres działania / 2 organizacji imprez kulturalnych, rekreacyjnych, sportowych na obszarze objętym działalnością LGD; zakupu i nasadzenia tradycyjnej roślinności oraz starych odmian roślin (nasion, sadzonek, kłączy, bulw, etc.) w celu wykorzystania lub odnowienia cennego dziedzictwa przyrodniczego, lub kulturowego ze szczególnym wskazaniem na obszary chronione w tym obszary objęte siecią Natura 2000, zakupu urządzeń i sprzętu (w tym komputerów z dostępem do Internetu) i ich udostępnianie na potrzeby społeczności wiejskiej w celu podniesienia jakości życia ludności na obszarze działania LGD; renowacji, zabezpieczenia i oznakowania przydrożnych kapliczek, pomników przyrody, odkrywek geologicznych i innych miejsc i budowli charakterystycznych dla danej miejscowości i istotnych dla realizacji LSR wraz z uporządkowaniem terenu wokół tych miejsc;

37. Małe projekty-zakres działania / 3 odnawiania elewacji prywatnych budynków , ogrodzeń itp. charakterystycznych dla budownictwa danego regionu; zakupu strojów, eksponatów i innego wyposażenia dla zespołów artystycznych, zespołów folklorystycznych oraz innych grup i zespołów kultywujących miejscowe tradycje i zwyczaje; inwestycji służących utrzymaniu i kultywowaniu tradycyjnych zawodów i rzemiosła oraz inwestycji służących wspieraniu twórczości lokalnej lub ludowej; budowy/odbudowy małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych i biwakowych, tras narciarstwa biegowego i zjazdowego, tras rowerowych; zakupu wyposażenia świetlic wiejskich i ich remont.

38. Małe projekty - forma i wysokość pomocy W przypadku małych projektów wysokość pomocy na projekt nie może przekroczyć 70% kosztów kwalifikowanych i nie więcej niż 25 000 zł . Poziom dofinansowania dla danego beneficjenta nie może przekroczyć w okresie programowania kwoty 100 000 zł.

39. Dziękuję za uwagę !